بررسی دوره های خشکسالی در استان های کرمانشاه و کردستان باتأکید برماه های ... |
۱.۹۹- تا ۱-
خشکسالی متوسط
۲.۹۹– تا ۲-
خشکسالی شدید
۳.۹۹- تا ۳-
خشکسالی بسیار شدید
۴- و کمتر
۲-۵-۲- روشهایمبتنی بر تحلیل جریان
این گونه تحلیلها که بطور کلی بر رویجریانهای سطحی، مخازن آب، دریاچه ها و سفره های آب زیرزمینی صورت میگیرد، تحتعنوان خشکسالی هیدرولوژیک قلمداد شده و مورد مطالعه قرار میگیرد . به همین جهتدادههای مربوط به کمیت جریان رودخانهها دراین مطالعات از اهمیت اساسی برخوردار است. داده های مورد نیاز، سطح و جریان رودخانه و تداوم دوره های بدون جریان را شاملمی شود.
درکل مطالعات خشکسالی هیدرولوژیک بر روی رواناب سالیانه، حداکثرجریان سالانه یا دوره جریان حداقل متمرکز می شود . مهمترین تحلیلها دراین رابطه،تحلیل طول دوره ای است که جریان، زیر یک آستانه مشخص باقی مانده و حجم کسری روانابزیرآستانه را ایجاد کرده است، درشرایطی که آب یک رودخانه برای آبیاری یا تهیه آببدون استفاده از هرگونه مخزن ذخیره، کافی نباشد، تحلیلهای جریان حداقل، مهمترینعامل به شمار می آید.
قبل از هرگونه تحلیل سریهای مربوط به مقادیر هیدرولوژیکمانند حداکثر جریان سالانه یا میانگین جریان سالانه، بررسی کیفیت داده ها و استفادهازهمه اطلاعات قابل دسترس، ضرورت دارد. درصورتی که بنا به عللی سریها دارای نقصباشند.باید به استفاده از روشهای مربوطه، داده های گم شده را بازسازی نمود(فرج زاده اصل،۱۳۷۴).
۲-۵-۳- روش های مبتنی بر تحلیل داده های بارندگی
اینگونه روش ها جزء عمومیترین روشهای تحلیل خشکسالی به شمار میرود .علت این امر دسترسی راحتروآسانتر به انواع داده های بارندگی در بخشهای مختلف کره خاکی است. از طرفی در میان متغیرهای آب و هوایی، مقادیر بارندگی جزء بی ثباتترین آنها مخصوصاً در مناطق خشک محسوب می شود و از این جهت می تواند شاخص خوبی برای مطالعه خشکسالی باشد. از طرف دیگر بارشهای جوی در واقع مهمترین متغیری است که تغییرات آن بطورمستقیم در رطوبت خاک و جریان های سطحی، مخازن زیرزمینی و … منعکس شده و بنابراین اولین برداری است که می تواند در مطالعه هر حالتی از خشکسالی مورد توجه قرار بگیرد(فرج زاده اصل،۱۳۷۴). در مطالب ذیل مهمترین شاخص هایی که با بهره گرفتن از داده های بارندگی برای تحلیل خشکسالی عنوان شده است ارائه می گردد:
۲-۵-۳-۱- شاخص درصدی از نرمال ( PN: Percent of Normal)
شاخص درصد نرمال شاخصی است که بیشتر برای درک عموم مردم جامعه استفاده می شود.این شاخص یکی از سادهترین روشهای اندازه گیری بارش برای یک منطقه میباشدوبه پیشنهاد مهندسین مشاورکوانتا در ایران سادهترین ومؤثرترین روش آگاهی از وضع خشکسالی تعیین درصد بارندگی نسبت به نرمال بصورت ماهانه معرفی شده است.استفاده از شاخص آنالیز بارش نرمال زمانی خیلی مفید است که از آن تنها برای یک ناحیه یا یک فصل استفاده شود.بارش نرمال بوسیله تقسیم بارش واقعی به بارش نرمال(دریک بازه زمانی)،ضرب در ۱۰۰ محاسبه می شود ومعمولاًدر مقیاسهای زمانی ماهانه مثلاً از یک تا چندماه که معرف یک فصل ویژه است ویا مقیاسهای ماهانه که معرف یکسال یا یکسال آبی متغیر است بکار میرود.رابطه( ۳-۱) طریقه به دست آوردن شاخص درصد نرمال نشان میدهد.
رابطه (۳-۱)
مجموع بارندگی ماهانه ( میلی متر)
میانگین بارندگی ماهانه بلند مدت به میلی متر
یکی از نقاط ضعف استفاده از بارش نرمال آن است که متوسط یا میانگین بارش با میانه یکی نیستند.دلیل این امرآن است که بارش در مقیاسهای ماهانه وسالانه توزیع نرمالی نداردو استفاده از درصد بارش نرمال درجائی به توزیع نرمال بطور ضمنی شباهت داردکه میانه ومیانگین یکسان فرض شده باشند. به علت تغییرات زمانی و مکانی در بارشهای ثبت شده هیچ راهی برای تعیین فراوانی انحراف از نرمال و همچنین مقایسه مکان های مختلف وجود ندارد. جدول(۲-۲) طبقات خشکسالی با شاخص PN را نشان میدهد(آسیایی،۱۳۸۵).
جدول (۲- ۲ )طبقات خشکسالی با شاخص PN(آسیایی،۱۳۸۵ )
طبقه بندی خشکسالی
در صد نرمال
خشکسالی خفیف
۷۰تا ۸۰ درصد
خشکسالی متوسط
۵۵ تا۷۰ درصد
خشکسالی شدید
۴۰ تا ۵۵ درصد
خشکسالی بسیار شدید
کمتر از ۴۰ درصد
فرم در حال بارگذاری ...
[جمعه 1400-07-23] [ 02:50:00 ق.ظ ]
|