اوج عملکرد فیزیولوژیکی معمولا قبل از ۳۰ سالگی رخ می دهد و بعد از آن در معرض کاهش وابسته به سن که میزان آن ۷۶/۰ تا ۱/۰ درصد در سال است قرار می گیرد (۷۹). سیستم قلبی- تنفسی که در برابر چنین تغییراتی ایمن نیست، کاهش بارزی در ظرفیت هوازی نشان می دهند. حداکثر اکسیژن مصرفی ۵ تا ۱۵ درصد در هر دهه بعد از سن ۲۵ سالگی کاهش می یابد (۹۵). به نظر می رسد بیشترین میزان کاهش بعد از سن ۴۰ سالگی رخ می دهد که تا سن ۶۵ سالگی، حدود ۳۰ درصد کاهش در میزان حداکثر اکسیژن مصرفی وجود دارد. این کاهش به طور عمده ناشی از کاهش برون ده قلبی بیشینه، ضربان قلب و تفاوت خون سرخرگی و سیاهرگی است (۹۰،۱۴۵). در مقایسه با افراد جوان، برون ده قلبی افراد مسن ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش یافته است (۱۳۴). عوامل اصلی این کاهش عبارتند از:

 

• • کاهش ضربان قلب بیشینه به میزان ۶ تا ۱۰ ضربه در دقیقه به ازای هر دهه، به طوری که ضربان قلب بیشینه ۷۰ سالگی، ۲۵ درصد کمتر از ضربان قلب ۲۰ سالگی است (۹۰،۱۴۵).

 

• • کاهش حجم ضربه ای که بازتاب کاهش انقباض پذیری بطن چپ و کاهش ارتجاع پذیری بطنی هنگام پر شدن و کاهش پاسخ انقباضی به تحریک سمپاتیکی است (۱۱۲).

 

• • کاهش تفاوت خون سرخرگی- سیاهرگی در جریان افزایش سن که آن هم عامل اصلی در تعیین ظرفیت هوازی است که منجر به کاهش حداکثر اکسیژن مصرفی می شود (۷۹).

 

از جمله دلایل کاهش تفاوت خون سرخرگی- سیاهرگی در جریان افزایش سن، کاهش نسبت تار به مویرگ، کاهش هموگلوبین کل و کاهش ظرفیت تنفسی عضلات اسکلتی است (۷۹). از جمله دلایل دیگر کاهش ظرفیت هوازی در جریان افزایش سن می توان به کاهش توده میتوکندریایی، کاهش آنزیم های اکسایشی عضلات اسکلتی، افزایش فشار خون و مقاومت محیطی و کاهش ظرفیت اتساع عروقی اشاره کرد (۹۰،۸۹). دستگاه ریوی نیز با افزایش سن کاهش هایی در ظرفیت عملکردی نشان می دهد که توان هوازی را تحت تاثیر قرار می دهد و این کاهش بین سنین ۳۰ تا ۶۰ سالگی رخ داده و در سال های بعدی بدتر می شود (۷۹).
۲-۲-۵- استقامت عضلانی
استقامت عضلانی، توانایی یک عضله یا گروهی از عضلات برای انجام تعدادی حرکات یکنواخت و یا

انقباض نسبتا طولانی است و یا توانایی عضله یا گروهی از عضلات برای تکرار اجرا و یا تحمل انقباض عضلانی زیر بیشینه در دوره ای از زمان است (۴۰). استقامت عضلانی از عوامل مهم آمادگی جسمانی مرتبط با تندرستی است و برای فعالیت های روزانه، حفظ استقامت عملکردی به ویژه در دوره کهولت و شرکت در فعالیت های اوقات فراغت بدون خستگی بی مورد لازم و ضروری است (۴۶،۸۰).
۲-۲-۵-۱- سازگاری های ایجاد شده درجریان تمرینات استقامتی عبارتند از:

 

• • افزایش قطر و تعداد تارهای کند انقباض

 

• • افزایش ذخایر انرژی (کربوهیدرات و چربی) عضله

 

• • افزایش تراکم مویرگی عضله

 

• • افزایش تعداد میتو کندری ها

 

• • افزایش غلظت میوگلوبین عضله (۴۶).

 

۲-۲-۵-۲- عوامل موثر بر استقامت عضلانی
عواملی که بر استقامت عضلانی اثر می گذارند تعداد تکرار و مقاومت هستند که بر اساس تغییر در آنان سه حالت زیر به وجود می آیند:

 

• • تعداد تکرار کم و مقاومت زیاد

 

این نوع استقامت به دلیل وجود مقاومت زیاد از تعداد تکرار کمی برخوردار است و پس از مدت نه چندان زیاد فرد دچار خستگی می شود. این نوع استقامت را استقامت غیر هوازی می گویند که ارتباط مستقیمی با قدرت عضلانی داشته و یکی از شیوه های افزایش قدرت می باشد، مانند حرکت کشش از بارفیکس (۴۴).

 

• • تعداد تکرار متوسط و مقاومت متوسط

 

این نوع استقامت عضلانی، دارای مقاومتی با وزن کمتر نسبت به روش قبل است. البته رابطه آن با قدرت عضلانی ضعیف تر است. بنابراین تعداد تکرار آن بیش تر می شود. و نقش استقامت عضلانی در آن بیش تر می باشد، مانند حرکت درازو نشست (۴۴).

 

• • تعداد تکرار زیاد و مقاومت کم

 

در این نوع استقامت به دلیل داشتن مقاومت سبک تعداد تکرار آن زیاد است و دیگر قدرت عضلانی در آن نقشی ندارد و از این رو به آن استقامت هوازی نیز می گویند. این نوع استقامت عضلانی در دویدن ها و شنا که دست ها و پاها یک حرکت مشابه را در مدت طولانی انجام می دهند مشخص می شود (۴۴).
۲-۲-۵-۳- رابطه قدرت عضلانی با استقامت عضلانی
با توجه به عوامل موثر در استقامت عضلانی، می توان گفت که هر چه مقاومت زیاد باشد و تعداد تکرار کم نقش قدرت عضلانی در حرکت بیش تر است. یعنی می توان آنقدر مقاومت را زیاد کرد که فرد فقط یک مرتبه بتواند آن حرکت را انجام دهد. حال اگر فرد بتواند دو یا سه مرتبه حرکت را انجام دهد باز هم قدرت عضلانی در آن نقش دارد و سهم استقامت عضلانی ناچیز است. به همین ترتیب هر چه تعداد تکرار بیش تر شود، سهم قدرت عضلانی کمتر شده و در حرکت ها با تکرار زیاد، دیگر قدرت عضلانی در آن نقش ندارد. بنابراین می توان گفت که قدرت و استقامت عضلانی، در دو سوی یک خط قرار دارند که تعداد تکرار نقش آن را در حرکت مشخص می کند و هر چه نقش یکی کمتر نقش دیگری بیش تر می شود (۴۴).
۲-۲-۶- انعطاف پذیری
یکی دیگر از فاکتورهای آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت انعطاف پذیری است. انعطاف پذیری توانایی یک مفصل یا گروهی از مفاصل برای حرکت روان در طول دامنه حرکتی را می گویند (۷). انعطاف پذیری به دو روش توسعه می یابد.
انعطاف پذیری ایستا: حدود تغییرات حرکت به گرد محور مفصل انعطاف پذیری ایستا تعریف شده است. در این روش حرکت از کم شروع شده و به تدریج بر دامنه حرکتی افزوده می شود (۴۶).
انعطاف پذیری پویا: عبارت است مقابله یا مقاومت مفصل در برابر حرکت. این نوع انعطاف پذیری مربوط به تغییر حرکت کامل مفصل نبوده بلکه با نیروهایی که در برابر هر نوع تغییر مقاومت می کنند سرو کار دارد(۷).
۲-۲-۶-۱- اهمیت انعطاف پذیری
انسان ها برای حرکت به انعطاف پذیری نیازمندند؛ بعلاوه انعطاف پذیری سبب توسعه و پیشرفت فعالیت های ورزشی شده و نیز از بروز آسیب ها جلوگیری می کند (۴۶). انعطاف پذیری مناسب و کافی موجب افزایش آزادی و راحتی حرکات، با صرفه بودن تلاش عضلانی، موفقیت در بعضی فعالیت های ورزشی و کاهش آسیب پذیری عضلات اسکلتی می شود (۷). انعطاف پذیری نه فقط در اجرای مهارت های ویزه اهمیت دارد، بلکه پیشرفت های اخیر طب ورزشی موید اهمیت انعطاف پذیری در تندرستی عمومی و آمادگی جسمانی است (۵۹).
۲-۲-۶-۲- کاربرد های انعطاف پذیری
کوربین و لیندزی^۱ برخی از کاربردهای انعطاف پذیری را به صورت زیر نام برده اند:

 

• • انعطاف پذیری کافی ممکن است در پیشگیری یا کاهش بعضی از کمردردها، گرفتگی ها و کشیدگی

 

های عضلانی موثر باشد.

سادگی کاربرد عامل مهمی در تداوم استفاده از این نظام هاست. پیشنهاداتی ارائه شده است مبنی بر اینکه نظام پایه جستجوی پیوسته را می توان به منظور کمک به کاربر نهایی ارتقاء بخشید.
۲-۲-۱۳- مدیریت یکپارچه اطلاعات
در شکل آرمانی، اشاعه به معنای استفاده یکپارچه از تمام اطلاعات مربوط و مناسب توسط کاربر است بدون آن که خود وی مجبور باشد برای به دست آوردن اطلاعات مختلف از منابع جداگانه تلاش کند.

نظام مدیریت یکپارچه اطلاعات دانشگاهی (^[۶۰] (IAIMS که توسط کتابخانه ملی پزشکی ایجاد شده، نظامی است که در همین راستا کار می‌کند( ماتسن و کوپر^[۶۱]). به منظور تایید تصمیم‌گیری های بالینی و پژوهشی، متخصص مراقبت های پزشکی باید بتواند اطلاعات موردنظر بیماران، نتایج آزمون های آزمایشگاهی، آمارهای همه‌گیرشناسی، فایل های داده‌های خاص (مانند موافقت نامه‌ها و طرح های درمانی)، و همچنین مطالب مربوط در مجله‌های جدید را از طریق رایانه روی میز خود فراخوانی کند.
چنین اندیشه‌هایی مطمئناً در حوزه تجارت و صنعت نیز مصداق دارد. گزارش های داخلی مربوط، داده‌های مربوط به فروش و بازاریابی، گزارش های بازرگانی، مقررات و محدودیت های دولتی، و متون انتشار یافته باید به منظور استفاده توسط شخص تصمیم گیرنده، به صورت یکپارچه درآید. یادآوری می شود که اگرچه تقریباً در هر موضوع قابل تصوری پایگاه هایی وجود دارد، اما تحویل و دسترس‌پذیری اطلاعات موردنیاز به دلیل وجود اطلاعات فوق‌العاده زیاد دچار اختلال می شود. استفاده مولد از اطلاعات نه صرفاً موجود بودن آنها، بلکه به پیش گزینی، هماهنگی موثر، و پیوند دادن میان منابع اطلاعاتی بستگی دارد. کاربردهای مدیریت یکپارچه اطلاعات در حوزه‌های تخصصی به تدریج به منصه ظهور درمی‌آید. مجله‌های الکترونیکی پیوسته در زمینه شیمی توانمندی های جستجو در «نظام پیوسته چکیده نامه شیمی^[۶۲]» را، که نسخه پیوسته^[۶۳]، نشریه چکیده نامه شیمی^[۶۴] است، به متن کامل مقاله‌ها در مجله‌های مربوط پیوند می‌زند.
همانگونه که پیشتر بیان شد، موسسه Mead Data Central خدمات MEDIS را نیز به منزله یک منبع اطلاع رسانی یکپارچه که تعدادی از منابع پزشکی را هماهنگ کرده است ارائه می کند.
۲-۲-۱۴- خدمات اطلاعات پردازش شده
امروزه، جامعه از وجود اطلاعات بیشتری آگاه است وکاربردهای ثمربخش بیشتری برای آن یافته است. همچنین، سطح انتظار جامعه از خدمات اطلاع‌رسانی بالاتر رفته است. به موازات سازماندهی و دسترس پذیر کردن تعداد بیشتری از منابع اطلاعاتی به شکل الکترونیکی، تقاضاهای بیشتری برای تحویل عملی اطلاعات مطرح می شود. برای نمونه، در بخش تجارت، کاربران انتظار دارند اطلاعات پردازش شده را به شکل خلاصه در اختیار داشته باشند و بتوانند اطلاعات و اخبار تجاری را از طریق نظام های اطلاع‌رسانی پیگیری کنند. تعداد فزاینده‌ای از موسسه‌های بازرگانی فرآورده‌هایی ارائه داده‌اند که ویژه این گروه از کاربران است.
برای مثال، واسطه‌های اطلاعاتی مستقل بسته‌های اطلاعاتی را براساس سفارش در شکل کاملاً کاربردی ارائه می‌دهند. این واسطه‌ها می توانند تازه‌ترین اطلاعات یک بازار معین را به صورتی منظم عرضه کنند. بطور خلاصه، اشاعه اطلاعات و دسترسی به آن را از راه های گوناگون می توان محقق کرد. پیشرفت های اخیر در شبکه‌سازی، همراه با پیشرفت های فناوری اطلاعات، بطور چشمگیری موجب تسهیل خدمات تحویل منبع شده است. تحویل الکترونیکی منابع تغییرات ژرفی در سطح جهانی و ملی به وجود آورده است. در گذشته، کاربرانی که در مناطق دور زندگی می‌کردند در مقایسه با آنهایی که نزدیک مراکز شهری بزرگ و غنی از نظر منابع یا کتابخانه‌های بزرگ دانشگاهی و پژوهشی زندگی می‌کردند، از عدم دسترسی به اطلاعات در رنج بودند. با در اختیار بودن بنگاه های اطلاع رسانی و دسترسی پیوسته و جهانی به هزاران پایگاه داده‌، عدم دسترسی تا حد زیادی به صورت یک سوال در مورد اینکه آیا می توان هزینه نسبتاً متعادلی را پرداخت یا نه، کاهش یافته است. تحویل اطلاعات از امور دستی غیر متمرکز، ابتدا به امکانات متمرکز و مهار شده توسط رایانه، و اکنون به توانمندی های توزیعی که صفحه‌های نوری و ریز رایانه‌ها فراهم می‌آورند تحول یافته است.( حری، ۱۳۷۲، ۱۳-۲۲)
خدمات آگاهی رسانی جاری موجب توسعه ارزشمند خدمات اطلاع رسانی درخواستی^[۶۵] شده است. هر خدمت اشاعه گزینشی اطلاعات که منابع اطلاعاتی سودمند، روزآمد و جدید را برای کاربر فراهم سازد، این امر را به اثبات می‌رساند که، در دراز مدت، با صرفه‌ترین خدمت است. موفقیت خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات در میزان حساسیت و درک و فهمی نهفته است که با داشتن آنها پرونده‌های موضوعی را تشکیل و مورد بازنگری قرارمی‌دهیم، و روزآمد نگه می‌داریم.
با این حال، میزان و سطح اشاعه اطلاعات یکی از امور موردنظر در هدف های نظام اطلاع‌رسانی و یکی از ارزش های مورد انتظار از اطلاعات در یک سازمان محسوب می شود.
برای مثال، یکی از هدف های یک کتابخانه بیمارستانی می تواند تهیه فهرست هایی از مشخصات مقاله‌های مجله‌ها باشد، و اینکه آیا و چه زمانی درخواست های اطلاعاتی از سوی متخصصان مراقبت های پزشکی باید تحویل گرفته شود، تحویل سریع و به موقع چنین سیاهه‌هایی به بخش مربوطه بیمارستان سطح خوبی از اشاعه اطلاعات قلمداد می شود.
در مقابل هدف بالا، هدف های یک موسسه خدمات جستجو در یک شرکت سازنده اتومبیل که در رقابت با سایر شرکت های مشابه است می تواند کاملاً متفاوت باشد.
۲-۲-۱۵- مثالی موفق از اشاعه گزینشی اطلاعات
۲-۲-۱۵-۱- اجرای اشاعه گزینشی اطلاعات در سامانه‌های داده پایگاهی
پردازش اشاعه گزینشی اطلاعات یکی از کاربردهای مهم نرم‌افزار داده پایگاهی گریپس (سامانه عمومی پردازش اطلاعات رابطه مبنا) است. یکی از ویژگی‌های مهم این نرم‌افزار آن است که دو امکان همزمان را در اختیار بهره‌گیر قرار می‌دهد : امکان انجام پرس و جوی خودکار، و امکان انجام پرس و جو در یکی از کاربردهای جاری در داده پایگاه‌های فرعی (بخشی) مختلف در کاوش‌های خودکار، یک پرس‌وجو برای داده پایگاه هایی که چرخه روزآمد سازی منظمی دارند تهیه می شود و سپس درزمان تعریف شده، به طور خودکار راه‌اندازی می‌گردد. این سامانه نیازمند دو قطعه اطلاعاتی پیش گزیده است.
* گستره زمانی^[۶۶]
* فاصله بین نوبت‌های پردازش.
این اطلاعات، مبنای ملزومات سامانه است و باید هم با چرخه‌های روزآمدسازی مورد استفاده در داده پایگاه موردنظر و هم با مقتضیات بهره‌گیر، همخوانی داشته باشد.

 

1. 1. گستره زمانی

 

گستره زمانی، اطلاعاتی را دربر دارد که به موجب آن مشخص می شود چه بخش‌هایی از داده پایگاه باید براساس پرس‌وجوی جاری کاوش شود. در این ارتباط، هم تعریف مبتنی بر بخش (های داده پایگاه) امکان پذیر است.

 

مثال‌هایی از گستره زمان :

ژانویه ۱۹۹۰ تا دسامبر ۱۹۹۶

ژانویه ۱۹۹۶ تا دسامبر ۱۹۹۶

اکتبر ۱۹۹۶

بخش‌های داده پایگاه (داده پایگاه‌های فرعی)

روزآمدهای آتی (تا ۳۱ دسامبر ۲۰۰۹)

دو یا چند فاصله زمانی را نیز می توان با هم ترکیب کرد، مثل «تمام یافته‌های داده پایگاه جاری» و «روزآمدهای آتی».

۵۶۵۱۵/۱

۶۶۹۸/۶

۲۱۲

زن

 

 

در جدول ۴-۳۵ مشاهده می‌شود که میانگین نمره کل کیفیت زندگی دانشجویان پسر برابر با ۵۲/۸۰ می باشد. این میانگین برای دانشجویان دختر برابر با ۵۰/۸۴ می باشد. نتایج آزمون t نشان می‌دهد که تفاوت میانگین مشاهده شده، از لحاظ آماری معنادار می باشد(۰۵/۰p<)؛ لذا با توجه به میانگین نمرات دانشجویان دختر و پسر، می‌توان گفت که کیفیت زندگی دانشجویان دختر به طور معناداری بیشتر از دانشجویان پسر می‌باشد.

در ادامه، تفاوت میانگین بعد جسمانی کیفیت زندگی بین زنان و مردان بررسی می‌گردد. از آنجایی که میزان معناداری بیشتر از ۰۵/۰ بوده و در حد قابل قبول قرار ندارد تفاوت میانگین بعد جسمانی بین زنان و مردان معنادار نیست.
در مورد بعد روانی مشاهده می گردد که هرچند میانگین بعد روانی کیفیت زندگی زنان به میزان ۵۵۵۹/۰ بیشتر از مردان می‌باشد ولی نتیجه آزمون تی نشان می‌دهد این تفاوت از لحاظ آماری معنادار نمی‌باشد.
در جدول ۴-۳۵ مشاهده می‌شود که میانگین نمره بعد محیطی کیفیت زندگی دانشجویان پسر برابر با ۴۷۶۲/۲۴ می باشد. این میانگین برای دانشجویان دختر برابر با ۶۱۳۲/۲۵ می باشد. نتایج آزمون t نشان می‌دهد که تفاوت میانگین مشاهده شده، از لحاظ آماری معنادار می باشد(۰۵/۰p<)؛ لذا با توجه به میانگین نمرات دانشجویان دختر و پسر، می‌توان گفت که کیفیت زندگی دانشجویان دختر در بعد محیطی به طور معناداری بیشتر از دانشجویان پسر می‌باشد.
در انتها میانگین بعد روابط اجتماعی بین دانشجویان زن و مرد مقایسه می‌گردد تا معنادار بودن تفاوت میانگین این بعد در این دو گروه بررسی گردد. نتایج آزمون در جدول زیر ارائه گردیده است. همانگونه که مشاهده میگردد. میزان۳۳۶/۰sig= می باشد، از این رو تفاوت موجود معنادار نمی‌باشد.
فرضیه نهم:
بین میانگین کیفیت زندگی دانشجویان مجرد و متأهل تفاوت معناداری وجود دارد.
جدول ۴-۳۶- شاخص های آماری مربوط به نمرات کیفیت زندگی دانشجویان را بر حسب وضعیت تأهل نشان می‌دهد.
جدول ۴-۳۶- شاخص های آماری مربوط به نمرات کیفیت زندگی دانشجویان و ابعاد آن بر حسب وضعیت تأهل

 

معناداری

درجه آزادی

t

تفاوت میانگین ها

انحراف استاندارد

میانگین

تعداد

جنس

 

 

۲۰۶/۰

۳۵۵

۲۶۸/۱-

۲۴۳۴/۳-

۶۰۵۳۱/۱۳

۸۸۹۹/۸۲

۳۲۷

مجرد

کیفیت زندگی

 

۹۶۳۰۵/۱۰

۱۳۳۳/۸۶

۳۰

متأهل

 

۷۷۲/۰

۳۵۵

۲۹۰/۰-

۲۴۷۴۰/۰-

۵۴۱۲۳/۴

۷۸۵۹/۲۳

۳۲۷

مجرد

بعد جسمانی

روایی و پایایی ابزارهای گردآوری اطلاعات
۲-۵-۱. روایی
مفهوم روایی یا اعتبار به این سؤال پاسخ می‌دهد که ابزار اندازه‌گیری تا چه حدَ ویژگیهای مورد نظر را می‌سنجد. به عبارتی دیگر، میزان اعتبار یک ابزار اندازه گیری به این بستگی دارد که تا چه حدّ بتواند آنچه را که اندازه گیری آن مورد نظر است، به طور واقعی اندازه گیری کند. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه‌گیری نمیتوان به درستی و دقّت به داده های حاصل از آن اطمینان داشت. ابزار اندازه گیری ممکن است برای اندازه گیری یک ویژگی اعتبار داشته باشد، در حالی که برای سنجش همان ویژگی در جامعه دیگر از هیچ‌گونه اعتباری برخوردار نباشد. منظور از روایی این است که مقیاس و محتوای ابزار یا سؤالهای مندرج در ابزار به طور درست و دقیق متغیّرها و موضوع مورد مطالعه را بسنجد.

همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد پرسشنامه هوش هیجانی سبیریاشرینک توسط منصوری (۱۳۸۰) در ایران هنجاریابی شد و روایی آن نیز در حد مطلوب گزارش شد. پرسشنامه اضطراب کتابخانه‌ای بوستیک نیز توسط جوکار و طاهریان (۱۳۸۷) مطابق با محیط‌های فرهنگی دانشگاه‌های ایران ارائه شد و روایی آن نیز مورد قبول گزارش شد. همچنین روایی صوری این پرسشنامه‌ها در پژوهش حاضر نیز توسط ۱۳نفر از استادان فن (از دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه اصفهان) مورد تأیید قرار گرفت.
۲- ۵-۲. پایایی
پایایی یکی از ویژگی‌های فنی ابزار اندازه‌گیری است و با این امر سروکار دارد که ابزار اندازه‌گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می‌دهد. به عبارت دیگر ضریب پایایی نشان‌گر آن است که تا چه اندازه ابزار اندازه‌گیری ویژگی‌های با ثبات آزمودنی و یا ویژگی‌های متغیَر وی را می‌سنجد (اشرفی ریزی، کاظم‌پور، ۱۳۸۷، ص۹۵). در مطالعه منصوری (۱۳۸۰) – که در آن پرسشنامه سیبریاشرینک هنجاریابی شد- ضریب پایایی برای هوش هیجانی بر اساس روش آلفای کرونباخ برای ۳۳ گویه به دست آمده است. ضریب پایایی کل آزمون ۸۴/۰ بوده که می‌توان گفت آزمون هوش هیجانی ترجمه شده از پایایی خوبی برخوردار است. در پژوهش حاضر نیز -پس از سنجش روایی و اعمال برخی اصلاحات جزئی در پرسشنامه که بر اساس مشورت با ۱۳ نفر از صاحب‌نظران صورت پذیرفت- پایایی پرسشنامه مذکور با بهره گرفتن از روش محاسبه آلفای کرونباخ ۷۷/۰ به‌دست آمد.
پیش از سنجش روایی پرسشنامه‌ی اضطراب کتابخانه‌ای بوستیک شرایط خاص کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی بوشهر و دانشگاه خلیج فارس مد نظر قرار گرفت و در نهایت ۱۰ گویه از گویه‌های موجود در پرسشنامه اصلی که با ویژگی‌های این کتابخانه‌ها همخوانی نداشتند- با مشورت ۱۳ نفر از صاحب‌نظران- از نسخه نهایی حذف شدند. آنگاه پایایی پرسشنامه با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت که این مقدار برابر ۶۹/۰ بدست آمد.
جدول ۲-۳. ضرایب آلفای کرونباخ برای متغیّرهای پژوهش

 

متغیّرهای پژوهش	تعداد گویه‌ها	آلفای کرونباخ
هوش هیجانی	۳۳ گویه	۷۷۲/۰
اضطراب کتابخانه‌ای	۳۳ گویه	۶۹۲/۰

۲-۶. فرایند گردآوری داده ها
مراحل انجام این پژوهش را می‌توان به صورت موردی – به صورت زیر- بیان نمود:
توزیع هم‌زمان پرسشنامه‌های اضطراب کتابخانه‌ای و هوش‌ هیجانی میان هر یک از دانشجویان؛
گردآوری پرسشنامه‌ها؛
تجزیه و تحلیل داده‌ها با بهره گرفتن از نرم‌افزار SPSS و با توجه به سؤال‌ها و اهداف پژوهش؛
جمع‌بندی نهایی و ارائه پیشنهادهای کاربردی.
تجزیه و تحلیل آماری داده ها
آزمون فرض نرمال بودن متغیّرها
قبل از تعیین نوع آزمون مورد استفاده به خصوص در آزمونهای مقایسهای لازم است از نرمال بودن توزیع ارزشهای متغیّرها مطمئن شویم. در صورتی که توزیع نرمال باشد، استفاده از آزمونهای پارامتری توصیه می‏شود و در غیر این صورت استفاده از آزمون‏های ناپارامتری مدّ نظر قرار خواهد گرفت. از آنجایی که متغیّرهای مورد بررسی در این پژوهش از نوع کمّی می‏باشند، آزمون کولموگروف- اسمیرنوف^[۱۰۵] بهترین گزینه برای تعیین نرمال بودن متغیّرها می‏باشد. از اینرو فرض‏ها به شرح زیر می‏باشند:
فرض صفر: متغیّر تحت بررسی دارای توزیع نرمال است.
فرض مقابل: متغیّر تحت بررسی دارای توزیع نرمال نیست.
برپایه این آزمون در صورتی که سطح معناداری آزمون از عدد ۰۵/۰ کمتر شود توزیع ارزشهای متغّیر تحت بررسی نرمال نیست و در غیر این صورت نرمال است. همانگونه که در جدول ۲-۴، نشان داده شده است، بیشتر عوامل غیر نرمال توزیع شدهاند. برای توزیعهای غیرنرمال در صورتی از آزمونهای ناپارامتری استفاده شد که واریانسها در تی تست یکسان نبود. بر این اساس برای تحلیل آنها از آزمونهای پارامتری یا ناپارامتری استفاده شد.
جدول ۲-۴. نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف برای امتیاز کل و امتیاز مؤلّفههای هوش هیجانی و اضطراب کتابخانهای

 

عوامل	میانگین	انحراف معیار	آماره Z	سطح معناداری	نتیجه
عوامل ناشی از تعامل با کتابداران	۱/۳۳	۳۵/۷	۱۸/۱	۱۲/۰	نرمال

شرح سرویس VMware HA
به طور کلی می توان گفت سرویس HA در حال کار بودن دائمی ماشین های مجازی را تضمین می کند. با این توضیح که این سرویس سیستم های میزبان را که از طرف مدیر سیستم مشخص شده در یک کلاستر قرار می دهد و به طور دائمی آنها را مانیتور می کند. هر گاه مشکلی برای میزبان مربوطه پیش بیاید و به هر دلیل از مدار خارج شود^[۱۶۰]، این سرویس ماشین های مجازی در حال اجرا بر روی سیستم میزبان مختل شده را به سرعت بر روی سیستم های دیگر راه اندازی می کند ]۶۱[.

مفهوم میزبانان اصلی^[۱۶۱] و میزبانان ثانویه^[۱۶۲]
وقتی مدیر سیستم در زمان راه اندازی اولیه دیتا سنتر و یا پس از آن در هنگام کار آن میزبانی را به یک کلاستر HA اضافه می کند، یک agent بر روی میزبان نصب می شود که وظیفه برقراری ارتباط با بقیه میزبانان حاضر در آن کلاستر را بر عهده دارد. به طور قراردادی، پنج میزبان اول در کلاستر به عنوان میزبانان اصلی و بقیه میزبانان افزوده شده به کلاستر به عنوان میزبانان ثانویه معین می شوند. میزبانان اصلی وظیفه اطلاع رسانی در مورد وضعیت کلاستر به همه میزبانان را بر عهده دارند . همچنین در صورت بروز مشکل و اختلال برای یکی از اعضای کلاستر، این میزبانان اصلی هستند که پروسه failover را شروع و سازمان دهی می کنند. اگر یکی از میزبانان اصلی به هر دلیل از مدار خارج شود (مثلا به دلیل بروز اختلال و یا خاموش شدن عمدی با هدف تعمیر و نگهداری) سرویس HA یکی از میزبانان ثانویه را به عنوان میزبان اصلی منسوب می کند.
هر میزبانی که عضو یک کلاستر HA می شود باید لزوما با یکی از میزبانان اصلی ارتباط برقرار کند تا پیکربندی سرویس HA بر روی آن تکمیل گردد. این وضعیت در مورد اولین میزبانی که به یک کلاستر اضافه می شود استثنا است. باید توجه داشت که وجود حداقل یک میزبان اصلی در یک کلاستر برای کارکرد درست آن ضروری است. به این معنی که اگر همه میزبانان اصلی غیر قابل دسترسی شوند و قادر به پاسخگویی نباشند، هیچ میزبان دیگری نمی تواند عضو کلاستر مذکور شود.
یکی از سیستم های میزبان اصلی به عنوان میزبان اصلی فعال^[۱۶۳] معین می شود و وظایف زیر را بر عهده خواهد داشت:
تصمیم گیری در مورد اینکه ماشین های مجازی مربوط به یک میزبان مختل شده در کجا و روی کدام میزبان باید دوباره راه اندازی شوند
به خاطر نگه داشتن وضعیت ماشین های مجازی و میزبانانی که در مرحله راه اندازی مجدد (restart) دچار اختلال شده اند.
تعیین اینکه چه زمانی برای تلاش مجدد برای restart یک ماشین مجازی مناسب است.
اگر یک میزبان اصلی فعال دچار مشکل شده و از مدار خارج شود، یک میزبان اصلی دیگر جای آن را می گیرد.
در این بخش با دقیقتر شدن روی مدل ارائه شده در بخش قبل، به مدل سازی و تحلیل نحوه کار سرویس HA در دیتا سنتر نمونه خواهیم پرداخت. این مدل در واقع شرح نحوه انتقال کنترل در مجموعه وظایف خلاصه شده در گزارهای بین موقعیت های P43 و P44 از مدل شکل ۴٫۴ است. به عبارت دیگر، P0 در این مدل معادل P43 در مدل ۴٫۴ می باشد.
تشخیص خطا و ایزوله شدن میزبان از شبکه
Agent ها با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند و به این ترتیب از فعال و سالم بودن میزبانان عضو کلاستر مطمئن می شوند. این فرایند با تبادل سیگنال های ضربانی^[۱۶۴] که به طور پیش فرض هر ۱ ثانیه یک بار انجام می شود صورت می پذیرد. اگر با گذشت یک بازه زمانی ۱۵ ثانیه ای هیچ سیگنالی از طرف یک میزبان دریافت نگردد، و پس از آن میزبان مذکور به درخواست ping جواب ندهد، این میزبان یک کامپیوتر از کار افتاده و از مدار خارج شده محسوب می شود. در صورت از کار افتادن یک میزبان، کلاستر تلاش می کند تا ماشین های مجازی در حال کار روی آن میزبان را رفع ایراد^[۱۶۵] نماید. به این معنی که این ماشین ها را بر روی میزبانان دیگری که منابع آزاد یا رزرو شده دارند restart نماید. همانطور که در فصل قبلی اشاره شد منظور از منابع در اینجا به طور اعم پردازنده و حافظه می باشد.
ایزوله شدن یک میزبان از شبکه هنگامی رخ می دهد که میزبان کاملا سالم و در حال کار است اما نمی تواند با هیچ یک از میزبانان دیگر در کلاستر ارتباط برقرار کند و سیگنال ضربانی را مبادله نماید. به طور پیش فرض اگر میزبانی به مدت ۱۲ ثانیه سیگنالی از هیچ یک از میزبانان حاضر در کلاستر دریافت نکند، تلاش می کند تا آنها را ping نماید. در صورت عدم موفقیت در دریافت جواب ping (ping reply)، خود را به عنوان یک میزبان ایزوله شده از شبکه شناسایی می کند.
در صورتی که میزبان ایزوله شده نتواند ارتباط خود با شبکه و بقیه میزبانان کلاستر را در طول یک بازه زمانی ۱۵ ثانیه ای دوباره برقرار کند، میزبانان دیگر کلاستر آن را به عنوان یک میزبان از کار افتاده تلقی کرده و تلاش خواهند کرد تا ماشین های مجازی روی آن را رفع ایراد کنند. اما با توجه به اینکه میزبان ایزوله شده هنوز فعال است و به منبع ذخیره سازی مشترک دسترسی دارد، این میزبان هنوز کنترل فایل های مربوط به ماشین های مجازی خود را در اختیار دارد و این فایل ها برای میزبان مذکور قفل هستند. لازم به توضیح است که برای جلوگیری از تخریب داده های مربوط به ماشین های مجازی و فایل های آنها، VMFS مکانیزمی برای جلوگیری از دسترسی همزمان چندین میزبان به یک ماشین مجازی دارد که توسط آن، فایل های مربوط به یک ماشین مجازی در حال کار را قفل می کند تا میزبانان دیگر نتوانند عملیات خواندن و نوشتن انجام دهند^[۱۶۶]. بنابراین تلاش برای راه اندازی مجدد ماشین های مجازی در حال کار بر روی یک میزبان ایزوله شده با شکست روبرو خواهد شد. برای رفع این مشکل، میزبان ایزوله شده پس از اطمینان از وضعیت قطعی خود از شبکه، اقدام به خاموش کردن ماشین های مجازی خود می کند. به این ترتیب قفل مربوط به فایل ماشین های مذکور آزاد شده و آنها می توانند بر روی میزبانان در حال کار دیگر در کلاستر راه اندازی شوند.
استفاده همزمان VMware HA و DRS
استفاده همزمان سرویس HA و سرویس زمان بندی تخصیص منابع (DRS) در یک دیتا سنتر، امکان ترکیب رفع اشکال اتوماتیک ماشین های مجازی را به همراه ایجاد تعادل در بار اجرایی بر روی منابع^[۱۶۷] فراهم می نماید. ترکیب درست این دو سرویس به ما امکان متعادل کردن سریع تر بار وارد شده از سوی ماشین های مجازی به میزبانان، بعد از انتقال آنها توسط سرویس HA از یک میزبان به میزبان دیگر را می دهد.
بعد از اینکه سرویس HA فرایند رفع اشکال یک میزبان از کار افتاده را انجام داد و ماشین های مجازی وی را بر روی میزبانان سالم کلاستر راه اندازی نمود، اولین اولویت اجرایی آن، فراهم کردن امکان دسترسی به همه ماشین های مجازی مذکور^[۱۶۸] خواهد بود. پس از اینکه ماشین های مجازی روی میزبانان جدید مجددا راه اندازی شد، میزبانان جدید این ماشین ها ممکن است به شدت تحت فشار کمبود منابع باشند در حالی که میزبانان دیگری در کلاستر بار پردازشی کمی دارند. باید توجه داشت که سرویس HA با توجه به میزان پردازنده و حافظه رزرو شده اقدام به انتقال ماشین ها می کند ولی میزان مصرف واقعی منابع توسط ماشین های مجازی ممکن است با این تخمین متفاوت باشد.
همچنین ذکر این نکته ضروری است که در فرایند انتقال ماشین های مجازی به وسیله سرویس HA و برقراری تعادل در منابع مصرفی میزبانان توسط سرویس DRS، اعمال گفته شده در مورد میزبانانی که در وضعیت نگهداری^[۱۶۹] هستند انجام نخواهد شد. به عبارت دیگر ماشین های مجازی از روی این میزبانان تخلیه نمی شوند. این امر به دلیل حفظ منابع رزرو شده برای مرحله رفع اشکال انجام می شود. در صورت نیاز به انتقال این ماشین های مجازی، مدیر سیستم باید این کار را به صورت دستی و به کمک سرویس VMotion انجام دهد.
در ادامه این بخش به طراحی یک مدل فرمال و تحلیل رفتار های سرویس VMware HA بر روی مدل مربوطه خواهیم پرداخت.

ارائه مدل فرمال از نحوه کار سرویس HA
در این قسمت به ارائه مدلی فرمال از سرویس VMware HA به کمک ابزار شبکه های پتری می پردازیم تا بتوانیم تصویر دقیقتری از نقاط ضعف و نحوه کار آن به دست آوریم.
با توجه به نحوه کار شرح داده شده در قسمت قبل، و با این فرض که در دیتاسنتر مربوطه این سرویس همراه با DRS کار می کند، می توان مدل زیر را برای آن ارائه داد.
شکل ۴٫۷٫ مدل پتری نحوه کار سرویس HA
در ادامه به شرح گزارها و مراحل تغییر حالت در سیستم فوق می پردازیم.
T0: سیگنال ضربانی بر روی سیستم های میزبان عضو کلاستر تولید می شود.
T1: سیگنال تولید شده بین سیستم های عضو یک کلاستر HA تبادل می شود
T2: دریافت سیگنال ضربانی به مدل ۱۲ ثانیه از همه سیستم ها قطع می شود.
T3: سیستم میزبان اقدام به ping کردن سیستم های دیگر می کند.
T4: پیام ping reply از سیستم های دیگر دریافت می شود که به معنی برقراری مجدد ارتباط و از بین رفتن اختلال است.
T5: درخواست ping با شکست روبرو می شود که به معنی باقی بودن اختلال است.
T6: سیستم میزبان به مدت ۱۵ ثانیه برای برقراری مجدد ارتباط و دریافت پیام ping reply تلاش می کند.
T7: سیگنال ضربانی دریافت می شود.
T8: در برقراری مجدد ارتباط با دیگر سیستم های کلاستر دچار مشکل می شود.
T9: در این شرایط، با توجه به قطع شدن ارتباط با همه سیستم های میزبان، سیستم مذکور خود را به عنوان یک سیستم ایزوله شناسایی می کند. به این معنی که می فهمد ارتباط خودش با بقیه قطع شده است.
T10: سیستم میزبان ماشین های مجازی خود را خاموش می کند.
T11: ارتباط سیستم میزبان با یکی از سیستم های عضو کلاستر به مدت ۱۵ ثانیه قطع می شود.
T12: کلاستر تلاش می کند تا سیستم ایزوله شده یا از کار افتاده را ایرادیابی نماید. به این معنی که ماشین های مجازی که روی آن در حال کار بوده اند را بر روی میزبانان دیگر که منابع خالی یا رزرو شده دارند راه اندازی می کند.
T13: فرایند ایرادیابی دچار اختلال شده و عقیم می ماند.
T14: فرایند ایرادیابی تکمیل شده و سیگنال ضربانی دوباره تبادل می شود.
T15: در صورتی که سیستم میزبان ازکار افتاده یک میزبان اصلی بوده باشد، برای جبران کمبود تعداد سیستم های اصلی، یکی از سیستم های میزبان ثانویه به میزبان اصلی تبدیل می شود.
با توجه به اینکه مدل فوق زیر مجموعه ای از مدل ۴٫۴ می باشد، برخی از موقیعت ها و گزارها در این مدل با مدل پدر در تناظر هستند. از آن جمله می توان به P0 (معادل P43 در مدل ۴٫۴) و T13 (معادل T56 در مدل ۴٫۴) اشاره نمود. به این ترتیب اگر مدل ۴٫۴ را یک مدل لایه ۱ در نظر بگیریم، طرح جزئیات نحوه کار سرویس HA یک مدل در لایه ۲ به دست خواهد داد که به کمک آن می توانیم جزئیات بیشتری از رفتار سیستم را بررسی نمائیم.
همانگونه که در این مدل مشخص شده است، هیچ راهکاری برای برخورد با وضعیت T13 در سرویس HA وجود ندارد. به عبارت دیگر، در صورت بروز مشکل در رفع اشکال میزبان از کار افتاده و انتقال ماشین های مجازی آن به دیگر میزبانان درحال کار، پروسه HA دچار مشکل می شود و ماشین های مذکور در دسترس نخواهند بود. این وضعیت ممکن است به دلیل عدم وجود منابع مازاد یا رزرو شده بر روی میزبانان یا خاموش نشدن کامل ماشین های مجازی روی میزبان مختل شده رخ دهد.