ـ حداقل فضای اختصاص داده شده برای هر ویلچر ۱۴۰ × ۹۰ سانتی­متر باشد.

ـ چیدمان صندلی­ها باید طوری باشد که معلولین بتوانند دید مناسبی حتی در حالتی که افراد در حالت ایستاده بازی را تماشا می­ کنند و یا هیجان زده­اند، داشته باشند.
ـ در صورت امکان هدفون­هایی برای شنیدن صدای مفسرین بازی فراهم سازید(فخرپور و یاوری،۱۳۸۵).
۲ـ۲ـ۲۵: تجهیزات اطفای حریق
برای ایجاد ایمنی بیشتر در سالن­های ورزشی، ایجاد وسایل اولیه کنترل و اطفای حریق مانند کپسول آتش­نشانی و سیستم­های آب افشان ضروری می­باشد. آموزش کارکنان در مورد نحوه پیشگیری و مقابله با آتش­سوزی
یکی از مهم­ترین اقدامات در این زمینه است، به این منظور رعایت نکات زیر در اماکن ورزشی لازم و ضروری
است: ۱ـ کپسول­های آتش­نشانی برای مواقع اضطراری در سالن ورزشی تهیه و تعبیه شده باشد.
۲ـ کپسول­های آتش نشانی به موقع تعویض و شارژ شده و دارای تاریخ مصرف معتبر باشند.
۳ـ امکان دسترسی به کپسول­های آتش­نشانی مناسب باشد.
۴ـ تعداد کپسول آتش­نشانی کافی باشد.
۵ـ سالن ورزشی مجهز به سیستم هشدار دهنده آتش سوزی باشد.
۶ـ منبع ذخیره آب برای مواقع اضطراری موجود باشد.
۷ـ لوله­های آب آتش­نشانی به اندازه کافی وجود داشته باشد(گیل فرد،۱۳۸۸).
۲-۳ : پیشینه تحقیق
۲-۳-۱ : تحقیقات داخلی
الهی و پورآقایی (۱۳۸۳) در تحقیقی با عنوان «بررسی وضعیت استادیوم­های فوتبال کشور در مقایسه با استانداردهای اروپایی» به این نتیجه رسیدند که أکثر استادیوم­های کشور در امکانات و تسهیلات مناسب برای تماشاگران عادی، تماشاگران ویژه (شامل: معلولان، تماشاگران تیم مهمان و مسئولان)، خبرنگاران و رسانه­های گروهی، بازیکنان، مربیان و داوران و مدیران، امکانات و ویژگی­های زمین بازی، امکانات و تسهیلات پزشکی و کمک­های اولیه و ویژگی­های امنیتی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند.
لیموچی(۱۳۸۵)"شهر و ورزش جانبازان و افراد با معلولیت، فرصت­ها و موقعیت­های اجتماعی برای ورزش افراد با معلولیت"، به بررسی امکانات و شرایط حضور افراد با معلولیت در سطح شهر پرداخته و اظهار می­ کند که اکثریت اماکن ورزشی فاقد استانداردهای ویژه معلولین می­باشد. توجه و برنامه­ ریزی­های اصولی از سوی کلیه مسئولینی که به نوعی با سازمان­های ورزشی و شهرسازی در ارتباط می­باشند به سیستم­های جدید شهرسازی و امکانات و تجهیزات ترددی برای افراد با معلولیت پراهمیت می­باشد.
فارسی(۱۳۸۵) در تحقیقی تحت عنوان «بررسی وضعیت ایمنی اماکن ورزشی دانشگاه­ های تهران و ارائه راهکارهای مناسب» به این نتیجه رسید که به طور میانگین وضعیت ایمنی تجهیزات، لوازم، حریم­ها و خطوط ۲/۷۹ درصد، سکوها و پوشش­ها و جایگاه تماشاگران ۳/۷۰ درصد، بهداشت ۱/۶۷ درصد و ساخت و سازها و تأسیسات (شامل ورودی­ ها و خروجی­ها، سیستم هشدار حریق، تسهیلات مخصوص معلولان، سیستم نور و صوت و تصویر، رختکن، سرویس­های بهداشتی، وضعیت سالن، سیستم تهویه، موقعیت جغرافیایی، راهنما و علائم، اتاق فوریت­های پزشکی، امکانات ارتباطی) ۸/۶۶ درصد می­باشد. درصد ایمنی فضاهای ورزشی در حد متوسط با میانگین ۶۸ درصد در تمام مؤلفه­ ها می­باشد. در مجموع نتایج تحقیق نشان داد که اماکن ورزشی دانشگاه­ های تهران نسبت به استانداردهای موجود دارای وضعیت مناسبی نمی ­باشد.
نقی­زاده طاهریان(۱۳۸۵) در مقاله­ خود با عنوان:"فضاهای ورزشی و طراحی شهری مناسب معلولین"، ضمن ارائه تعریفی جامع از اختلال و معلولیت، اثرات و نقش ورزش بر معلولین را شرح داده و عوامل موثر در کاربردی کردن ورزش برای معلولین را به سه دسته:۱ـ اندازه­ های انسانی و میدان عمل وسایل کمکی ۲ـ سرعت عمل ۳ـ دسترسی به نیازمندی­ها، تقسیم می­ کند. همچنین در این مقاله از چهار عامل: الف)دسترسی آسان، ب)ارتباط بصری حداکثر، ج)تغییرپذیری فضاها، د)ایمنی حداکثر، به عنوان عوامل موثر در طراحی فضاهای ورزشی برای معلولین ذکر شده است. در پایان نیز پیشنهادهایی برای مناسب­سازی اماکن ورزشی و فضاهای شهری برای استفاده جانبازان و معلولین ارائه شده است.
در این راستا خاکزاد(۱۳۸۵) در مقاله­ای با عنوان"جایگاه ورزش­های آبی جانبازان و معلولین در شهر و تدوین استانداردها و معیارهایی جهت مناسب­سازی فضای ورزش­های آبی"، به اهمیت مناسب‌سازی استخرها و اماکن ورزشی آبی برای دسترسی و سهولت استفاده معلولین تاکید کرده و استانداردها و توصیه‌های لازم برای بهره‌مندی و استفاده مناسب از مراکز ورزشی آبی را ارائه می‌دهد.
رجالی(۱۳۸۵)، در مقاله­­ی"ورزش معلولین در شهر"، با تاکید نقش ورزش و سرگرمی بر افراد جانباز و معلول و ارائه راهکارهای مربوطه، اشاره می­ کند؛ هنوز بحث برابری فرصت­ها، مشارکت و قادرسازی در ابتدای راه خود است. فعالیت­های انجام شده، نهضت­های برخاسته و فریادهای کشیده شده، آغازگر راهی هستند که نهایتاً هدفی به بزرگی از بین رفتن معلولیت طبق تعریف(نقص و ناتوانی که منجر به ایجاد محرومیت در مشارکت اجتماعی شود) دارد.
تقوایی(۱۳۸۵)، در مطالعات خود به این نتیجه رسید که اماکن و سالن­های ورزشی برای استفاده افراد معلول و ناتوان در سطح نامناسبی قرار داشت و بیش از۷۰درصد سالن­ها در وضعیت نامناسبی قرار داشتند. طبق ارزیابی ۳۲ مرکز ورزشی شهر اصفهان با بهره گرفتن از ۶معیار موجود، وضعیت کلی کاربری به این شرح است: تعداد یک مرکز ورزشی یا به عبارتی۱/۳درصد در وضعیت مناسب، تعداد ۸ مرکز ورزشی یا به عبارتی۲۵ درصد در وضعیت تا حدی مناسب و تعداد۲۳ مرکز ورزشی یا به عبارتی ۹/۷۱درصد در وضعیت نامناسب قرار داشتند. حمیدی(۱۳۸۵)، در مقاله­ای با عنوان"ورزش و جانبازان و معلولین در شهر"، استانداردها و قوانین و ضوابط مناسب­سازی شهرک­ها و اماکن ورزشی را ارائه می­دهد. وی اشاره می­ کند اصلاح، بهبود و مناسب­سازی طراحی شهرک­ها و اماکن و سالن­های ورزشی نه تنها لازم، بلکه امری ضروری جهت کمک به کسب استقلال فردی و اجتماعی جانبازان و معلولین می­باشد. چنان­که تجربیات توان­بخشی در جهان ثابت کرده است که بازتوانی و دستیابی معلولین به استقلال در زمینه زندگی فردی و اجتماعی بدون سازگاری محیط­زیست غیرممکن است برعکس در صورتی که وضعیت خاص جسمانی و معلولیت این افراد در طراحی شهری و تجهیزات مسکونی و تفریحی در نظر گرفته شود، شخص معلول قادر خواهد بود؛ کلیه امور زندگی خود را به تنهایی و بدون کمک و دخالت دیگران انجام دهد.
حلاجی(۱۳۸۶)، در ارتباط با مناسب­سازی فضاهای شهری به نظریه انسان و محیط اشاره می­ کند، در این ارتباط دو نظریه وجود دارد: ۱- نظریه ربرت زمر^[۳] : به نظر وی محدودیت­هایی که از طریق قوانین و شرایط معماری و شهرسازی بر فرد تحمیل می­ شود، انسان را تضعیف می­ کند و مانع از رشد وی می­ شود ۲- نظریه بوم شناختی برون برونر^[۴] (۱۹۷۹): این نظریه بر اهمیت رشد انسان در جایگاه طبیعی­اش تأکید دارد. در این نظریه تأکید بر مفهوم رشد فرد در محیط و بخصوص تعامل بین این دو (رشد انسان و محیط) است.
فخرپور و یاوری(۱۳۸۵)، در مقاله­ای با عنوان:"مناسب­سازی فضاهای ورزشی و تفریحی"، خاطرنشان می­ کنند، در حال حاضر اکثر اماکن ورزشی موجود در کشور از لحاظ مناسب­سازی در حد مطلوبی نیستند؛ به گونه ­ای که معلولان نمی ­توانند به طور کامل از امکانات موجود بهره ببرند. به این دلیل که این تاسیسات خوب ساخته نشده و خوب مدیریت نمی­شوند و یا اینکه کارکنان موارد لازم جهت ارائه خدمات به معلولین را آموزش ندیده­اند. این مقاله نیازهای افراد معلول و ناتوان را برای دسترسی کامل به تاسیسات و اماکن ورزشی مورد بررسی قرار داده و حداقل­های لازم برای تامین دسترسی مناسب را ارائه می­دهد.
نظام و سردار (۱۳۸۷) به مقایسه وضعیت ایمنی و بهداشت سالن­های ورزشی سرپوشیده مشهد پرداختند. بر اساس نتایج این تحقیق، سالن­های ورزشی وابسته به ادارات کل آموزش و پرورش از کمترین امتیاز ارزیابی ایمنی و بهداشت در مجموع مؤلفه­ های راهروها و ورودی­ ها و خروجی­ها، انبار و رختکن و سرویس­های بهداشتی، وضعیت سقف و دیوارها و کف پوش و جایگاه تماشاچیان، تأسیسات، تجهیزات ویژه معلولان، تجهیزات پزشکی و بوفه مواد غذایی برخوردار بودند و در مجموع وضعیت نامطلوبی داشتند.
صالحی و همکاران(۱۳۸۹) به انجام پژوهشی با عنوان” بررسی عوامل تسهیل کننده و بازدارنده انجام فعالیت فیزیکی در سالمندان شهر تهران” پرداختند. نتایج این مطالعه نشان داد که عواملی چون دانش، منافع و موانع درک شده و خودکارآمدی دارای نقش مهمی در پیش بینی مراحل آمادگی افراد از نظر انجام فعالیت جسمانی هستند، بنابراین در طراحی برنامه ­های مداخلاتی توجه به این متغیرها ضروری است.
محمودی (۲۰۱۰) در مقاله­ای با عنوان” بازبینی فضاهای شهری به منظور افزایش قابلیت دسترسی برای معلولین در جهت دستیابی به هدف شهری برای همه"، که در شهر تهران صورت گرفت؛ به این نتیجه دست یافت: مناسب­سازی فضاهای شهری برای استفاده همه افراد و اقلیت­ها بسیار مهم است و موجب استفاده راحت و مستقل افراد از این فضاها می­ شود و عدم توجه به آن مشکلاتی را در افراد ایجاد می­ کند. تمامی اماکن عمومی و اجتماعی، به ویژه اماکن ورزشی و اوقات فراغت بایستی برای تمامی افراد به ویژه معلولین مناسب­سازی شده و قابل دسترسی باشند. همچنین اماکن و فضاهای ورزشی شهر تهران به نسبت زیادی برای استفاده افراد معلول مناسب نیستند و از دسترسی خوبی به­ ویژه برای افراد معلول برخوردار نیستند.
سهرابی و همکاران (۱۳۹۰) تحقیقی با عنوان«بررسی وضعیت جانمایی بنا و وضعیت دسترسی اماکن ورزشی ارومیه با توجه به استانداردهای ملی و بین ­المللی» به انجام رسانده­اند. این تحقیق، حاکی از آن است که استانداردهای همجواری، مکان­ یابی و بهداشتی از وضعیت متوسطی برخوردار بوده و سایر استانداردها همچون دسترسی، زیبایی‌شناختی، ایمنی، طراحی پارکینگ، اطلاع‌رسانی و استانداردهای جانبازان و معلولین وضعیتی ضعیف و پایین‌تر از متوسط دارند. نتایج یافته­ ها رعایت نشدن استاندارد طراحی اماکن و مجموعه­های ورزشی را برای جانبازان و معلولین نشان می­دهد.
جوادی­پور و سهرابی(۱۳۹۱) در تحقیقی با عنوان"بررسی استانداردهای مناسب­سازی اماکن ورزشی با بهره گرفتن از تکنیک سنجش رضایت مشتری (CSM)برای ارائه­ راهکار"، اظهار می­ کنند، معیار طراحی اماکن و مجموعه­های ورزشی برای جانبازان و معلولین ضعیف­تر از استانداردها می­باشد. در مورد مناسب­سازی مکان­ها برای افراد معلول مهم­ترین استانداردها شامل: ساخت مسیرهای دسترسی مناسب برای افراد ناتوان جسمی و ذهنی، نصب تابلوهای هشدار دهنده و لمسی برای آن­ها و نصب صندلی­ها و مکان ویژه استراحت برای افراد معلول بود.
عبدوی(۱۳۹۲) تحقیقی با عنوان: «بررسی وضعیت مدیریت ریسک در سالن­های ورزشی سرپوشیده شهر تبریز بر اساس استانداردهای موجود در این زمینه» انجام داد. نتایج کلی وضعیت مدیریت ریسک کلیه سالن­های مورد مطالعه نشان داد، که در هر دو متغیر ایمنی مناطق عمومی (۹/۵۴) و امکانات ایمنی (۵/۴۶) امتیاز، وضعیت مدیریت ریسک در حد متوسط بوده و در مجموع وضعیت مدیریت ریسک در سالن­های ورزشی مورد مطالعه با میانگین ۳/۵۲ در حد متوسط ارزیابی شد، که از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. همچنین از بین عوامل مختلف بررسی شده در این تحقیق، تسهیلات ویژه معلولان با میانگین ۷/۱۸ در حد بسیار ضعیف امتیازات مدیریت ریسک قرار داشتند. به طوری که بیشتر سالن­های ورزشی فاقد تسهیلات ویژه معلولان بوده ­اند. نتایج این تحقیق علاوه بر مشخص کردن نقاط ضعف و قوت هر یک از سالن­های ورزشی مورد مطالعه، به هدایت برنامه ­های مدیریت ریسک اماکن ورزشی شهر تبریز همراه با توصیف وظایف و فراهم کردن برنامه­ ها و دستورالعمل­های ایمنی کمک می­ کند و مدیران و مسئولان اماکن ورزشی شهر تبریز را در فراهم آوردن محیطی ایمن برای ورزشکاران، تماشاگران و کارکنان یاری می­نماید.
اشرفی، کاشف و سیدعامری(۱۳۹۲) در تحقیقی با عنوان:"ارتباط بین عوامل بازدارنده فعالیت بدنی با مراحل تغییر رفتار ورزشی در جانبازان و معلولین شهر ارومیه” انجام دادند. درکل نتایج نشان داد، که بین نقش عوامل بازدارنده فعالیت بدنی در مراحل تغییر رفتار ورزشی در جانبازان و معلولین رابطه ضعیف معناداری وجود دارد. لذا پیشنهاد می­گردد علاوه بر فراهم نمودن امکانات ورزشی، کلاس­های آموزشی نیز به منظور افزایش درک عوامل بازدارنده در فعالیت ورزشی برای جانبازان و معلولین برگزار شود.
۲-۳-۲ : تحقیقات خارجی
یانگ و همکارانش ^[۵](۲۰۰۵)، در تحقیقی با عنوان «عملکرد معلولیت، تغییر در معلول نشانه افسردگی در زندگی اخیر» نشان دادند که هر دو نوع معلولیت با وضعیت ثابت و حالت متغیر معلول، بطور معناداری با مشارکت آنان در فضاهای شهری می ­تواند افسردگی آنان را تغییر دهد.
ساندرسون^[۶] (۲۰۰۶)، پایان نامه خود تحت عنوان “ارزیابی برنامه­ ریزی دسترسی برای اشخاص با معلولیت در شهرهای میانی کانادا” را با هدف از میان برداشتن موانع موجود در شهرها و بهبود دسترسی به فضاها برای اشخاص با معلولیت انجام داد. با انجام این پژوهش روشن شد که اغلب اشخاص با معلولیت در شهرها با موانع متعدد مواجه می­باشند که باعث عدم مشارکت آن­ها در جامعه می­ شود. نتایج این مطالعه نشان داد که ابزارهای برنامه­ ریزی، راهکاری برای بهبود دسترسی مناسب معلولین به فضاهای شهری می­باشد که معلولین بتوانند به­ درستی در مسائل جامعه مشارکت داشته باشند. بنابراین، درگیرکردن اشخاص معلول در توسعه و کاربرد ابزارهای برنامه­ ریزی بالقوه می ­تواند در مشارکت آن­ها در برنامه­ ریزی­ها موفقیت آمیز باشد.
استیونس^[۷] (۲۰۰۷)، در مقاله خود با عنوان:” زندگی با معلولین در شهرهای ژاپن"، به دنبال ایجاد طرحی با موضوعِ طراحی دسترسی برای همه (Barrier-free design) بود، که با این طرح در نظر داشت فضای شهری را ایجاد کند، که اشخاص با معلولیت (معلولیت ذهنی و فیزیکی) و افراد عادی در مجاورت یکدیگر زندگی کنند. نتایج نشان داد که در شهرهای ژاپن فضاهای قابل دسترس به اندازه مطلوب در اختیار افراد عادی وجود دارد، اما در ارتباط با معلولین فضاهایی ایجاد شده ­اند؛ اما باید این فضاها را توسعه و گسترش داد.
میلر و همکاران^[۸](۲۰۰۹)، پژوهشی با عنوان:” ارزیابی میزان رضایت اشخاص در ارتباط با افراد ناتوان” را مورد مطالعه قرار دادند. در ابتدا معلولان را بر حسب درجه معلولیت و شدت (هم ذهنی و هم فیزیکی) طبقه ­بندی کردند. نتایج نشان داد، معلولانی که درجه معلولیت آن­­ها ملایم بوده است و ارتباط با آنان بیشتر بوده، افراد بطور معناداری از رفتار آن­ها رضایت داشته اند؛ بطوری­که با آنان رابطه دوستانه و مناسبی برقرار کرده بودند. اما معلولانی که کمتر با آنان رابطه برقرار شده بود، دچار اختلالات فیزیکی، افسردگی و ناراحتی­های روحی شده بودند.
سایکِس^[۹] (۲۰۰۹) در تحقیقی با عنوان «بررسی مجدد ورزش دانشجویان معلول در اسکاتلند» به نتایج ذیل دست یافتند: شرکت معلولان در اماکن دانشگاهی در سطح بسیار پایین است، در عین حال در بیشتر موارد به نظر می­رسد که تسهیلات و امکانات مورد نیاز وجود داشته باشند.
ـ تهیه کنندگان اماکن فاقد استراتژی­ های خاصی برای افزایش شرکت معلولان هستند.
ـ همچنین موانع اصلی شرکت در فعالیت ورزشی کمبود تجربه کارمندان، کمبود وقت، کمبود دسترسی به امکانات و نبود مطلوبیت تجهیزات و یا امکانات است.
در اینجا عدم وجود تدارکات برای افراد معلول در تمام بخش­های ورزشی وجود دارد و بسیاری از موانع دیگر که افراد معلول در ورزش با آن مواجه می­شوند. مواردی که در هر مکان موجود و در دسترس بود، شامل: توالت­های مخصوص معلولان ۱۰۰ درصد، امکانات حمام مخصوص معلولان ۹۱ درصد، رختکن­های مخصوص معلولان ۸۳ درصد، آسانسورها ۸۳ درصد، سراشیبی­ها ۶/۶۶ درصد، تجهیزات مخصوص معلولان ۳/۳۳ درصد، پارکینگ معلولان ۲۵ درصد، وب سایت معلولان ۲۵ درصد، کمک هزینه­ها ۶/۱۶ درصد، وجود یک یار کمکی برای حفظ ایمنی در انجام ورزش ۶/۱۶ درصد می­شد.
۲-۴ : جمع بندی
از آن جایی که در رابطه با موضوع تحقیق حاضر در اماکن ورزشی مطالعه و تحقیقات کمی صورت گرفته است، به همین جهت این مطالعه با هدف تعیین وضعیت مناسب­سازی سالن­های ورزشی سرپوشیده شهر تبریز تهیه شد و مورد تحقیق قرار گرفت. براساس پژوهش­های انجام شده توسط محققان مختلف در سایر کشور­ها و در عین حال، مطالعاتی بسیار اندکی که در داخل کشور در رابطه با مناسب­سازی اماکن عمومی و ورزشی برای جانبازان و معلولین صورت گرفته؛ به این نتیجه می­رسیم که به دلیل اهمیت و نیاز این قشر از جامعه و همچنین سیاست­های جوامع مختلف در خصوص ایجاد زیرساخت­های مناسب برای تامین سلامتی و رضایت جانبازان و معلولین، پژوهش­های زیادی باید در این حوزه صورت بگیرد. ما در این تحقیق بر­ آن شدیم، تا میزان مناسب­سازی اماکن ورزشی شهر تبریز را برای استفاده جانبازان و معلولین مورد بررسی قرار دهیم. امید است، با انجام این پژوهش، قدمی هر چند کوچک در حوزه­ ورزش جانبازان و معلولین برداریم.
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
۳-۱ : مقدمه

قشر اصلی : شامل کسبه ، اصناف ،خورده بورژواها و خرده کسبه … هستند. کسانی که عملا بافت تولیدی و خدماتی کشور بدست آنهاست . معلم ، استاد دانشگاه ،‌پزشک ، کارمند و کارشناس … اکثریت مردم معمولا جزء قشر اصلی طبقه فرودست هستند اما در قدرت ، ثروت و مدیریت اصلی و کلان جامعه دخالتی ندارند ، منابع اصلی قدرت ، ثروت و تصمیم گیری در دست این قشر نیست.
قشر فرعی : رهبران ادیان ، اندیشمندان و روحانیون مردمی می باشند. روحانیون درباری برعکس روحانیون مردمی در قشر فرعی طبقه فرادست جامعه قرار می گیرند ، ولی روحانیون مردمی و حتی کسانی که جز سرمایه داران جامعه هستند ولی تعلق طبقاتی آنها به اقشار فرودست جامعه می باشد ، در این قشر قرار می گیرند. حضرت خدیجه (س) و انگلس در این قشر قرار می گیرد که به این مکانیزم مهاجرت طبقاتی نیز می گویند. فروغ فرخزاد ، جلال آل احمد و صادق هدایت جز قشر فرعی طبقه فرودست جامعه می باشند( همان منبع :۱۴).
قشر حاشیه ای: این قشر به دو شکل دیده می شود: قشر حاشیه ای درونی و قشر حاشیه ای بیرونی. قشر حاشیه ای درونی کسانی هستند که داخل حوزه نظام شهری و در حاشیه نظام تقسیم کار هستند ، مانند بینوایان و ولگردان. با این تفاوت که تعلق طبقاتی بینوایان به سمت طبقه پایین بوده ولی تعلق طبقاتی ولگردان به سمت طبقه بالا می باشد. بینوایان فقط و فقط جرمشان تکدی گری بوده و به دنبال اندک منابعی برای رفع نیازهای اولیه خود می باشند ، اما ولگردان چنین نیستند، آنها از هر راهی برای رسیدن به طبقه بالا استفاده می کنند. معمولا افرادی که در قشر حاشیه ای طبقه فرادست می باشند که باندهای قاچاق و جابجایی مواد مخدر دارند ، سریع به دنبال چنین افرادی می روند و آنها را می خرند و به خدمت خودشان در می آورند. اما قشر حاشیه ای بیرونی معمولا کسانی هستند که در داخل سازمان خدمات شهری قرار نگرفنه اند. نه شهری هستند و نه روستایی و از نظر تقسیم کار بیرون هستند . ثروتشان عجیب است ، برخی در اوج فقر و برخی در اوج ثروتمندی به سر می برند.

قشر بیرونی : شامل عیاران می شود که آنها دزدی می کنند اما نه برای منافع شخصی خود. بلکه آنها در جهت کمک به فقرا دست به چنین کارهایی می زنند.
مدل نظری
این پژوهش در پی آن است که ساختار قشربندی اجتماعی بلوچستان ایران و عوامل موثر بر آن را در دوره پهلوی اول بر اساس نظریه قشربندی اجتماعی دکتر تنهایی مورد بررسی قرار دهد ، لذا مدل نظری پژوهش بدین گونه می باشد:
فرضیات پژوهش
فرضیات این پژوهش به لحاظ پایگاهی دارای پایگاه اثباتی می باشند. این پژوهش سه فرضیه را به آزمون خواهد گذاشت و به بررسی آنها خواهد پرداخت.
فرضیات این پژوهش عبارتند از :

سنت های اجتماعی در ساختار قشربندی بلوچستان ایران نقش داشته است.
ساختار سیاسی (حکومت های محلی و مرکزی) در ساختار قشربندی بلوچستان ایران نقش داشته است.
دین در ساختار قشربندی بلوچستان ایران نقش داشته است.
گستره مطالعاتی
این پژوهش بر آن است که ساختار قشربندی اجتماعی بلوچستان ایران و عوامل موثر بر آن را در دوره پهلوی اول بر اساس نظریه قشربندی اجتماعی دکتر تنهایی مورد بررسی قرار دهد. از آنجاییکه اوضاع سیاسی و اجتماعی بلوچستان ایران به دلیل ورود عنصرهای جدید تا حدی تغییر کرده و یا در حال تغییر می باشد ، لذا بررسی ساختار قشربندی این منطقه در دوره پهلوی اول که جامعه دستخوش تغییر نشده ، مناسبتر به نظر رسیده است. در این راستا از اطلاعات اندیشمندان و نویسندگانی که در آن دوره دست به تالیف زده اند و یا از طریق مصاحبه با سران قبایل و طوایف و همچنین مردمان عادی بازمانده از آن دوره در پی به دست آوردن اطلاعاتی در این خصوص هستیم . همچنین از آثار نویسندگان متاخر نیز بهره گرفته خواهد شد.
شاخص های عمده ای که در تئوری دکتر تنهایی وجود دارند و ما در پی بررسی آنها در جامعه آماری خود می باشیم ، قدرت ، ثروت و مدیریت می باشند و همچنین در این پژوهش نقش دین ، سیاست(حکومت های محلی و مرکزی) و سنت های اجتماعی در ساختار قشربندی مد نظر می باشد.
فصل سوم : رویکرد پژوهش
رسش پژوهش
طرح پژوهش
فن تحقیق
طرح تحلیلی
در فصل اول این پژوهش با ذکر تاریخچه مطالعاتی و بیان مساله جهات مختلف پژوهش عنوان گردیدند. همچنین اهداف و اهمیت این موضوع نیز ذکر شد و در آخر اصطلاحاتی که در این پژوهش عنوان می شوند که امکان دارد خواننده با معنای آنها آشنا نباشد ، توضیح داده شدند. در فصل دوم پژوهش ابتدا ادبیات نظری ذکر گردید که در این قسمت ، دیدگاه های اندیشمندان مختلف در دوره های متفاوت در خصوص قشربندی اجتماعی ذکر گردید. پس از آن چارچوب نظری این پژوهش که نظریه حسین ابوالحسن تنهایی می باشد ، ذکر شد و پس از آن یک رابطه هندسی میان مفاهیم کلیدی در موضوع با توجه به چارچوب نظری ترسیم شد که مدل نظری پژوهش می باشد. پس از ذکر فرضیات پژوهش و بیان گستره مطالعاتی ، بر چمد عنوان کتاب که با موضوع پژوهش در ارتباط بود ، مروری مختصر شده است.اما در این فصل که فصل سوم پژوهش است ابتدا رسش پژوهش را ذکر نموده و پس از آن طرح پژوهش و فن تحقیق را برآن اضافه نموده و در آخر با بیان طرح تحلیلی این فصل را به پایان خواهیم برد.
رسش پژوهش^[۳۷]
از آنجاییکه این پژوهش قصد آن را دارد که موضوع بررسی ساختار قشربندی اجتماعی بلوچستان ایران و زمینه های اجتماعی تاثیرگذار برآن در دوره پهلوی اول را بررسی کند ، در نتیجه این پژوهش مربوط به گذشته می باشد ، دکتر حسین ابوالحسن تنهایی در کتاب شیوه پایان نامه نویسی چنین رسشی را رسش تاریخی یا گذشته ای^[۳۸] می نامند(تنهایی ، ۴۸:۱۳۹۱). پس رسش این پژوهش رسش تاریخی می باشد .
طرح پژوهش ^[۳۹]
از آنجاییکه این پژوهش به بررسی ساختار قشربندی اجتماعی بلوچستان ایران و زمینه های اجتماعی تاثیرگذار برآن در دوره پهلوی اول می پردازد ، لازم است که ابتدا شناختی از شرایط سیاسی و اجتماعی این منطقه داشته باشیم. لذا باید موضوع را با نگرشی توصیفی – تحلیلی دنبال کرد. از آنجاییکه این پژوهش در خصوص بلوچستان دوره پهلوی اول بحث خواهد کرد ، طرح این پژوهش از لحاظ بعد زمانی ، مطالعه مقطعی خواهد بود. اما با توجه به موضوع و نوع مطالعه طرح این پژوهش مطالعه بیرونی^[۴۰] می باشد.
فن تحقیق ^[۴۱]
معمولا رسش هر پژوهش مشخص کننده فن تحقیق می باشد. رسش این پژوهش ، رسش تاریخی می باشد
ح.ا. تنهایی در کتاب شیوه پایان نامه نویسی برای این نوع رسش(رسش تاریخی) از سه فن کتابخانه ای ، اسنادی و عرصه ای یاد می کند(همان منبع :۶۰-۵۹). با توجه به موضوع پژوهش که بررسی ساختار قشربندی اجتماعی بلوچستان ایران و زمینه های اجتماعی تاثیرگذار برآن در دوره پهلوی اول می باشد ، فن این پژوهش فن کتابخانه ای می باشد. همچنین در این پژوهش با محققان و نویسندگان بلوچ و سران طوایف و قبایل که در دوره پهلوی اول زندگی می کردند و وقایع تاریخی آن دوره را به خوبی یاد دارند نیز مصاحبه هایی انجام شده است. در فن کتابخانه ای عمدتا منابع به دو بخش منابع اولیه و منابع ثانویه تقسیم می شوند.
منابع دسته اول را باید به دو گونه تقسیم کنیم: منابع در خصوص دوره پهلوی اول و منابع در خصوص بلوچستان در دوره پهلوی اول.
در خصوص تاریخ دوره پهلوی اول می توان به کتب ذیل اشاره کرد:
“روزنامه خاطرات اعتماد السلطنه": مجموعه خاطرات محمد حسن بن علی اعتماد السلطنه از نزدیکان دربار می باشد که اکثر وقت ها در خدمت دربار بوده است.
“خاطرات و خطرات” : خاطرات مهدی قلی خان مخبر السلطنه هدایت است که وی به مقام وزیر الوزرائی هم رسید.
“از سوادکوه تا ژوهانسبورگ": سندی است که بخشی از آن از خاطرات نجفقلی پسیان می باشد.
“ظهور و سقوط پهلوی” : جلد اول این اثر خاطرات ارتشبد حسین فردوست دوست و همکلاسی محمد رضاشاه پهلوی می باشد. جلد دوم این اثر را عبدالله شهبازی نگاشته که به عنوان منابع ثانویه محسوب می شود.
اما در خصوص تاریخ بلوچستان دوره پهلوی اول به منابع اولیه ذیل می توان اشاره کرد:
“تاریخ بلوچستان” : اثر محمد عبدالله روانبد است که به چاپ نرسید ، ولی از اثر مهمی در زمینه تاریخ و اوضاع سیاسی اجتماعی بلوچستان می باشد.
“بلوچ و بلوچستان” : اثر عبدالصمد سربازی می باشد که اطلاعات مفیدی در اختیار خواننده قرار می دهد.
“عملیات قشون در بلوچستان": اثر تیمسار امان الله جهانبانی می باشد. جهانبانی فرماندهی ورود نیروهای اولین دولت مدرن را به بلوچستان بر عهده داشت.
“سرگذشت بلوچستان و مرزهای آن” : اثر امان الله جهانبانی می باشد که به شرح حوادث مهم آن دوره پرداخته است.
“مهاجمان سرحد” : اثر ریجینالد دایر می باشد که دکتر حمید عنایت ترجمه این اثر را بر عهده داشته است. این شخص فرمانده حمله نیروهای انگلیس به بلوچستان بود که با مدافع بلوچ ها روبرو می شود و جریان نبرد خود را با بلوچ ها در این کتاب می نویسد.
“مسافرت هند و بلوچستان” : نویسنده این اثر هنری پاتینجر بوده که دکتر شاپور گودرزی کار ترجمه آن را بر عهده داشته است.
اما منابع ثانویه این پژوهش آثار ذیل می باشند:
“سیمای تاریخی بلوچستان": اثر عبدالغنی دامنی می باشد که ضمن بیان تاریخ این سرزمین ، اشاراتی نیز به بحث و مسائل اجتماعی داشته است.
“مناسبات سرداران ، علما و تحصیل کردگان بلوچ با دولت مدرن": اثر قاسم سیاسر است که تحلیلی به نسبت جامع از مناسبات مردم بلوچستان با دولت مدرن داشته است.
“شرح منظومه مکران مولوی روانبد” : اثر دکتر عبدالغفور جهان دیده می باشد که به معنی و شرح منظومه پرداخته که اطلاعاتی نیز در خصوص مسائل اجتماعی روز آن دوره به ما می دهد.
” بلوچستان و تمدن دیرینه آن” : اثر ایرج افشار سیستانی است. افشار سیستانی از جمله محققانی است که در خصوص تاریخ و فرهنگ بلوچستان پژوهش های زیادی را انجام داده است.
آثار فوق از جمله مهم ترین می باشند ، در حالی که منابع دیگری نیز هست که در این قسمت معرفی نشده اند.
طرح تحلیلی ^[۴۲]
از آنجاییکه این پژوهش قصد آن را دارد که ساختار قشربندی اجتماعی بلوچستان و عوامل موثر بر آن را در دوره پهلوی اول مورد بررسی قرار دهد ، وجود معیاری تئوریک و نظری برای پژوهش مذکور لازم می باشد. بنابراین از تحلیل نظری ^[۴۳] در این پژوهش بهره گرفته خواهد شد. وجود یک نظریه برای این پژوهش لازم به نظر می رسد. نظریه ای در خصوص موضوع پژوهش باشد و بتوان به وسیله آن موضوع مورد نظر را مورد بررسی و واکاوی قرار داد. لذا این پژوهش از نظریه قشربندی اجتماعی ح.ا. تنهایی بهره خواهد گرفت . مفاهیم حساسی که از این نظریه استخراج شده ، ثروت ، قدرت و مدیریت می باشد که به تعریف این اصطلاحات خواهیم پرداخت.
تعریف مفهومی ثروت :

2- بعد فعالیت شخصیت برند بر ترجیح خرید مصرف کننده تأثیرگذار است.
2-1- نوگرایی مصرف کننده رابطه میان بعد فعالیت شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
2-2- نوگرایی احساسی رابطه میان بعد فعالیت شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
2-3- نوگرایی اجتماعی رابطه میان بعد فعالیت شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
2-4- نوگرایی کارکردی رابطه میان بعد فعالیت شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
3- بعد پرخاشگری شخصیت برند بر ترجیح خرید مصرف کننده تأثیرگذار است.
3-1- نوگرایی مصرف کننده رابطه میان بعد پرخاشگری شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
3-2- نوگرایی احساسی رابطه میان بعد پرخاشگری شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
3-3- نوگرایی اجتماعی رابطه میان بعد پرخاشگری شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
3-4- نوگرایی کارکردی رابطه میان بعد پرخاشگری شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
4- بعد سادگی شخصیت برند بر ترجیح خرید مصرف کننده تأثیرگذار است.
4-1- نوگرایی مصرف کننده رابطه میان بعد سادگی شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
4-2- نوگرایی احساسی رابطه میان بعد سادگی شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
4-3- نوگرایی اجتماعی رابطه میان بعد سادگی شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
4-4- نوگرایی کارکردی رابطه میان بعد سادگی شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
5- بعد هیجان پذیری شخصیت برند بر ترجیح خرید مصرف کننده تأثیرگذار است.
5-1- نوگرایی مصرف کننده رابطه میان بعد هیجان پذیری شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
5-2- نوگرایی احساسی رابطه میان بعد هیجان پذیری شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
5-3- نوگرایی اجتماعی رابطه میان بعد هیجان پذیری شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
5-4- نوگرایی کارکردی رابطه میان بعد هیجان پذیری شخصیت برند و ترجیح خرید را تعدیل می کند.
1-7 تعریف واژگان کلیدی

• • برند^[12] : یک نام، واژه، سمبل، یا طرح یا ترکیبی از آن ها است که هدف آن شناساندن محصولات و یا خدمات یک فروشنده یا گروهی از فروشندگان به مشتریان و همچنین تمایز محصولات آن ها از سایر رقبا می‌باشد.(انجمن بازاریابی آمریکا^[13] )

• • • شخصیت برند^[14] : مجموعه ای از ویژگی های شخصیت انسانی است که قابل کاربرد برای برند و مرتبط با آن می باشند(آزولی و کاپفرر^[15]، 2003)

  

• • نوجویی مصرف کننده^[16] : تمايل به خريد محصولات و شناسه هاي جديد و متفاوت، يا درجه اي است كه يك فرد زودتر از ديگر اعضاي جامعه، خود را با يك نوآوري تطبيق مي دهد(یو هنری ژی^[17]، 2008)

• • نوگرایی احساسی^[18] : نیازی که از تحریک عاطفی یا احساسی و لذت نشأت می گیرد.(وندکاستل و گینس^[19]، 2010)

• • نوگرایی اجتماعی^[20] : نیازی که به خاطر ابراز وجود اجتماعی به منظور تمایز برانگیخته می شود.(همان)

• • نوگرایی کارکردی^[21] : نیازی که منشأ آن عملکرد کارکردی نوآوری ها بوده و متمرکز بر مدیریت وظیفه و بهبود اجرا می باشد.(همان)

فصل دوم : مبانی نظری و ادبیات تحقیق
فصل دوم
2-1 مقدمه
«ساختمان ها کهنه و ویران می شوند، ماشین ها از کار می افتند، مردم می میرند، اما علائم تجاری همیشه می مانند»( تمپورال^[22]،1382، ص28).
امروزه، سرمایه اصلی بسیاری از کسب و کارها، نام های تجاری آنها است.برای دهه ها، ارزش یک شرکت برحسب املاک، سپس دارایی های ناملموس، کارخانه ها و تجهیزاتش اندازه گیری می شد. با این حال، اخیراً به این نتیجه رسیده اند که ارزش واقعی یک شرکت، جایی بیرون از آن، یعنی در اذهان خریداران بالقوه قرار دارد.برای یک مشتری بالقوه، یک نام تجاری، یک راهنمای مهم است. نام تجاری، نظیر پول، معامله را تسهیل می کند. نام های تجاری و قیمت ها، کار محصولات را از نظر درک آن ها و از بین بردن بلاتکلیفی، راحت تر می کند. قیمت یک محصول، ارزش پولی آن را می سنجد، نام تجاری آن، محصول را می شناسد و جنبه های متمایز را آشکار می کند(کاپفرر^[23]، 1385، ص50).
می توان از افراد گوناگون در مورد یک نام تجاری این پرسش ها را مطرح نمود که مثلاً اگر یک نام تجاری خاص مانند یک انسان دارای حیات می بود، شبیه چه کسی می توانست باشد، چگونه رفتار می کرد، کجا زندگی می کرد، چه می پوشید و یا هنگام حضور در یک مهمانی چگونه سخن می گفت و یا با چه کسانی به صحبت می نشست(کلر، 1999، ص 44). شخصیت نام تجاری یک مفهوم جذاب و خوش آیند در بازاریابی امروز است.آکر^[24] (1997) آن را به عنوان مجموعه ای از صفات انسانی که همراه با یک نام تجاری تداعی می شوندتعریف نموده است. فرض بر این است که این ویژگی های تداعی شده همراه با نام تجاری، پایدار^[25]، متمایز^[26] و با ثبات^[27] اند.
یک مصرف کننده، در زمان تصمیم خرید، تحت تأثیر عوامل گوناگونی قرار دارد که شامل محرک های بازار از جمله آمیخته بازاریابی و عوامل موجود در محیط کسب و کار، مانند عوامل اقتصادی، تکنولوژیکی، سیاسی و فرهنگی حاکم بر جامعه است. علاوه بر موارد مذکور، رفتار یک مصرف کننده تحت تأثیر عواملی نظیر انگیزش، درک و برداشت ذهنی از محصول، یادگیری و عقاید شخصی او قرار دارد. اگرچه، بسیاری از این عوامل از حیطه نفوذ و کنترل بازاریابان خارج است، برای شناسایی و آگاهی از رفتار خرید مصرف کنندگانی که بازاریابان درصدد نفوذ در ایشان هستند، سودمند واقع می شوند(امیرشاهی و عباسیان،1386، ص30) .
کلید موفقیت و سودآور بودن محصولات جدید یک شرکت، شناسایی مصرف کنندگانی است که به صورت بالقوه، خریداران اولیه محصولات بازار محسوب می شوند. این دسته از افراد به عنوان مصرف کنندگان نوجو در بازار شناخته می شوند و نقش بسیار مهمی در موفقیت محصولات جدید شرکت ها به بازار ایفا می کنند.
مصرف کنندگان نوجودر مقابل مصرف کنندگانی که نوجو نیستند دارای رفتار مصرفی منحصر به فردی هستند. گرایش مصرف کننده به نوآوری بر فرایند یادگیری و خرید مصرف کننده در بازار و مراحل آن تأثیر می گذارد. آنها همچنین تمایل به جستجو و کسب اطلاعات در مورد محصولات جدید و متفاوت دارند(جباری، قره چه و عزيزي، 1388، ص33). بدین جهت به دلیل توجه یا عدم توجه بسیاری از شرکت ها به مفهوم نوجویی، موثر دانستن این مفهوم در رابطه میان شخصیت برند و ترجیح خرید مصرف کننده ضروری به نظر می رسد.در واقع هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر شخصیت برند بر ترجیح خرید مصرف کننده نوگرا می باشد.
2-2 برند
2-2-1 تعریف برند^[28]
نام های تجاری در جامعه امروزی حضوری پر رنگ دارند.آنها ما را در زندگی روزمره خودمان احاطه کرده اند.اما واقعاً یک برند چیست؟ در حقیقت کلمه برند از واژه اسکاندیناوی «برندر»^[29] به معنای داغ گذاردن گرفته شده، بطوری که هنوز این علامت ها توسط دامداران برای مشخص کردن حیواناتشان به کار می رود. بر طبق نظریه انجمن بازاریابی آمریکا^[30] برند، همانا : اسم، عبارت، سمبل، طرح و یا ترکیبی از این موارد می باشد. هدف؛ شناسایی کالا و خدمات یک فروشنده یا گروهی از فروشندگان و تمایز آنها از یکدیگر در رقابت های اقتصادی می باشد. از لحاظ فنی، برند یک نام، لوگو یا سمبل جدید برای محصول می باشد(براون^[31]، 1386).
از دیدگاه کسب وکار، برند نامی است که مستقیماً به دلیل فروش کالاها یا خدمات مورد استفاده قرار می گیرد. برند علاوه بر یک نام، همیشه جلوه ای تصویری نیز از خود ارائه می دهد. به عبارت دیگر به نوعی یک نماد، طرح و علامت تجاری یک نشان تجاری منحصر به فرد است. بنابراین می توان مفهوم کلی برند را به صورت زیر تعریف نمود :
برند، نام یا نمادی است که با هدف فروش کالاها و خدمات مورد استفاده قرار می گیرد. البته واضح است که هدف از ایجاد یک برند، فراتر از فروش کالاها و خدمات است. برند علاوه بر تسلط به سهم بازار، گزینه هایی را برای رشد کسب وکار خلق کرده و ضمن جذب و حفظ کارکنان ماهر و مستعد ارزش خود را در نزد سهامداران بهبود می بخشند(همان).
مفهوم برند فراتر از یک نام و نشان تصویری است. برند متشکل از بسیاری از عناصر همچون حکایت ها( خاطره و تجربه های آمیخته با این نام) در ذهن افراد، ویژگی های استفاده کنندگان، موقعیت مکانی مراکز خرید و حتی قیمت آن می باشد و آمیزه ای از همه آنها یک برند را به وجود می آورد(کلر، 1999).
یکی از بهترین تعریف های برند توسط گرندر و لوی^[32] در سال 1955 ارائه گردیده است :
برند نمادی پیچیده است دامنه متنوعی از ایده ها و ویژگی های را در برمی گیرد. برند نه تنها با بهره گرفتن از آهنگ خود(و معنی و مفهوم لغوی) که مهم تر از آن با بهره گرفتن از هر عاملی در طول زمان به نحوی با آن در آمیخته و در جامعه به صورت هویت اجتماعی و شناخته شده نمود یافته است؛ با مشتری سخن می گوید(دست مرد، 1389).
تفسیر های متعددی از برند شده است، که می توان آنها را در 12 مورد دسته بندی نمود :
جدول 2-1 : تفاسیر متعدد برند(منبع : دی چرناتونی، 2010، ص30)

فصل ششم- نتیجه ­گیری و پیشنهادات
۶-۱ نتیجه ­گیری
از آنجاییکه هزینه انتقال وتوزیع برق سهم بالایی ازهزینه تولید انرژی رادر برمی­گیرد (این میزان برای شبکه ­های رایج تا ۵۰۰ دلار به ازای هر کیلووات می­رسد و در مسیر انتقال و توزیع الکتریسته تا ۷ درصد انرژی هدر می­رود). بنابراین با توجه به هزینه استفاده از میکروتوربین­ها که در بخش­های قبلی ذکرشد، چنانچه توزیع تولید جایگزین انتقال و توزیع الکتریسیته گردد، هزینه تولید انرژی الکتریکی به مقدار قابل توجهی کاهش خواهدیافت. در صنعت برق آمریکا در دهه ۱۹۹۰ تولید توزیع شده گسترش بیشتری یافته به طوری که ۲۰ درصد نیروگاه­های جدیدالتاسیس از نوع واحدهای کوچک می­باشند. از طرف دیگر میکروتوربین­ها دو مزیت عمده دارند، یکی کاهش تزریق آلاینده­ها به محیط و دیگر کاهش تعمیرات در مقایسه با مولدهای دیگر است. در ضمن مجهز بودن ساختمانهای تجاری و شهرک­های صنعتی و مکان­های عمومی به سیستم­های میکروتوربین تولید همزمان (سیستم­های تولید حرارت وبرق با راندمان کلی بالا)، علاوه بر کاهش مصرف سوخت و بهینه­سازی انرژی، در زمان­های پیک مصرف نیز بسیار مفید است.

با توجه به مطالب ارائه شده در این مقاله، می­توان موارد زیر را به عنوان جمع­بندی بحث در تحلیل میکروتوربین­گازی با بازیاب ارائه کرد:
- افزایش نسبت فشار کمپرسور تا یک حد معین سبب افزایش راندمان الکتریکی و کلی سیستم شده و با افزایش بیشتر راندمان الکتریکی افت و راندمان کلی مقدار ثابتی به خود خواهد گرفت.
- افزایش دمای گازهای ورودی به توربین سبب بالارفتن راندمان الکتریکی و کلی سیستم خواهد گردید.
- افزایش نسبت فشار کمپرسور و دمای گازهای ورودی به توربین سبب بالا رفتن گرمای جذب شده در سیستم می­گردد.
- افزایش نرخ جریان هوای ورودی به سیستم سبب افزایش توان تولیدی در سیستم خواهد شد.
- افزایش فشار کاری در سیستم (در یک دمای مشخص برای گازهای ورودی به توربین) ابتدا به دلیل بالا رفتن راندمان و توان تولیدی در آن، سبب کاهش قیمت برق تولیدی به یک مقدار حداقل شده و سپس با افزایش بیشتر نسبت فشار به دلیل بالارفتن توان مصرفی سیستم و کاهش راندمان و توان خالص تولیدی در آن، سیر صعودی خواهد یافت.
- با افزایش نرخ جریان هوای ورودی به سیستم توان خالص تولید شده و قیمت برق تولیدی آن افزایش پیدا می­ کند. دلیل افزایش قیمت برق تولیدی، بالا رفتن ظرفیت دستگاه­های موجود در سیستم است.
- با بالا رفتن دمای گازهای ورودی به توربین، قیمت برق تولیدی سیستم در فشارهای کاری بالا افزایش ناچیزی خواهد داشت و دلیل آن غالب بودن توان و راندمان بالا بر افزایش قیمت ناشی از خرید تجهیزات و خرید سوخت است.
- در میکروتوربین­گازی، برای دستیابی به قیمت برق پایین و راندمان و توان خالص تولیدی بالا کارکرد سیستم در فشار کاری ۴ تا ۶ بار توصیه می­گردد. بالا بودن دمای گازهای ورودی به توربین سبب بالارفتن فشار کاری بهینه سیستم خواهد شد.
- نتایج به­دست آمده نشان می­دهد که با کارکرد سیستم ۱۰۰ کیلوواتی در یک حالت بهینه (فشار کاری ۵ بار و راندمان کلی ۵۱ درصد) و همچنین با در نظر گرفتن حداکثر دمای گازهای ورودی به توربین، قیمت برق تولیدی سیستم در حدود ۲۱ سنت می­باشد.
- بسته به دمای گازهای ورودی به توربین و فشار کاری سیستم، راندمان کلی سیستم ۱۰۰ کیلوواتی در حدود ۳۹ تا ۵۱ درصد و راندمان الکتریکی آن در حدود ۱۷ تا ۲۴ درصد است.
- برای یک سیستم ۱۰۰ کیلوواتی قیمت برق تولیدی با توجه به دمای گازهای ورودی به توربین، در حدود ۲۱ تا ۳۰ سنت است. نتایج نشان می­دهد که به ازای هر ۱۰۰ درجه سلسیوس افزایش دما قیمت برق تولیدی ۴ تا ۵ سنت کاهش خواهد داشت.
- نتایج تحقیق نشان می­دهد که در یک میکروتوربین با کارکرد بهینه (نسبت فشار ۵ بار و دمای گازهای ورودی به توربین ۱۰۰۰ درجه سلسیوس) راندمان الکتریکی سیستم ۲۴ و راندمان کلی آن ۵۰ درصد است. در این سیستم بهینه قیمت برق تولیدی سیستم در حدود ۲۱ سنت برآورد می­گردد.
- هزینه خرید، نصب و راه ­اندازی سیستم میکروتوربین با افزایش ظرفیت سیستم بالا رفته و برای حدود ۱۰۰ کیلووات افزایش ظرفیت سیستم این هزینه­ها در حدود ۴۴ دلار (متوسط) افزایش دارد.
۶-۲ پیشنهادات
با توجه به تحقیق انجام شده موارد زیر می ­تواند به عنوان پیشنهاداتی برای آینده کار مد نظر قرار گیرد:
- استفاده از یک نرم­افزار مهندسی دیگر مانند مطلب برای تحلیل میکروتوربین،
- بررسی عملکرد میکروتوربین در شرایط آب و هوایی مختلف،
- بررسی اقتصادی عملکرد سیستم با مدل­های اقتصادی دیگر،
- بررسی چند سیکل مختلف از میکروتوربین­های گازی.
منابع
[۱] Catalog of CHP Technologies, (2008), “Combined Heat and Power Partnership”. U.S. Environmental Protection Agency.
[۲] Gillette, F., (2006), “CHP Case Studies-Saving Money and Increasing Security”. Capstone Turbine Corporation.
[۳] WWW.Capstoneturbine.Com.
[۴] M. P. Boyce “Gas Turbine Engineering Handbook” ۲Ed, Gulf Professional Publishing, 2002.
[۵] T. Giampaolo “Gas Turbine Handbook: Principles and Practice” ۲Ed, the Fairmont Press, 2003.
[۶] F.J. Wang, J.S. Chiou “Performance improvement for a simple cycle gas turbine GENSET-a retrofitting example” Applied Thermal Engineering, 22, 1105-1115, 2002.
[۷] http://www.microturbine.com/
[۸] Labinov, S.D., Zaltash, A., Rizy, D.T., Fairchild, P.D., Devault, R.C., Vineyard, E.A., (2002). “Predictive Algorithms for Microturbine Performance for BCHP Systems”. ASHRAE Transactions, vol. 108, pp. 670-681.
[۹] Knight, R., Linder, U., Markworth, N., Perz, E., (2004). “Thermo-Economic Optimization of Whole Gas Turbine Plant (GTPOM)”. Applied Thermal Engineering, Vol. 24, pp. 1725–۱۷۳۳.
]۱۰[ صنایع، س.، قاضی­نژاد، م.، آخرتی، ر.، نوروزی­منش، ع.، (۱۳۸۵)، بهینه­سازی فنی-اقتصادی میکروتوربین جهت تولید قدرت و حرارت برای مصارف ساختمان. پنجمین همایش بهینه­سازی مصرف سوخت در ساختمان، ۵ و ۶ اردیبهشت.
[۱۱] Ehyaei, M.A., Bahadori, M.N., (2007). “Selection of Micro Turbine to Meet Electrical and Thermal Energy Needs of Residential Building in Iran”. Energy and Buildings, Vol. 39, pp. 1227–۱۲۳۴.
[۱۲] Ehyaei, M.A., Mozafari, A., (2010). “Energy, Economic and Environmental (3E) Analysis of Micro Gas Turbine Employed for on-site Combined Heat and Power Production”. Energy and Buildings, Vol. 42, pp. 259–۲۶۴.
[۱۳] Ameli, S.M., Agnew, B., Potts, I., (2007). “Integrated Distributed Energy Evaluation Software (IDEAS) Simulation of A Micro-Turbine Based CHP System”. Applied Thermal Engineering, Vol. 27, pp. 2161-2165.
[۱۴] Kaikko, J., Backman, J. (2007). “Technical and economic performance analysis for a microturbine in combined heat and power generation”. Energy, Vol. 32, Issue 4, pp.378-387.
]۱۵[ کریمی علویجه، س.، بهبهانی­نیا، س.ع.، عمیدپور، م.، رضاپور، ک.، (۱۳۸۸)، تحلیل ترمواکونومیک سیستم تولید پراکنده برق و حرارت با محرک اولیه میکروتوربین گازی. اولین کنفرانس صنعت نیروگاه­های حرارتی، ۲۶ و ۲۷ اردیبهشت.
[۱۶] Cadorin, M., Spina, P.R., Venturini, M. (2010). “Feasibility Analysis of Micro-CHP Systems for Residential Building Applications”. ECOS International Conference , Ferrara, Italy, June 14-17.
]۱۷[ عامری، م.، تنها، ا.ع.، کریمی علویجه، س.، (۱۳۹۰)، آنالیز اگزرژی و ترمواکونومیک یک سیکل تولید توان همزمان برای ساختمانی ده طبقه در تهران. نوزدهمین همایش سالانه مهندسی مکانیک ایران، ۲۰ الی ۲۲ اردیبهشت.
]۱۸[ آرامی، م.، حاج حسن تهرانی، ا.، موسوی، م.، حمیدزاده، ز.، (۱۳۹۰)، توجیه فنی اقتصادی استفاده از فناوری میکروتوربین برای تامین همزمان برق و حرارت برای بخش خانگی. دومین کنفرانس مدیریت و بهینه­سازی انرژی، ۲۰ و ۲۱ دی.
[۱۹] Qiu, G., Liu, H., Riffat, S., (2011). “Expanders for Micro-CHP Systems with Organic Rankine Cycle”. Applied Thermal Engineering, Vol. 31, pp. 3301-3307.
[۲۰] Tempesti, D., Fiaschi, D., Gabuzzini, F. (2012). “Thermo-Economic Assessment of a Micro CHP System Fuelled by Geothermal and Solar Energy”. ECOS International Conference , Perugia, Italy, June 26-29.
[۲۱] Mahto, D., Subhasis, P., (2013). “Thermodynamics and Thermo-Economic Analysis of Simple Combined Cycle with Inlet Fogging”. Applied Thermal Engineering, Vol. 51, pp. 413-424.
[۲۲] Cengel, Y.A. and Boles, M.A., (1998). “Thermodynamics an engineering approach”. McGraw-Hill, New York.
[۲۳] Haseli Y., Dincer I., Naterer G.F., (2008). “Thermodynamic Modeling of a Gas Turbine Cycle Combined with a Solid Oxide Fuel Cell”. Hydrogen energy, Vol. 33, pp. 5811-5822.
[۲۴] Bejan A., Tsatsaronis G. and Moran M., (1996). “Thermal Design and Optimization”. John Wiley& Sons.
[۲۵] See at www.nt.ntnu.no/users//magnehi/cepci_2011_py.pdf.
[۲۶] EES (Engineering Equation Solver) for Microsoft Windows Operating Systems Commercial and Professional Versions, F-Chart Software, http://www.fchart.com.
[۲۷] Horlock J., (2003).“Advanced Gas Turbine Cycles”. an imprint of Elsevier Science.
[۲۸] Massardo A.F. and Scialo M., (2000). “Thermoeconomic Analysis of Gas Turbine Based Cycles”. Journal of Engineering for Gas Turbines and Power, Vol. 122, pp. 664-671.
پیوست ۱
بخش اول: آشنایی با نرم افزار

۶/۲

۱

۱۸۵/۳

۵۵۶/۰

خدمات پس از فروش

۱

۳۸۵/۰

۱/۷۸۳

۲۸۶/۰

قیمت

شکل (۴-۱۸): ماتریس مقایسه زوجی عوامل موثر در تصمیم خرید ماشین آلات راهسازی
در این تحقیق به منظور تجزیه و تحلیل داده های ماتریس، و اولویت بندی عوامل کیفیت، قیمت، خدمات پس از فروش و برند در تصمیم گیری خریداران از نرم افزار Expert Choice استفاده شده است. این نرم افزار جهت تحلیل مسائل تصمیم گیری چند معیاره با بهره گرفتن از تکنیک فرایند سلسله مراتبی طراحی شده است و مورد حمایت پروفسور ساعتی، بنیانگذار روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی میباشد.
براساس نتایج حاصل از تجزیه و تحلیلها که توسط نرم افزار Expert Choice به دست آمد، وزن نهایی^[۱۷۷] عامل کیفیت ۰/۴۷۰، وزن نهایی عامل قیمت ۰/۱۳۷، وزن نهایی عامل خدمات پس از فروش ۰/۳۰۱ و وزن نهایی عامل برند ۰/۰۹۲ را به دست آمدند و میزان نرخ ناسازگاری^[۱۷۸] ماتریس نیز برابر با ۰/۰۱ بود. و با توجه به اینکه این مقدار کمتر از ۰/۱ میباشد، مقدار نرخ ناسازگاری قابل قبول است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل ماتریس مقایسه زوجی عوامل تصمیم گیری در خرید ماشین آلات راهسازی در شکل (۴-۱۹) آمده است.
شکل (۴-۱۹): نتایج حاصل از اولویت بندی عوامل موثر بر رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی
فرضیه ۱: عامل کیفیت بیشترین تاثیر را بر رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی دارد.
براساس نتایج به دست آمده، وزن نهایی عامل کیفیت برابر با ۴۷۰/۰ می باشد که این مقدار از وزن نهایی عوامل قیمت (۱۳۷/۰)، خدمات پس از فروش (۳۰۱/۰) و برند (۰۹۲/۰) بیشتر است. بنابراین با توجه به اینکه میزان نرخ ناسازگاری ماتریس نیز قابل قبول میباشد (I.R = 0.01) فرضیه اول تحقیق تایید و پذیرفته میشود، یعنی عامل کیفیت بیشترین تاثیر را بر رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی دارد.

فرضیه ۲: عامل قیمت در مقایسه با خدمات پس از فروش و برند بیشترین تاثیر را بر رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی دارد.
براساس نتایج به دست آمده، وزن نهایی عامل قیمت برابر با ۱۳۷/۰ می باشد که این مقدار از وزن نهایی عامل برند (۰۹۲/۰) بیشتر است. اما از وزن نهایی عامل خدمات پس از فروش (۳۰۱/۰) کمتر میباشد. بنابراین با توجه به اینکه میزان نرخ ناسازگاری ماتریس نیز قابل قبول میباشد (I.R = 0.01) فرضیه دوم تحقیق رد و پذیرفته نمیشود، یعنی عامل قیمت تنها در مقایسه با عامل و نشان تجاری تاثیر بیشتری بر رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی دارد.
فرضیه ۳: عامل خدمات پس از فروش تنها نسبت به عامل برند نقش موثرتری در رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی دارد.
براساس نتایج به دست آمده، وزن نهایی عامل خدمات پس از فروش برابر با ۳۰۱/۰ می باشد که این مقدار از وزن نهایی عوامل قیمت (۱۳۷/۰) و برند (۰۹۲/۰) بیشتر است اما از وزن نهایی عامل کیفیت (۴۷۰/۰) کمتر میباشد. بنابراین با توجه به اینکه میزان نرخ ناسازگاری ماتریس نیز قابل قبول میباشد (I.R= 0.1) فرضیه سوم تحقیق رد و پذیرفته نمیشود. یعنی عامل خدمات پس از فروش در مقایسه با عوامل قیمت و برند تاثیر بیشتری بر رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی دارد.
فرضیه ۴: عامل برند کمترین تاثیر را بر رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی دارد.
براساس نتایج به دست آمده، وزن نهایی عامل برند برابر با ۰۹۲/۰ می باشد که این مقدار از وزن نهایی عوامل کیفیت (۴۷۰/۰)، خدمات پس از فروش (۳۰۱/۰) و قیمت (۱۳۷/۰) کمتر میباشد.
۱۲۴
بنابراین با توجه به اینکه میزان نرخ ناسازگاری ماتریس نیز قابل قبول میباشد (I.R= 0.1) فرضیه چهارم تحقیق تایید و پذیرفته میشود. یعنی عامل برند کمترین تاثیر را بر رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی دارد.
براساس نتایج حاصل شده، اولویت بندی عوامل موثر بر رفتار خریداران ماشین آلات راهسازی در شهر تهران مطابق با شکل (۴-۲۰) میباشد.

رتبه

عامل

وزن نهایی

۱

کیفیت

۴۷۰/۰

۲

خدمات پس از فروش

۳۰۱/۰

۳