۵) هدایت، جهت دهی و نظارت بر فعالیتهای پژوهش و فنآوری صنعت نفت و شرکتهای اصلی و ایجاد یکپارچگی و هماهنگی در سطوح مختلف.
۶) نظارت بر اجرایی شدن سبد (پورتفولیو) پژوهش و فنآوری صنعت نفت و شرکتهای اصلی.
۷) تعیین معیارها و شاخصهای سنجش برنامه های پژوهش و فنآوری صنعت نفت.
۸) نظارت بر اجرایی کردن نتایج پروژه های پژوهش و فنآوری.
۹) ارتباط بانهادهای بالادستی و سطوح قانونگذاری به منظور تسهیل فرایند پژوهش و فنآوری صنعت نفت.
۱۰) تعیین مأموریت نهادهای پژوهش و فنآوری صنعتف نفت و تقسیم وظایف میان نهادهای موجود از ابعاد راهبردی و فنی و مبتنی بر قطب بندی دانشگاه ها، مراکز علمی و شرکتهای توسعه دهنده.
سطح دو: هماهنگی و برنامه ریزی:
این سطح که در برگیرنده شوراهای هماهنگی و برنامه ریزی پژوهش و فنآوری و مدیریتهای پژوهش و فنآوری هرکدام از شرکتهای اصلی میباشد، دارای نقش های ذیل است:
۱) تبدیل اهداف و سیاستهای ابلاغی صنعت نفت به برنامه های پژوهش و فنآوری شرکتهای اصلی.
۲) تهیه و تدوین سبد پژوهش و فنآوری (پورتفولیو) شرکت با بهره گیری از نیازهای واحدهای عملیاتی، فرصتها و روندهای حاکم بر صنعت نفت و طرحهای توسعه صنعت نفت و طرحهای توسعه صنعت نفت در حوزه مربوطه براساس جدول شاخص های ارزشیابی طرح ها.
۳) تدوین برنامه های پژوهش و فنآوری کوتاه مدت و بلند مدت شرکت براساس سبد (پورتفولیو) مصوب و سیاست های ابلاغی.
۴) تهیه گزارش عملکرد پژوهش و فنآوری شرکت و ارائه به معاونت پژوهش و فنآروی وزارت خانه.
۵) تعیین طرحهای اولویت دار شرکت و انتخاب توسعه دهندگان فنآوری، قطبهای علمی و توسعه دهندگان محول در انجام آن.
۶) تأمین و تخصیص اعتبار برای برنامه ها و طرحهای پژوهش و فنآوری.

۷) نظارت بر عملکرد مجریان پژوهش و فنآوری و فعالیتهای واحدهای پژوهش و فنآوری شرکتهای تابعه.
سطح سه اجرا، بهره برداری و ارزیابی پروژه ها:
این سطح که در برگیرنده فعالیتهای پژوهش و فنآوری در شرکتهای اصلی و تابعه و اجرای فعالیتهای پژوهش و فنآوری در مجریان وابسته به صنعت نفت و خارج از این صنعت میباشند، شامل نقشهای ذیل است:
۱) نیازسنجی موضوعات پژوهش و فنآوری در طرحهای توسعه ای و سطح عملیات و ارجاع آنها به شرکتهای اصلی.
۲) بسترسازی، تسهیل وهمکاری برای اجرای پروژه های پژوهش و فنآوری.
۳) مشارکت در تعیین اولویتها و سبد پژوهش و فنآوری (پورتفولیو) شرکتهای اصلی.
۴) ارائه اطلاعات برای تسریع در اجرای پروژه های مصوب.
۵) بهره برداری و بکارگیری نتایج حاصل از اجرای پروژه های مصوب سبد پژوهش و فنآوری
۶) تهیه گزارش عملکرد پژوهش و فنآوری و ارائه به شرکتهای اصلی.
۷) نظارت بر پروژه های پژوهش و فنآوری تحت اختیار.
در مجموع ساختار نوین پژوهش و فناوری صنعت نفت در نمودار زیر نشان داده شده است (نظام نامه پژوهش،‌فناوری و نوآوری وزارت نفت، ۱۳۹۰):
نمودار ۲-۱۲: ساختار نوین پژوهش و فناوری صنعت نفت
۸-۶٫ تعاملات و فرآیندحاکم بر نظام پژوهش وفناوری صنعت نفت
سبد اولویتهای پژوهش و فناوری شرکتهای اصلی از طریق مدیریت پژوهش و فناوری شرکت مربوطه و با همکاری واحدهای عملیاتی، براساس سه ورودی اصلی مدون گردیده است:
۱) پروژه های دانش فنی و مهندسی پایه برای اجرای طرحهای توسعه ای، مستخرج از برنامه های مدیریت برنامه ریزی تلفیقی شرکتهای اصلی و فرعی و مصوب شرکتها. مدیریت برنامه ریزی تلفیقی یا سایر مدیریت هایی که در شرکتهای اصلی مسئولیت مشابه دارند، موظفنددر مرحله انجام امکان سنجی فنی و اقتصادی و تصویب طرحها (از جمله مطالعه طرح توسعه مخزن واحداث واحدهای تولیدی و اخذ دانش فنی) در فرایند و زنجیره انتخاب، تأمین و انتقال فناوری نظر مدیریتهای پژوهش و فناوری ذیربط را کسب و در اجرای طرحها لحاظ نمایند.
۲) مشکلات و تنگناهای موجود مستخرج از شرکتهای تابعه و واحدهای عملیاتی (مشکلات عملیاتی)
۳) طرحهای چشم اندازی و موضوعات راهبردی مستخرج از مطالعات و آینده پژوهی در بخشهای مختلف صنعت نفت (فرصتهای پیشرو)
توضیح اینکه چگونگی تهیه و تدوین این سبد مبتنی بر اهداف و دستورالعملهای اجرایی ابلاغ شده توسط معاونت پژوهش و فناوری وزارت نفت است. پس از تصویب این سبد در شوراهای هماهنگی پژوهش و فناوری شرکتهای اصلی، برای یکپارچه سازی و تصویب نهایی، در اختیار معاونت پژوهش و فناوری وزارت قرار میگیرد.
مجموعه اطلاعات مربوط به سه ورودی سبد اولویتهای پژوهش و فناوری در صنعت نفت، نیازهای بخش تقاضای پژوهش و فناوری را تشکیل میدهند. سبد اولویت های پژوهش و فناروی صنعت نفت براساس اهداف و سیاستهای کلات وزارت در معاونت پژوهش و فناروی، یکپارچه و تدوین شده واز طریق شورای سیاستگذاری و نظارت راهبردی پژوهش و فناوری، تصویب و توسط مقام عالی وزارت ابلاغ میگردد.
چگونگی تدوین و اجرایی نمودن برنامه ها:
۱) مدیریت پژوهش و فناوری شرکت اصلی براساس سبد پژوهش و فناوری ابلاغ شده از سوی مراجع بالاتر، به تدوین برنامه های پژوهش و فناوری شرکت های اصلی اقدام میکند. این برنامه ها در برگیرنده مجموعه ای از پروژه های اجرایی آنها در افقهای کوتاه مدت و بلند مدت است که پس از تصویب در شوراهای هماهنگی و برنامه ریزی پژوهش و فناوری شرکتهای اصلی، توسط مدیریت این شرکتها، برای اجراء ابلاغ میگردند.
۲) انتخاب مجریان سطح یک و تهیه اسناد قرارداد توسط مدیریت پژوهش و فناوری شرکتهای اصلی وهمچنین امور پژوهش و فناوری شرکتهای تابعه انجام میشود. این قراردادها به امضای مدیر عامل شرکت مربوطه میرسد. مدیریت پژوهش و فناوری شرکتهای اصلی یا امور پژوهش و فناوری شرکتهای تابعه، به نیابت از کارفرما و براساس آئین نامه مربوطه، وظیفه تعیین الزامات فنی و چگونگی انتقال دانش به بدنه شرکت بهره بردار را برهده دارند. دراین رابطه، به منظور آگاهی از فرایند انجام کار در شوراهای تصمیم گیری مربوط به توسعه دهندگان فناوری مرتبط با موضع، نماینده ای از شرکتهای اصلی حضور خواهند داشت. انتخاب مجریان سطوح ۲ و ۳ با همکاری کارفرما یا بهره بردار، توسط هابها انجام میگیرد و مجموعه مجریان سطوح ۱ و ۲ و همچنین قطبهای پژوهش و فناوری، بخش عرضه پژوهش و فناوری را در صنعت نفت تشکیل می دهند.
منابع مالی پژوهش و فناوری صنعت نفت:
منابع مالی پژوهش و فناوری صنعت نفت براساس دو ورودی اصلی شکل میگیرد:
الف) منابع پژوهش و فناوری حاصل از درآمدهای عملیاتی شرکتها براساس قوانین بودجه سالیانه کشور
منابع پژوهش و فناوری حاصل از بودجه های انتقال فناوری در طرحهای توسعه
مدیریتهای پژوهش و فناوری شرکتهای اصلی با همکاری مدیریتهای برنامه ریزی ذیربط، طبق مواد و تبصره های قانونی شورای هماهنگی و برنامه ریزی پژوهش و فناوری شرکتها، به تدوین و ارائه پیشنهاد تخصیص منابع اقدام مینمایند و پس از تأئید، برای تجمیع، یکپارچه سازی و تصویب نهایی به معاونت پژوهش و فناوری وزارت ارجاع میدهند. معاونت پژوهش و فناوری وزارت پس از یکپارچه سازی و تأئید نهایی این منابع مالی، پیشنهاد چگونگی تخصیص آنها را به شورای سیاستگذاری پژوهش و فناوری وزارت نفت ارائه میکند. این منابع پس از تصویب در این شورا، برای تخصیص به شرکتها ابلاغ میگردند.
توضیح اینکه به مظنرو انجام طرحها و ایده هایی که در طر ل سال، خارج از سبد پژوهش و فناوری مطرح میشوند و بعنوان حل مشکلات حوزه های فرا بخشی و مورد نیاز معاونت، هرساله درصدی از اعتبارات پژوهش و فناوری صنعت نفت بنا به پیشنهاد معاون پژوهش و فناوری و با تصویب شورای سیاست گذاری و نظارت راهبردی پژوهش و فناوری صنعت نفت در اختیار معاونت قار میگیرد تا از طریق شرکتهای اصلی در راستای نیاز صنعت نفت بصورت کارگزاری هزینه شود.
شرکتهای اصلی به تخصیص و تسهیم منابع مالی به شرکتهای تابعه اقدام نموده و این منابع در قالب قراردادهای پژوهش و فناوری با مجریان سطح ۱ و ۲ استفاده میشوند.
تأمین اعتبارات مورد نیاز برای انجام مأموریتها و تکالیف مصرح در این نظام نامه از محل بودجه های مصوب مدیریتهای پژوهش و فناوری شکرتهای اصلی و سهمی متناسب از بودجه طرحهای توسعه ذیربط خواهد بود که نظارت بر حسن انجام آن برعهده معاونت پژوهش و فناوری میباشد.
بخشی از هزینه های توسعه دانش فنی متناسب با نوع محصول، در فرایند تصویب طرح توسط شرکتهای توسعه دهنده (Developer) تعیین میگردند.
الزامات اثربخش نمودن نتایج طرحهای پژوهشی در صنعت نفت:
به منظور اثر بخش نمودن نتایج طرحهای پژوهشی که توسط مجریان پژوهشی ارائه و مورد تأئید کارفرما نیز قرار میگیرد، ضروری است موارد ذیل رعایت شود:
۱) کارفرما موظف است نسبت به تأمین مالی و تضمین خرید محصول نهایی حاصل از طرح پژوهشی اقدام نمایند.
۲) شرکتهای صنعت نفت (متقاضی) موظفند با همکاری نهادهای علمی سطح یک (هابها) نسبت به شناسایی و سازماندهی شرکتها و اشخاص حقیقی و حقوقی ذیصلاح در زمینه طراحی محصول، ساخت نمونه محصول، تولید کنندگان انبوه محصول با روش های مختلف اقدام نمایند.
۳) برای کاهش خطرات ناشی از فرایند تبدیل ایده به محصول و رعایت استانداردهای کیفی و کمی در محصولات تولیدی، لازم است که صنعت نفت، صندوق مالی حمایت از پژوهشگران و سازندگان تشکیل گردد.
۴) معاونت پژوهش و فناوری با بهره گیری از تجارب بدست آمده از سایر فعالتیهای انجام شده، نسبت به گشایش حساب مشترک حمایت از طرحهای پژوهشی با شبکه بانکی کشور اقدام مینماید.