در این فصل نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش توصیف داده ها و بررسی فرضیات پژوهش ارائه شده است. در بخش توصیف داده ها، توزیع افراد نمونه در متغیر خودپنداره تحصیلی به تفکیک گروه ها ( آزمایش و گواه ) و آزمونها ( پیش آزمون و پس آزمون ) ارائه گردیده است.

در بخش دوم به برررسی فرضیه های پژوهش پرداخته شده است. از آنجا که طرح تحقیق حاضر از نوع نیمه آزمایشی با گروه های ناهمسان و پیش آزمون – پس آزمون است، لذا بهترین روش آماری برای بررسی داده ها تحلیل کوواریانس می باشد. علت استفاده از تحلیل کوواریانس کنترل اثر متغیر تصادفی کمکی ( پیش آزمون ) می باشد. اما استفاده از این آزمون، همانند تمام آزمونهای آماری دیگر، مستلزم رعایت شرایط و پیش فرض های خاصی است که از جمله آنها همگنی شیبهای رگرسیون می باشد. همگنی شیبهای رگرسیون به معنای آن است که اثر تعاملی گروه و پیش آزمون بر روی متغیر وابسته نباید معنادار باشد و در نمودار مربوط به شیب رگرسیون، شیب رگرسیون مربوط به گروه با شیب رگرسیون مربوط به پیش آزمون باید موازی یا نزدیک بهموازی باشند. در غیر اینصورت استفاده از تحلیل کوواریانس مجاز نمی باشد.

در تمامی متغیرهای مورد بررسی، همگنی شیبهای رگرسیون مورد تایید قرار گرفته است و استفاده از آزمون کوواریانس مجاز می باشد.

۴-۱توصیف داده ها

ارائه نتایج توصیفی داده های جمع آوری شده از گروه نمونه در قالب جداول و به تفکیک دو گروه آزمایش و گواه و همچنین به تفکیک پیش آزمون و پس آزمون ارائه شده است .

بدین ترتیب، در بخش حاضر به بررسی این نتایج خواهیم پرداخت.

خودپنداره تحصیلی

جدول۴- ۱ شاخصهای توصیفی خودپنداره تحصیلی

جدول فوق میانگین های پیش آزمون و پس آزمون خودپنداره تحصیلی به تفکیک گروه ها و آزمون را نشان می دهد. در این متغیر بازه نمرات بین صفر تا ۱۲۰ می باشد.

میانگین به دست آمده برای گروه آزمایش که آموزش راهبردهای فراشناخت دریافت کرده اند، در پیش آزمون، برابر ۶۷٫۵۶ است. این رقم در پس آزمون با ۶٫۵۶ نمره افزایش به رقم ۷۴٫۱۲ رسیده است.

میانگین به دست آمده برای گروه آزمایش که آموزش خلاقیت دریافت کرده اند، در پیش آزمون، برابر ۶۸٫۰۸ است. این رقم در پس آزمون با ۶٫۸۳ نمره افزایش به رقم ۷۴٫۹۱ رسیده است.

میانگین به دست آمده برای گروه گواه، در پیش آزمون، برابر ۶۸٫۱۲ است. این رقم در پس آزمون با ۱٫۱۱ نمره افزایش به رقم ۶۹٫۲۳ رسیده است.

نمودار زیر میانگین دو گروه را به تفکیک آزمون نشان می دهد.

نمودار ۴ – ۱ میانگین خودپنداره تحصیلی به تفکیک گروه و آزمون

در ادامه، بافت نگار مربوط به نمرات پیش آزمون و پس آزمون دو گروه آزمایشی (آموزش خلاقیت و فراشناخت) گزارش شده است.

شکل ۴– ۱ بافت نگار مربوط به نمرات پیش آزمون گروه آزمایشی۱ (آموزش فراشناخت)

شکل ۴ – ۲ بافت نگار مربوط به نمرات پس آزمون گروه آزمایشی ۱ (آموزش فراشناخت)

شکل ۴ – ۳ بافت نگار مربوط به نمرات پیش آزمون گروه آزمایشی۲(آموزش خلاقیت)

شکل ۴ – ۴ بافت نگار مربوط به نمرات پس آزمون گروه آزمایشی ۲ (آموزش خلاقیت)

۴-۲ یافته های استنباطی

ابتدا به منظور بررسی نرمال بودن توزیع متغیرها در دو گروه، از آزمون کولموگروف – اسمیرنف استفاده شده است. نتایج این آزمون در جدول ذیل گزارش شده است:

جدول ۴ – ۲ بررسی نرمال بودن توزیع بر اساس آزمون کولموگروف – اسمیرنف به تفکیک گروه

در هر دو گروه آزمایش (آموزش خلاقیت و فراشناخت) و گروه گواه، مقادیر به دست آمده از آزمون کولموگروف – اسمیرنف در سطح ۰.۰۵ P≤ معنادار نبوده و این امر حاکی از نرمال بودن توزیع در دو گروه است.

۴-۳ فرضیه اول پژوهش

فرضیه اول عبارت است از : آموزش راهبردهای فراشناخت برتغییر خودپنداره تحصیلی دانش آموزان دختر پایه هفتم شهر تهران تاثیرگذار است.

جدول ۴ – ۳ همگنی ضرایب رگرسیون- بررسی اثر گروه و پیش آزمون بر خودپنداره تحصیلی

با توجه به اینکه تعامل بین متغیر تصادفی کمکی و متغیر مستقل در سطح ۰٫۰۵P< معنادار نیست در نتیجه اثر تعاملی گروه ( آزمایش و گواه ) و آزمون ( پیش آزمون و پس آزمون ) بر متغیر وابسته معنادار نبوده و فرضیه همگنی شیبهای رگرسیون تأیید می شود. بدین ترتیب استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در این مولفه مجاز می باشد.

شکل ۴ – ۵ همگنی ضرایب رگرسیون- بررسی اثر گروه و پیش آزمون بر خودپنداره تحصیلی

علاوه بر تعیین همگنی ضرایب رگرسیون، همگنی واریانسهای دو گروه نیز، مورد بررسی قرار گرفته تا همه پیش فرضهای استفاده از تحلیل کوواریانس بررسی شده باشد. به منظور بررسی همگنی واریانسها از آزمون لوین استفاده شده است. مقدار F به دست آمده برابر ۰٫۹۲ است که سطح معنی داری برابر ۰٫۵۷ بوده است. بنابراین، تفاوت واریانسهای دو گروه معنادار نبوده و دو گروه همگن هستند و می توان از آزمون کوواریانس بهره برد.

جدول ۴ – ۴ تحلیل کوواریانس- بررسی اثر گروه بر خودپنداره تحصیلی

طبق نتایج حاصل، مقدار F گزارش شده برابر ۶٫۴۱ است که در سطح ۰٫۰۱P≤ معنادار بوده و تفاوت میان دو گروه در متغیر خودپنداره تحصیلی معنادار می باشد. با توجه به افزایش نمره (۶٫۵۶ نمره) در پس آزمون گروه آزمایش، می توان گفت، آموزش راهبردهای فراشناخت بر خودپنداره تحصیلی دانش آموزان دختر پایه هفتم تأثیر مثبت و معنادار دارد. قابل ذکر است در مقابل افزایش نمره در پس آزمون گروه آزمایش، در گروه گواه افزایش نمره۱٫۱۱ نمره ای حاصل شده است.

ضمنا، ضریب اتا برابر ۰٫۹۱ است که رقم قابل قبولی است.

۴-۴ فرضیه دوم پژوهش

فرضیه دوم عبارت است از : آموزش خلاقیت برتغییر خودپنداره تحصیلی دانش آموزان دختر پایه هفتم شهر تهران تاثیرگذار است.

از آنجا که طرح این تحقیق نیمه آزمایشی و از نوع طرح دو گروهی ناهمسان با پیش آزمون و پس آزمون می باشد، لذا بهترین روش برای تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل کوواریانس می باشد، زیرا در چنین طرحهایی پیش آزمون می تواند به عنوان متغیر تصادفی کمکی بر متغیر وابسته تاثیرگذار باشد و تحلیل کوواریانس شرایطی را فراهم می آورد تا اثر این متغیر تصادفی کمکی کنترل گردد.

در ابتدا به منظور بررسی پیش فرضهای تحلیل کوواریانس به بررسی همگنی شیبهای رگرسیون پرداخته شده است. در تحلیل کوواریانس با بهره گرفتن از رگرسیون، نخست معنی داری بردارهای اثرهای متقابل متغیر کمکی با بردارهای کدگذاری شده مورد بررسی قرار می گیرد. چنانچه این اثرها معنی دار نباشد، می توان همگنی ضرایب رگرسیون ها را پذیرفت و استفاده از مدل تحلیل کوواریانس را برای داده های این تحقیق جایز دانست ( سرمد و همکاران، ۱۳۸۲ ).

جدول ۴–۵ همگنی ضرایب رگرسیون- بررسی اثر گروه (آموزش خلاقیت) و پیش آزمون بر خودپنداره تحصیلی

با توجه به اینکه تعامل بین متغیر تصادفی کمکی و متغیر مستقل در سطح ۰٫۰۵P≤ معنادار نیست در نتیجه اثر تعاملی گروه ( آزمایش و گواه ) و آزمون ( پیش آزمون و پس آزمون ) بر متغیر وابسته معنادار نبوده و فرضیه همگنی شیبهای رگرسیون تأیید می شود. بدین ترتیب استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در این مولفه مجاز می باشد.

نمودار زیر، نمایش تصویری مربوط به بررسی همگنی شیبهای رگرسیون می باشد.

شکل ۴ – ۶ همگنی ضرایب رگرسیون- بررسی اثر گروه (آموزش خلاقیت) و پیش آزمون بر خودپنداره تحصیلی

علاوه بر تعیین همگنی ضرایب رگرسیون، همگنی واریانسهای دو گروه نیز، مورد بررسی قرار گرفته تا همه پیش فرضهای استفاده از تحلیل کوواریانس بررسی شده باشد. به منظور بررسی همگنی واریانسها از آزمون لوین استفاده شده است. مقدار F به دست آمده برابر ۱٫۰۷ است که سطح معنی داری برابر ۰٫۴۱ بوده است. بنابراین، تفاوت واریانسهای دو گروه معنادار نبوده و دو گروه همگن هستند و می توان از آزمون کوواریانس بهره برد.

جدول ۴ – ۶ تحلیل کوواریانس- بررسی اثر گروه (آموزش خلاقیت) بر خودپنداره تحصیلی

طبق نتایج حاصل، مقدار F گزارش شده برابر ۵٫۳۱ است که در سطح ۰٫۰۱P≤ معنادار بوده و تفاوت میان دو گروه در متغیر خودپنداره تحصیلی معنادار می باشد. با توجه به افزایش نمره (۶٫۸۳ نمره) در پس آزمون گروه آزمایش، می توان گفت، آموزش راهبردهای خلاقیت بر خودپنداره تحصیلی دانش آموزان دختر پایه هفتم تأثیر مثبت و معنادار دارد. قابل ذکر است در مقابل افزایش نمره در پس آزمون گروه آزمایش، در گروه گواه افزایش نمره۱٫۱۱ نمره ای حاصل شده است.

ضمنا، ضریب اتا برابر ۰٫۸۹ است که رقم قابل قبولی است.

۴-۵ فرضیه سوم پژوهش

فرضیه سوم عبارت است از : بین آموزش راهبرد های فراشناختی و آموزش خلاقیت از نظر اثر گذاری بر تغییر خودپنداره تحصیلی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

جدول شماره ۴- ۷- نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس خودپنداره تحصیلی مربوط به بررسی روش آموزش خلاقیت، فراشناخت و گروه گواه

طبق نتایج حاصل، مقدار F گزارش شده برابر ۲٫۸۱ است که در سطح ۰٫۰۵P≤ معنادار نمی باشد و تفاوت معناداری در اثرگذاری روش های آموزش خلاقیت و فراشناخت در افزایش و بهبود خودپنداره دانش آموزان وجود ندارد.

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

فصل پنجم

نتیجه گیری و پیشنهاد­­ها

۵-۱ بحث و نتیجه گیری:

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت­ های فراشناختی و خلاقیت، بر خودپندارۀ تحصیلی دانش­ آموزان پایه هفتم منطقه ۲ تهران انجام گرفت. این آزمایش تفاوت پس­آزمون-پیش­آزمون گروه آزمایش را مورد مطالعه، معنا دار نشان داد. به بیان دیگر نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده آموزش راهبرد­های فراشناختی و خلاقیت در بالا بردن خودپندارۀ دانش­ آموزان دختر مؤثر بوده ­است.

۵-۱-۱بحث و بررسی فرضیه اول:

بر اساس جدول جدول ۴ – ۴ تحلیل کوواریانس- بررسی اثر گروه فراشناخت بر خودپنداره تحصیلی نتایج حاصله، ، مقدار F گزارش شده برابر ۶٫۴۱ است که در سطح ۰٫۰۱P≤ معنادار بوده و تفاوت میان دو گروه در متغیر خودپنداره تحصیلی معنادار می باشد. با توجه به افزایش نمره (۶٫۵۶ نمره) در پس آزمون گروه آزمایش، می توان گفت، آموزش راهبردهای فراشناخت بر خودپنداره تحصیلی دانش آموزان دختر پایه هفتم تأثیر مثبت و معنادار دارد. قابل ذکر است در مقابل افزایش نمره در پس آزمون گروه آزمایش، در گروه گواه افزایش نمره۱٫۱۱ نمره ای حاصل شده است.