۵nF

۶۰۰nH

۰.۹ cm

۱ cm

Outer branch
۱^st Stage

Series

۵

شکل (۲-۲۴) : پارامتر آنتن ۴ شاخه ای بارگزاری شده با ۵ المان LC سری
شکل (۲-۲۵) : شبکه تطبیق برای آنتن ۴ شاخه ای بارگزاری شده با ۵ المان LC سری

شکل (۲-۲۶) : پترن تشعشعی برای آنتن ۴ شاخه ای بارگزاری شده با ۵ المان LC سری
تا اینجا با چند نمونه از آنتن های درختی سه بعدی آشنا شدیم. استفاده اصلی این ساختارها جهت کوچک کردن ابعاد آنتن های دوقطبی و یا تک قطبی می باشد. در ادامه این فصل با ساختارهای فرکتالی سه بعدی هیلبرت^[۲۲] آشنا می شویم.
۲-۵- آنتن های سه بعدی هیلبرت
در این بخش با یکی دیگر از آنتن های فرکتالی سه بعدی آشنا می شویم. ویژگی اصلی این آنتن ها وجود گین قابل قبول برای باندهای مختلف می باشد. پهنای باند امپدانسی برای این ساختارها به اندازه ای می باشد که می توان از آن ها جهت پوشش سیستم های DCS و PCS و UMTS استفاده نمود. در این بخش با دو نمونه از ساختارهای سه بعدی هیلبرت آشنا می شویم. که ضمن بررسی خواص آنها با نتایج حاصل از شبیه سازی و اندازه گیری این ساختارها نیز آشنا می شویم.
۲-۵-۱ ساختارهای هیلبرت سه بعدی معمولی^[۲۳]
اولین ساختار هیلبرتی که مورد بررسی قرار می دهیم، ساختار هیلبرت معمولی می باشد. نمای کلی این آنتن ها در تکرارهای اول، دوم و سوم در شکل (۲-۲۷) نشان داده شده است. این آنتن ها دارای ضخامت mm 2/0 و عرض mm 10 و mm 5 و mm5/2 به ترتیب برای تکرارهای اول، دوم و سوم می باشند. از طرفی دیگر اندازه طول هر المان آنتن سه بعدی هیلبرت در شکل (۲-۲۷)، یعنی پارامترهای L₁ , L₂, L₃، برابر با mm10 و mm20 و mm40 می باشد و عرض هر المان نیز ، برابر با mm5/2 و mm 5 و mm10 می باشد. این آنتن ها در ارتفاع mm3 از صفحه زمینی با ابعاد mm70 mm 70 قرار گرفته اند.
تغذیه این آنتن ها نیز از طریق یک کابل هم محور در فاصله mm5/2 از ابتدای بازوهای آزاد برای تکرار اول و دوم و در فاصله mm 5/1 برای تکرار سوم، فراهم می شود. همان طور که در شکل (۲-۲۷) نشان داده شده است، آنتن فرکتالی سه بعدی هیلبرت در تکرار سوم در دو حالت مورد بررسی قرار گرفته است. در حالت اول آنتن در فضای آزاد قرار دارد و در حالت دوم آنتن در داخل یک استوانه دی الکتریک قرار گرفته است. در ادامه نتایج حاصل از شبیه سازی این دو آنتن مورد بررسی قرار می گیرد.
۲-۵-۱-۱ آنتن هیلبرت سه بعدی معمولی در فضای آزاد
شکل (۲-۲۸) نتایج حاصل از شبیه سازی پارامتر ، را برای این آنتن را در تکرارهای مختلف نشان می دهد.
شکل (۲-۲۷) : آنتن هیلبرت سه بعدی معمولی در سه تکرار اول
شکل (۲-۲۸) : پارامتر برای آنتن هیلبرت سه بعدی معمولی در سه تکرار اول
براساس آنچه در شکل (۲-۲۸) مشاهده می­کنید، تعداد فرکانس­های رزنانس برای آنتن هیلبرت معمولی با افزایش درجات تکرار افزایش می­یابد. نکته قابل توجه در این شکل این است که فرکانس­های رزنانس در این آنتن همانند آنتن سرپینسکی، متناوب لگاریتمی نمی­باشند. شکل (۲-۲۹) نیز پترن تشعشعی را برای این آنتن در فرکانس GHz 5 در تکرارهای مختلف نشان می دهد. در این حالت گین آنتن برای تکرارهای اول، دوم، و سوم به ترتیب برابر با و و می باشد. همان طور که در شکل (۲-۲۹) مشاهده می کنید، آنتن هیلبرت معمولی دارای پترن نامتقارن می باشد که این ویژگی به دلیل خاصیت نامتقادن ساختار آنتن هیلبرت می باشد. نکته دوم اینکه، با توجه به شکل (۲-۲۸) این آنتن دارای تلفات بازگشتی زیادی در اغلب باندهای رزنانسی می باشد. یک راه حل ساده برای رفع این مشکل استفاده از آنتن هیلبرت سه بعدی معمولی در داخل استوانه دی الکتریک، می باشد، که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند.
شکل (۲-۲۹) : پترن تشعشعی برای آنتن هیلبرت معمولی در فرکانس GHz5، برای تکرار اول (a) و برای تکرار دوم (b) و برای تکرار سوم ©
۲-۵-۱-۲ آنتن هیلبرت سه بعدی معمولی در داخل استوانه دی الکتریک
همان طور که اشاره شد، هدف از استفاده آنتن هیلبرت معمولی در داخل استوانه دی الکتریک، کاهش تلفات بازگشتی می باشد. در این بخش نتایج حاصل از بررسی آنتن هیلبرت معمولی در تکرار سوم را، که در داخل یک استوانه ای از دی الکتریک قرار دارد مورد بررسی قرار می دهیم. ضرایب دی الکتریک برای ماده داخل استوانه دو مقدار ۰۷/۱ و ۲۵/۲ انتخاب شده است. شکل (۲-۳۰) نتایج حاصل از شبیه سازی این آنتن ها را نشان می دهد. همان طور که در این شکل مشاهده می کنید، هنگامی که استوانه دارای ضریب دی الکتریک ۰۷/۱ می باشد، عملکرد آنتن در فرکانس های پایین مانند حالت فضای آزاد می باشد. این درحالی است که برای استوانه دارای ضریب دی الکتریک ۲۵/۲، آنتن باند فرکانسی بالای خود را در فضای آزاد از دست خواهد داد و به جای آن در فرکانس های پایین دارای دو باند می گردد.
شکل (۲-۳۰) : پارامتر برای آنتن هیلبرت سه بعدی معمولی در تکرار سوم در فضای آزاد و محیط دی الکتریک
۲-۵-۲ آنتن هیلبرت سه بعدی معکوس
یکی دیگر از ساختارهای هیلبرت سه بعدی، آنتن های هیلبرت معکوس می باشند، که نمای کلی آنها در شکل (۲-۳۱) نشان داده شده است. در این ساختارها بدلیل تقارن آنتن و قرار گرفتن محل تغذیه در مرکز، پترن تشعشعی این آنتن ها در مقایسه با آنتن های هیلبرت معمولی دارای کیفیت بهتری می باشد. نتایج حاصل از شبیه سازی این آنتن ها برای سه تکرار اول در شکل (۲-۳۲) نشان داده شده است. شکل (۲-۳۳) نیز پترن تشعشعی برای این آنتن در سه تکرار اول نشان می دهد. با توجه به این نتایج، گین بدست آمده برای این آنتن در سه تکرار اول به ترتیب برابر با و می باشد. که مقادیر بدست آمده بهبود گین این آنتن را در مقایسه با آنتن هیلبرت معمولی نشان می دهد.
همانگونه که در این بخش مشاهده کردید، با چند نمونه از آنتن های فرکتالی سه بعدی هیلبرت آشنا شدیم. نتایج بدست آمده در این بخش نشان می دهد که از این آنتن ها می توان برای کاربردهای چند بانده که نیاز به گین بیشتری می باشد استفاده نمود. مطمئناً به منظور افزایش پهنای باند امپدانسی و کاهش ابعاد این آنتن ها، نیاز به تغییرات بیشتری در این ساختارها می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می توان به مراجع ۲۹ و ۳۰ رجو ع کرد.
شکل (۲-۳۱) : آنتن هیلبرت سه بعدی معکوس در سه تکرار اول
شکل (۲-۳۲) : پارامتر برای آنتن هیلبرت سه بعدی معکوس در سه تکرار اول
شکل (۲-۳۳) : پترن تشعشعی برای آنتن هیلبرت معکوس در فرکانس GHz5، برای تکرار اول (a)، تکرار دوم (b) و تکرار سوم ©
فصل سوم
آنتن های مایکرو استریپ
۳-۱ مقدمه
در این فصل با آنتن های مایکرواستریپ ویژگی، عملکرد و میدان تشعشعی در این آنتن ها آشنا می شویم.
در ادامه روش های تغذیه آنتن مایکرو استریپ اشاره خواهیم کرد و سپس روش های کاهش ابعاد آنتن مایکرواستریپ را به طور جامع مورد بررسی قرار می گیرد.
۳-۲ تعریف آنتن های مایکرو استریپ
یک آنتن مایکرواستریپ، همان طور که در شکل(۳-۱) نشان داده شده است، شامل یک عایق است که در یک طرف آن، صفحه زمین و در طرف دیگر آن، صفحه تشعشعی قرارگرفته است که این صفحه تشعشع کننده هادی، شکل­های مختلفی می ­تواند داشته باشد ولی معمولا شکل­هایی مورد استفاده قرار می­گیرند که بتوان به راحتی مورد تحلیل قرار داد.
جنس هادی، معمولا مس و طلا انتخاب می­ شود و جنس لایه عایق معمولا به گونه ­ای باید باشد که میدان­های پراکندگی و تشعشع کننده از لبه­های آنتن بیشتر باشد، بنابراین ثابت دی­الکتریک باید تا حد امکان کم باشد[۱]-[۳] .
وقتی فرکانس سیگنال به فرکانس تشدید نزدیک می­ شود، دامنه جریان­های سطحی که روی هادی جریان پیدا می­ کنند اهمیت می­یابند و تشدید هنگامی اتفاق می­افتد که اندازه هادی به اندازه نصف طول موج برسد. رزوناتورهای مایکرواستریپ را می­توان به دو دسته اصلی طبقه بندی کرد که بستگی به نسبت طول به عرض آنتن­ها دارد.
رزوناتورهایی که هادی آنها باریک است دی پل مایکرواستریپ و رزوناتورهایی که پهن هستند پچ­های مایکرواستریپ نامیده می­شوند. توزیع جریان طولی هر دو نوع آنتن برای مدار اصلی زیاد است، بنابراین پترن و گین آنها مشابه می­باشد ولی مشخصات دیگر آنها می تواند با هم تفاوت داشته باشد (از قبیل امپدانس ورودی، لوب­های جانبی و پلاریزاسیون).
وقتی فرکانس سیگنال نزدیک فرکانس تشدید باشد، رزوناتور مایکرواستریپ، یک بیم گسترده در جهت لبه جانبی^[۲۴] نسبت به صفحه آنتن تشعشع می­ کند. قسمت عمده سیگنال ورودی در تشعشع شرکت می­ کند و بنابراین رزوناتور بصورت یک آنتن عمل می­ کند.
از آنجایی که بعد اصلی پچ باید به اندازه نصف طول موج باشد، بنابراین دایرکتیویته آن بسیار پایین است. مثلا یک دی­پل نصف طول موج، بطور معمول بین dB5 تا dB6 گین دارد و محدوده پهنای بیم dB3 آن از ۷۰ تا ۹۰ درجه می­باشد.
در بسیاری از کاربردهای مایکروویو نیاز به آنتن­هایی با دایرکتیویته بالا می­باشد که در نتیجه، بیم آنتن باید باریک باشد. در این­گونه موارد، یک پچ تنها مناسب نمی ­باشد بلکه باید از یک تعداد المان های تشعشع کننده مشخصی که به صورت آرایه پریودیک قرارگرفته­اند استفاده کرد و در این صورت دایرکتیویته افزایش خواهد یافت.
ولی در برخی کاربردهای دیگر از قبیل موبایل و مخابرات شخصی، نیاز به بیم وسیعی می­باشد که در این­گونه موارد یک پچ تنها مناسب می­باشد.
شکل (۳-۱) : ساختار آنتن مایکرواستریپ
۳-۳ ویژگی های آنتن های مایکرو استریپ
یک آنتن مایکرواستریپ از یک پچ فلزی تشعشع کننده یا آرایه ای از پچ­ها بر روی یک وجه سطح صاف و مسطح دی الکتریک نازک و غیرهادی با صفحه زمین در وجه دیگر تشکیل شده است.
پچ فلزی اغلب از ورقه بسیار نازک مسی و یا ورقه نازک مسی روکشدار با روکشی مقاوم در مقابل خوردگی مانند طلا، قلع و یا نیکل ساخته می­ شود. پچ در اشکال مختلف هندسی می ­تواند طراحی شود ولی عمدتاً به شکل مستطیلی و یا دایروی می باشد.
اصولاً زیر لایه دی الکتریک اساساً به منظور فراهم آوردن فضای مناسب و به عنوان نگهدارنده مکانیکی ما بین پچ و صفحه زمین به کار گرفته می شود. موادی با ثابت دی الکتریک بالا به عنوان زیر لایه برای گذاشتن پچ و کاهش اندازه آنتن به کار گرفته می­ شود.
خصوصاً برای کاربردهای آرایه ای بزرگ زیر لایه بایستی کمترین اتلاف جاگذاری با تانژانت تلفات کمتر از ۰۰۵/۰ را داشته باشد.
عموماً مواد به کار گرفته شده بعنوان زیر لایه بر حسب ثابت دی الکتریک خود به سه دسته تقسیم می شود:

• مواد با ثابت دی الکتریک rε در محدوده ۲ > rε > 1. موادی مانند هوا، فوم پلی­استرین یا دی الکتریک لانه زنبوری^[۲۵] در این دسته قرار می­گیرند.

بی­لوند و موریل

۱۹۶۰

رشد سکونتگاه­ها و حمل و نقل

ضمن اینکه برای زمان و چشم­اندازهای تاریخی اهمیت قائل است، درباره انتشار سکونتگاه از نخستین نطفه مهاجرت نواحی مستعمراتی تحقیق می­ کند و تغییرات شرایط اقتصادی و اجتماعی، تکنولوژیک، فضایی و جغرافیایی و عناصر نامعلوم از رفتارها را در تحلیل سکونتگاه­ها در نظر می­گیرد.

توسعه فضایی (نگرش سیستمی به نظام­های منطقه­ای)

هیلهورست

۱۹۷۰

راهبرد توسعه فضایی

با ایجاد تفکر سیستمی در برنامه­ ریزی توسعه منطقه­ای، شیوه نوینی در برنامه­ ریزی تعادل فضایی ارائه کرد، ۴ راهبرد توسعه فضایی انسجام متمرکز و پراکنده و گسترش متمرکز و پراکنده را در از بین بردن دوگانگی­های درون منطقه­ای، میان منطقه­ای و بخشی را مطرح کرد.

الگوی تور و وزنه

-

شهرهای متوسط تقویت شده و توقف امکانات و جمعیت

سکونتگاه دارای نقش برتر همچون وزنه­ای که به یکی از گره­گاه­های تور بیاویزیم و شیب تند به وجود آمده، موجب برهم خوردن تعادل سطح تور می­ شود، شیب تند حاصل سرریز منابع انسانی و طبیعی و اقتصادی و امکانات است که رفع پدیده نخست­شهری را با متوقف ساختن جریان سرریز امکانات و جمعیت ایجاد چند شهر متوسط تقویت شده توصیه می­ کند.

منبع: پاپلی­یزدی و ابراهیمی، ۱۳۹۰: ۲۰۲- ۲۰۱، کیوانلو، ۱۳۹۲: ۳۴، سازمان برنامه و بودجه، ۱۳۶۲: ۶، امکچی، ۱۳۸۴: ۶، هیلهورست، ۱۳۷۰: ۷۰
۲-۲-۳- نظریه توسعه متوازن
این نظریه در سال ۱۹۴۰ شکل گرفت. نظریه توسعه­متوازن بر این عقیده است که با عناصر تولید جریان بین منطقه­ای، سطح توسعه­اقتصادی منطقه­ای به توازن متمایل خواهد بود، در نتیجه نیروی تولیدی و سرمایه ­گذاری باید به هر منطقه به شکلی متعادل تخصیص یابد و توسعه متوازن اقتصاد منطقه­ای می ­تواند تحقق یابد. اقتصاددان امریکایی، ویلیامسون، “نظریه U وارونه” را بر اساس تحلیل آماری مبتنی بر تغییر تفاوت­های درآمد منطقه­ای در برخی کشورهای توسعه­یافته، مطرح کرد. این نظریه، تأثیرگذارترین دیدگاه پیرامون نظریه توسعه متوازن می­باشد. این نظریه اشاره می­ کند که شکاف بین توسعه اقتصادی منطقه­ای در جریان چرخه توسعه­اقتصادی تقلیل خواهد یافت. در مراحل اولیه توسعه­اقتصادی، نظریه توسعه­متوازن، برای کشورهای در­حال­توسعه، مناسب­تر و از نظر عملی مهم­تر بوده است (۸۹۱:Jiang bin, 2013).
۲-۲-۳-۱- توسعه متوازن در برنامه ریزی فضایی
اصطلاح توسعه متوازن سابقه­ای طولانی در زمینه برنامه­ ریزی فضایی دارد. ممکن است توسعه­ متوازن به ابعاد گوناگون متعددی از توسعه سرزمینی مناطق و نواحی مربوط باشد، که هر کدام ارتباطی متفاوت را با توازن شامل می­شوند. چهار مورد در این قسمت تشریح می­ شود:
یکی از این معانی، به توزیع فعالیت­های اقتصادی و دسترسی به آن در یک منطقه، کشور یا سرزمینی فرا ملی مربوط می­باشد. در این مفهوم، ممکن است توسعه متوازن در مقابل توسعه نابرابر مطرح شده باشد، جایی­که ثروت و فرصت­های اقتصادی در مناطقی ویژه یا بخش­هایی از مناطق متمرکز شده ­اند، در حالی­که ممکن است دیگر بخش­ها از رشد آهسته یا رکود رنج ببرند. اغلب راه­حل پیشنهادی برای این وضعیت، توزیع فرصت­های توسعه در یک سرزمین به شکلی گسترده­تر می­باشد.
معنای دوم با توازن بین فعالیت­ها درون یک سرزمین مرتبط می­باشد. این مفهوم می ­تواند به توازن بین توسعه و تأمین زیرساخت­ها، یا بین ارتقای توسعه اقتصادی و تأمین مسکن و خدمات اشاره داشته باشد. در سال­های اخیر، این برداشت از توسعه متوازن اغلب در مفهوم توسعه­پایدار ادغام شده است.
معنای سوم با ساختار فضایی متوازن مرتبط می­باشد، که به قابلیت دسترسی سرمایه ­های فضایی مانند زیرساخت­های حمل و نقل، در همه مناطق اشاره دارد. این مفهوم همچنین به توازن در ساختار سکونت اشاره دارد، مانند شهرهایی که بیشتر مکمل همدیگر هستند تا رقیب.
معنای چهارم به توازن در زمان مربوط می­باشد، و با این عقیده هم­راستا است که توسعه باید مرحله به مرحله رخ دهد در نتیجه ارائه فعالیت­ها در توسعه به شیوه­ای هماهنگ به جریان می­افتد (قیصری ملکشاه، ۱۳۹۲: ۲۲).
۲-۲-۳-۲- توسعه متوازن منطقه‌ای
در ارتقای توسعه متوازن، دولت­ها باید شرایطی یکسان را برای همه ایجاد و حفظ کنند که اجازه می­دهد مردم قابلیت ­های خود را به طور کامل ارتقا دهند­. گزارش تخصصی دولت و چشم انداز اتحادیه اروپا، ترکیب با ارزشی از مسیرهای توسعه آینده را ارائه می­دهد که در برابر ارزیابی چالش­های فعلی تنظیم شده است. این گزارش، توجه­ها را به سوی لزوم “دستیابی به توسعه­ای متوازن­تر توسط کاهش نابرابری­های موجود، جلوگیری از نابرابری­های منطقه­ای، و با منسجم­تر کردن سیاست­های بخشی با اثرات فضایی و سیاست منطقه­ای” جلب می­ کند(Federal Ministry of Transport, Building and Urban Affairs, 2007: 6)
توسعه متوازن­تر و پایدار، که به­ طور ضمنی در مفهوم انسجام منطقه­ای وجود دارد، استفاده پایدار و متعادل­تری از سرمایه را، توسط کسب منافع اقتصادی از تراکم کمتر و کاهش فشار بر هزینه­ها، همراه با منافعی هم برای محیط و و هم کیفیت زندگی، ارائه خواهد داد (قیصری ملکشاه، ۱۳۹۲: ۲۳).
۲-۲-۳-۳- سیاست‌های توسعه متوازن منطقه‌ای
به­ طور خاص، لازم است تا دولت­ها، سیاست­هایی را اتخاذ کنند که فرصت­ها را برای مردم، نواحی و مناطق افزایش می­ دهند تا شرایطشان را بهبود ببخشند از جمله این سیاست­ها عبارتند از: سرمایه گذاری در آموزش، برقراری ارتباط بین نواحی و مناطق، ارتقای مدیریت شهری، تمرکززدایی و حصول اطمینان از حکمروایی خوب، توانمندسازی فقرا، معرفی شبکه های امنیت اجتماعی.
۲-۲-۳-۴- اهداف ارتقای توسعه متوازن منطقه‌ای
ارتقای توسعه متوازن منطقه­ای باید بر اساس اهداف زیر باشد:
- ارتقای جنبه های توازن اقتصادی، اجتماعی و فضایی توسعه؛
- کاهش تفاوت ها در سطح توسعه اقتصادی و شرایط زندگی بین مناطق، تأکید بر رویکرد یکپارچه نسبت به توسعه مناطق روستایی؛
- جلوگیری از ظهور مناطق جدید با مشکلات عمده برای توسعه؛
- حفاظت از سکونتگاه­ها در سراسر منطقه بر اساس مفهوم توسعه چند مرکزی.
- ارتقای توسعه محصولات سازگار با محیط، و حفاظت از منابع طبیعی، میراث ملی و فرهنگی و دیگر کالاهای رایج .(ESCAP, 2001:73)
عدالت اقتصادی
عدالت سیاسی
عدالت اجتماعی
توسعه فرهنگی
توسعه اقتصادی
توسعه سیاسی
توسعه اجتماعی
عدالت اکوسیستم انسانی
عدالت اکوسیستم طبیعی
توسعه سرزمینی

مراحل
گروه

گمارش تصادفی

پیش آزمون

متغیر مستقل (مداخله ی روان نمایشگری با محتوای معنوی)

پس آزمون

پیگیری

آزمایش

R

T1

X

T2

T3

کنترل

R

T1

-

T2

T3

۳-۳ متغیرهای پژوهش
الف)متغیر مستقل
متغیر مستقل در این پژوهش، عبارت است از عضویت گروهی (مداخله ی روان نمایشگری با محتوای معنوی).
ب) متغیرهای وابسته
متغیرهای وابسته در این پژوهش عبارتند از: نمرات پس آزمون و پیگیری شادی، لذت و سلامت روان.
ج)متغیر همگام
متغیر همگام در این پژوهش عبارت است از نمرات پیش آزمون که تأثیر آن در مراحل پس آزمون و پیگیری بر نمرات آزمودنی های گروه های آزمایش و کنترل، کنترل گردید.
د) متغیرهای پیش بین
متغیرهای نگرش مذهبی، شادی و لذت، در چارچوب مدل ساختاری ارائه شده در این پژوهش، به عنوان متغیر پیش بین در نظر گرفته شده اند.
ه) متغیرهای ملاک
متغیرهای شادی، لذت و سلامت روان، در چارچوب مدل ساختاری ارائه شده در این پژوهش به عنوان متغیر ملاک در نظر گرفته شده اند.
۳-۴ جامعه ی آماری
جامعه‌ی آماری این پژوهش، عبارت است از کلیه ‌ی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی۱۳۹۲-۱۳۹۱٫
۳-۵ حجم نمونه و روش نمونهگیری
روش نمونه گیری در این پژوهش، روش تصادفی چند مرحله ای بود. بر این اساس، از بین دانشکده های دانشگاه اصفهان، سه دانشکده به تصادف،‌ انتخاب و از بین رشته های تحصیلی مقطع کارشناسی هریک از این دانشکده ها دو رشته به تصادف، انتخاب شد. سپس از میان دانشجویان رشته های انتخاب شده،‌ تعداد ۲۰۰ نفر به تصادف، انتخاب شدند که در تحلیل های مربوط به مدل سازی معادلات ساختاری، مورد بررسی قرار گرفتند. از بین این افراد، ۴۲ نفر که دارای نمرات پایین تری در شادی، لذت و سلامت روان بوده و نیز متقاضی شرکت در جلسات روان نمایشگری بودند، انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل، گمارش شدند. در بین تعداد پرسشنامه هایی که مربوط به بخش مدل سازی معادلات ساختاری پژوهش بود، تعدادی از پرسشنامه ها به طور کامل و صحیح، تکمیل نشده بود و بنابراین از جریان پژوهش حذف شد و در نهایت تعداد ۱۷۵ آزمودنی برای تحلیل های مربوط به بخش مدل سازی معادلات ساختاری پژوهش، باقی ماندند. همچنین در طول اجرای جلسات مداخله، تعدادی از آزمودنی های گروه آزمایش به دلیل حضور غیرمستمر در جلسات، از جریان تحلیل ها حذف شدند و در نهایت تعداد ۱۵ نفر به عنوان نفرات نهایی گروه آزمایش، مورد تحلیل قرار گرفتند. به منظور حفظ تساوی تعداد دو گروه، ۵ نفر از اعضای گروه کنترل نیز به تصادف حذف گردیدند و هر دو گروه در نهایت با ۱۵ نفر (۳۰ نفر در مجموع دو گروه) در مراحل پس آزمون و پیگیری، مورد تحلیل قرار گرفتند.

۳-۶ ابزارهای پژوهش
در این پژوهش از پرسشنامه ی نگرش سنج مذهب، پرسشنامه ی شادکامی‌آکسفورد (OHQ)، مقیاس لذت اسنیت- همیلتون (SHAPS) و پرسشنامه ی سلامت عمومی‌۲۸ سوالی (GHQ-28) در نمونه گیری اولیه، با نمونه ی ۲۰۰ نفری استفاده شد. در مراحل پس آزمون و پیگیری، فقط از سه پرسشنامه ی شادکامی‌آکسفورد (OHQ)، مقیاس لذت اسنیت- همیلتون (SHAPS) و پرسشنامه ی سلامت عمومی‌۲۸ سوالی (GHQ-28) برای سنجش متغیرهای وابسته ی پژوهش در مورد دو گروه آزمایش و کنترل، استفاده شد.
۳-۶-۱ پرسشنامه‌ی نگرش سنج مذهب
پرسشنامه ی نگرش سنج مذهب در سال ۱۳۵۳ توسط گلریز و براهنی ساخته شد. این پرسشنامه دارای ۲۵ سوال می‌باشد که به صورت لیکرت پنج گزینه ای، پاسخ داده می‌شود. نمره ی آزمودنی در این پرسشنامه می‌تواند از ۰ تا ۱۰۰ متغیر باشد. نمرات بالاتر در پرسشنامه ی نگرش سنج مذهب، نشانگر سطح اعتقاد و تعهد بیشتر به نگرش مذهبی است. همبستگی نمرات این پرسشنامه با آزمون آلپورت و رنون و لیندزی برابر با ۸۰/۰ به دست آمده که نشان دهنده ی روایی همزمان این پرسشنامه می‌باشد. این پرسشنامه در سال های اخیر، مورد ارزیابی مجدد قرار گرفته و پایایی آن از روش اسپیرمن- براون برابر با ۶۳/۰ به دست آمده است (صادقی، باقرزاده لداری و حق شناس، ۱۳۸۹). همچنین روش گروه های شناخته شده، نشان دهنده ی این است که این پرسشنامه می‌تواند بین دو گروه عادی و مذهبی، به طور معناداری تمایز بگذارد (نوری قاسم آبادی و بولهری، ۱۳۸۱).
در پژوهش حاضر، ‌پایایی این پرسشنامه با بهره گرفتن از دو روش آلفای کرونباخ و دو نیمه سازی، مورد بررسی قرار گرفت که نتایج به دست آمده به ترتیب عبارت بود از ۷۴/۰ و ۷۵/۰ که نشان دهنده ی پایایی قابل قبول این ابزار است.

«قیاصره ی روم به شرف ادراک خدمتش اگر مستسعد گشتندی از تربیت او تربیت جهانداری آموختندی واکاسره ی فرس وفراعنه ی مصر اسباب جهانگیری از آراء وعزمات او اندوختندی .»( جوینی:ج۳، ۹۰)
آموختندی= یاد می گرفتند
« وایشان را اعجمیان خوانندی از دل های ایشان رأفت ورحمت دور بودی وممّر ایشان برهرکجا افتادی آن ولایت خراب شدی ورعایا به حصن ها تحصن کردندی وبه حقیقت سبب ظلم وفتک وناپاکی ایشان دولت سلطان را سبب انقطاع بودند.( جوینی:۲/ ۱۹۸)
وگاهی در قدیم با وجود افزودن «می » و« همی» یاء نیز به آخر فعل افزوده اند.(دستور پنج استاد:۱۵۸)
« واز دیگ سودا هوس فحول شتران بختی پختی ودایماً با هرکس که معرفتی داشتی گفت وشنید از آن می کردی .»( جوینی:ج۳، ۲۷۴)
وگاهی در قدیم با وجود افزودن «می » و« همی» یاء نیز به آخر فعل افزوده اند.( پنج استاد :۱۵۸)
در فارسی دری گذشته استمراری برای بیان فعلی به کار می رود که در زمان گذشته جریان داشته است امّا پایان قطعی آن را معین نمی کند.

گاهی نیز برای بیان فعلی است که پیش از وقوع قطعی فعل دیگر در جریان بوده است.
(گیوی، انوری، دستور:۴۹)
۵-۱-۱-۲-۱- مهمترین موارد استعمال ماضی استمراری
۱- بیان فعلی که در زمان گذشته استمرار وادامه داشته است.
« در شهر قراقورم چنان معروف که هیچ آفریده کمان او را به جُوی نخریدی.»(جوینی: ج۱ ، ۱۷۵)
جوی نخریدی= برایش یک ذره ارزش قائل نمی شد.
وسر قویتی بیکی بانواع تلطف ونیکی جانب اجانب رعایت می کرد وباسالیب رفق وزیرکی عشایر واقارب را استمالت می داد.»( جوینی: ج۳ ، ۲۱)
« و اگر برین سیاقت این کار تمشیت نرفتی وجز از منکو قاآن کسی دیگر نامزد بودی نظام کارها انحلال پذیرفتی.»( جوینی: ج۳ ، ۲۲)
« در شهر قراقورم چنان معروف که هیچ آفریده کمان او را به جُوی نخریدی.»( جوینی: ج۱ ، ۱۷۵)
« یک سال به خود به خدمت درگاه سنجری آمدی.ویک سال پسر خود اتسز را بفرستادی »
آمدی به معنای می آمد.
بفرستادی به معنای می فرستاد(جوینی: ج۲ ، ۳)
« و روز بروز آن وحشت از جانبین زیادت می گشت.»(همان: ج۲ ، ۵)
« و چون امیر محمود از طرب چنگ با تعب جنگ نمی پرداخت.»(همان: ج۲ ، ۶۲)
« چون ایشان رسیدند انتظار پسران دیگر که برعقب ایشان برسند می کردند وبر قرار درکار عیش و عشرت افراط می فرمودند ودرکار حزم وتیقظ تفریط می نمودند .»(همان: ج۲ ، ۳۸)
۲- بیان فعلی که درزمان گذشته چند بار تکرار شده است.
« دیگر شیوۀ او آن بودی که از سالی سه ماه زمستان نشاط شکار کردی واجناس که در جهان موجود بودی جنس جنس خرمن خرمن انداخته برمسلمان ومغول ایثار می فرمودی وبر منتجعان وسوال می ریختندی وبسیار آن بودی که هرکس جثتی وضخامتی داشتی فرمودی که ازاین اجناس ازهرکدام که اختیارست چندانک در حوصلۀ باغ می گنجد بردارد.(همان : ج۱ ، ۱۷۳)
بتدریج سبب عقل وکیاست مزیت مرتبت می یافت»(همان: ج۲ ، ۲)
« همانچ به اول وهلت به ادا رسانیده بود واز مضمون سیرت ایشان بازنموده باز می گردانید،آن کلمات در سمع خان جای نمی گرفت وبدان التفات نمی رفت وکشک همان مبالغت می نمود واضطراب وقلقی درنهاد او مشاهده می رفت وسکون خان بر قرار می بود.(همان: ج۲ ، ۴۲)
« وبه روایت دیگر آن که با جمعی انبوه وگروهی بسیار بودند چون به حد قرقیز رسیدند به قبایلی که در آن حدود بودند تاختن می کردند وآن قوم نیز تعرض می رسانیدند.»(همان:۲/ ۸۶)
« و در اثنای آن منکو قاآن و سر قویتی بیکی نزدیک جماعتی که سرراستی و یک دلی نداشتند می فرستادند.(همان: ج۲ ،۲۳)
« و هرروز به رنگی دیگر چنانک کسوت پادشاه جهان باشد جامه ها می پوشیدند وکاسات و جام ها می نوشیدند .»(همان: ج۲ ، ۳۸)
۳- بیان عادت درگذشته
« وجمعی که در آن باب دفعی می گفتند ودر آن کار تعویق می انداختند ودرمکر وحیلت تصانیف می پرداختند وداستان ها می ساختند .» (همان: ج۳ ، ۲۲)
۴ -بیان فعلی که درزمان وقوع آن فعل دیگری نیز واقع شده باشد.
« چون آن سال به آخر کشیدوازسال دیگر مژده بهار به دل ها می رسید شاه انجم ازمنازل هبوط و وبال به تدریج به اوج درجات عزّوجلال می شتافت ، وعزیمت مبادرت او با خانۀ شرف تصمیم می نهاد وچون برمحمل حَمَل حَمل شاهی نهاد لواحق ریاح به اعتدال مانند نسیم شمال که ازخوابگاه وَرد وزد به نگاه ریحان جنبان گردد دروزیدن و حرکت آمد و بِرکه های دست تنگ که پای دام سرمای دی بودند ومانند بهمن در بند بهمن مانده به سعی باد صبا دل فراخ وعنان گشاده گشت.» (همان: ج۲ ،۲۵)
۵-۱-۱-۳- ماضی نقلی
ماضی نقلی به صیغه ای ازافعال اطلاق می شود که بر وقوع فعلی در زمان گذشته دلالت می کند به طریقی که آثر آن تا زمان حال مانده باشد.صیغه ماضی نقلی گاهی با جزو صرفی«ب» می اید وگاهی از این جزو عاری است.
درصیغه مفردغایب فعل ماضی نقلی گاهی تخفیف روی می دهد یعنی مثلاً«رفته است»به صورت «رفتست» استعمال می شود واین شیوه که درشعر بسیار رایج است در نثر بعضی از آثار هم دیده می شود.
ازصیغه مفرد غایب گذشته نقلی گاهی به قرینه وگاهی بی قرینه جزو « است» یا « اند» حذف می شود وهمان صفت مفعولی بر زمان گذشته نقلی دلالت می کند.(خانلری:۲۵۳)
ماضی نقلی بر دو قسم است، یکی آن‎که دلالت می‌کند بر کاری که کاملاً گذشته است؛ مانند: «کتاب را خوانده‌ام»، و یکی دیگر آن‎که دلالت می‌کند بر کاری که کاملاً نگذشته و اثر آن هنوز باقی است؛ مانند: «حسن ایستاده است» و «حسین خوابیده است».( پنج استاد:۱۵۸)
۵-۱-۱-۳-۱- مهمترین موارد استعمال گذشته نقلی
۱- در تقابل با گذشته ساده فعل هایی چون شنیدن ، فهمیدن، وفعل هایی که معانی قریب به این فعل ها دارند غالباً جای که گوینده به وقوع فعل اشراف ندارد.(گیوی، انوری:۵۰)
« واگر به سزا درین کار بنظر فکر وعاقبت اندیشی تأملی وتأنفّی کنند معلوم شود که رعایت جانب پسران ونوادگان قاآن رفته است»(جوینی: ج۳ ، ۲۲)
« در خواب دیدم که سلطان در شکارگاه در واقعه افتاده است.»(همان: ج۲ ، ۴)
«وهرسه دریک موضع گرد آمدند ودرافواه آن بود که به قصد مسلمانان اندیشه کرده اندوبعد ازآن خواجه نیز به آهستگی جنبان گشت.»(همان: ج۲ ،۲۸)
۲- بیان فعلی که درزمان گذشته شروع شده وهنوز ادامه دارد.
« وغنچه در حسرت غنچان از دلتنگی خون در شیشه می کرد و فرا می نمود که خنده است ، گل بر تأسف گل رخان بنفشه عذار جامه چاک می کرد.»( جوینی: ج۱ ، ۱۱۰)
« و اکثر لشکر واعیان ووجوه حشم را در قلاع وبقاع پراکنده کردست.»(همان :۱/ ۱۱۳)
« و در قصبۀ ارس در مزارات آن چند سال ساکن شده واز احوال با خبر بهر وقت به جانب خجند می رفت چون پسر را دیده است که با سیور غامیشی روی به نزدیک پسر نهاده است وگفته اگر تو پدر خود را بینی باز شناسی؟»
« و خبر او فاش شده جمعی دیگر به سبب آن که ودایع در دست ایشان بود او را قبول نمی کرده اند وانکار می نموده بدین سبب اندیشه ی آن کرده که به خدمت قا آن رود ومنظور نظر تربیت وشفقت او شود در راه به خدمت قدقان رسیده فرموده تا او را بسته اند وهرنوع کلمات از مکاوحت ومقاتلت او با لشکر مغول استکشافی می کرده .(همان :۱/ ۷۳)

کوهسنگی، پارک ملت، پرک جنگلی طرق، پارک جنگلی وکیل آباد و …

طبیعی- تفریحی

منطقه نمونه گردشگری بین لمللی طرقبه و شاندیز، محور زشک،جاغرق، محور نقندر، کنگ، ازغد، سد کارده، سد چالی دره و طرق

تجاری

بازار رضا، نمایشگاه بین المللی، مجموعه سپاد و …

سایر(درمانی، ورزشی و….)

چشمه گراب، مجتمع ثامن و …

ماخذ: مطالعات میدانی
در تقسیم بندی جاذبه های گردشگری مشهد جاذبه های مشهد به ۹ گونه جاذبه تقسیم می شود که جاذبه های مذهبی- فرهنگی و تاریخی مورد توجه بیشتر گردشگران به شهر مقدس مشهد می باشد.
شکل۴-۴ : گونه شناسی جاذبه های گردشگری کلان شهر مشهد
بر اساس نتایج بدست آمده که در نمودار بالا نشان داده شده بیشترین جاذبه های گردشگری شهر مقدس مشهد حدود ۳۱ درصد بوده که متعلق به جاذبه های تاریخی و فرهنگی است و بعد از آن جاذبه های مذهبی با ۱۸ درصد ونیز جاذبه های درمانی و ورزشی با ۳ درصد کمترین فراوانی را دارا می باشند.
۳-۱-۴- محصول گردشگری مذهبی
۱- راه های دسترسی
برخی از محورهای شاخص شهر مشهد به طور مختصر معرفی می شود

• محور جاده قوچان -بلوار آزادی - میدان آزادی -بزرگراه آسیایی یا شهید کلانتری ( جاده سنتو ): این محور از محورهای درجه یک نوع اول است که در امتداد جاده قوچان قرار گرفته است و از سمت شمال غربی وارد شهر می شود و ضمن جدا کردن بخش شرقی شهر (که در برگیرنده هسته قدیمی و بخشهای توسعه یافته تا قبل از سال ۱۳۵۵ می باشد ) از نواحی جدید غربی (که بر مبنای طرح مصوب قبلی به محدوده شهر اضافه شده است ) با عبور از حاشیه غربی و جنوبی باغ ملک آباد و حاشیه کوههای بینالود در جنوب ، از جنوب شرقی مشهد خارج می شود و به دو قسمت منشعب شده که یکی به سمت نیشابور و تهران و دیگری به طرف فریمان امتداد می یابد . این محور تنها در قطعه بلوار آزادی (که شهر را به دو قسمت تقسیم می کند) نقش یک محور داخل شهری را دارد و در بقیه مسیر خود به عنوان یک کنارگذر عمل می کند. محور خیابان خواجه ربیع - میدان شهدا - خیابان امام خمینی : این محور شمالی - جنوبی ، تقریبا در وسط بخش شرقی شهر ، میدان شهدا را که یکی از مهم ترین میادین مرکز شهر است ، از طریق خیابان خواجه ربیع به بقعه خواجه ربیع در شمال شهر مشهد و جاده کلات ، واز طریق خیابان امام خمینی به سمت جنوب ، و به بزرگراه آسیایی متصل می کند .

محور خیابان شهید هاشمی نژاد - میدان شهدا - خیابان دانشگاه - میدان تقی آباد -خیابان کوهسنگی: این محور در امتداد شمال شرقی - جنوب غربی ، میدان شهدا را در شمال به ایستگاه راه آهن متصل می کند و در جنوب به میدان تقی آباد ، که یکی از مهمترین میادین شهر است و از طریق خیابان کوهسنگی تا محل تاسیسات تفریحی کوهسنگی در جنوب شهر امتداد می یابد . این محور در سمت جنوب تقریبا بن بست است و ارتباط مستقیمی با شبکه های اصلی شهر ندارد .
محور بلوار شهید کامیاب - بلوار وحدت - خیابان ۱۷ شهریور - خیابان حافظ: این محور از محل تقاطع با خیابان خواجه ربیع ، در جنوب غربی ایستگاه راه آهن و تقریبا بر روی مرز شمالی هسته قدیمی شهر ، به سمت شرق امتداد یافته و از محل تقاطع با خیابان طبرسی، پس از قطع خیابان نواب صفوی ، تا میدان ۱۷ شهریور ، تقریبا بر روی مرز شرقی هسته قدیمی شهرحرکت کرده و به سمت جنوب امتداد یافته و به بزرگراه آسیایی ختم می شود .
محور بلوار وکیل آباد -میدان آزادی -بلوار اشرفی اصفهانی (خیابان ملک آباد) - میدان فلسطین -خیابان احمد آباد – میدان تقی آباد - خیابان انقلای اسلامی - فلکه برق -خیابان ملک الشعراء بهار -خیابان فداییان اسلام (نخریسی) : این محور طویل ترین و یکی از مهم ترین محورهای شرقی - غربی شهر است و در محل اتصال با مسیر کمربندی ۱۰۰ متری بن بست است ، لیکن در آینده با احداث و تکمیل کمربندی مزبور اهمیت آن به مراتب افزایش خواهد یافت. محور مورد بحث از منتهی الیه غرب شهر ، از محل دو راهی طرقبه - شاندیز ، شروع شده و به سمت شرق تا میدان آزادی امتداد می یابد. این قطعه از محور مزبور یعنی بلوار وکیل آباد، تنها محور اصلی ارتباطی شهر با نواحی ییلاقی غرب مشهد بوده و در عین حال نقش مهم ترین محور داخل شهری را در نواحی جدید مسکونی غرب شهر به عهده دارد.
مهمترین مبادی ورودی شهر مشهد ورودی محور فریمان مشهد از سمت جنوب شرق، محور تربت حیدریه -پیوه ژن از سمت جنوب، محور نیشابور -پیوه ژن از سمت جنوب غرب، محور قوچان از سمت شمال غرب و محور تبادکان از سمت شمال است مهمترین محور مواصلاتی استان، بزگراه تهران مشهد تربت حیدریه است که به رینگ تندرو مشهد مرتبط شده و به جاده دو بانده مشهد قوچان متصل می شود. ودر نهایت طول بزرگراههای و اتوبانهای داخل محدوده شهر ۷۳ کیلومتر، رمپ و لوپهای دسترسی به بزرگراههای ۵/۲۷ کیلومتر، معابر شریانی درجه یک ۱۳۸ کیلومتر و معابر شریانی درجه۲، ۱۵۹ کیلومتر می باشد.
شکل ۵-۴ : شبکه خیابانی شهر مشهد
پایگاه اطلاع رسانی شهر مشهد
هواپیما: مشهد با ۸۲ کشور و شهر مختلف ایران و جهان ارتباط هوایی داشته و تبادل مسافر و کالا دارد. در این میان شرکت های هواپیمایی مختلف از جمله خطوط هوایی قطر، خطوط هوایی ترکیه و خطوط هوایی عربستان در مشهد نمایندگی مستقیم دارند که از این طریق بسیاری از پروازهای بین المللی از مشهد را پوشش می دهند. خطوط هوایی اصلی به مشهد ترکیش، آسمان و ماهان، ایران ایر و ایران ایر تور است. فرودگاه هاشمی نژاد مشهد با فرودگاه های سایر نقط جهان نیز ارتباط هوایی دارد، خصوصاً دوحه، کویت، بحرین و بیروت و ۲۱ شهر داخلی ایران پرواز مستقیم و ۱۹ پرواز غیرمستقیم رفت و برگشت دارند. توجه به اینکه روزانه ۱۳۰ پرواز در فرودگاه بین المللی هاشمی نژاد مشهد صورت می گیرد، بسیاری از متقاضیان سفر هوایی به مشهد همچنان در لیست انتظار بوده و یا به اجبار از سایر وسایط نقلیه برای عزیمت به مشهد استفاده می -نمایند .آمار تعطیلات نوروز سال ۱۳۹۰ حاکی از ورود ۱۰۳ هزار مسافر به مشهد مقدس بوده است که نیاز شهر مشهد را به توسعه فرودگاه و افزایش تعداد خطوط هوایی نشان می دهد

راه آهن: در استان خراسان رضوی بیش از ۱۴۰۰ کیلومتر خطوط ریلی وجود دارد که ۱۴ درصد از کل شبکه ریلی کشور را تشکیل می دهد. سهم جابجایی مسافر توسط این ناوگان ۴۲ درصد از کل شبکه ریلی کشور بوده و رتبه دوم بعد از استان تهران را دارد. این مسیر ریلی در در ایام نوروز و تابستان در حدود ۵۰ درصد از سهم جابجایی مسافر را از طریق خطوط ریلی دارا است. در حال حاضر شهر مشهد مقدس به ۲۲ شهر و مرکز استان امکان جابجایی مسافر را فراهم نموده است. افزایش تقاضای سفر به استان خراسان رضوی و به ویژه شهر مشهد باعث گردیده، تعداد قطار های مسافری این محور در ایام نوروز ۹۰رام قطار مسافری در شبانه روزی بصورت رفت و برگشت افزایش نموده و در نتیجه موجب شده است که ظرفیت ترابری ایستگاه راه آهن شهر مشهد به حالت اشباع خود نزدیک گردیده است.
اتوبوس: بیش از ۱۵ میلیون نفر از زایرین و مسافران مشهد از پایانه مسافربری استفاده می کنند که از این تعداد بیش از ۹/۷ میلیون نفر مسافراز داخل استان و بیش از ۷/۵ میلیون نفرمسافر از خارج استان به مشهد وارد شده اند. در این مدت تعدا ۱۵ میلیون نفر مسافرانی بوده اند که از مشهد خارج شده اند در صورتیکه براساس آمار ارائه شده در سال ۸۸، متوسط مسافرورودی به مشهد ۴۵ هزار نفر باشد، روزانه تعداد ۲۲۷۱ دستگاه اتوبوس برای جابجایی این تعداد مسافر به خارج از مشهد نیاز است. بنابراین برای افزایش تعداد زائرین شهر مشهد به ۴۰ میلیون نفر در سال و با احتساب اینکه نزدیک به ۸۹ درصد این مسافران از طریق پایانه اتوبوسرانی به مشهد سفر می نمایند، نیاز است که تعداد ناوگان های اتوبوسرانی نیز تجهیز شده و تعداد اتوبوس با خدمات مناسب، افزایش یابد.
۲- حمل ونقل درون شهری
حمل و نقل درون شهری در مشهد بر عهده سازمان تاکسیرانی، شرکت واحد اتوبوسرانی و شرکتهای خصوصی، تاکسی تلفنی ها و مینی بوس ها می باشد. شهر مشهد دارای ۷۰۰ کیلومتر معابر درون شهری و حدود ۳۰۰ هزار وسیله نقلیه شخصی است.
انواع تاکسی : در حال حاضر در سطح شهر مشهد تعداد ۱۲۵۰۰ دستگاه تاکسی با جابجایی ماهانه (نفر –سفر) ۳۰۰۰۰۰۰۰ و تعداد ۲۲۱۴۴ خودرو در ۱۳۸۰ آژانس سطح شهر با جابجایی ماهانه (نفر –سفر)۱۱۰۷۲۰۰۰ مسافر اقدام به سرویس دهی می کند که می توان به انواع مختلفی از تاکسی و خدمات تاکسیرانی شهر مشهد اشاره نمود. سازمان تاکسیرانی ۷۱۵۰ دستگاه تاکسی پلاک قرمز در حال ارائه خدمات دارد که نزدیک به ۱۲۰۰ دستگاه آن در دو شبکه تاکسی بیسیم و ۲۸۰۰ دستگاه در۲۸ خط ویژه و بیش از ۳۰۰۰ تاکسی نیز به صورت گردشی فعال هستند. این ناوگان روزانه حدود ۹۰۰ هزار مسافر را درسطح شهر و حومه جابجا می کند که حدود ۲۳% از حجم حمل و نقل درون شهری را به خود اختصاص داد هاست. بر اساس برنامه چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی ۷۵% جابجایی مسافران درون شهری می بایست توسط سیستم های حمل و نقل همگانی درون شهری صورت گیرد که با توجه به شرایط خاص حاکم بر شهر مشهد تاکنون موفقیت کامل نداشته است.
در شهر مشهد ۵ نوع سیستم تاکسی فعال است که می توان به تاکسی گردشی، تاکسی بیسیم، تاکسی خطی، تاکسی پایانه ای و تاکسی تلفنی اشاره نمود که هر یک از این نوع ناکسی خود زیر مجموعه هایی را نیز در بردارد.
تاکسی گردشی: در حال حاضر حدود ۲۰ درصد از تعداد ناوگان تاکسی رانی به این نوع تاکسی اختصاص دارد. این تاکسی ها در مدت زمان خدمت خود همواره در خیابانها در حرکت هستند و مسافرانی را که دارای مسیر هماهنگ با هم هستند سوار می کنند. این نوع تاکسی ها در محل سوار شدن و پیاده شدن مسافر انعطاف پذیری کامل دارند. تاکسی های گردشی، زمانی برای راننده آن مناسب است که در خیابان های شلوغ کار کند. این نوع تاکسی که از قدمت بیشتری در ارائه خدمات حمل و نقل برخوردار است بایستی کیفیت مناسبی نیز برای راننده و مسافر ارائه دهد که متأسفانه در سطح شهر، فرسوده ترین خودروها توسط کم تجربه ترین رانندگان در این خطوط فعالیت می نمایند. در حالیکه به دلیل شرایط خاص مشهد، مناسب است که رانندگان تعلیم دیده و کارآزموده تری در این سیستم خدمت نمایند تا مسافران و خصوصاً زایرین و گردشگران پراکنده در سطح شهر بتوانند از مزایای وجود یکی تاکسی و راننده خوب بهره مند شده و تمایل به حضور مجدد در شهر را بیابند. در حالیکه در سایر نقاط دنیا از لیموزین و مینی ون برای این خطوط استفاده می شود، مشهد هنوز از این امکان برخوردار نیست.
تاکسی ایستگاهی (خطوط): در این نوع تاکسیرانی، که ۶۲ درصد تعداد تاکسی های ناوگان تاکسیرانی را به خود اختصاص داده است، تاکسی ها در ایستگاههای ویژه در انتظار مسافر متوقف بوده و مسافر را تا انتهای مسیر مشخص شده از سوی سازمان تاکسیرانی به مقصد می رسانند. دراین نوع تاکسی رانندگان کم تجربه تر، ناآشناتر به کل مسیرهای سطح شهر و با خودرو با کیفیت پائین فعالیت می نمایند.
تاکسی تلفنی: تلفن، راحتی ویژه ای به مسافر می دهد و در طول ۲۴ ساعت شبانه روز می تواند فراخوانی تاکسی را در هر نقطه ای از شهر داشته باشد. مسافر آزادی عمل ویژه و کنترل خاصی بر شرکت حمل و نقل درو نشهری (آژانس) مورد نظرخود دارد. درصد حضور در زمان بموقع، بسته به زمان، روز، شرایط آب و هوایی و مکان فرق م یکند، ولی مسافر این اختیار را دارد که فراخوان تاکسی خود را قطع و تاکسی را از آژانس رقیب بخواهد. این انتخاب می تواند براساس ارائه خدمات به موقع، رانندگان آگاه و آشنا به شهر، تمیزی وسیله نقلیه و. . . صورت گیرد. معمولاً کرایه این تاکسی ها تحت نظارت است واز این نظر تفاوت چندانی بین شرکتهای مختلف ندارد. ۱۴۰۰ آژانس فعال تاکسی تلفنی در مشهد و حومه فعال است که بیشترین حجم خدمات رسانی به شهروندان مشهدی را دارد. تعداد خودروهای فعال در این مجموعه که در سالهای اخیر نوسازی نیز داشته است به بیش از ۲۰ هزار دستگاه خودرو می رسدکه مشخصات آن در جدول زیر ارائه شده است.
جدول شماره۵-۴: تعداد و نوع تاکسی های فعال در آژنس های تاکسی تلفنی سطح شهر مشهد.