با وجود داشتن چنین اطلاعات ساختارمندی می‏توانیم عبارت‏های اسمی هم‏مرجع یا به عبارت بهتر اشاره‏هایی که به یک موجودیت واحد در دنیای واقعی اشاره دارند را بهتر مورد بررسی قرار دهیم. در شکل ۴-۴ نیز اطلاعات تمام واژگان موجود در پیکره نمایش داده می‏شود.

۴-۳.تشخیص اشاره‏های هم‏مرجع
جهت استفاده از تکنیک‏های یادگیری بانظارت، به یک مجموعه آموزشی که حاوی اشاره‏های برچسب زده شده ‏باشد، نیاز است. این نمونه‏ها شامل جفت‏های (ویژگی، مقدار) می‏باشد که اطلاعات مورد نیاز موتور یادگیری را فراهم می‏کنند. مجموعه ویژگی‏های انتخاب شده، در موفقیت سیستم تشخیص مرجع مشترک، تاثیر چشم‏گیری دارند، یک مجموعه ویژگی ایده‏‏آل، مجموعه‏ای از ویژگی‏هاست که تا حدامکان حاوی اطلاعات مفید باشد و به بهینه ‏سازی ماشین یادگیر کمک کند.
۴-۳-۱. ویژگی‏ها
به طور کلی پیش از به کارگیری تکنیک‏های یادگیری ماشین در فرایند تشخیص مرجع مشترک، طیف گسترده‏ای از ویژگی‏های زبانی در این فرایند در نظر گرفته می‏شد. استخراج برخی از ویژگی‏ها مانند ویژگی‏های معنایی و ویژگی‏های دانش دامنه^[۲۱۴]، فرایند زمان‏بر و پرخطا هستند و به قدرت محاسباتی زیادی احتیاج دارند. پس از گسترش کاربرد تکنیک‏های یادگیری ماشین در تشخیص مرجع مشترک، ویژگی‏هایی که به دانش زبان‏شناسی زیادی نیاز داشتند، جای خود را به وبژگی‏های زبانی ساده و ویژگی‏های آماری دادند. در مورد زبان‏های غنی مانند انگلیسی، نتایج گزارش شده از روش‏های آماری به خوبی و در برخی موارد بهتر از نتایج بدست آمده از روش‏های زبان‏شناسی هستند.
ازآنجائیکه ابزارهای آماری زبان‏شناسی موجود در زبان پارسی بسیار محدود هستند، در این پایان‏ نامه تنها ویژگی‏هایی به کار رفته‏اند که با ابزارهای موجود و به سادگی قابل محاسبه می‏باشند. به عنوان نمونه نقش گرامری هر اشاره در تشخیص مراجع ضمایر و اسامی اشاره بسیار موثر است. اما محاسبه‏ی این ویژگی به یک تجزیه‏گر آماری نیاز دارد؛ زیرا یک تجزیه‏گر غیرآماری با وجود گرامر پرباری مانند گرامر زبان پارسی، تعداد زیادی درخت تجزیه به ازای هر جمله بدست می‏آورد، درنتیجه ممکن است به ازای هر عبارت اسمی، چندین نقش گرامری بدست آید که در این صورت ویژگی نقش گرامری کارایی چندانی نخواهد داشت. ویژگی‏های به کار رفته در این پایان‏ نامه، مطابق ویژگی‏های بکاررفته در [۱۰۵]، انتخاب شده‏اند، جدول۴-۳ فهرست ویژگی‏های به کار رفته را به همراه توصیف آنها برای هرجفت اشاره نشان می‏دهد.

۴-۳-۲. الگوریتم‏های یادگیری
مطالعات نظری انجام شده در زمینه یادگیری ماشین، بیانگر آن است که هیچ یک از الگوریتم‏های استقرائی عموماً بهتر از دیگری عمل نمی‏کند. بدین معنا که از کارائی هر یک از الگوریتم‏های استقرائی، بر روی توزیع یکنواخت، میانگین بگیریم، صفر خواهد شد. به منظور اینکه برای یک مسئله یادگیری زبان، یک یادگیر مناسب انتخاب کنیم( برای مثال می‏توان به [۶۹] مراجعه کرد). هرچقدر که عامل یادگیر، با خصوصیات آن حوزه خاص متناسب‏تر باشد، آنگاه مدل استنتاج شده توسط آن یادگیر، بهتر به داده‏های جدید آن حوزه تعمیم پیدا می‏کند. در زبان‏هایی مثل انگلیسی، عربی و چینی زمینه‏ی چنین مقایسه‏هایی با بوجود آمدن پیکره‏های تحقیقاتی فراگیری مانند MUC ، ACE و OntoNote که روش‏های متفاوتی بر روی آنها ارزیابی شده است، فراهم شده است.
پس از تعیین ویژگی‏ها، نوبت به تعیین نمونه‏های مثبت و منفی مورد نیاز برای الگوریتم یادگیری ماشین می‏رسد. نمونه‏های مثبت با جفت کردن اشاره‏های هم‏مرجع ایجاد می‏شود و نمونه‏های منفی به جفت‏هایی که باهم هم مرجع نیستند، اطلاق می‏گردد. تعداد نمونه‏های منفی در برابر نمونه‏های مثبت بسیار بیشتر خواهد ‏‏‏بود و همین امر موجب می‏شود که داده‏های آموزشی نامتوازن^[۲۱۵] شوند. بطوریکه به عنوان مثال داده‏های آموزشی حاصل از پیکره لوتوس، شامل ۱۸۰۴۸۳ نمونه منفی و ۲۴۵۲۴ نمونه مثبت می‏باشد، البته با ایجاد، برخی محدودیت‏ها تعداد نمونه‏های منفی تا ۱۱۱۴۹۲ کاهش پیدا کرد؛ به عنوان نمونه زمانیکه که هر دو اشاره، ضمیر یا شبه ضمیر باشند، آن‏ها را به عنوان جفت در نظر نمی‏گیریم. و یا در متون طولانی، محدودیت جفت‏گیری اشاره‏ها را تا دامنه ۱۰۰ واژه در نظر می‏گیریم. نهایتا حدودً ۱۸% نمونه‏های ایجاد شده، نمونه‏مثبت و حدود ۸۱% آنها، نمونه‏های منفی می‏باشد. نتایج حاصل از جفت‏های مثبت ومنفی که توسط سیستم لوتوس ایجاد شده‏است را در شکل ۴-۵ مشاهده می‏شود.

گستره مورد بررسى ازجنوب به ساحل خلیج فارس (بوشهر) ، از شمال به بخش هاى شمالى رشته کوه دنا (در شمال یاسوج)، از خاور به دشت شیراز وباختر به دشت بهبهان محدود شده و مرکزیت آن را دشت نورآباد در بر دارد ، از دیدگاه زمین شناختى، باگذر از بخش هاى شمال خاورى به جنوب باخترى محدوده، پهنه هاى رسوبى – ساختارى گوناگونى، گستره مورد پژوهش را شامل می­ شود، این پهنه ها بخش هائى از پهنه هاى ایران مرکزى ، سنندج – سیرجان و پهنه ساختارى زاگرس چین خورده – رانده را در بر می­گیرد . زاگرس چین خورده – رانده بیشترین گسترش محدوده را داراست ، که خود به زیر پهنه هاى زاگرس بلند ( زیر پهنه راندگى ها) و زیر پهنه چین خورده ساده، جدا شده است و زیر پهنه زاگرس چین خورده ساده نیز داراى تقسیمات کوچک ترى است که بخش هایى از پهنه فارس، فروافتادگى دزفول و پهنه ایذه، در محدوده ى مورد بررسى قرار دارد (۴۸).

۱-۱۱-۲- چینه نگاری ممسنی

پژوهش در ویژگى هاى دیرین جغرافیا (Paleogeography) گویاى گوناگونى در شرایط تشکیل رسوب و تفاوت در فاکتور هاى فیزیکى و شیمیایى اینگونه رسوبات مى­باشد. تغییرات سنگ شناسى سازندها و گاه گوناگونى آن در بخش هاى یک سازند، عاملى در افزایش نابهنجار، در گسترش واحد سنگى، و تفاوت در رفتار مکانیکى سازندها در برابر تنش هاى وارده، تعین کننده ویژگى هاى ریختارى هر منطقه مى­باشد. بنابراین آگاهى ازویژگى سنگ شناسى سازند ها ونهشته هاى کواترنرى در هر منطقه، بسیار مهم در فاکتورهاى ژئوتکنیکى و زمین شناسى مهندسى، و در شناخت الگوى حرکتى و شناخت روند تکوینى پهنه ها پر اهمیت است (۴۸).

برونزد سازندها در منطقه نورآباد، دربرگیرنده توالى سنگ نهشته هاى M-U Jurassic تا رسوبات جوان هلوسن است که در زیر تشریح گردیده است(۴۸):
سازند سورمه (M-U Jurassic)
محیط رسوبگیر ژوراسیک میانى و بالایى در گستره نورآباد ، دریایى کم ژرفا بوده که دربرگیرنده ستبرایى نزدیک به ۹۵۰ متر ازچینه هاى ضخیم تا توده اى سنگ آهکهاى دولومیتى، برنگ خاکسترى تاتیره بوده که دربخش هاى میانى آن ، همراه با لایه هاى نازک آهک رسى و دولومیت رسى و مارن مى­باشد.
سازند فهلیان (Neocomian)
همگام با شروع کرتاسه رسوبگذارى آهکهاى کم ژرفاى پلتى- االیتى سازند کربناته نئوکومین آغاز گردیده است. بخش پایینى آن شامل چینه هاى ستبر تا بسیار ستبر سنگ آهکهاى خاکسترى تا قهوه اى روشن مى­باشد و در بخش هاى میانى تا بالایى داراى لایه هایى با ستبراى نازک تا ستبر سنگ آهک هاى خاکسترى است.ضخامت این سازند نزدیک به ۳۵۰ متر است.
سازند گدوان( U. Neocomian-Aptian)
این واحد در بخش پایینى و بالایى خود در برگیرنده تناوب آهکهاى خاکسترى تاتیره و همچنین مارن و شیل هاى آمونیت دارى است که رنگ هوازده خاکسترى تا سبز و قهوه اى مى­باشد و بخش میانى آن از تناوب سنگ آهکهاى دریایى کم ژرفا برنگ خاکسترى است.ستبراى این واحد نزدیک به ۱۳۰ متر مى­باشد.
سازند داریان (Aptian)
این واحد با ستبرایى نزدیک به ۲۵۰ متر ازتناوب چینه هاى ستبرتا بسیارستبرسنگ آهک برنگ خکسترى روشن تا تیره است که آثار زیست قدیمى اربیتولینا درآن بوفور دیده مى­شود.
سازند کژدمى (Albian)
این واحد رسوبى در بخش پائینى خود داراى تناوبى از شیل هاى خاکسترى متمایل به سبز، همراه با آثار ترکیبات آهن به رنگ قرمز آغاز و با تناوب شیل هاى خاکسترى و سیاه Bitominous ادامه مى­یابد وبا شیل هاى تیره ومارن و میان لایه هاى آهکى خاتمه مى­یابد.
سازند سروک (Albian-cenomanian)
از دیدگاه سنگ شناسى این واحد در بخش پایینى با توالى سنگ آهک هاى رسى ریز دانه با ستبراى زیاد و میان لایه هاى نازک مارنى مى­باشد و با تناوب چینه هاى سنگ آهک بسیار ستبر ادامه مى-یابد، در بخش بالایى آن لایه هاى سنگ آهک همراه با ترکیبات آهن دار مى­باشد.
سازند گورپى (Santonian- Maastrichtian)
این واحد با ستبرایى نزدیک به ۳۰۰ مترازتناوب چینه هاى مارنى و شیل هاى خاکسترى متمایل به آبى همراه با میان لایه هاى آهکى و آهک رسى مى­باشد.
سازند پابده (Paleocene-Oligocene)
از دیدگاه سنگ شناسى این سازند در بر دارنده چینه هاى مارنى برنگ خاکسترى تا خاکسترى تیره و آبى، شیل و میان لایه هاى آهک رسى همراه گرهکهاى چرتى است.
سازند آسمارى (Oligocene-Miocene)
این واحد در بخش پایینى خود با تناوب لایه هاى بسیار ستبر از سنگ آهک و آهک رسى با میان لایه هاى نازک مارنى – شیلى آغاز و با چینه هاى سنگ آهک متوسط تا بسیار ستبر ادامه مى­یابد.
سازند گچساران (Miocene)
این واحد داراى تناوب چینه هاى مارنى و مارن هاى ژیپس دار ، گچ و میان لایه هاى نازک تا ضخیم آهک مارنى و آهک ماسه اى است و همچنین بصورت تصادفى لایه هاى ضخیم نمک (در نواحى کازرون) وجود دارد. ستبراى سازند گچساران بیش از ۱۰۰۰ متر است.
سازند میشان (Miocene)
این سازند داراى تناوبى از لایه هاى ستبر تا بسیار ستبر مارن برنگ خاکسترى گرائیده به سبز همراه با میان لایه هاى سنگ آهک پوسته اى (سرشار از پوسته صدف) نازک تا متوسط لایه برنگ خاکسترى متمایل به قهوه اى است.
سازند آغاجارى (Miocene-Pliocene)
از دیدگاه سنگ شناسى این سازند داراى تناوبى از لایه هاى متوسط تا بسیار ستبر، ماسه سنگ هاى کربناتى چرت دار، ماسه سنگ هاى متورق، فورش، مارن هایى برنگ هاى خاکسترى تا قرمز و سبز، میکرو کنگلومرا و آثارى از خرده هاى ژیپس و گچ و پوسته ى سنگواره ها برنگ سفید است. ستبراى این سازند بین ۱۰۰۰ تا ۱۳۰۰ متر مى­باشد.
سازند بختیارى (Pliocene-Quaternary)
این سازند ستبراى متفاوتى دارد، که بطور معمول، شامل تناوبى از لایه هاى متوسط تا ستبر کنگلومرایى همراه با لایه هاى ماسه سنگى است، که در بخش هاى پایینى سازند میان لایه هاى فورش و مارن نیز دیده مى­شود. لایه هاى کنگلومرایى این سازند شامل قطعات آهکى از سازندهاى قدیمى و چرت است. غالب اندازه ها در حد قلوه سنگ تا قطعه سنگ داراى گرد شدگى خوب تا عالى و کرویت خوب مى­باشد.
توالى سنگ شناسى برونزد هاى این سازند در جنوب باخترى دشت نورآباد، شامل لایه هاى کنگلومرایى سخت، ماسه سنگى و فورش است. میانگین اندازه قطعات، در حد قلوه سنگ مى­باشد و آثار قطعات چرتى و ماسه اى در کنار سیمان آهکى سخت قابل مشاهده است.

۱-۱۱-۳- رسوبات جوان گستره نورآباد

بیشتر حجم رسوبات جوان در مناطق پست و در دشت ها تجمع نموده است. رسوبات دشت نورآباد و فهلیان و دشت هاى همجوار آن در این منطقه، بطور غالب از رسوبات ریز دانه در حد ماسه، سیلت و رس تشکیل شده اند. رسوبات دشت نورآباد، در بخش هاى شمالى و شمال خاورى آن، با ریختارى هموار و با پستى و بلندى کمى و با شیب رو به باختر تا جنوب باختر است و در بخش هاى جنوب باخترى دشت، در جنوب باخترى رودخانه دروغ زن، با ریختارى ناهموار و تپه ماهورى از رسوبات ریز دانه تشکیل شده است و مناطق دامنه اى پیرامون این دشت ها از مخروط افکنه هاى دامنه اى، با گسترش بسیار کمى مى­باشند، در مسیر دره هاى منطقه، بویژه دره هاى بزرگ( دره بوان، دره هرایرز و دره هاى خاورى دشت فهلیان) رسوبات رودخانه اى و مخروط افکنه اى زیادى تشکیل شده اند. واحدهاى کواترنر موجود در منطقه نورآباد در بر دارنده واحدهاى Qc Qg, و Qap و Qsc و Qss می­باشد (۴۸).
Qc- نهشته هاى کنگلومرائى با سختى متوسط که پوشش کوهپایه اى کهن، پادگانه ها رابه تشکیل مى­دهند.
Qg- نهشته هاى کنگلومرائى با سختى کم تا بسیار ضعف، پوشش آبرفتى پادگانه هاى جوان را تشکیل می­ دهند.
Qscs – رسوبات دانه ریز در حد ماسه و سیلت، که حاشیه دشت ها را پوشش مى­دهند.
Qsc – رسوبات دانه ریز (در حد سیلت و رس) پوشش مناطق پست بویژه مرکز دشت ها را تشکیل مى­دهند.
Qap – رسوبات جوان آبرفتى بستر رودخانه ها و آبراهه ها، که در حال حاضر نیز در بستر آنها، تشکیل مى­شوند.

۱-۱۲- اهداف و ضرورت انجام پروژه

ساکنان بومی و غیر بومی به علل اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی، از این پوشش گیاهی، آگاهانه یا از سر نا آگاهی، بهره برداری مفرط و نامسئولانه انجام داده اند. این رویه انهدام تدریجی مراتع، جنگلها و پوشش گیاهی را در پی داشته است و پیوسته عرصه های گیاهی ایران را کوچکتر و فقیرتر و وسعت بیابانها را بیشتر کرده است. بنابراین پوشش گیاهی موجود فعلی برای ایران اهمیت جدی بلکه حیاتی دارد و اکنون ضرورت حفاظت آن و کنترل بهره برداری معقول از آن بیش از هر زمان دیگر احساس می­ شود (۳۶).
مناطقی که به پوشش گیاهی آن صدمه بسیار شدید وارد شده است نه فقط باید مورد بررسی دقیق و برنامه ریزی شده قرار گیرد بلکه باید برای حفظ گونه های باقی مانده در آنها اقدام جدی چند جانبه به عمل آید. یعنی بازکاری گونه های قابل تکثیر، بررسی علل انهدام گونه های از دست رفته، جستجو و یافتن نمونه های نادر، حفاظت از ژنومهای در حال انقراض و استفاده از آنها در برنامه های اجرائی، ترمیم و بازسازی و توسعه پوشش گیاهی محیط (۳۶).
مهم ترین اهداف این مطالعه شناسایی و معرفی ترکیب فلوری منطقه می­باشد. از دیگر اهداف می­توان موارد زیر را نام برد:
- تهیه فهرستی از گونه های منطقه مورد مطالعه
- شناخت زیستگاه ها و ریز زیستگاه ها
- بررسی شرایط اکولوژیکی منطقه بر نحوه گسترش و پراکندگی گیاهان
- شناخت گونه های مهم و مورد توجه از نظر غذایی، دارویی، زینتی و غیره.
- بررسی تخریب های انسانی بر پوشش گیاهی منطقه و ارائه پیشنهاد برای جلوگیری از این تخریب ها و انقراض گیاهان در طی سال های آینده.
فصل دوم

مواد و روش ها

۲-۱- مطالعات صحرایی

جمع آوری گیاهان از بهمن ماه ۱۳۹۱ آغاز و اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ پایان یافت. در این مدت سعی شد تا در فصل های مختلف به مناطق مورد مطالعه مراجعه و جمع آوری نمونه های گیاهی صورت گیرد. نمونه های گیاهی در ۱۳۳ ایستگاه جمع آوری و طول، عرض و ارتفاع هر ایستگاه با دستگاهGPS ثبت گردید. در این مطالعه تلاش شد تا گونه های گیاهی مناطق مختلف مورد بررسی با توجه به طیف تغییراتی که در شرایط اقلیمی ایجاد می­ شود، جمع آوری و یا گزارش شوند هر چند که سعی بر بررسی گونه ها بر اساس یک خط ترانسکت در عرض مناطق مورد مطالعه بود. نمونه برداری های انجام شده حاصل بیش از ۲۲ بار مراجعه به مناطق مورد مطالعه و ۲۲ نفر روز کار (۱۹/۱۱، ۲۶/۱۱، ۳/۱۲، ۱۰/۱۲، ۱۸/۱۲ در سال ۱۳۹۱ و ۲/۱، ۱۰/۱، ۲۰/۱، ۲۹/۱، ۱۲/۲، ۱۷/۲، ۲۵/۲، ۲۰/۴، ۳۰/۵، ۱۴/۶، ۱۶/۹، ۱۳/۱۰، ۹/۱۱ در سال۱۳۹۲ و ۲/۱، ۵/۱، ۱۵/۱، ۶/۳ در سال ۱۳۹۳) بوده است.

• روش تحقیق

۳-۱. مقدمه
در این فصل ابتدا به بررسی نظریه خرد جمعی بر اساس تعاریف کتاب سورویکی می‌پردازیم. در این راستای ابتدا شرایط چهارگانه جامعه خردمند را بررسی می‌کنیم و سپس به بررسی استثناها در این نظریه خواهیم پرداخت. پس از تشریح نظریه خرد جمعی، روش پیشنهادی اول این تحقیق را شرح می‌دهیم. این روش را ما با عنوان “خوشه‌بندی خردمند با بهره گرفتن از آستانه‌گیری” می‌شناسیم که در آن مطابق با ادبیات مطرح‌شده در خوشه‌بندی ترکیبی، ابتدا به بیان چهارچوب کلی آن ‌پرداخته و سپس برای شرایط چهارگانه خرد جمعی تعریفی متناسب و جدید ارائه می‌دهیم. آنگاه بر اساس این تعاریف الگوریتم پیشنهادی روش اول را بیان می‌کنیم. در این روش پس از تولید نتایج اولیه با بهره گرفتن از چهارچوب پیشنهادی غیرمتمرکز به آستانه‌گیری از نتایج به دست آمده از ارزیابی درجه استقلال الگوریتم‌ها و پراکندگی نتایج اولیه می‌پردازیم و در پایان بر اساس نتایج انتخاب‌شده (افرازهای خردمند) نتیجه نهایی را تولید می‌کنیم. در این روش دو الگوریتم پایه غیر هم نام کاملاً مستقل و درجه استقلال الگوریتم‌های هم نام بر اساس پارامترهای اساسی آن‌ ها محاسبه می‌شود.

در ادامه‌، روش پیشنهادی دوم این تحقیق بیان می‌شود. این روش که ما آن را با عنوان ” خوشه‌بندی خردمند مبتنی بر گراف استقلال الگوریتم “می‌شناسیم به بهبود دو بخش از روش اول می‌پردازد. این روش در ابتدا این ایده را بررسی می‌کند که الگوریتم‌های غیر هم نام کاملاً مستقل نیستند. در این راستای برای محاسبه درجه استقلال دو الگوریتم با بهره گرفتن از ایده تبدیل کد به گراف در تست نرم‌افزار به ارائه روشی با عنوان مدل‌سازی گراف استقلال الگوریتم می‌پردازیم. با مقایسه گراف‌های به دست آمده (درجه استقلال) در این روش می‌توان یک وزن برای احتمال صحت جواب‌های به دست آمده پیشنهاد داد. از این روی در این روش به جای ارزیابی و آستانه‌گیری از استقلال الگوریتم‌ها، آن‌ ها را به عنوان وزنی برای ترکیب نتایج در نظر می‌گیریم که این کار نیاز به تعیین آستانه برای استقلال را از بین می‌برد. در روش دوم پیشنهادی این تحقیق رابطه‌ای جدید بر اساس رابطه ۲-۵۶ برای ترکیب نتایج اولیه به صورت وزن‌دار با عنوان روش انباشت مدارک وزن‌دار یا ^[۱۵۲]WEAC معرفی می‌شود.
۳-۲. نظریه خرد جمعی
“فرانسیس گالتون” فیلسوف و دانشمند علم آمار از انگلستان بود که مفاهیم اصلی انحراف استاندارد و همبستگی را معرفی کرد. یک روز که او از نمایشگاه دام بازدید می‌کرد، به جایی رسید که در آن مسابقه‌ای ترتیب داده شده بود. یک گاو نر فربه انتخاب‌شده و در معرض دید عموم قرار گرفته بود. هر کس که تمایل شرکت در مسابقه را داشت باید شش پنس می‌پرداخت و ورقه‌ای مهرشده را تحویل می‌گرفت. در آن ورقه باید تخمین خود را از وزن گاو نر می‌نوشت. نزدیک‌ترین تخمین به واقعیت برنده مسابقه بود و جوایزی به صاحب آن تعلق می‌گرفت. مجموعاً ٧٨٧ نفر در مسابقه شرکت کردند تا شانس خود را بیازمایند. افراد از همه تیپ و طبقه‌ای آمده بودند. از قصاب گرفته که قاعدتاً باید بهترین و نزدیک‌ترین نظر را به واقعیت می‌داد تا کشاورز و مردم عامی بی تخصص. گالتون می‌خواست دریابد عقل جمعی مردم پلیموت چگونه قضاوت کرده است. بدون شک تصور او این بود که عدد مزبور فرسنگ‌ها از عدد واقعی فاصله خواهد داشت چرا که از دید وی افراد کم‌هوش و عقب‌مانده در آن جمع اکثریت قاطع را تشکیل می‌دادند. برخلاف نظر گالتون، متوسط نظرات جمعیت این بود که گاو نر ١١٩٧ پوند وزن‌دارد و وزن واقعی گاو که در روز مسابقه وزن‌کشی شد ١١٩٨ پوند بود. گالتون اشتباه می‌کرد. نظر جمع تقریباً به طور کامل با واقعیت تطابق داشت گالتون در مقاله‌ای که در مجله علمی “طبیعت” منتشر نمود نوشت نتایج نشان می‌دهد که قضاوت‌های جمعی و دموکراتیک از اعتبار بیشتری نسبت به آنچه که من انتظار داشتم برخوردارند [۴۴]. نظریه هیئت‌منصفه که اولین بار توسط کندورست بیان شد نیز این نتیجه گالتون را تأیید می‌کند. این نظریه در علوم سیاسی، احتمال نسبی درستی نظر گروهی از افراد (رأی اکثریت) را بررسی می‌کند. نظریه خرد جمعی که اولین بار توسط سورویکی در کتابی با همان عنوان انتشار یافته است، تأیید می‌کند که یک جمع می‌تواند مسئله را بهتر از اکثر اعضای گروه حل کند. مطابق تعریف این کتاب، یک جمعیت به هر گروهی از افراد اطلاق می‌شود که می‌توانند به طور جمعی تصمیمی بگیرند یا مسئله‌ای را حل کنند [۵۵].
۳-۲-۱. شرایط جامعه خردمند
خرد جمعی روشی نوین برای تصمیم‌گیری‌های اجتماعی می‌باشد. کارایی این روش نه تنها در نظریه بلکه در عمل نیز در مسایل مختلف اثبات شده است که پیش‌تر به آن اشاره شده است. این روش تأیید می‌کند که یک جمع می‌تواند مسئله را بهتر از اکثر اعضای گروه حل کند مطابق تعریف این خرد جمعی، یک جمعیت به هر گروهی از افراد اطلاق می‌شود که می‌توانند به طور جمعی تصمیمی بگیرند یا مسئله‌ای را حل کنند. مطابق تحقیقات مک‌کی، همه جمعیت‌ها (گروه‌ها) خردمند نیستند. یک مثال روشن از این قضیه بازار سهام است که جمعیت به سمت حباب بازار هدایت می‌شود. بنابراین ابتدا باید فهمید که تحت چه شرایطی خرد جمعی می‌تواند اثرگذار باشد [۴۴]. از این روی در این روش چهارچوبی جهت تعریف جامعه خردمند ارائه شده است. سورویکی چهار شرط اساسی زیر را برای تمایز جمعیت خردمند از یک جمعیت غیر عاقل پیشنهاد می‌دهد: [۵۵]

• تنوع (پراکندگی^[۱۵۳]) آراء

• استقلال^[۱۵۴]آرا‍ء

• عدم تمرکز^[۱۵۵]آراء

• روش ترکیب^[۱۵۶]مناسب

۳-۲-۱-۱. تعریف معیار پراکندگی
در خرد جمعی معیار تنوع یا پراکندگی به صورت زیر تعریف می‌شود:
“هر فرد باید به طور جداگانه اطلاعی از موضوع مورد نظر داشته باشد حتی اگر اطلاعات مزبور غلط و مخدوش باشد.” [۵۵]
یکی از دلایلی که سورویکی در خصوص چرایی کارکرد نظریه خرد جمعی مطرح می‌کند این است که نظر هر فرد دو عنصر را در درون خود دارد اطلاعات صحیح و غلط. اطلاعات صحیح (از آن رو که صحیح‌اند) هم جهت‌اند و بر روی یکدیگر انباشته می‌شوند اما خطاها در جهات مختلف و غیر همسو عمل می‌کنند لذا تمایل به حذف یکدیگر دارند. نتیجه این می‌شود که پس از جمع نظرات آنچه که می‌ماند اطلاعات صحیح است. از این روی معیار پراکندگی یکی از مهم‌ترین اصل‌ها در خرد جمعی است زیرا به طور مستقیم بر روی میزان هم جهت سازی آرای تأثیر دارد [۵۵].
۳-۲-۱-۲. تعریف معیار استقلال
استقلال یکی دیگر از اصل‌های خرد جمعی است. در صورت وابستگی افراد به گروه یا فرد خاصی اصل هم جهتی در آرای از بین می رود. به عبارت دیگر در صورت نبود استقلال مقدار انحراف معیار آرای جامعه آماری ما واقعی نخواهد بود و نظریه خرد جمعی در این‌گونه جوامع که ما آن را در با عنوان جامعه‌های دیکتاتوری می‌شناسیم درست عمل نمی‌کند. در خرد جمعی معیار استقلال به صورت زیر تعریف می‌شود:
“نظر افراد باید به طور مستقل و بدون تأثیر گرفتن از یک فرد یا گروه مشخص شکل گیرد.” [۵۵]
۳-۲-۱-۳. تعریف معیار عدم تمرکز
در خرد جمعی معیار عدم تمرکز به صورت زیر تعریف می‌شود:
” افراد باید توانایی شخصی سازی و نتیجه‌گیری مبتنی بر دانش محلی خود را داشته باشند.” [۵۵]
با توجه به مثال‌هایی که سورویکی در مورد عدم ‌تمرکز در آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (^[۱۵۷]CIA) یا سیستم‌عامل لینوکس ذکر می‌کند، باید گفت که این معیاری کیفی است. همچنین فاجعه شاتل کلمبیا یکی از مثال‌های مهمی است که در کتاب خرد جمعی در مورد مشکلات بالقوه تمرکز به آن اشاره شده است. سورویکی این مشکل را این‌گونه توجیه می‌کند، به علت بوروکراسی در مدیریت سلسله مراتبی ناسا این فاجعه کاملاً به آگاهی مهندسین سطح پایین (اجرایی) وابسته شده بود (امکان ردیابی آن در سطوح بالاتر وجود نداشت) وی همچنین اشاره می‌کند که چون تمامی مهندسان ناسا به صورت متمرکز برای این پروژه آموزش‌دیده بودند از این رو هیچ کس مشکل را درک نکرد که این منجر به آن فاجعه شد [۵۵].
۳-۲-۱-۴. روش ترکیب مناسب
یکی دیگر از اصل‌های بسیار مهم در خرد جمعی روش ترکیب مناسب می‌باشد. سورویکی آن را این‌گونه تعریف می‌کند:
“باید مکانیزمی وجود داشته باشد که بتوان توسط آن نظرات افراد را با یکدیگر ترکیب کرده و به یک نظر جمعی تبدیل نمود“ [۵۵]
آن چیز که در اینجا بدهی است آن است که روش ترکیب باید طوری انتخاب شود که متناسب با داده‌های ورودی (رأی افراد) باشد و خروجی مناسب را تولید کند (یک نظر واحد و کامل) و در ادغام داده‌های ورودی کمترین خطا را داشته باشد (به طور ایده‌آل صفر) و پاسخگوی انواع مسائل خرد جمعی باشد. از این روی نمی‌توان یک روش واحد برای ترکیب نتایج اولیه تمامی مسائل خرد جمعی پیدا کرد و باید متناسب باهر مسئله روشی را اتخاذ کرد برای مثال در مسئله فروشگاه دام که گالتون آن را با ایده ابتدایی خرد جمعی حل کرد مکانیزم ترکیب “میانگین” بود.
۳-۲-۲. اهمیت و رابطه استقلال و پراکندگی در خرد جمعی
در سال‌های نخستین قرن بیستم طبیعی دان آمریکائی “ویلیام بیب^[۱۵۸]” در حین مطالعات خود در جنگل‌های جزایر گویان با منظره عجیبی برخورد کرد. لشگر بزرگی از مورچه‌ها در پیرامون یک دایره بزرگ که محیطی در حدود ۴٠٠ متر داشت بی‌وقفه در حال حرکت بودند. آنان هر ۵/٢ ساعت یک‌بار به دور این دایره می‌گشتند. این گردش آن قدر ادامه یافت که پس از ٢ روز اکثر آن‌ ها جان خود را از دست دادند. آنچه که بیب مشاهده کرده بود بیولوژیست‌های امروزی آن را “دایره آسیاب^[۱۵۹]” می‌نامند. این دایره زمانی شکل می‌گیرد که گروهی از مورچگان از “جمع^[۱۶۰]” خود به دور می‌افتند. وقتی که چنین امری اتفاق می‌افتد آنان از یک قانون ساده پیروی می‌کنند. از مورچه جلوی خود تبعیت کن. این دایره زمانی می‌شکند که به طور تصادفی یکی از مورچه‌ها به دلیلی نامعلوم دایره را ترک می‌کند و مورچه بعدی به دنبال او به راه می‌افتد.
جانسون در کتاب خود بنام ظهور می‌گوید: “کلنی مورچگان معمولاً بسیار خوب کار می‌کند. هیچ کس گروه را ترک نمی‌کند، هیچ کس فرمان نمی‌دهد و هیچ کس اطاعت نمی‌کند. هیچ مورچه‌ای به تنهایی نمی‌داند چه می‌کند و هیچ نوع اطلاعاتی در اختیار ندارد اما جمع آن‌ ها غذا را پیدا می‌کند، ذخیره می‌کند، کارهای مربوط به جمع را به بهترین شکل انجام می‌دهد و تولیدمثل نیز می‌کند". اما همین اصل تبعیت کورکورانه، باعث مرگ آنان در دایره آسیاب می‌شود. یک مورچه هیچ استقلال رأیی ندارد و به همین دلیل هم زمانی که در دایره مرگ گرفتار می‌آید راه خلاصی به بیرون را نمی‌یابد [۳۶]. انسان‌ها اما به خلاف مورچگان می‌توانند مستقل فکر کرده و مستقل عمل کنند. مفهوم استقلال این است که به طور نسبی و به میزانی فرد قادر است مستقل از جمع عمل نماید. این تفاوت مهم و چشمگیری است که جمع ما را از مورچگان متمایز می‌کند.
استقلال به دو دلیل از اهمیت بسیاری در ارتقاء هوش جمعی برخوردار است. اول اینکه از تکرار یک نوع خطا جلوگیری می‌کند. خطای یک فرد بر قضاوت یک جمع یک تأثیر خردکننده ندارد، اما اگر همان خطا به طور سامانمند در تعداد زیادی از افراد جمع گسترش یابد آن وقت است که رأی جمع را به طور منفی تحت تأثیر قرار می‌دهد. دوم آن که افکار مستقل اطلاعات تازه و متنوع را وارد جمع می‌کند درحالی‌که اگر افکار مستقل نباشند همان نوع اطلاعات در جمع تکرار می‌شود و چیز تازه‌ای به خرد جمع اضافه نمی‌شود. بنابراین هوشمندترین گروه‌ها آن‌هایی هستند که افراد آن از تنوع بالا و استقلال رأی هرچه بیشتر برخوردار باشند. مفهوم مخالف آن این است که جمعی که افرادش به لحاظ فکری به هم نزدیک و نزدیک‌تر شوند از درجه هوش چندان بالایی برخوردار نیست.
آنچه که ما می‌خواهیم به عنوان یک اصل مهم از آن یاد کنیم این است که هر چقدر افراد یک جمع به یکدیگر نزدیک‌تر باشند و بتوانند با یکدیگر روابط فردی برقرار کنند تصمیم جمع از عقلانیت بیشتر به دور خواهد بود. هر چقدر ما به یکدیگر نزدیک‌تر باشیم باورهایمان به یکدیگر نزدیک شده و امکان تصحیح خطاهایمان کاهش می‌یابد. ممکن است به لحاظ فردی در اثر این هم نشینی خود به هوش و دانش بالاتری دست یابیم اما قطعاً جمع را به بی‌خردی و بلاهت نزدیک می‌کنیم.
۳-۲-۳. استثناءها در خرد جمعی
سه مسئله مجزایی که مشخص شده است که در آن‌ ها جمعیت‌ها ممکن است از تک‌تک اعضا هوشمندانه‌تر عمل کنند عبارت‌اند از: الف) مسئله سوزن در انبار کاه که بعضی از افراد جمعیت ممکن است جواب را بدانند درحالی‌که خیلی‌ها نمی‌دانند. ب) مسئله تخمین حالت که بعضی افراد جمعیت ممکن است با خوش‌شانسی جواب دقیق را بدهند (درحالی‌که خودشان از قبل از میزان دقت جوابشان آگاه نباشند)، اما گروه این‌طور نباشد. ج) مسئله پیشگویی که جواب هنوز باید کشف (آشکار) شود [۴۹, ۵۳]. برای مسئله پیشگویی، جواب کشف نشده هم می‌تواند ثابت باشد (به عنوان مثال پیشگویی برنده بعدی جایزه اسکار^[۱۶۱]، خود جواب را تغییر نمی‌دهد)، هم اینکه جواب می‌تواند شناور باشد یعنی عمل بعدی شما جواب را تغییر می‌دهد (مثل برگشت سرمایه‌گذاری شما که خود در جواب نهایی موثر است) [۳۲].
۳-۳. خوشه‌بندی خردمند با بهره گرفتن از آستانه‌گیری
شکل۳-۱. چهارچوب الگوریتم خوشه‌بندی خردمند با بهره گرفتن از آستانه‌گیری
شکل ۳-۱ چهارچوب الگوریتم خوشه‌بندی خردمند با بهره گرفتن از آستانه‌گیری را نشان می‌دهد. در این روش کل داده‌ به صورت مستقیم در اختیار تمام الگوریتم‌های پایه قرار می‌گیرد. روند اجرای الگوریتم بدین گونه است که ابتدا اولین الگوریتم پایه اجراشده و نتیجه آن پس از ارزیابی پراکندگی (باید توجه داشت چون اولین الگوریتم است هیچ الگوریتمی جهت ارزیابی درجه استقلال در بخش الگوریتم‌های انتخاب‌شده وجود ندارد و نتیجه ارزیابی استقلال کاملاً مستقل خواهد بود) به بخش الگوریتم‌های انتخاب‌شده که ما آن را با عنوان جامعه خردمند می‌شناسیم اضافه می‌شود. سپس نوبت الگوریتم بعدی است که پس از تولید نتیجه‌ی به ارزیابی درجه استقلال و میزان پراکندگی آن می‌پردازیم و در صورتی که نتایج ارزیابی‌ از میزان آستانه تعیین‌شده بیشتر باشد افراز تولیدشده به داخل جامعه خردمند اضافه خواهد شد. در این روش در صورت رد نتیجه به دست آمده در هر بخش فرایند ارزیابی نتیجه الگوریتم متوقف‌شده و به سراغ الگوریتم پایه بعدی خواهیم رفت. در این تحقیق بر خلاف روش‌های پیشین خوشه‌بندی ترکیبی، کل افراز به دست آمده از یک الگوریتم خوشه‌بندی پایه را در صورت داشتن شرایط لازم وارد مجمع می‌کنیم و این‌گونه اصالت جواب حفظ می‌شود. مهم‌ترین تفاوت این روش با روش‌های قبلی را می‌توان موارد زیر دانست:
اولین تفاوت این روش نحوه ارزیابی الگوریتم خوشه‌بندی است که در این روش پس از اجرای هر الگوریتم پایه، استقلال و پراکندگی آن نسبت به سایر الگوریتم‌های داخل مجمع محاسبه می‌شود و در صورت داشتن شرایط وارد مجمع می‌شود.
دوم اینکه در اینجا به طور غیرمتمرکز الگوریتم‌ها عمل می‌کنند و الگوریتمی که بدون کیفیت، پراکندگی و استقلال باشد قادر به ورود در مجمع نیست. لذا خطاهای غیر هم جهت به وجود آمده در این روش حذف‌شده، و آثار جواب‌های هم جهت در مجمع بر روی هم افزوده خواهند شد که این کاملاً منطبق بر اصول حاکم بر خرد جمعی می‌باشد.
سوم اینکه چون بعد از رسیدن جمعیت مجمع به تعداد مورد نظر ما، هیچ گزینش دیگری برای تولید جواب نهایی نیاز نیست کیفیت نتایج نهایی حفظ می‌شود.
ادعاهای مطرح‌شده در این بخش پس از توضیح روش کار الگوریتم به صورت کامل و واضح در بخش بررسی مکانیزم بازخورد مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در ادامه به تشریح تعاریف چهارگانه خرد جمعی مطابق با ادبیات خوشه‌بندی ترکیبی خواهیم پرداخت.
۳-۳-۱. روش ارزیابی پراکندگی نتایج
در مورد پراکندگی آراء باید گفت چون ما در خوشه‌بندی ترکیبی با داده‌ها و نتایج خوشه‌بندی اولیه سر و کارداریم از واژه پراکندگی نتایج اولیه استفاده می‌کنیم و بر اساس این فرض و تعریف سورویکی از تنوع آراء آن را به صورت زیر بازنویسی می‌کنیم:
هر الگوریتم خوشه‌بندی پایه باید به طور جداگانه و بدون واسطه به داده‌های مسئله دسترسی داشته و آن را تحلیل و خوشه‌بندی کند حتی اگر نتایج آن غلط باشد.
در اینجا نتایج غلط موجب کشف عدم تنوع و جلوگیری از تکرار یک جواب خاص خواهد شد. ما در این تحقیق بر اساس معیار APMM (رابطه ۲-۲۹) معیاری جدید جهت سنجش پراکندگی نتیجه هر الگوریتم خوشه‌بندی پایه ارائه می‌دهیم. در این تحقیق برای محاسبه مقدار پراکندگی یک خوشه از AAPMM (رابطه ۲-۳۰) استفاده می‌کنیم چون این معیار هم از لحاظ پیچیدگی زمانی سریع‌تر از NMI می‌باشد و هم مشکل تقارن آن را ندارد. معیاری که این تحقیق جهت سنجش پراکندگی نتیجه افراز یک خوشه‌بندی پایه معرفی کرده است A3 نام دارد که میانگین وزن‌دار AAPMM می‌باشد که به شرح زیر است:
(۳-۱)

هزینه‌ی انتقال

۸/۱۳۰

۹/۱۰۸

۹/۱۰۸

۴/۶۴

۴/۶۴

۵/۱۱۷

هزینه‌ی راه‌اندازی محور

۵/۴۸

۵/۷۱

۶/۸۷

۶/۵۱

۴/۶۳

-

محورها

۳۴،۳۱،۲۳،۱۲

۳۴،۳۱،۲۳،۱۰

۳۴،۳۱،۲۳،۱۰

۳۱،۱۰

۳۱،۱۰

۳۴،۳۱،۲۳

در جدول (۴-۴) نتایج مدل غیر‌قطعی تخصیص ساده به ازای سناریوهای مختلف و معیار حداقل حداکثر تأسف گزارش شده است. روند خاصی را در ارتباط با هزینه‌های انتقال و راه‌اندازی محور از روی جدول نمی‌توان ارائه داد. فقط به این مطلب بسنده می‌کنیم. بهترین حالت برای محورهای انتخاب‌شده را می‌توان از میان یکی از سناریوها یا معیار حداقل حداکثر تأسف انتخاب کرد که به نظر ما بهترین جواب‌ها در قسمت معیار حداقل حداکثر تأسف ارائه شده‌اند.

۴-۵-۲٫ نتایج محاسباتی حالت غیر‌قطعی تخصیص چندگانه‌ی ظرفیت محدود مسئله‌ی مکان‌یابی محور (CMAHLP)
در این قسمت مدل غیر‌قطعی تخصیص چندگانه را با توضیحاتی که در قسمت قبل دادیم حل نموده و جواب‌های بهینه را به ازای مقادیر مختلف ۸/۰ و ۶/۰ ، ۴/۰، ۲/۰ بررسی می‌کنیم.
شکل (۴-۱۵): نتایج مدل غیر‌قطعی تخصیص چندگانه‌ی ظرفیت محدود به ازای ۲/۰
در شکل (۴-۱۵) مشاهده می‌شود که مدل گره‌های ۱۰، ۱۷، ۱۹، ۲۴، ۳۱ و ۳۶ را به عنوان محور انتخاب می‌کند. که اگر با دقت به شکل نگاه کنیم خواهیم فهمید که بر اساس داده‌های جدول (۴-۱) گره‌ی ۱۰ از لحاظ بزرگی جریان در رده‌ی سوم، گره‌ی ۱۷ در رده‌ی سی و یکم، گره‌ی ۱۹ در رده‌ی دوم، گره‌ی ۲۴ در رده‌ی بیست و چهارم، گره‌ی ۳۱ در رده‌ی اول و در نهایت گره‌ی ۳۶ در رده‌ی دهم قرار دارد. یعنی مدل ۶ مکان بهینه را برای راه‌اندازی محور در نظر گرفته که سه تای آن‌ ها یعنی ۳۱، ۱۹ و ۱۰ به ترتیب بزرگ‌ترین گره‌ها هستند، سه گره‌ی دیگر نیز یکی جزو ده گره‌ی بزرگ، دیگری در اواسط جدول و آخری هم در انتهای نیمه‌ی انتهایی جدول قرار دارد. به علت اینکه ضریب کاهشی هزینه‌های انتقال () در این قسمت از مدل در پایین‌ترین مقدار خود یعنی ۲/۰ قرار دارد، تعداد محورهای انتخابی کمی بیشتر از حالت‌های دیگر است، چون مقدار تابع هدف کوچک‌تری دارد و چون سطح هزینه‌های آن پایین‌تر است مدل در انتخاب گره‌های بزرگ‌تر آزادانه عمل می‌کند.
شکل (۴-۱۶): نتایج مدل غیر‌قطعی تخصیص چندگانه‌ی ظرفیت محدود به ازای ۴/۰
در شکل (۴-۱۶) مشاهده می‌شود که مدل گره‌های ۳۱،۲۴،۱۹،۱۰ و ۳۶ را به عنوان محور انتخاب می‌کند. که اگر با دقت به شکل نگاه کنیم خواهیم فهمید که بر اساس داده‌های جدول (۴-۱) گره‌ی ۱۰ از لحاظ بزرگی جریان در رده‌ی سوم، گره‌ی ۱۹ در رده‌ی دوم، گره‌ی ۲۴ در رده‌ی بیست و چهارم، گره‌ی ۳۱ در رده‌ی اول و در نهایت گره‌ی ۳۶ در رده‌ی دهم قرار دارد. یعنی مدل ۵ مکان بهینه را برای راه‌اندازی محور در نظر گرفته که سه تای آن‌ ها یعنی ۳۱، ۱۹ و ۱۰ به ترتیب بزرگ‌ترین گره‌ها هستند، دو گره‌ی دیگر نیز یکی جزو ده گره‌ی بزرگ، دیگری در اواسط جدول قرار دارد. در این قسمت از مدل نیز چون مقدار هنوز به اندازه‌ی کافی زیاد نشده است تفاوت آن‌چنانی با حالت قبلی خود که مقدارش ۲/۰ بود ندارد و یک محور کمتر از حالت قبلی انتخاب می‌کند با این تفاوت که در این جا نسبت به حالتی که آلفا برابر ۲/۰ بود گره‌ی ۱۷ از لیست خارج شده است.
شکل (۴-۱۷): نتایج مدل غیر‌قطعی تخصیص چندگانه‌ی ظرفیت محدود به ازای ۶/۰
در شکل (۴-۱۷) مشاهده می‌شود که مدل گره‌های ۲۳،۱۵،۱۰ و ۳۱ را به عنوان محور انتخاب می‌کند. که اگر با دقت به شکل نگاه کنیم خواهیم فهمید که بر اساس داده‌های جدول (۴-۱) گره‌ی ۱۰ از لحاظ بزرگی جریان در رده‌ی سوم، گره‌ی ۱۵ در رده‌ی یازدهم، گره‌ی ۲۳ در رده‌ی چهاردهم و در نهایت گره‌ی ۳۱ در رده‌ی اول قرار دارد. یعنی مدل ۴ مکان بهینه را برای راه‌اندازی محور در نظر گرفته که دوتای آن جزو بزرگ‌ترین گره‌ها و دو مورد دیگر نیز بین رده‌های یازدهم تا چهاردهم این جدول سی و هفت گره‌ای قرار دارند. در این قسمت از مدل چون کم‌کم مقدار بزرگ‌تر می‌شود تعداد محورهای انتخابی به ۴ محور تقلیل می‌یابد. نسبت به حالتی که آلفا برابر ۴/۰ بود در این قسمت گره‌های شماره ۳۶ و ۲۴و ۱۹ حذف شده و جای خود را به گره‌های ۱۵ و ۲۳ داده‌اند. دلیل این امر بالا رفتن مقدار تابع هدف است که هر چه به سمت مقادیر بزرگ‌تر آلفا پیش می‌رویم تعداد محورهای انتخابی کاهش می‌یابد و مدل گره‌های کوچک‌تر را جایگزین می‌کند.
شکل (۴-۱۸): نتایج مدل غیر‌قطعی تخصیص چندگانه‌ی ظرفیت محدود به ازای ۸/۰
در شکل (۴-۱۸) مشاهده می‌شود که مدل گره‌های ۳۱،۱۲ و ۳۴ را به عنوان محور انتخاب می‌کند. که اگر با دقت به شکل نگاه کنیم خواهیم فهمید که بر اساس داده‌های جدول (۴-۱) گره‌ی ۱۲ از لحاظ بزرگی جریان در رده‌ی دوازدهم، گره‌ی ۳۱ در رده‌ی اول و در نهایت گره‌ی ۳۴ که در جدول در رده‌ی بیست و ششم قرار دارد. یعنی مدل ۳ مکان بهینه را برای راه‌اندازی محور در نظر گرفته که اگر جدول را سه قسمت بالا، وسط و پایین تقسیم‌بندی کنیم، یکی از آن‌ ها بزرگ‌ترین گره‌ است که در بالاترین نقطه‌ی لیست قرار دارد و دو مورد دیگر یکی در اواسط جدول و دیگری در اواخر آن قرار دارند. در جدول (۴-۵) مقادیر هزینه‌های انتقال و هزینه‌های راه‌اندازی به ازای مقادیر مختلف گزارش داده شده است. هنگامی که محورهای مدل قطعی چندگانه را با مدل غیر‌قطعی آن به ازای آلفا برابر ۸/۰ مقایسه می‌کنیم متوجه می‌شویم که مکان‌های بهینه در حالت قطعی ۳ تا بودند و در میان آن‌ ها گره‌ی بسیار بزرگ شماره ۱۰ نیز دیده می‌شود که این امر تداعی‌کننده‌ی این مطلب است که در حالت غیر‌قطعی، استفاده از رویکرد بهینه‌سازی استوار در مدل باعث انتخاب مکان‌های بهینه‌تری نسبت به حالت قطعی شده است.
جدول (۴-۵): نتایج مدل غیر‌قطعی تخصیص چندگانه‌ی ظرفیت محدود

آلفا

هزینه‌ها و محورها

سناریوی ۱

سناریوی ۲

سناریوی ۳

سناریوی ۴

سناریوی ۵

Minimax Regret

اعتماد به برند ۱/۸۴
کیفیت ادراک شده ۸۷
آگاهی از برند ۶/۸۰
تداعی برند ۶/۷۹
وفاداری رفتاری به برند ۴/۸۵
وفاداری نگرشی به برند ۴/۸۵
نوآوری ۵/۸۰
مزیت ۶/۸۵
پتانسیل گسترش برند ۷۳
ارزش برای پول ۵/۸۲

تبلیغات توصیه‌ای ۵/۸۱
حضور ۴/۷۶
۳-۷- تعیین اعتبار یا روایی پرسشنامه
مفهوم اعتبار به این پرسش پاسخ می‌دهد که ابزار اندازه‌گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می‌سنجد. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه‌گیری نمی‌توان به دقت داده‌های حاصل از آن اطمینان داشت. برای تعیین اعتبار پرسشنامه روش‌های متعددی وجود دارد که عبارت‌اند از روایی صوری، محتوا، سازه و پیش‌بینی.
اعتبار محتوا نوعی اعتبار است که برای بررسی اجزای تشکیل‌دهنده آن بستگی دارد. اگر سوال‌های پرسشنامه معرف ویژگی‌ها و مهارت‌های ویژه‌ای باشد که محقق قصد اندازه‌گیری آنها را داشته باشد، آزمون دارای اعتبار محتوا است. برای اطمینان از اعتبار محتوا باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سوال‌های تشکیل‌دهنده ابزار اندازه‌گیری معرف قسمت‌های محتوای انتخاب شده باشد. بنابراین، اعتبار محتوا، ویژگی ساختاری ابزار اندازه‌گیری است که همزمان با تدوین آزمون در آن تنیده شده است. اعتبار محتوای یک آزمون معمولا توسط افرادی متخصص در موضوع مورد مطالعه تعیین می‌شود. در این تحقیق نیز اعتبار پرسشنامه توسط اساتیدی که دارای مدرک دکتری و عضو هیئت علمی دانشگاه بودند، سنجیده شد.
۳-۸- آزمون‌های مورد استفاده
استفاده از روش­های آماری در مدیریت مستلزم رعایت به تحقیق علمی است. مطالعه مراحل تحقیق، نه تنها نحوه جمع­آوری اطلاعات مورد نظر را در پژهش­های علمی ممکن می­سازد؛ بلکه موجب می­ شود رویه منظم براساس یک برنامه صحیح و با توجه به اصول و موازین علمی و حدود و قلمرو تحقیق بکار برده شود. روش تحقیق علمی شامل اندازه ­گیری، ارزیابی و مقایسه عوامل، براساس اصول و موازین قبول شده از طرف دانشمندان برای حل مشکلات و مسائل بوده و مستلزم قدرت اندیشه و ظرفیت تعمق و تشخیص و قضاوت است.
بنابراین با بهره گرفتن از آمار توصیفی به بررسی ویژگی جامعه آماری و سپس به آزمون فرضیات و ترسیم دیاگرام تحلیل مسیر می­پردازیم. به منظور روابط علت و معلولی بین متغیرها و مولفه­های مورد بررسی با بهره گرفتن از نرم­افزار لیزرل معادلات ساختاری روابط بین متغیرها مدل­سازی می‌گردد. برای بررسی فرضیات جمعیت‌شناختی از نرم‌افزار spss استفاده شده است. آزمون‌های مورد استفاده عبارت‌اند از: کولموگروف – اسمیرنوف، کروسکال – والیس، من – ویتنی، رگرسیون خطی چندگانه و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است.
خلاصه فصل
در این فصل توضیحاتی در مورد روش تحقیق ذکر شد. روش‌شناسی به کار رفته در این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از نظر روش، توصیفی – تحلیلی و از نظر جمع‌ آوری اطلاعات میدانی می‌باشد که ابزار جمع‌ آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مصرف‌کنندگان محصولات لبنی شرکت کاله در شهر بابل می‌باشند. حجم نمونه با توجه به نامحدود بودن جامعه ۳۸۴ مورد تخمین زده شد که برای اطمینان از کفایت پرسشنامه ۴۰۰ مورد توزیع و تمام پرسشنامه‌های جمع‌ آوری شده در تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار گرفت. پایایی پرسشنامه از طریق آزمون آلفاکرونباخ و روایی آن نیز با بهره گرفتن از روایی محتوا تضمین شده است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده‌ها
۴-۱- مقدمه
تجزیه و تحلیل داده‌ها برای بررسی صحت و سقم فرضیات هر تحقیق از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه در بیشتر تحقیقاتی که متکی بر اطلاعات جمع‌ آوری شده از موضوع مورد تحقیق می‌باشد، تجزیه و تحلیل اطلاعات از اصلی‌ترین و مهمترین بخش‌های تحقیق محسوب می‌شود. داده‌های خام با بهره گرفتن از فنون آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفاده‌ کنندگان قرار می‌گیرند.
انواع روش­های تجزیه و تحلیل داده ­های پژوهش، با توجه به نوع تحقیق، مسئله تحقیق، ماهیت فرضیه ­ها، نوع نظریه­سازی، ابزار به کار رفته برای جمع­آوری اطلاعات و … متفاوت هستند؛ ولی با این وجود می­توان اذعان نمود که این روش­ها دارای مراحل مشترکی هستند. از این منظر، تجزیه و تحلیل و گزارش‌نویسی داده ­های پژوهش، فرآیندی چند مرحله­ ای است که طی آن داده­هایی که از طریق به کارگیری ابزارهای جمع­آوری اطلاعات فراهم آمده­اند؛ خلاصه، کدبندی، دسته­بندی و در نهایت پردازش می­شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل­ها و ارتباط­ها بین این داده ­ها به منظور آزمون فرضیه ­ها فراهم آید. در واقع تحلیل اطلاعات شامل سه عملیات اصلی می­باشد: ابتدا شرح و آماده‌سازی داده ­های لازم برای آزمون فرضیه ­ها، سپس، تحلیل روابط میان متغیرها و در نهایت مقایسه نتایج مشاهده شده با نتایجی که فرضیه ­ها انتظار داشتند.
بر این اساس در پژوهش حاضر تفسیر و تجزیه و تحلیل داده ­های جمع­آوری شده از جامعه مورد مطالعه، در قالب آمار تحلیلی و به دو صورت آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفته است. به طوری که ابتدا داده ­های مربوط به هر یک از متغیرها که از پاسخ پرسشنامه ­های استفاده شده منتج شده است، در قالب شاخص­ های عددی آماری توصیف گردیده و شناخت کافی از پراکندگی و ویژگی­های جمعیت‌شناختی و توصیف پاسخ‌دهندگان در بخش­های مختلف پژوهش حاصل شده است. در ادامه به بررسی روابط بین متغیرهای موجود در مدل مفهومی پژوهش پرداخته شده است و از طریق الگوهای آماری مناسب، فرضیه ­های پژوهش مورد آزمون قرار گرفته­اند. گذر از مراحل بالا مستلزم استفاده از روش­های تحلیل آماری مناسب و اطمینان از دقت و صحت این استنباط‌ها است که در طی پژوهش با حساسیت بالایی، رعایت و بازنگری شده ­اند .
۴-۲- تجزیه و تحلیل داده‌ها
بعد از گردآوری داده‌ها از نمونه معرف جامعه، نوبت به تحلیل داده‌ها می‌رسد. در تجزیه و تحلیل داده‌ها سه هدف دنبال می‌شود: توصیف آماری اولیه از داده‌ها (آگاهی اولیه نسبت به داده‌ها)، آزمون برازش داده‌ها و آزمون فرضیه‌های پژوهش (دانایی‌فرد و همکاران، ۱۳۸۷).
۴-۲-۱- تحلیل‌های توصیفی
هدف علم آمار، استنتاج از تعدا زیادی مشاهدات است که از جامعه به دست آمده است؛ بنابراین، اولین سوالی که به ذهن هر پژوهشگر می‌رسد این است که آیا می‌توان این مجموعه بزرگ از مقادیر را توصیف کرد و چگونه می‌توان مشاهدات زیاد جامعه را در یک چارچوب مشخص سازماندهی کرد (آذر و مومنی، ۱۳۸۳).
اطلاعات توصیفی پاسخ ­دهندگان به پرسشنامه این پژوهش، از نظر جنسیت، سن، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات و سابقه استفاده از محصولات کاله، توانایی شناسایی برند کاله و سطح درآمد افراد در جداول زیر خلاصه شده ­اند:
۴-۲-۱-۱- جنسیت
نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان از آن دارد که از ۴۰۰ نفری که در این پژوهش شرکت کرده‌اند ۲۳۷ نفر معادل ۲/۵۹ درصد از کل نمونه مرد و ۱۶۳ نفر معادل ۸/۴۰ درصد از کل نمونه زن می باشند.
جدول ۴-۱- توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر حسب جنسیت