گرایش تکنولوژی مواد غذایی

عنوان :

اثر آنتی اکسیدانی عصاره پوست خرمالو در پایدارسازی روغن آفتابگردان طی دو شرایط ذخیره سازی و حرارتی

استاد راهنما:

دکتر رضا اسماعیل زاده کناری

استاد مشاور:

دکتر مرضیه بلندی

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فصل اول : مقدمه و کلیات
۱- مقدمه. ۳
۱-۱- خرمالو. ۳
۱-۱-۱- گیاهشناسی خرمالو. ۳
۱-۱-۲- اثرات فارماکولوژیکی خرمالو. ۳
۱-۱-۳- ترکیبات شیمیایی خرمالو. ۴
۱-۲- اهمیت چربیها و روغنهای خوراکی ۶
۱-۳- روغن آفتابگردان. ۶
۱-۳-۱- تاریخچه. ۶
۱-۳-۲- خصوصیات کلی گیاه آفتابگردان. ۶
۱-۳-۳- ترکیب روغن آفتابگردان معمولی ۷
۱-۳-۴- خواص درمانی تخمه آفتابگردان. ۷
۱-۴- واکنشهای اکسیداسیونی و مکانیسم آنها ۸
۱-۵- عوامل مؤثر در اکسیداسیون چربیها ۱۰
۱-۶- روش های پایدار سازی روغنها ۱۰
۱-۷- آنتی اکسیدان ها ۱۱
۱-۸- طبقه بندی آنتی اکسیدان ها بر اساس نحوه عملکرد. ۱۱
۱-۸-۱- آنتی اکسیدان های اولیه. ۱۱
۱-۸-۲- آنتی اکسیدان های ثانویه. ۱۲
۱-۸-۳- آنتی اکسیدان های تشدید کننده ۱۲
۱-۹- آنتی اکسیدان های مورد استفاده در مواد غذایی ۱۳
۱-۹-۱- آنتی اکسیدان های سنتزی ۱۳
۱-۹-۲- آنتی اکسیدان های طبیعی ۱۳
۱-۱۰- تانن ها ۱۴
۱-۱۱- فرضیه ها ۱۴
۱-۱۲- اهداف. ۱۴
فصل دوم: پیشینه تحقیق
۲- بررسی منابع ۱۷
پایداری اکسایشی روغنها با بهره گرفتن از عصاره های طبیعی آنتیاکسیدانی ۱۷
فصل سوم: مواد و روشها
۳- مواد و روش ها ۲۴
۳-۱- تهیه روغن آفتابگردان. ۲۴
۳-۲- تهیه عصاره پوست خرمالو. ۲۴
۳-۳- ساختار اسید چرب. ۲۵
۳-۴- اندازه گیری ترکیبات توکوفرولی ۲۵
۳-۴-۱- ترسیم منحنی کالیبراسیون: ۲۵
۳-۴-۲- اندازه گیری ترکیبات توکوفرولی نمونه: ۲۶
۳-۵- اندازه گیری ترکیبات فنلی ۲۷
۳-۵-۱- ترسیم منحنی کالیبراسیون. ۲۷
۳-۵-۲- اندازه گیری ترکیبات فنلی نمونه. ۲۷
۳-۶- اندازه گیری عدد پر اکسید. ۲۸
۳-۶-۱- ترسیم منحنی کالیبراسیون. ۲۸
۳-۶-۲- تهیه محلول استاندارد آهن III 29
3-6-3- تهیه محلول تیوسیانات آمونیوم. ۲۹
۳-۶-۵- اندازه گیری عدد پر اکسید نمونه روغن ۳۰
۳-۷- عدد اسیدی ۳۰
۳-۸- اندازه گیری مقدار کل ترکیبات قطبی(TPC). 31
3-8-1- آماده سازی سیلیکاژل. ۳۱
۳-۸-۲- اندازه گیری مقدار کل ترکیبات قطبی ۳۱
۳-۸-۲-۱- پر کردن ستون کروماتوگرافی ۳۱
۳-۸-۲-۲- تهیه و آماده سازی نمونه و حلال جداسازی ۳۱
۳-۸-۲-۳- عملیات کروماتوگرافی و محاسبه در صد ترکیبات قطبی کل ۳۱
۳-۹- اندازه گیری عدد دی ان مزدوج (CDV)¹ 32
3-10- اندازه گیری عدد کربونیل(CV²) 32
3-10-1- خالص سازی حلال. ۳۲
۳-۱۰-۲- محاسبه میزان ترکیبات کربونیل ۳۲
۳-۱۱- شاخص پایداری اکسایشی((OSI¹ 33
3-12- اندازه گیری مواد صابونی ناشونده ۳۳
۳-۱۳- اندازه گیری رنگ. ۳۴
۳-۱۴- تجزیه و تحلیل آماری ۳۴
فصل چهارم: نتایج و بحث
۴- نتایج و بحث. ۳۶
۴-۱- مشخصات روغن آفتابگردان. ۳۶
۴-۲- مشخصات عصاره خرمالو. ۳۷
۴-۳- تغییرات کیفی روغن آفتابگردان طی ۶۰ روز نگهداری در دمای ۳۰ درجه سانتی گراد. ۳۷
۴-۳-۱- رنگ روغن آفتابگردان. ۳۷
۴-۳-۲- تغییرات عدد اسیدی روغن آفتابگردان. ۳۸
۴-۳-۳- تغییرات پایداری اکسایشی روغن آفتابگردان. ۴۰
۴-۳-۴- تغییرات عدد پراکسید روغن آفتابگردان. ۴۱
۴-۴- تغییرات کیفی روغن آفتابگردان طی ۲۴ ساعت حرارت دهی در دمای ۱۸۰ درجه سانتی گراد (شرایط اکسیداسیون تسریع یافته). ۴۲
۴-۴-۱- تغییرات رنگ روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی ۴۲
۴-۴-۳- تغییرات ترکیبات قطبی روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی ۴۵
۴-۴-۵- تغییرات عدد دی ان مزدوج روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی ۴۷
۴-۴-۶- تغییرات عدد کربونیل روغن آفتابگردان در حین حرارت دهی ۴۸
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱- نتیجه گیری ۵۱
۵-۲- پیشنهادات پژوهشی ۵۱
فصل ششم: منابع
منابع ۵۳
ضمائم. ۵۸
چکیده:
اکسیداسیون روغن ها علاوه بر تغییر ویژگی های ارگانولپتیکی ماده غذایی، ارزش غذایی و عمر نگهداری روغن ها را کاهش می دهد و به دلیل تولید ترکیبات نامطلوب در روغن برای سلامتی مصرف کنندگان مضر است. برای جلوگیری از اکسیداسیون، روش های متعددی وجود دارد که یکی از این موارد افزودن موادی به نام آنتی اکسیدان است. امروزه از آنتی اکسیدان های سنتزی همچون TBHQ،BHT ،BHA و استرهای گالات به همین منظور استفاده می شود، اما با توجه به اینکه آنتی اکسیدان های سنتزی اثرات نامطلوبی همچون اثر جهش زایی و سرطان در بدن انسان دارند، به تدریج از لیست آنتی اکسیدان های مصرفی حذف می شوند، لذا تهیه و تولید آنتی اکسیدان های طبیعی به عنوان جانشین ضروری می باشد. در این تحقیق ابتدا عصاره گیری از پوست خرمالو انجام گرفته و ترکیبات فنولیک و توکوفرولی موجود در عصاره تعیین گردیده و سپس عصاره در دو غلظت ۴۰۰ و ۸۰۰ PPM به نمونه روغن آفتابگردان بدون آنتی اکسیدان اضافه شده و سپس نمونه های روغن آفتابگردان فرموله شده با این آنتی اکسیدان طبیعی تحت شرایط دمایی ۳۰ درجه سانتی گراد طی ۶۰ روز ذخیره سازی از نظر پایداری اکسایشی توسط پارامترهای عدد پراکسید، شاخص پایداری اکسایشی، عدد اسیدی و شاخص رنگ در دمای ذخیره سازی در زمان های ۰، ۱۵، ۳۰، ۴۵، ۶۰ با نمونه روغن آفتابگردان حاوی ۱۰۰ PPM آنتی اکسیدان سنتتیک TBHQ مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد غلظت ۸۰۰PPM عصاره پوست خرمالو در پایدارسازی روغن آفتابگردان طی مدت زمان نگهداری مشابه TBHQ و موثرتر از غلظت ۴۰۰ PPM عصاره پوست خرمالو عمل نموده است که به دلیل مقادیر بالاتر ترکیبات فنولیک و توکوفرولهای موجود درغلظت ۸۰۰PPM عصاره نسبت به غلظت های کمتر عصاره می باشد. در مرحله بعد روغن آفتابگردان حاوی ۸۰۰PPM عصاره با نمونه روغن حاوی ۱۰۰ PPM آنتی اکسیدان سنتتیک TBHQ تحت شرایط دمایی ثابت ۱۸۰ درجه سانتی گراد به مدت ۲۴ ساعت حرارت داده شدند و در فواصل زمانی ۴ ساعت (۰، ۴، ۸، ۱۲، ۱۶ و ۲۴) از نظر پارامترهای پایداری حرارتی (عدد اسیدی، عدد کنژوگه، شاخص پایداری اکسایشی، شاخص رنگی، عدد کربونیل و مقدار کل ترکیبات قطبی) مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آنتی اکسیدان سنتتیک TBHQ نسبت به عصاره پوست خرمالو با غلظت ۸۰۰PPM جهت پایداری اکسایشی کمی موثرتر عمل نموده است. بدین ترتیب می توان پوست خرمالو را به عنوان منبع مناسبی برای آنتی اکسیدان های طبیعی معرفی نمود و این اثر را ناشی از ترکیبات توکوفرولی و فنولی موجود در آن دانست.
کلمات کلیدی : عصاره پوست خرمالو، روغن آفتابگردان، پایداری اکسایشی، ترکیبات آنتی اکسیدان.
۱- مقدمه
۱-۱- خرمالو
۱-۱-۱- گیاهشناسی خرمالو
خرمالو (Diospyros kaki L.) متعلق به خانواده Ebenaceae است که آبنوس چوب سخت بومی سری لانکا و جنوب شرق آسیا را نیز شامل می شود. تقریبا ۲۰۰ گونه در جنس Diospyros وجود دارد. خرمالو که کاکی یا خرمالوی شرقی نیز نامیده می شود عمدتا برای تولید میوه کشت و کار می­شود. خرمالو از چین منشا گرفته است اما به مدت مدیدی در ژاپن پرورش داده شده است. تنوع زیادی در مواد گیاهی تولید کننده میوه، در ژاپن یافت شده است و فرم های میوه بدون مزه گس از ژاپن منشا گرفته اند. میوه مخصوصا در چین، کره و ژاپن ارزش اقتصادی پیدا کرده است. این درخت خزان دار، به خاطر رنگ برگ­های زیبا مخصوصا در پاییز دارای اهمیت است. خرمالو با نام انگلیسی persimmon بواسطه دارا بودن مقادیر بالای پروآنتوسیانیدین (تانن کندانس شده) مطرح است و به طور گسترده این میوه در چین، ژاپن و کره مورد استفاده قرار می گیرد. پروآنتوسیانیدین خرمالو دارای عملکردهای فیزیولوژیکی مختلف از جمله فعالیت آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، ضد میکروبی و نیز اثرات بازدارندگی آنزیمی و سم زدایی بر زهر مار می باشد (ایکسیو و همکاران، ۲۰۱۲).
درخت خرمالو گیاهی خزان دار به ارتفاع ۶ متر یا بیشتر است. زمان گلدهی اواخر بهار و اوایل تابستان و زمان بلوغ میوه پاییز می باشد. خرمالو در غرب، سیب شرقی نیز نامیده می‌شود، میوه‌ای است کروی‌ شکل با پوست بسیار نازک که رنگ آن از زرد متمایل به نارنجی تا نارنجی پر‌رنگ متغیر است. قطر این میوه بین ۳ تا ۸ سانت می‌باشد و به جز هسته که در برخی گونه‌های آن دیده می‌شود، تمام قسمت‌های آن خوراکی است (موات، ۱۹۹۰؛ تیان و همکاران، ۲۰۱۲).
۱-۱-۲- اثرات فارماکولوژیکی خرمالو
دو نوع خرمالو وجود دارد: خرمالوهای دارای گسی و بدون گس. طعم گس که در میوه یافت می شود در نتیجه وجود سلول های تانن در گوشت میوه است. اگر تانن محلول باشد،عمل جویدن و خوردن میوه، سلول ها را پاره کرده و تانن را آزاد ساخته و گس احساس می شود. خرمالو در طب سنتی جهت درمان سرماخوردگی، فشارخون، تنگی نفس، رعشه، سرمازدگی، سوختگی و خونریزی استفاده می­شود (موات، ۱۹۹۰؛ تیان و همکاران، ۲۰۱۲). مطالعات اخیر بر روی پالپ و پوست خرمالو نشان داده است که خرمالو یک ماده آنتی­اکسیدان، ضد دیابت و محافظ DNA علیه آسیب اکسیداتیو است. عصاره خام خرمالو حاوی مخلوط پیچیده­ای از ویتامین­ها، پی کوماریک اسید، گالیک اسید، فلاونوئیدها و تانن های کندانس شده است (جانگ و همکاران، ۲۰۰۹).
خرمالو غنی از فیبر، بتا‌کاروتن و ویتامین A می‌باشد و همچنین دارای مقدار قابل توجهی ویتامین های B1 ، B2،B3 و C می باشد و نیز دارای مواد معدنی ضروری برای بدن مانند کلسیم، گوگرد، آهن، فسفر، منیزیم و پتاسیم است و نیز حاوی مواد آنتی اکسیدانی همچون تانن، لیکوپن، پکتین، فنول و اسید می­باشد. برگ درخت خرمالو حاوی فلاونوئید‌ها است که خاصیت ضد فشار خون، ضد سرطان و ضد ‌موتاژن دارد  ( سان و همکاران، ۲۰۱۱).
خاصیت آنتی اکسیدانی میوه خرمالو بالا است و بطور مؤثری از بروز انواع سرطان خصوصأ سرطان ریه و پوست و کبد جلوگیری می کند. دانه میوه خرمالو که کوبیده و به صورت گرد درآمده باشد سنگ کلیه و مثانه را می‌ریزاند بدون آنکه به عمل جراحی نیازی باشد. مصرف خرمالو باعث افزایش آنتی اکسیدانها و کنترل رادیکالهای آزاد می شود ( سان و همکاران، ۲۰۱۱).
۱-۱-۳- ترکیبات شیمیایی خرمالو
جدول ۱ برخی از ویژگی­های شیمیایی و فیزیکی میوه­های خرمالو نوع گس و فاقد گسی را نشان می­دهد (پلازا و همکارن، ۲۰۱۲). ارزیابی ویژگی­های فیزیکی به منظور طراحی ابزار و ماشین آلات

بررسی آلودگی بستنی های سنتی شهرگرگان به باکتری های اشریشیاکلی ، سالمونلا ، استافیلوکوکوس آرئوس

استاد راهنما:

دکتر جلالی

استاد مشاور:

خانم نوری

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
چکیده
بستنی یکی از مواد غذایی پرطرفدار است که مصرف آن در فصل تابستان به ویژه در میان کودکان که از افراد آسیب پذیر جامعه محسوب می­شوند افزایش پیدا می­ کند. بستنی های سنتی بخش زیادی از بستنی های تولیدی در شهر گرگان را تشکیل می­دهد که به علت متمرکز نبودن آنها نظارت کافی بر آنها صورت نمی گیرد که موجب شیوع بیماری های روده­ای نظیر اسهال به ویژه در میان کودکان می­گردد. هدف از این پژوهش بررسی وجود آلودگی و میزان انتشار آن در فصول و مناطق مختلف جغرافیایی شهر گرگان می­باشد. بدین منظور تعداد ۸۰ نمونه به صورت کاملا تصادفی از نقاط مختلف شهر جمع آوری و پس از انتقال به آزمایشگاه مورد آزمون­های تشخیصی باکتری­های اشرشیاکلی – سالمونلا و استافیلوکوکوس اورئوس قرار گرفت. نتایج این آزمون حاکی از عدم وجود سالمونلا در بستنی­های سنتی این شهر بود اما ۱۰% نمونه­ها آلوده به اشریشیاکلی و ۶۰% نمونه­ها آلوده به استافیلوکوکوس اورئوس بود.
کلید واژه :
بستنی – اشریشیاکلی – استافیلوکوکوس اورئوس – سالمونلا – آلودگی میکروبی
یشگفتار
عفونت های میکروبی حاصل از میکروارگانیسم ها از دیر باز در بین جوامع بشری رایج بوده و آدمی دائماً با بیماری های حاصل از آنها دست و پنجه نرم می کند و راه ها و روشها و آنتی بیوتیک های مختلف را به مرور زمان جهت مبارزه با این میکروارگانیسم ها بکار برده است و هنوز هم برای مبارزه در صدد سنتز و ساخت آنتی بیوتیک های قوی و متنوع تر می باشد . (کامبامانولی[۱] ، ۲۰۰۳ )
بستنی های سنتی به دلیل داشتن مواد غذایی لازم برای رشد میکروارگانیسم ها و عدم دقت کافی توسط تولید کننده ها از جمله محصولات غذایی مستعد این نوع آلودگی می باشند . متاسفانه با توجه به اینکه مصرف این محصول در میان کودکان که قشر آسیب پذیر جامعه هستند ، رقم بالایی را به خود اختصاص می دهد سالانه شاهد مرگ و میر و آسیب های شدید ناشی از مصرف بستنی های آلوده می­باشیم. ( کن و آیار[۲] ، ۲۰۰۴ )
سالمونلا ، اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس سه گونه از باکتریایی هستند که بیشترین آمار مسمومیت های غذایی به ویژه در بستنی های آلوده را به خود اختصاص می دهند . (دسمارچلیر[۳] ، ۲۰۱۱ )
امروزه بر کسی پوشیده نیست که با توجه به حقوق مصرف کننده ها و همچنین هزینه درمان و عوارض مصرف دارو بهترین راه حل برای جلوگیری از این گونه بیماریها شناسایی و پیشگیری از مبتلا شدن به این بیماری ها می باشد .
مقدمه :
طبق آمار منتشر شده به وسیله سازمان بهداشت جهانی همه ساله در حدود ۱۷۰۰ میلیون مورد ابتلا به اسهال در کودکان زیر ۵ سال در سراسر جهان اتفاق می‌افتد. ۱۲ میلیون کودک بر اثر بیماریهای مختلف جان خود را از دست می‌دهند که ۵ میلیون مورد آن مربوط به بیماریهای معده‌ای- روده‌ای است (چوره[۴]، ۲۰۱۲). این آمار و ارقام بیشتر مربوط به کشورهای در حال توسعه است و موادغذایی آلوده نقش بسیار مهمی را (احتمالاً ۷۰%) در ایجاد این گونه بیماریها دارا می‌باشند (گرسی[۵] ، ۲۰۰۸). در کشور ما سالانه نزدیک به ۷۰ هزار کودک زیر ۵ سال به علت ابتلا به اسهال جان خود را از دست می‌دهند و بیشتر مربوط به عوامل بیماریزایی است که از طریق غذا منتقل می‌گردند. ابتلا به بیماریهای ناشی از غذا تنها خاص کودکان نیست بلکه نوجوانان و بزرگسالان حساس و افراد سالمند را نیز که گروه آسیب‌پذیر اجتماع را تشکیل می‌دهند، در بر می‌گیرد. ( عفت پناه ، ۱۳۸۰)
عوامل بیماریزای متعددی به عنوان باکتری‌های مسؤول اسهال و استفراغ، عفونت و مسمومیتهای غذایی شناخته شده‌اند. عفونتهای مربوط به اشریشیاکلی بیماریزا، متداولترین نوع عفونت غذایی می‌باشند. بیماریهای ناشی از غذا می‌توانند عوارض بسیار خطرناکی در انسان ایجاد کنند. دوره این گونه بیماریها ممکن است طولانی باشد و نشانه‌های متغیری مثل اسهال آبکی یا خونی، مننژیت، ناراحتی­های مزمن کلیوی، قلب و عروق و سیستم تنفسی و ایمنی داشته باشد. شیر خام و فرآورده‌های آن به دلیل آن که غذای تقریباً کاملی هستند و دارای تمامی عناصر لازم به صورت تعادلی می‌باشند و نیز به دلیل سهولت آلودگی‌، منشأ برخی از بیماریهای مهم تغذیه‌ای هستند. (هالیدی[۶]، ۲۰۰۳ )
یکی از پرمصرف ترین مواد غذایی شیر و فرآورده های وابسته به آن است. زیرا شیر و فرآورده های لبنی در تمامی کشورهای دنیا بخشی از غذای روزانه مردم را تشکیل می دهد و به سبب مواد غنی غذایی و سهولت آلودگی شیر، از لحاظ مسمومیت غذایی نیز ماده مهمی محسوب می شود. در این میان آلودگی بستنی که از فرآورده های شیر محسوب میشود از سه جنبه در خور توجه است، نخست آنکه مصرف بستنی که در حقیقت یک نوع شیرینی خنک می باشد، عموما در فصل تابستان صورت می گیرد که خطر ابتلاء آلودگی مواد غذایی در این فصل بیشتر است. (دوگلاس، ۲۰۰۸ )
دوماً مصرف بستنی در بین همه مردم خصوصا کودکان شایع تر است و چون از غذاهای بسیار مطبوع و لذیذ به شمار می آید، مصرف آن به صورت­های گوناگون نیز هر روز فزونی می یابد. (دوگلاس، ۲۰۰۸ )
سوم اینکه در تهیه بستنی از مواد مختلفی استفاده می شود که هر کدام از آنها می توانند منشا آلودگی شده و سبب بیماری گردند. همچنین میکروارگانیسم ها می توانند بصورت ثانویه از طریق تهیه کنندگان و فروشندگان بستنی وارد آن گردند. بنابراین توجه به مسمومیت ناشی از آلودگی بستنی بخصوص در کشور ما که در تولید آن روش های سنتی بیشتر معمول است، باید مورد توجه قرار گرفته و تحقیقات کافی در مورد انواع بیماریهای ناشی از آلودگی بستنی و نیز راه های آلوده شدن آن صورت گیرد. (دوگلاس، ۲۰۰۸ )
تولید بستنی‌های غیرپاستوریزه با عنوان بستنی سنتی در صورت عدم توجه به روند اعمال حرارت کافی بر روی مخلوط اولیه این بستنی‌ها و عدم توجه به رعایت موازین بهداشتی در طول روند تولید، زمینه بروز آلودگیهای باکتریایی مختلف در این فرآورده را فراهم می‌آورد. مطالعه حاضر به دلیل تمایل مردم به استفاده از این فرآورده و احتمال خطر انتقال عوامل باکتریایی مولد عفونت یا مسمومیت غذایی در بین مصرف‌کنندگان و به منظور ارزیابی کیفیت بستنی‌های سنتی مصرفی این شهر از نظر آلودگی باکتریایی، انجام گردید. (نوروزی، ۱۳۷۶)
شایان ذکر است که به علت کمبود امکانات و نیز محدود بودن نمونه های برداشت شده و تحت پوشش قرار نگرفتن تمامی مناطق گرگان جهت نمونه گیری بررسی و تحقیق حاضر خالی از اشکال نیست.
فصل اول

• تاریخچه بستنی:

از تاریخ دقیق تهیه بستنی برای اولین بار اطلاع دقیقی در دست نیست ولی مطمئناً بستنی به اشکال اولیه و متفاوت با حال تهیه شده است. مثلا حدود ۳۰۰۰ سال قبل چینی ها برف و آبمیوه را به شکل یخ شیرین مصرف می کردند. (دوگلاس، ۲۰۰۸ )
بعدها رومی ها این نوع بستنی ابتدایی را از شرقی ها در طی جنگ هایی فراگرفتند. اولین تولید کننده بستنی به شکل ابتدایی یک فرد رومی به نام گورگو[۷] بوده است. پس از آن مارکوپلو[۸] سیاح معروف ایتالیایی در مسافرت خود به آسیا دستور تهیه چند نوع بستنی را به اروپا آورد، که آن موقع بخصوص در ایتالیا مورد توجه و استقبال قرار گرفت، سپس تهیه بستنی به شمال ایتالیا کشیده شد و بعد در سال ۱۵۳۳ به فرانسه رسید، از این زمان بستنی در فرانسه توسعه پیدا کرد و وجود بستنی در سر هر سفره ای نشانه تشخص و بزرگی میزبان بوده است.
اولین مغازه بستنی سازی و بستنی فروشی در پاریس تاسیس گردید و بنام کافه پروکوپه[۹] مشهور شد. در سال ۱۶۳۰ بستنی به کانادا و انگلستان رسید، سپس به آمریکا آمد. ( کریم ، ۱۳۸۰ )
ساخت بستنی بصورت صنعتی و فروش آن به مقادیر زیاد در سال ۱۸۵۱ در بالتیمور آمریکا توسط شخصی بنام فوسل[۱۰] انجام گرفت. بعدها کارخانجات تهیه بستنی در واشنگتن کلمبیا و نیویورک به شکل صنعتی احداث شد و از آن پس صنعت بستنی سازی به تدریج رو به توسعه و پیشرفت نهاده و به شکل جهانی درآمد. (کریم، ۱۳۸۰)

• بستنی

بستنی را می توان بر حسب ترکیب آن به چهارگروه به شرح زیر طبقه بندی نمود:

• بستنی تهیه شده از منحصرا فرآورده های شیر
• بستنی حاوی چربی نباتی
• بستنی تهیه شده از عصاره میوه جات که به آن چربی و مواد جامد غیرچربی شیر اضافه شده است.
• بستنی یخی که از آب، شکر و عصاره میوه جات تهیه می گردد.

عنوان:

بررسی تاثیر غلظت های مختلف هورمون IBA ونوع قلمه برای ریشه دار کردن قلمه های دو رقم زیتون سازگار در استان گلستان

 استاد راهنما:

دکتر حسین افشاری

استاد مشاور:

دکتر ابوالفضل فرجی

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب

چکیده
به منظور توسعه باغات زیتون کشور، تولید نهال مورد نیاز از ارقام مختلف تجاری ضروری می‌باشد. با این وجود بعضی از ارقام زیتون نسبتا سخت ریشه­زا می­باشند که دلایل آن متفاوت می‌باشد. بنابراین بدین منظور آزمایشی بصورت فاکتوریل اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک­های تصادفی با ۳ تکرار از فاکتورهای، نوع قلمه در ۲ سطح (نرم و نیمه خشبی)، با ۵ سطح تیماری ایندول بوتیریک اسید به عنوان هورمون ریشه زا (شاهد ،۲۵۰۰، ۳۰۰۰،۳۵۰۰ و۴۰۰۰ پی پی ام) بر روی ۲ رقم (میشن و کرونایکی) در هر تکرار با هدف دست یابی به بالاترین درصد ریشه­زایی در قلمه های زیتون و ارزیابی اثر IBA و نوع قلمه بر شاخص های ریشه زایی قلمه های زیتون انجام گرفت. نوع قلمه و رقم در کرت اصلی و غلظت های هورمون در کرت فرعی میباشد. نتایج این پژوهش نشان داد که بین غلظت های مختلف هورمون IBA و تیمار شاهد تفاوت معنی داری به لحاظ ریشه زایی وجود دارد در سطح احتمال آماری ۵ درصد تیمار قلمه ها با IBA غلظت ۳۵۰۰ پی پی ام به تنهایی در مقایسه با سایر تیمارها (شاهد، ۲۵۰۰، ۳۰۰۰ و ۴۰۰۰) بیشترین اثر را در افزایش شاخص های ریشه زایی قلمه های ارقام زیتون میشن و کرونایکی در شرایط آب و هوایی استان گلستان دارد. همچنین تیمار نوع قلمه (نرم و نیمه خشبی) تاثیر معنی داری در افزایش ریشه زایی قلمه های ارقام میشن و کرونایکی، با توجه به شاخص های ریشه زایی شان نسبت به قلمه های نیمه خشبی با توجه به شرایط آب و هوایی استان گلستان را داشت. بین ارقام میشن و کرونایکی به لحاظ درصد ریشه زایی تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. می توان گفت که مصرف هورمون IBA با غلظت ۳۵۰۰ پی پی ام به همراه استفاده از قلمه­های نرم تا حد قابل توجهی باعث بهبود وضعیت ریشه­زایی زیتون در آب و هوای استان گلستان می گردد و بدین وسیله کشاورزان و باغداران استان گلستان با بهره گرفتن از تیمار هورمونی و نوع قلمه ذکر شده و همچنین استفاده از کاشت زیتون رقم میشن می توانند نسبت به ایجاد و توسعه باغات زیتون و تولید نهال مورد نیازشان در منطقه اهتمام ورزند.
کلمات کلیدی: ایندول بوتیریک اسید (IBA)، ریشه زایی، قلمه، زیتون، نرم، نیمه خشبی
مقدمه:
زیتون ها شامل تقریباً ۲۰ گونه درختان کوچک از خانواده Oleaceae بوده و در جهان کهن از حوزه دریای مدیترانه، شمال آفریقا، جنوب شرقی آسیا، شمال تا جنوب چین، اسکاتلند و شرق استرالیا پراکندگی گسترده‌ای داشته اند (Kiristsakis, 1998). زیتون تقریبا از ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح مورد استفاده قرار می‌گرفته است. منشاء درخت زیتون احتمالا منطقه مدیترانه بوده و از آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافته است. این گیاه از نواحی گرم و نیمه گرم می‌باشد و موطن اصلی آن را در سوریه و جنوب ترکیه می‌دانند و از این نقاط به سایر نواحی که دارای آب و هوای مدیترانه‌ای هستند برده شد، و اکنون از دامنه‌های غربی هیمالیا در شرق تا سواحل اقیانوس اطلس در مغرب و در دو طرف دریای مدیترانه درخت زیتون کاشته می‌شود. علاوه بر نواحی نامبرده در آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی و استرالیا این گیاه را نیز کشت و مورد استفاده قرار می‌دهند (Kiristsakis, 1998).
معروف ترین گونه شناخته شده این گیاه زیتون اروپایی با نام علمی Olea europaea که از دوران باستان برای تهیه روغن زیتون و نیز برای خوردن خود میوه آن کاربرد داشته است، که در حالت طبیعی تلخ است و باید درمعرض تخمیر طبیعی قرار گیرد ویا به منظور قابل خوردن نمودن، آنرا در آب نمک بخوابانند (Kiristsakis, 1998). از دیدگاه پرورش دهندگان مدرن، تنوع زیتون های شناخته شده بسیارزیاد است. فقط در ایتالیا حداقل ۳۰۰ گونه وجود دارد اما تعداد کمی از آنها تاحد زیادی رشد  می کنند (Galili, et al., 1997). گونه های اصلی ایتالیا، Leccino،Frantoio و Carolea هستند. هیچکدام از آنها را نمی توان با توصیفات باستانی همانند دانست، اگرچه بعید نیست بعضی از گونه های نازک برگ که بیش از همه مورد توجه می باشند از تبار Licinian معروف باشند (Boskou, 1996). درختان پهن برگ اسپانیا میوه های درشت می دهند اما غلاف آنها طعمی نسبتاً تلخ تر دارد و کیفیت روغن آنها نامرغوب تر است. این زیتونهای اسپانیایی است که معمولاً پس ازسوراخ سوراخ شدن و پر شدن پرورده شده وپس از خواباندن در آب نمک تازه خورده می شوند(Weissbein, 2006).
درختان زیتون حتی زمانیکه بدون هرس رشد آزادانه دارند دارای رشد بسیار آهسته ای هستند اما هنگامیکه امکان رشد طبیعی را در طول چند سال پیدا می کنند گاهی اوقات قطر تنه آنها به میزان چشمگیری افزایش می یابد، محیطی بیش از ۱۰ متر را به ثبت رسانده که احتمال می رود عمرآن به چند قرن برسد (Jacoboni and Fontanazza, 1981). قدمت بعضی از درختان زیتون ایتالیا را به اولین سالهای امپراطوری یا حتی روزهای جمهوری روم نسبت می دهند، اما همیشه سن چنین درختان باستانی در زمان رشد مورد تردید قرارمی گیرد و شناسایی آنها با توصیفات قدیمی هنوز دشوارتر است. درختان تحت پرورش به ندرت به ارتفاع بیش از ۱۵ متر می رسند و معمولاً در فرانسه و ایتالیا بوسیله هرس کردن های زیاد به ابعادی بسیار محدودتر منحصر می شوند. چوب آن که به رنگ زرد یا قهوه ای مایل به سبز روشن است اغلب با ته رنگ تیره تری رگه دار شده است و بسیار سخت و متراکم می باشد چوب آن برای قفسه سازان و خراطان تزئینی بسیار با ارزش است(Weissbein, 2006).
۱-۲- مشخصات گیاه شناسی زیتون:
زیتون گیاهی از خانواده Oleaceae و از جنس Olea است. خانواده اولئاسه ۳۰ تا ۳۵ جنس و حدود ۶۰۰ گونه دارد که اکثرا در مناطق گرمسیری دنیا پراکنده اند و به صورت درختان زینتی و صنعتی هستند و فقط گونه زیتون Olea europaea دارای میوه خوراکی است (مسچی و همکاران، ۱۳۸۱).
 ۱-۲-۱-ریشه
جنس خاک در نوع ریشه و گسترش آن تاثیر بسزایی دارد. در خاک های سنگین که تهویه به سختی انجام می گیرد انشعابات ریشه ها سطحی است. در خاک های سبک و زیتون کاری های دیم،‌ ریشه ها برای دسترسی به رطوبت،‌رشد عمقی و گسترش جانبی دارند. ریشه نهال های حاصله از کشت هسته یا قلمه تا ۴-۳ سال اولیه رشد عمقی دارند و پس از آن رشد جانبی آنها شروع می شود. متوسط عمق ریشه هار را ۵/۱ تا ۲ متر و انشعابات عرضی ریشه ها در خاک های شنی و سبک تا ۱۲ می رسد (مسچی و همکاران، ۱۳۸۱).
 ۱-۲-۲-برگ
برگهای درخت زیتون سبزرنگ مایل به خاکستری، بیضوی و دراز در قسمت انتهایی می باشد و به وضعیت متقابل بر روی ساقه قرار گرفته اند (Hetherlington and Woodward, 2003). برگ های درخت