برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی می بایست در مرحله برنامه ریزی به تدوین اهداف سیستمهای اطلاعاتی به صورت مکتوب بپردازد .
مدیران برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی می بایست در برنامه ریزی های استراتژیک کلی سازمان نیز دخیل باشند .
نیاز به وجود برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی در سازمان می بایست کاملا مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد .
اهداف برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی می بایست همراستا و هم جهت با اهداف و ماموریت سازمان باشند .
پروژه های برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی و توسعه محصولات می بایست به توجه به تاثیر آنها در تحقق اهداف سازمان اولویت بندی گردند .
در توسعه برنامه استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی می بایست ساختار و اندازه سازمان در نظر گرفته شود .
برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی می بایست برنامه کسب و کار سازمان وهمچنین استراتژی کسب کار سازمان را مورد بررسی قرار دهد .
تدوین و تخصیص یک بودجه مالی جامع برای طرح توسعه برنامه استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی واجرای آن ضروری می باشد .

مدیریت منابع انسانی می بایست از فرایندهای اصلی برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی قلمداد گردد .
برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی می بایست بر روی تامین نیازهای بلند مدت سازمان تمرکز نماید.
نیازهای سخت افزاری و نرم افزاری فرایند می بایست تعیین و اقدامات لازم جهت تخصیص آنها اعمال گردد.
افراد کلیدی در سازمان می بایست از ابتدای فرایند برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی تا اجرای آن بطور مستمر همکاری داشته باشند .
اعضای تیم برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی می بایست بر اساس شایستگی ها انتخاب شوند و نه بر اساس در درسترس بودن .
برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی می بایست در یک حیطه زمانی قابل قبول به اتمام برسد .
برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی می بایست قوت و ضعف فناوری اطلاعات سازمان را مورد بررسی قرار دهد .
پرسنل بخش سیستمهای اطلاعاتی و تیم برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی
می بایست در مورد اهداف سازمان و مسائل کلیدی آموزش دیده باشند .
۱- پیشنهادهایی به مدیران (به ویژه مسوولین سازمانهای دولتی کشور)
(۱) طراحی و تعیین یک سیاست مناسب برای توسعه امر بکارگیری (MIS) در کشور به ویژه در سازمانهای دولتی مورد تأکید است. به این منظور سازمانهای ذیربط در کشور (مانند سازمان مدیریت و برنامه ریزی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، شورای عالی انفورماتیک کشور و …) اقدام لازم را باید معمول دارند.
(۲) سازمان های دولتی به طور عام و سازمان مدیریت و برنامه ریزی به طور ویژه، طرحهای تحقیقاتی و مطالعاتی بیشتری در راستای شناسایی موانع موجود بر سر راه این سازمانها جهت بکارگیری هرچه بیشتر و بهتر از (MIS) را تعریف و از مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی کشور در جهت اجرای آنها کمک و یاری بگیرند. به ویژه آنکه برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری پروژه هایی را در قالب پایان نامه های آنان تعریف و حمایت و پشتیبانی نمایند.
(۳) توسعه فرهنگ بکارگیری رایانه و سیستم های اطلاعاتی در کشور به ویژه در سازمانهای دولتی امری ضروری و لازم است. لذا مدیران این سازمانها بایستی تمهیدات لازم برای برگزاری دوره های آموزشی مناسب و شرکت مدیران و کارکنان سازمان خود در این دوره ها و سایر دوره های کوتاه مدت یا دانشگاهی که در دانشگاهها و مؤسسات آموزشی ذیربط برگزار می گردد را فراهم آورند.
(۴) برگزاری همایش های مناسب سراسری در سطح ملی و بین المللی جهت توسعه و فراگیر شدن فرهنگ سیستم های اطلاعاتی در کشور.
(۵) تشکیل دفاتر و واحدهای خدمات اطلاعات در کلیه سازمانهای دولتی مهم و تعیین این واحدها به عنوان متولیان (MIS) این سازمانها.
(۶) با توجه به آنکه مدیران نسبت به طراحان و راهبران نقش اصلی تر و کلیدی تری را در امر ایجاد (MIS) در سازمانها به عهده دارند تغییر نگرش و باور آنها نسبت به رایانه، سیستم های اطلاعاتی و به ویژه به (MIS) توصیه می گردد. برای این منظور دولت و مدیران سازمانهای دولتی بایستی با پیش بینی یک سری تمهیدات لازم، این تغییر نگرش را در طول زمان کوتاهی در مدیران خود به وجود آورند.
(۷) در طول فرایند طراحی، استقرار و بکارگیری (MIS) در سازمان، مدیران سازمانها می بایستی به جنبه های رفتاری کارکنان سازمان و به ویژه راهبران سیستم توجه لازم و کافی داشته باشند و آنها را در فرایند ایجاد سیستم مشارکت دهند.
(۸) چون شالوده یک (MIS) مبتنی بر رایانه مناسب و فعال، وجود سیستم های پردازش عملیات (TPS) مناسب در سازمان می باشد، لذا قبل و یا حداقل همزمان با طراحی و بکارگیری (MIS) ، زمینه بکارگیری و استفاده از (TPS) در بخش ها و امور مختلف سازمان باید فراهم شود.
(۹) تهیه طرح جامع برای بکارگیری و استفاده از سیستم های اطلاعاتی در سازمانها قبل از شروع به استفاده از (MIS) ضروری و لازم است. لذا مدیران قبل از هرگونه اقدامی در جهت استقرار (MIS) می بایستی طرح جامع سیستم های اطلاعاتی سازمان خود را تهیه و آماده نمایند تا استقرار هر سیستمی ازجمله (MIS) مبتنی بر آن صورت پذیرد.
(۱۰) جذب کارکنان کارآمد و متخصص و توانمند و ایجاد انگیزه های مناسب برای ثبات کارکنان مناسب موجود.
(۱۱) توجه بیشتر دولت به شرکتهای مشاور خصوصی (تا شرکتهای مشاور دولتی) و عدم استفاده از کارکنان خود در طراحی و استقرار سیستم های اطلاعاتی) در راستای سیاست کاهش تصدی و خصوصی سازی و رفع مشکلاتی که این شرکتها درعمل دارند.
(۱۲) تشکیل شورای (MIS) یا کمیته راهبری (MIS) از همان مراحل اولیه شروع پروژه (MIS) در سازمان زیر نظرعالی ترین مقام سازمان
(۱۳)مدیران سازمان های دولتی بایستی تلاش نمایند جو اعتماد و امید را در بین کارکنان سازمان و به ویژه متخصصان اطلاعاتی سازمان در فرایند طراحی و ایجاد (MIS) به وجود آورند و بین اهداف سازمان و اهداف کارکنان هم جهتی ایجاد نمایند.
۲- پیشنهادهایی به طراحان سیستم های اطلاعاتی در کشور:
(۱) در طول فرایند طراحی و استقرار (MIS) طراحان باید به جنبه های رفتاری مدیران و راهبران سیستم توجه لازم و کافی داشته باشند و آنها را در فرایند توسعه سیستم لحاظ نمایند.
(۲) درک و شناخت صحیح نیازهای اطلاعاتی مدیران (کاربران سیستم) در هنگام تحلیل و طراحی سیستم از اهمیت ویژه ای برخوردار است، لذا پیش بینی فرصت کافی برای این امر، ضروری و اساسی می باشد.
(۳) طراحی سیستم می بایستی به صورت گروهی انجام پذیرد و درترکیب تیم طراح سیستم، علاوه بر متخصصان رایانه، تحلیل گر، طراح سیستم و … ، فردی که دارای دانش مدیریتی و علوم رفتار سازمانی باشد، می بایستی حضور داشته و ترجیح دارد که وی به عنوان مسوول تیم طراحی انجام وظیفه نماید.
(۴) آموزش مدیران (کاربران) وراهبران سیستم درفرایند ایجاد سیستم (MIS) از اهمیت خاصی برخوردار است. طراحان سیستم می بایست آموزش های مناسب با توجه به ویژگی هایی که مدیران و راهبران سیستم دارند را پیش بینی تا امکان رضایتمندی بیشتر آنان فراهم گردد.
(۵) مدیران کاربر سیستم و راهبران سیستم در طول فرایند توسعه سیستم، دخالت و مشارکت داده شوند و تیم طراحی ترکیبی از طراحان، کاربران و راهبران باشند.
(۶) از آنجا که محیط سازمانها، فرایندها و عوامل داخل سازمانها به صورت مستمر درحال تغییر می باشند و این امر باعث می شود که نیازهای اطلاعاتی مدیران تغییر یابد، لذا باید طراحی و بهینه سازی یک (MIS) مناسب را در سازمان، فرایندی مستمر دانست. لذا طراحان بایستی قابلیت تطبیقی لازم وانعطاف مناسب را در سیستم خود پیش بینی نمایند.
(۷) تیم طراح باید محصول کار خود در مراحل مختلف را به صورت گزارش های مستند به کارفرمای خود ارائه نماید. لذاتوجه کافی به امر مستندسازی کلیه مراحل در فرایند ایجاد (MIS) از بروز مشکلات بعدی جلوگیری می نماید.
(۸) روش نمونه سازی یک ابزار و روش عمده و مناسب برای بکارگیری (MIS) در سازمانهای دولتی کشور ایران است. با این ابزار می توان ارتباط مناسبی بین طراحان، راهبران و کاربران (مدیران) به صورت عینی و عملی فراهم نموده به کمک آن فرهنگ بکارگیری (MIS) در سازمان را توسعه داد.
۳- پیشنهادهایی به راهبران سیستم های اطلاعاتی در کشور:
(۱) در طول فرایند طراحی، استقرار و بکارگیری (MIS) در سازمان، مدیران مراکز و واحدهای متولی سیستم می بایستی به جنبه های رفتاری کارکنان خود و سایر کارکنانی که در رابطه با انجام وظیفه سیستم، ارتباط دارند (راهبران)، توجه لازم و کافی را داشته باشند و آنها را در فرایند بکارگیری سیستم لحاظ نمایند.
(۲) با توجه به تأثیر مثبت مهارتها، توان تخصصی و دانش راهبران در موفقیت بکارگیری (MIS) در سازمانها از یک طرف و پایین بودن این ویژگی در راهبران (MIS) در سازمانهای دولتی از سوی دیگر، توسعه و تکمیل آموزش راهبران جهت تأمین و تکمیل و بهبود این ویژگی در آنها، پیشنهاد می گردد.
(۳) با توجه به اهمیت عوامل رفتاری، می بایستی در کلاسهای آموزش راهبران ، بر محدودیت های
سخت افزاری و نرم افزاری این سیستم ها تأکید شود تا تشویق آنها نسبت به این ابزارها کاهش یابد.
منابع و ماخذ
منابع فارسی
ابراهیمی، مریم(۱۳۸۴)، بررسی رابطه همراستایی مدیریت استراتژیک سیستم های اطلاعاتی با کارت امتیازی متوازن و عملکرد سیستم های اطلاعاتی، دانشگاه تربیت مدرس دانشکده علوم انسانی. استاد راهنما: علیرضا حسن زاده، استاد مشاور: شعبان الهی.
اعرابی، محمد و حقیقت ثابت، حسین(۱۳۸۹)، استراتژی سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات، تهران، انتشرات مهکامه، چاپ اول.
اعرابی، محمد(۱۳۸۵)، دستنامه برنامه ریزی استراتژیک، دفتر پژوهش های فرهنگی.
جعفرخانی، الهه(۱۳۸۸)، برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات: نگرش زیرساختی به فناوری اطلاعات درسازمان، نشریه مشتری مداری- نشریه داخلی شرکت خدمات پس از فروش سایپا، شماره ۷۴.
حاکی، محمد کاظم(۱۳۸۶)، برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی،: ماهنامه تدبیر-سال هجدهم-شماره ۱۷۹.
دیوید، فرد آر. (۱۳۸۸)، مدیریت استراتژیک ،علی پارسائیان و سید محمد اعرابی (مترجمان)، چاپ چهاردهم، دفتر پژوهش های فرهنگی.
رضایی، سعید، کرباسیان، مهدی و امامی بابادی، بهمن(۱۳۸۹)، بررسی کارایی و چالشهای موجوددر سیستم اطلاعاتی مدیریت، اولین همایش ملی فناوری های نوین در صنایع نفت و گاز.
رهنورد، فرج اله(۱۳۸۰)، مدیریت سیستم های اطلاعاتی ، مؤسسه عالی آمو زش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی.
رهنورد، فرج اله، و طاهری، حسن(۱۳۸۲)، نیاز مدیران ارشد به سیستم های اطلاعاتی، مجله فرایند مدیریت و توسعه، شماره ۶۱ و ۶۰ ، ص ۵۳-۴۸.