۱۲,۷۷۰,۰۰۰

۴۳,۰۹۰,۰۰۰

سود عملیاتی

- ۷۷۰,۰۰۰

۴,۹۱۰,۰۰۰

^* اصل وام با سود سالیانه، ^** سود ثابت اوراق مشارکت ارزی قابل تبدیل به سهام
حال اگر برخی از دارندگان اوراق تمایل به تبدیل اوراق خود نمایند می‌توانند در نرخ‌های جدید مالک سهم‌های بیشتری شوند. در مثال فوق قبل از افزایش نرخ ارز دارنده ورقه می‌توانست در ازای اعطای یک ورقه معادل ۸.۳۳ سهم بدست بیاورد و قیمت تبدیل ۱۲۰ تومان بود. اما در حال حاضر ارزش جاری ورقه با نرخ دلار جدید معادل ۱۲۰۰ تومان می‌باشد و قیمت تبدیل نیز بر حسب مشخصات روی ورقه به ۱۳۲ تومان افزایش یافت (با ضریب ۱/۱). لذا در شرایط حاضر دارندگان اوراق می‌توانند در ازای واگذاری اوراق، معادل ۰۹/۹ سهم بدست بیاورند و از محل افزایش نرخ ارز منفعت کسب نمایند. البته سهامداران بنیادی شرکت جهت حفظ “سهم مدیریتی خود در شرکت” می‌توانند به این افراد سهام عادی بدون حق رای یا سهام ممتاز بدون حق را نیز بدهند. همچنین می‌توانند مجموعه‌ای از سهام‌های پایه (سهام عادی، سهام عادی بدون حق رای، سهام ممتاز، سهام ممتاز بدون حق رای و…) با صرف‌های تبدیل مختلف به وی پیشنهاد نمایند.
بنابراین در هنگام تبدیل اوراق، ارزش اوراق در شرایط افزایش نرخ ارز بر حسب ارزش ارزی محاسبه شده و قیمت تبدیل با ضریب منصفانه‌ای تعدیل پیدا می‌کند که منافع هر دو دارنده اوراق و ناشر را تامین نماید.

معمولاً صرف تبدیل یا هزینه تبدیل اوراق به سهام که توسط صاحب اوراق پرداخت می‌شود، در نزدیکی نرخ سود ثابت است و در حساب‌های بنگاه نیز ناشر هزینه پرداخت سود (به اوراق) را با درآمد دریافت حق تبدیل معاوضه می کند. در واقع در جدول فوق هزینه سود پرداختی از حساب هزینه ریالی کاسته می‌شود و این امر موجب افزایش سود و در نتیجه افزایش قیمت سهام نیز می‌شود.
نکته پایانی نیز این که با افزایش قیمت سهام پایه در فوق، مجدداً قیمت اوراق ارزی قابل تبدیل به سهام افزایش می‌یابد که این افزایش بدلیل افزایش سهام پایه (نمودار ۴-۲۰) بوده و مجدداً منافع دارندگان این اوراق افزایش می‌یابد. فلوچارت زیر وضعیت رویه ذکر شده در فوق را نشان می‌دهد.
نرخ ارز
هزینه تولید
سود
قیمت سهم
قیمت‌اوراق
تقاضای‌اوراق
عرضه ‌اوراق
تولید
سود
قیمت‌سهم
افزایش حجم معاملات اوراق
جلوگیری از افت شدید قیمت سهام
افزایش حجم معاملات بازار
بنگاه تولیدی
سهامدار و صاحب ورقه
بازار سرمایه
سود
افزایش اشتغال و تولید
افزایش سرمایه‌گذاری
کاهش تورم
….
تامین‌مالی
شکل (۴-۴): انتشار اوراق قابل تبدیل ارزی برای بنگاه واردکننده نهاده
سناریو ۲
در شرایطی که نرخ ارز برای هر دو بنگاه فوق (که بخش عمده‌ای از نهاده‌های خود را وارد می‌نمایند) کاهش یابد، این اتفاق موجب کاهش هزینه تولید برای بنگاه‌ها شده و سود آنها افزایش و قیمت سهم آنها تقویت می‌گردد. این امر برای بنگاه B که اوراق مشارکت ارزی قابل تبدیل به سهام دارد تا حدودی متفاوت است.
یکی از ویژگی‌هایی که برای این اوراق پیشنهاد شده است اینکه برای این نوع بنگاه‌ها، که با کاهش نرخ ارز سود آنها افزایش می‌یابد، جزء ارزی اوراق غیر فعال می‌شود. در واقع با کاهش نرخ ارز نیازی به مدیریت ریسک نرخ ارز نیست، زیرا این اتفاق موجب افزایش سودآوری شرکت می‌شود. بنابراین با غیر فعال شدن جزء ارزی، این اوراق به صورت اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام تغییر حالت داده و در تامین مالی بنگاه مشارکت می‌نمایند. در این حالت ( افزایش قیمت سهام پایه) این اوراق نه تنها دارای سود ثابتی هستند بلکه با افزایش قیمت خود بر حسب پول ملی(تصویر۴-۲۰)، منافع ناشی از افزایش قیمت سهام را نیز به دارندگان این اوراق منتقل می‌نمایند. بنابراین به عنوان یک اصل کلی:
برای بنگاه‌هایی که بخش عمده‌ای از نهاده‌های خود را از خارج وارد می‌نمایند، جزء ارزی اوراق مشارکت ارزی در زمان افزایش نرخ ارز فعال می‌شود و در زمان کاهش نرخ ارز غیر فعال می‌گردد. تعیین آستانه فعال بودن، میزان حمایت، تعدیل ضریب قیمت تبدیل و… همگی در امیدنامه اوراق برای هر بنگاهی متفاوت باشد.
- سناریو ۳
تصور نمایید دو بنگاه A و B بخش عمده‌ای از نهاده‌های خود را از داخل تامین و بخش عمده‌ای از محصولات خود را به خارج صادر می‌نمایند. همچنین بنگاه B جهت تامین مالی خود اقدام به انتشار اوراق مشارکت ارزی قابل تبدیل به سهام در بازار نموده است. در چنین شرایطی اگر نرخ ارز برای هر دو بنگاه افزایش یابد، این اتفاق موجب افزایش درآمد برای بنگاه‌ها شده و سود آنها افزایش و قیمت سهم آنها تقویت می‌گردد. در این شرایط نیز جزء ارزی «اوراق مشارکت ارزی قابل تبدیل به سهام» بنگاه B غیر فعال می‌شود زیرا ناشر و سهامدارن در مواجه با ریسک نرخ ارز قرار نگرفته‌اند، چراکه این اتفاق موجب افزایش سودآوری شرکت می‌شود. بنابراین با غیر فعال شدن جزء ارزی این اوراق، بصورت اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام تغییر حالت داده و در تامین مالی بنگاه مشارکت می‌نمایند. در این حالت ( افزایش قیمت سهام پایه) این اوراق نه تنها دارای سود ثابتی هستند بلکه با افزایش قیمت خود بر حسب پول ملی(تصویر۴-۲۰)، منافع ناشی از افزایش قیمت سهام را نیز به دارندگان این اوراق منتقل می‌نمایند. بنابراین به عنوان یک اصل کلی:
برای بنگاه‌هایی که بخش عمده‌ای از محصولات خود را به خارج صادر می‌نمایند، جزء ارزی اوراق مشارکت ارزی در زمان افزایش نرخ ارز غیر فعال می‌شود و در زمان کاهش نرخ ارز فعال می‌گردد. تعیین آستانه فعال بودن، میزان حمایت، تعدیل ضریب قیمت تبدیل و… همگی در امیدنامه اوراق برای هر بنگاهی متفاوت باشد.
- سناریو ۴
جدول (۴-۱۹) مشخصات دو بنگاه A و B را نشان می‌دهد که در یک صنعت مشخص (نظیر سیمان) اقدام به تولید محصول می‌نمایند. هر دو بنگاه بخش عمده‌ای از نهاده‌های خود را از داخل تامین نموده و بخش عمده محصولات تولیدی خود را به خارج صادر می‌کنند. این جدول برخی از مشخصات وضعیت سهام این شرکت‌ها، سرمایه و صورت مالی بنگاه‌ها را برای یک دوره نشان می‌دهد.
جدول (۴-۱۹): وضعیت مالی دو بنگاه که بخش عمده‌ای از محصولات خود را به خارج صادر می‌نمایند

مشخصات/ بنگاه

A

B

تعداد سهام منتشره

۱,۰۰۰,۰۰۰