انتخاب مدل ارزش‌گذاری
محاسبه ارزش شرکت (بخشیانی، راعی، ۱۳۸۷).
۲-۸٫ ارزش ذاتی سهام عادی
قبل از آنکه به مدل‌های مختلف ارزش‌گذاری سهام عادی بپردازیم اشاره مختصری به مفهوم ارزش ذاتی خواهیم داشت. هدف از تجزیه‌وتحلیل اوراق بهادار یافتن ارزش ذاتی آن‌ ها است. ارزش ذاتی، ارزش واقعی یک برگه بهادار یا یک دارایی مالی است. برای یافتن ارزش ذاتی یک برگه سهم، قیمت بالقوه سهم و عواید آتی آن (مانند جریان نقدی حاصل از سود تقسیمی) پیش‌بینی می­گردد و آنگاه با نرخ بهره متداول تنزیل و ارزش فعلی (ذاتی) آن‌ ها تعیین می­ شود. سپس ارزش ذاتی یک سهم باارزش بازاران مقایسه می­ شود و پس‌ازآن تصمیم‌گیری در مورد خرید یا فروش یک سهم به عمل می‌آید به دیگر سخن، ارزش ذاتی سهام عبارت است از ارزش فعلی سود سهام نقدی قابل پرداخت در طی دوره و قیمت سهام در پایان دوره نگهداری که از طریق رابطه زیر محاسبه می­گردد:

(۲-۱)
+=p
Dt سود نقدی در دوره t
K نرخ بازده مورد انتظار سهامداران عادی برای سهام j
P قیمت سهام در پایان دوره نگهداری
اگر ارزش ذاتی بالاتر از قیمت باشد سهم در وضعیت خریداری قرار می­گیرد و در غیر این صورت سهم در حالت فروش قرار دارد.
۲-۹٫ نحوه ارزش‌گذاری سهام عادی
قیمت سهام عادی ممکن است بر پایه ارزش فعلی جریانات نقد مورد انتظار برآورد و ارائه شود. ارزش‌گذاری سهام عادی بر اساس مدل‌های گوناگون صورت می‌گیرد. به دلیل پیچیدگی و اهمیت ارزشیابی سهام عادی، دو رویکرد کلی برای ارزشیابی ارائه‌شده است:
رویکرد تنزیل جریان نقد
رویکرد ارشیایی نسبی
۲-۹-۱٫ رویکرد تنزیل جریان نقد
بر اساس این رویکرد ارزش یک دارایی به بازده حاصل از آن در طول مدت نگهداری دارایی بستگی دارد. تکنیک‌های ارزشیابی مبتنی بر رویکرد تنزیل جریان نقد شامل روش‌های زیر است:
روش تنزیل سود سهام نقدی
روش جریان نقد آزاد
روش سود باقیمانده
در این رویکرد، اصلی‌ترین عنصر جریان نقد آزاد است که درروش اول، روشن‌ترین و آسان‌ترین معیار جریان نقد سود نقدی است زیرا جریان نقدی مستقیماً به‌سوی سرمایه ­گذاران می‌رود. درروش دوم از معیار جریان نقد عملیاتی و جریان نقد آزاد استفاده می‌شود. نارسایی بالقوه این رویکرد که مبتنی بر جریان نقد است به دو ورودی اساسی وابسته است. اولاً نرخ رشد جریان نقد (میزان رشد و شدت رشد) ثانیاً تخمین نرخ تنزیل مناسب که به سطح نرخ‌های بهره و درجه ریسک بستگی دارد.
۲-۹-۲٫ رویکرد ارشیایی نسبی
مدل­های نسبی ارزش‌گذاری، ارزش دارایی را نسبت به یک دارایی مرجع می‌سنجد. این مدل‌ها معمولاً برحسب ضرایب قیمت، بیان می­شوند. تکنیک‌های ارزشیابی مبتنی بر رویکرد ارزشیابی نسبی شامل روش‌های زیر می­باشد:
نسبت قیمت به سود
نسبت قیمت به جریان نقد
نسبت قیمت به ارزش دفتر
نسبت قیمت به فروش
نسبت قیمت به رشد سودGEP
نسبت ارزش ذاتی به قیمت
نسبت ارزش شرکت به سود قبل از بهره و مالیات
و استهلاک
در مقابل نارسایی رویکرد اول، این رویکرد مزیت قابل‌توجهی دارد و آن این است که این روش‌ها اطلاعات وضعیت جاری سهام را در سطوح مختلف اقتصاد کلان، صنعت و شرکت را مورد ارزیابی قرار می­دهد. به عبارتی اطلاعات جاری ارزشیابی را فراهم می­ کند. (رهنمای رود پشتی و دیگران، ۱۳۸۶)
۲-۱۰٫ سهام ممتاز و خصوصیات آن
سهـام ممتاز قانونـا مقرر می کند که سهـامداران مربـوط نـسبت به سهامداران عادی و نه نسبت به دارندگان اوراق قرضه در موارد معینی دارای برخی امتیازات ویژه باشند. سهامداران ممتاز دو مزیت اولیه نسبت به سهامداران عادی دارند که عبارت است از (عبادی، ۱۳۸۹):
پـرداخت به سهامداران عادی نیست مگر اینکه سود سهام نقدی سهامداران ممتاز قبلاً پرداخت‌شده باشد.
ب: صاحبان سهـام ممـتاز در موقع انحلال شرکت نسبت به دارایی‌های آن دارای حق تقدم می‌باشند. همچنین آن‌ ها نسبت به دارندگان اوراق عرضه، معمولاً نرخ سود بیـشتری را بر سرمایه‌گذاری خود دریافت می‌نمایند و این به لحاظ جبران ریسک بیشتری است که متقبل می‌شوند. اگرچه معمولاً نرخ بازده کمتری را نسبت به صاحبان سهام عادی دریـافت می‌نمایند، زیرا در مقایسه با سهـامداران عادی، از ریسک کمتری برخوردارند.
قـبل از سال ۱۹۳۰ صاحبان سهام ممـتاز در موارد اندکی دارای حق رأی بودند تا اینکه احـساس شد تا مادامی‌که دارندگان این نوع سـهام، سود سهـام خود را دریافت می‌نمایند، نباید در شـرکت حق رأی داشـته باشند. اخیراً، روند اعطـای حق رأی به دارندگان سهـام ممتاز افزایش‌یافته است. از این گـذشته، سهـام مـمتاز بدون حق رأی نیز مـمکن است دارای حـق رأی گردند خصوصاً در مواردی که پرداخت سود سهـام ممتاز تا زمان مشخصی به درازا کشیده شود سهامداران ممتاز باید انتظار داشته باشند که در موارد افزایش سرمایه، مبلغ بیشتری از تقسیم سود را کسب نماید. سـود قابل‌تقسیم پرداختی، معمولاً مبـلغ دلاری مشخصی در سال است. ازآنجاکه سود قابل‌تقسیم نقدی برای سهام ممتاز معمولاً افزایش نمی‌یابد قیـمت این قبیل سهـام نیز در بـازار معمولاً افزایش چندانی نخواهد داشت. اکثریت سهـام ممـتاز منـتشرشده در جریـان در دست مردم دارای شـرط سـود سـهام نقـدی جمع شـونده می‌باشند. به این معنـا که سهامداران ممتاز قابلیت دریافت سود قابل‌تقسیم را دارا می‌باشند چه شـرکت آن را کـسب نموده و یا ننموده بـاشد. حتی اگر شرکت سهـامی بـخشی از سود سهـام نقدی متعلق به سهـامداران ممـتاز را پـرداخت نـنماید، آن سـود از بین نمی‌رود و بـاید در سال بعد پـرداخت شود پیش از آنکه هرگونه تقسیم سـود نقدی بین سهـامداران عادی انجام شود. البته تمامی سهام ممتاز از نوع جمـع شونده، نمی‌باشند. نسبت به سهام ممـتاز با سود سهام غیر جمع شونده هنگامی سـود سهام نقدی تعلق می‌گیرد که شرکت سود کـسب نموده باشد. اگر شرکت سهـامی پرداخت سود سهام نقدی را حذف نماید، سود سهـام ممتاز نیز به صاحبان سهام مذکور پرداخت نخواهد شد. به‌منظور حمایت از سهامداران ممتاز، شرکت سهامی قانون نمی‌تواند هیچ‌گونه سـودی به دارندگان سهـام عادی خودپرداخت نماید تا مادامی‌که سود سهام نقدی متعلق به سهامداران ممتاز را برای آن دوره پرداخت ننموده باشند (اسکندری، ۱۳۸۹).
۲-۱۱٫ قیمت سهام
هر سهمی معمولاً دارای دو قسم قیمت یا ارزش است: ارزش اسمی: ارزش اسمی سهام همان است که در روز تشکیل شرکت پرداخت و یا تعهد شده و سرمایه شرکت مجموع قیمت اسمی سهام است. ارزش تجارتی: قیمت تجارتی یا حقیقی هر سهم بسته به فعالیتی است که شرکت داشته و منافعی است که سالیانه می‌دهد. در یک جمع‌بندی کلی می‌تواند گفت قیـمت بازار سهام تـحت تأثیر دو سری از عوامل به نام عوامل بیرونی و عوامل درونی تغییر می‌نمایند. (تهرانی، ۱۳۸۷)
۲-۱۱-۱٫ عوامل بیرونی
منظور از عوامل بیرونی آن دسته از وقایع، حوادث و تصمیماتی است که در خارج از شرکـت رخ می‌دهد و از کنـترل مدیریت شرکت خارج است. ولـی، بر قیمت سهـام شرکـت مؤثر است. عوامل بیرونی به دودسته عوامل اقتصادی و عوامل سیاسی و نظامی تقسیم می‌شوند.
الف: عوامل اقتصادی
اگر انتظار رود که اقتصاد کشور دارای رشد معقول و مناسبی برای مدت نسبتاً طولانی خواهد بود، طبعاً قیمت سهـام تحت تأثیر قرارگرفته و افزایش خـواهد یافت. در کشورهایی که از رشـد و ثبـات مداومـی برخوردارند، سرمایه‌گذاری در سهام عادی شرکت‌های دارای رشد نسبت به سایر سرمایه‌گذاری‌ها بازده بیشتری خواهد داشت. برعکس، زمانی که انتظار می‌رود رکورد اقتصادی حادث شود، به‌تبع آن بازار سهام نیز دچار رکود خواهد شد. در این شرایط سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت به سرمایه‌گذاری در سهـام عادی ترجیح داده می‌شود به‌طورکلی می‌تواند گفت عوامل اقتـصادی و پیش‌بینی آن‌ ها تأثیر قابل‌توجهی بر نوع و میزان سرمایه‌گذاری دارد (تهرانی، ۱۳۸۷).
عوامل اقتصادی مؤثر بر قیمت سهام به شرح ذیل است:
نرخ تورم
نرخ بهره در بازار
نرخ ارز