در سال ۱۹۹۹ Peter. G. Gibson و همکارانش مطالعه ای روی ۲۷۱ بیمار با COPD پایدار انجام دادند. بیماران را به ۲ گروه تقسیم کرده‌اند. در گروه ۱ نیمی از بیماران را تحت درمان با داروهای رایج ۳۰ mg/day + COPD متیل پرونیزولون و نیمی دیگر را تحت درمان با ۶۰ mg/day متیل پرونیزولون قرار دادند. در گروه دوم نیمی از بیماران را تحت درمان با (۳۰ mg /day) low dose corticosteroids به مدت ۲ هفته و نیم دیگر را به مدت ۸ هفته تحت درمان با همین دوز قرار دادند نتایج مطالعات نشان داده است درمان با کورتیکو استروئید خوراکی در هر دو گروه طول روزهای اقامت در بیمارستان را به مدت ۲ روز به طور متوسط کاهش داده است. همچنین میزان شکست درمان‌های اولیه را کاهش داده است.

اما میزان بهبودی بیماران با دوز کمتر استروئید یعنی ۳۰ mg/day در مطالعه گروه اول بیشتر از بیماران با دوز بیشتر یعنی ۶۰ mg/day بوده است. همچنین در گروه دوم بیماران با ۲ هفته درمان نتایج بهبودی بیشتری نسبت به بیماران با ۸ هفته درمان داشته اند.

هر دو مطالعه نشان داد که کورتون با اثر مستقیم روی کاهش ادم و ترشحات مخاطی و کاهش سلولهای التهابی در راه های هوایی و در نهایت کاهش مقاومت راه های هوایی سبب بهبود عملکرد ریوی در بیماران می شود.

در مطالعه دیگر در سال ۲۰۰۴ نشان داده شد که تجویز کورتیکو استروئید خوراکی طی ۷۲ ساعت اول در تشدید علائم حاد COPD ، عملکرد ریوی را بهبود می بخشد.

روش اجرای پژوهش Methodology & Methods

۱- تعریف جامعه پژوهش:

نوع مطالعه: نیمه تجربی (semi experimental)

واحد مطالعه فردی : (individual )

۲- نحوه و روش نمونه گیری و حجم نمونه:

Inclusion criteria: در این بررسی بیمارانی که COPD داشتند یعنی حداقل ۳ ماه در سال ، بیش از ۲ سال متوالی سرفه و خلط داشته اند یا در اسپیرومتری طرح انسدادی داشته اند و از نظر اسپیرومتری به طور قابل ملاحظه ای قابل برگشت نبوده اند، یعنی در اسپیرومتری پس از دریافت برونکو دیلاتور به میزان ۱۲٪ بهبودی نداشته اند. و رضایت به همکاری در طرح داشتند و منع پزشکی از لحاظ مصرف کورتون نداشتند انتخاب شده اند.

Exclusion criteria: در این بررسی کلیه بیمارانی که بیماری های همراه مانند: دیابت peptic ulcer و مشکلات گوارشی دیگر، پیوند اخیر روده ، آسم ، عفونت های سیتمیک مثل سل، حساسیت شدید دارویی، نارسایی آدرنال ، هیپرتانسیون ، نارسایی احتقانی قلب ضایعات پوستی و ویروسی و قارچی داشتند و همچنین بیمارانی که دچار استئوپورز بودند. به ‌عنوان متغیرهای مخدوش کننده درنظر گرفته شده واز مطالعه حذف شده اند. همچنین بیمارانی که در اسپیرومتری پس از تجویز برونکودپلاتور افزایش بیش از ۱۲٪ داشته اند ( طرح آسماتیک ) از مطالعه حذف شدند.

از آنجایی که هیچگونه اطلاعات آماری راجع به جامعه آماری نداشتیم ، با توجه به مطالعات مشابه انجام شده و با توجه به مقالات علمی چاپ شده در این مورد در این آزمون نیمه تجربی حجم نمونه ۳۰ نفر در نظر گرفته شد.

۳- نحوه انجام کار:

از بیماران انتخاب شده ابتدا یک اسپیرومتری پایه به عمل می‌آید. اسپیرومتری انجام شده به روش استاندارد و پس از حداقل ۳ بار تلاش تنفسی، در هر دومانور حیاتی با فشار و بدون فشار، قبل و بعد از مصرف برونکودیلاتور استنشاقی گرفته می شود. از بهترین اطلاعات حاصله جهت آنالیز استفاده می شود . همچنین بیمارانی که در اسپیرومتری پس از تجویز برونکودپلاتور افزایش بیش از ۱۲٪ داشته اند ( طرح آسماتیک ) از مطالعه حذف شدند.

پس از اسپیرومتری پایه بیماران به مدت ۳ هفته تحت درمان رایج COPD (آتروونت ، سالبوتامول ، برم هگزین ، تئوفیلین و آنتی بیوتیک ) قرار می گیرند، در کنار این داروها mg/day 5/12 پرونیزولون خوراکی تجویز می شود و پس از اتمام ۳ هفته از بیماران مجدداً اسپیرومتری به عمل می‌آید و نتایج اسپیرومتری قبل و بعد از آزمون باهم مقایسه می شود . لازم به توضیح است که از تمام بیماران علاوه بر اسپیرومتری، معاینه کامل ریوی به عمل می‌آید تا اثرات درمانی با پرونیزولون خوراکی علاوه بر اینکه بر پارامترهای اسپیرومتری نشان داده می شود ، آن دسته از علائم subjective (غیر عینی) که بیشتر بهبود می‌یابند نیز مشخص شود. از آنجایی که نقش فردی که اسپیرومتری بیماران را انجام می‌دهد (operator)مهم است و همچنین برای حذف Inter observer variation که روی (reliability) تست تأثیر می‌گذارد. اسپیرومتری ها و همچنین تفسیر نتایج توسط اینجانب و با کمک راهنمایی های آقای دکتر رضایی ( استاد راهنما )انجام خواهد شد.

۴- ابزار گرد آوری داده ها:

چک لیستی است که درآن اطلاعات بیمار شامل : اطلاعات شناسایی ( نام، سن ، جنس، شغل) و نتیجه معاینات بالینی و نتایج اسپیرومتری و نهایتاًً داروهای تجویز شده در آن ثبت می‌گردد. اعتبار محتوای پرسشنامه توسط (panel) پانل تأیید شده است.

۵- روش آماری و تجزیه و تحلیل داده ها :

هر یک از پارامترهای و و MMEF را در افراد بیمار ، قبل و بعد از مصرف پرونیزوون خوراکی mg/day5/12به مدت ۳ هفته ) ثبت می‌کنیم. مقدار هر پارامتر را قبل از مصرف دارو در هر فرد x و بعداز مصرف دارو y می نامیم و دو مقدار را از فرمول paired t test با هم مقایسه می‌کنیم.

آنگاه پذیرفته شده ، یعنی مقادیر قبل از آزمون و بعد از آن با یکدیگر اختلاف دارند و بعد با hypothesis testing ثابت می‌کنیم که مثلاً اختلاف از نظر آماری قابل قبول است. لازم به ذکر است اطلاعات جمع‌ آوری شده به وسیله نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است .

نتایج و یافته ها

آنالیز توصیفی:

میانگین سنی افراد مورد مطالعه ۳۶/۵۸ (۲۷/۱۱ SD,) می‌باشد. ۱۹ نفر (۳/۶۳ ٪) از افراد مورد مطالعه مرد و ۱۱ نفر (۷/۳۶٪) زن بودند.

در شروع مطالعه

میانگین (۴۲٪ SD,) 58/1 لیتر، میانگین FVC (42/0 SD,) 32/2 لیتر ، میانگین (۱۹/۰ SD,) 69 درصد و میانگین MMEF (67/0 SD,) 06/1 ثانیه / لیتر بوده است. هر یک از یافته های مذکوردر اسپیرومتری پس از تکمیل دوره درمان مجدداً اندازه گیری شد که نتایج آن بدین صورت بود.

میانگین (۴۹/۰ SD,) 71/1 لیتر ، FVC ( 40/0 SD,) 49/2 لیتر ، و ( ۱۸/۰ SD,) 69/21 درصد و MMEF (71/0 SD,) 07/1 ثانیه / لیتر

از افراد مورد مطالعه ۲۸ نفر )۹۳٪ ) سیگار می کشیدند که میانگین آن (۰۱/۱۹ SD,) 16/21 (pack / year) بسته در سال بود.

میزان کاهش هر یک از علائم بالینی در انتهای مطالعه بدین صورت بود.

سرفه در ۲۵ نفر از افراد مورد مطالعه (۸۳٪ ) کاهش یافت بهبود تنگی نفس فعالیتی در ۲۱ نفر (۷۰٪ ) ، کاهش خلط در ۱۸ نفر (۶۰٪) ، کاهش تنگی نفس شبانه در ۱۶ نفر (۵۳٪ ) و میزان کاهش درد قفسه سینه در ۱۰ نفر (۳۳٪ ) گزارش شده است.

آنالیز تحلیلی :

میزان پس از دریافت دارو در انتهای مطالعه (۴۲/۰, SD) 58 /1 لیتر بود که نسبت به میزان اولیه ۱۳/۰ لیتر افزایش یافته بود که این افزایش از لحاظ آماری معنی دار بوده است. (۴۵٪ =P _val )