5. آیا نوجوان مورد نظر می ­تواند هم در تمرینات منظم ورزشی شرکت کند و هم به وظایف تحصیلی اش برسد؟
در صورتی که همه شرایط آماده باشد، خلاصه نظرات متخصصین درباره مراحل استعدادیابی ورزشی را می­توان در سه مرحله مقدماتی، میانی و پیشرفته به شرح زیر طبقه بندی کرد:
الف- مرحله مقدماتی: بر حسب نوع ورزش، مرحله مقدماتی را سنین بین ٣ تا١٠ سالگی تشکیل می­دهد. در این مرحله، سلامت عمومی، رشد پیکری عمومی و توانایی­های جسمانی– حرکتی نوجوان مورد ارزیابی قرار می­گیرند.

در مرحله مقدماتی استعدادیابی، تمرینات تخصصی ورزشی وجود ندارند و حضور افراد در برنامه ­های معمولی تربیت بدنی مدارس به صورت عمومی توصیه می­شوند.
ب- مرحله میانی: مرحله میانی استعدادیابی، بین سنین ٩ تا ١٥ سالگی برای دختران و ١٠ تا ١٧ سالگی برای پسران قرار دارد. در این مرحله، عوامل پیکری، فیزیولوژیکی، پزشکی، روانی و اجتماعی مورد توجّه و ارزشیابی واقع می­شوند. تمرینات ورزشی در سطح آموزشگاهی و یا باشگاهی انجام می­شوند و هنوز از تمرینات پیشرفته تخصصی به صورت شدید استفاده نمی­ شود.

ج- مرحله پیشرفته: مرحله پیشرفته استعدادیابی، بین سنین ١۶ سالگی به بعد قرار دارد. در این مرحله، عواملی از قیل سلامتی کامل، سازگاری فیزیولوژیکی، ظرفیت برای پیشرفت، توانایی غلبه بر فشارهای بدنی و روانی، بلوغ ذهنی و اجتماعی و آستانه­های خستگی جسمی و روانی مورد ارزشیابی قرار می­گیرند. تمرینات در این مرحله در حد تیم­های استانی و ملی صورت می­گیرد.
از نظر دیدن تنوعی که در این طبقه بندی­ها وجود دارد، قابل ذکر است که در رساله یهادویدر سال 1378، مرحله مقدماتی بین سنین ۶ تا ١٠ سالگی و مرحله میانی بین سنین ١١ تا ١۶ سالگی و مرحله پیشرفته (پایانی) بین سنین ١۶ سال و بیشتر تعیین شده است (امیر تاش (1376)، به نقل از هادوی، ١۳٧۸). از سوی دیگر، در مقاله ایآقا علی نژاد در سال 1379این مراحل را از نقطه نظر کشورهای بلوک شرق به ویژه شوروی سابق به ترتیب ۸ تا ١٠سال، ١٠ تا ١٢ سال و در مرحله آخر، بین ١١تا ١٣ سال برای دختران و ١٢ تا ١٤ سال برای پسران معرفی می­ کند و مراحل استعدادیابی در کشور چین را به ترتیب زیر ارائه می­دهد:
استعدادیابی در کشور چین از سن ١١ سالگی شروع می­ شود و دارای چهار مرحله شامل
آزمون­های غیر تخصصی بین سنین ١١ تا ١٣سالگی، فعالیت­های عمومی ورزشی با در نظر گرفتن عوامل وراثتی، اندازه­ های بدنی و رشد استخوانی بین سنین ١٥ تا ١۶ سالگی، آزمون­های تخصصی ورزشی بین سنین١٧ تا ١۸سالگی و آزمون­های ویژه برای گزینش ورزشکاران برجسته که بعد از سنینن ١۸ سالگی انجام می­ شود (شان (1992)، به نقل ازآقا علی نژاد، ١۳٧٩).
جاش شروع فرایند استعدادیابی ورزشی را از سن ٧ سالگی به بعد توصیه می­ کند و معتقد است که در این مراحل، آمادگی­ها و استعدادهای زیر باید در مدتهای تعیین شده در افراد تقویت شود:
– توسعه توانایی­های عمومی و هماهنگی عصبی– عضلانی در مدت ٢ تا ٣ سال
– تمرینات عمومی برای توسعه توانایی­های حرکتی در رابطه با ورزش مورد نظر در مدت ٢ سال
– تمرینات عمومی مهارتی در مدت ٢ تا ٣سال
– تمرینات ویژه قهرمانی تخصصی در مدت ٢ تا ٣ سال
7.1.2. الگوی نظری استعدادیابی: چهارچوبی برای تحقیق
یکی از آخرین اثرات رنیه در سال ١٩۸۷ تحت عنوان ” الگوی نظری استعدادیابی؛ چهارچوبی برای تحقیق ” است که بر پایه علوم مرتبط و قابل قبول در زمینه استعدادیابی و اصول شش گانه­ای که در بالا نوشته شد، تهیه و ارائه شده است. این الگو نوعی چهارچوب نظری را فراهم می­آورد تا دیگر پژوهشگران بتوانند برای استعدادیابی در انواع رشته­های ورزشی از روی آن، آزمون سازی کنند. مفاهیم اصلی این الگو به شرح زیر است:
اصول اولیه آزمون سازی برای استعدادیابی
طبق الگوی رنیه، دو دسته اطلاعات برای ساختن ابزار اندازه گیری استعدادیابی در هر ورزش باید مورد توجه قرار گیرند:
الف– معیار سازی برای ارزشیابی عملکرد ورزشی: معیار یا فهرستی از معیارها که بتوانند مفاهیم نظری عملکرد ورزشی را ارزشیابی کنند.
ب– تعیین متغییرهای تعیین کننده عملکرد ورزشی:یک فهرست جامع از متغییرهای اصلی تعیین کننده عملکرد، در ورزش مورد نظر به منظور تعریف عوامل مؤثر (رنیه، ١٩۸۷).
هدف اصلی استعدادیابی ورزشی، پیشگویی عملکرد آینده ورزشکار بر پایه ویژگی­های جسمانی، ظرفیت ها، توانایی­ها و امکانات محیطی او در زمان حال است. این پیشگویی در صورتی مفید خواهد بود که دقیق با شد و دقت آن نیز با عملیاتی بودن تعریف متغییرها و اعتبار و پایایی ابزاری که آنها را اندازه می­گیرند، بستگی دارد (امیرتاش، ١۳۸۱).
8.1.2. تعریف ویژگی­های مورد اندازه گیری در این پژوهش
ویژگی­های بیومکانیک^[64]
مطالعه­ ما درباره بیومکانیک تمرین و ورزش، مستلزم کسب آگاهی از علم مکانیک است. ما به طور خلاصه علم مکانیک را تحلیل نیروها و اثرات آن­ها تعریف کردیم. تعریف کامل­تر می ­تواند چنین باشد: علمی که درباره اثرات نیروهای وارد بر اجسام بحث می­ کند. به بیان دیگر، بیومکانیک دانشی است که برای برقراری ارتباط بین حیات و اصول و قوانین فیزیکی حاکم بر اجسام، وضع پویایا ایستای^[65] موجودات زنده(مانند انسا