۳-۳ جامعه مطالعاتی و نمونه آماری

تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در پایان سال ۱۳۹۱ برابر ۵۲۷ شرکت بوده است.

پیش فرض ها:

۱- تعداد شرکتهایی که در قلمرو زمانی برون رفت از بورس داشته اند (۱۰)

۲- تعداد شرکتهایی که در قلمرو زمانی پژوهش وارد بورس شده اند (۱۴۲)

۳- تعداد شرکتهایی که در قلمرو زمانی پژوهش تغییر در سال مالی داشته اند (۲۸)

۴- تعداد شرکتهایی که سرمایه گذار و واسطه گر مالی بوده اند (۶۱)

(به دلیل عدم ارتباط با موضوع پژوهش)

۵- تعداد شرکتهایی که در قلمرو زمانی پژوهش وقفه معاملاتی بیش از ۶ ماه داشته اند (۱۵۵)

۶- تعداد شرکتهایی که سال مالی آن ها به ۲۹/۱۲ختم نمی شود (۴۴)

(به دلیل یکنواختی سال‌های مالی از نظر فعالیت)

جمع جامعه مورد مطالعه (پیوست شماره ۱) ۸۷

‌بنابرین‏ با توجه به موارد بند ۱ الی ۶ تعداد ۸۷ شرکت به عنوان نمونه سیستماتیک تحقیق انتخاب شدند و برای هر متغیر این پژوهش تعداد ۴۳۵ داده- سال، جهت آزمون فرضیه های آماری محاسبه شده است.

جدول ۳-۱ مراحل مختلف نمونه گیری

مراحل مختلف نمونه گیری

تعداد

تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در پایان سال ۱۳۹۱

۵۲۷

تعداد شرکتهایی که در قلمرو زمانی برون رفت از بورس داشته اند

(۱۰)

تعداد شرکتهایی که در قلمرو زمانی پژوهش وارد بورس شده اند

(۱۴۲)

تعداد شرکتهایی که در قلمرو زمانی پژوهش تغییر در سال مالی داشته اند

(۲۸)

تعداد شرکتهایی که سرمایه گذار و واسطه گر مالی بوده اند

(۶۱)

تعداد شرکتهایی که در قلمرو زمانی پژوهش وقفه معاملاتی بیش از ۶ ماه داشته اند

(۱۵۵)

تعداد شرکتهایی که سال مالی آن ها به ۲۹/۱۲ختم نمی شود

(۴۴)

تعداد شرکت‌های نمونه

۸۷

تعدادنمونه شرکت‌ها درمرحله رشد

۶۸

تعدادنمونه شرکت‌ها درمرحله بلوغ

۳۰۳

تعدادنمونه شرکت‌ها درمرحله افول

۶۳

۳-۴ مدل تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیرها

۳-۴-۱ مدل تحلیلی تحقیق

عدم تقارن اطلاعاتی (متغیر وابسته)

هموار سازی سود از طریق اقلام تعهدی اختیاری (متغیر مستقل)

لگاریتم ارزش بازار سهام (کنترلی)

ارزش بازار به ارزش دفتری (کنترلی)

نسبت بدهی بلند مدت به کل دارایی (کنترلی)

نمودار ۳-۱ مدل تحلیلی پزوهش

۳-۴-۲ مدل پژوهش

مدل رگرسیونی مربوط به فرضیه اول پژوهش

رابطه شماره (۳-۱)

ABSigt = α + β۱ DA Smoothinggt + β۲ln (Size) gt + β۳ln (BM) gt + β۴ Leveragegt +Єgt

: ABSigt عدم تقارن اطلاعاتی (دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خریدوفروش سهام) شرکت های مرحله رشد.

: DA Smoothinggt هموارسازی سود از طریق اقلام تعهدی اختیاری شرکت های مرحله رشد.

: Ln (Size) gt لگاریتم ارزش بازار سهام شرکت‌های مرحله رشد.

: Ln (BM) gt لگاریتم ارزش دفتری به ارزش بازار سهام شرکت‌های مرحله رشد.

: Leveragegt نسبت بدهی‌های بلندمدت به کل دارایی‌های شرکت‌های مرحله رشد.

α: عرض از مبدأ رگرسیون.

β۱ تا β۵: برآورد کننده شیب خط رگرسیون.

:εgt جزء ناشناخته.

مدل رگرسیونی مربوط به فرضیه دوم پژوهش

رابطه (۳-۲)

ABSimt= α + β۱ DA Smoothingmt + β۲ln (Size) mt + β۳ln (BM) mt + β۴Leveragemt +Єmt

: ABSimtعدم تقارن اطلاعاتی (تفاوت قیمت پیشنهادی خریدوفروش سهام) شرکت های مرحله بلوغ.

: DA Smoothingmt هموارسازی سود از طریق اقلام تعهدی اختیاری شرکت های مرحله بلوغ.

: Ln (Size) mt لگاریتم ارزش بازار سهام شرکت‌های مرحله بلوغ.

: Ln (BM) mt لگاریتم ارزش دفتری به ارزش بازار سهام شرکت‌های مرحله بلوغ.

: Leveragemt نسبتب دهی‌های بلندمدت به کل دارایی‌های شرکت‌های مرحله بلوغ.

α: عرض از مبدأ رگرسیون.

β۱ تا β۵: برآورد کننده شیب خط رگرسیون.

:εmt جزء ناشناخته.

مدل رگرسیونی مربوط به فرضیه سوم پژوهش

رابطه شماره (۳-۳)

ABSist = α + β۱ DA Smoothingst + β۲ln (Size) st + β۳ln (BM) st + β۴Leveragest +Єst

: ABSist عدم تقارن اطلاعاتی (تفاوت قیمت پیشنهادی خریدوفروش سهام) شرکت های مرحله افول.

: DA Smoothingst هموارسازی سود از طریق اقلام تعهدی اختیاری شرکت های مرحله افول.

: Ln (Size) st لگاریتم ارزش بازار سهام شرکت‌های مرحله افول.

: Ln (BM) st لگاریتم ارزش دفتری به ارزش بازار سهام شرکت‌های مرحله افول.

: Leveragest نسبت بدهی‌های بلندمدت به کل دارایی‌های شرکت‌های مرحله افول.

α: عرض از مبدأ رگرسیون.

β۱ تا β۵: برآورد کننده شیب خط رگرسیون.

:εst جزء ناشناخته.

متغیر های مستقل:

جمع اقلام تعهدی از دو طریق ترازنامه ای و سود و زیانی قابل محاسبه است. در این پژوهش جمع اقلام تعهدی از طریق سود و زیانی به شرح زیر محاسبه می شود:

TA_it= EARN_it-CFO_it

هموارسازی سود از طریق اقلام تعهدی اختیاری (DAt):

اجزای اختیاری و غیر اختیاری اقلام تعهدی به صورت زیر محاسبه می شود:

رابطه شماره (۳-۴)

DAt = TAt – NDAt

DAt: اجزاء اختیاری اقلام تعهدی در سال t.

: TAt کل اقلام تعهدی در سال t.

NDAt: بخش غیر اختیاری اقلام تعهدی در سال t.

رابطه شماره (۳-۵)

TAt = EARNit – CFOit

TAt: کل اقلام تعهدی در سال t.

EARNit: سود عادی و نرمال یعنی سود قبل از اقلام غیر مترقبه

CFOit: وجه نقد عملیاتی (جریان های نقدی ناشی از فعالیت های عملیاتی)