اصطلاح سلامت روانی، اصطلاحی است که از آن برای بیان و اظهار کردن هدف خاصی برای جامعه استفاده میشود. هر فرهنگی براساس معیارهای خاص خود بدنبال سلامت روان است. هدف هر جامعه این است که شرایطی را که سلامت اعضای جامعه را تضمین کند آماده نماید و سلامت روان قسمتی از سلامت کلی است. یک فرد زمانی سلامت روانی دارد که با شناخت و حفظ ویژگیهای شخصیتی خود را با محیط تطبیق دهد. شناخت خود مجموعه ادراکات و ارزش ها افکار و عواطف را تشکیل میدهد که سبب آگاهی فرد از موجودیت خود میشود به این معنی او می فهمد کیست و چیست. در تأمین سلامت روان علاوه بر عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی نیز تأثیر فراوان دارند. اگر چه شناخت کامل ویژگیهای مربوط به سلامت روان در یک فرد بسیار مشکل است ولی زمانی افراد از نظر روانی سالم هستند که خصوصیات شاخص زیر را داشته باشند:
۱- اعتماد به نفس دارند.
از خصوصیات مثبت و برجسته خود استفاده می کند در عین اینکه به محدودیتها و نواقص خود آشنایی دارند. تواناییهای خود را میشناسد و حداکثر استفاده را می برد. واقعیت وجودی خود را آشکار نمیکنند و به جای عذرآوری و دلیلتراشی شکستها را به راحتی میپذیرد و نگرانی به خود راه نمیدهند.
۲- احتیاجات اولیه را به راحتی برطرف می کند
برآوردن نیازهای اولیه زندگی به خصوص نیازهای جسمانی باعث تلاش دائمی در این افراد میشود و با شناخت واقعیتها بهطور واقع بینانهتری با مشکلات مقابله می کنند.
۳- با دیگران بهدیده خوب مینگرند
ضمن دوست داشتم دیگران به آنها اعتماد می کنند. در حفظ روابط دیگران کوشا هستند، محبت خویش را به طور مستقیم ابراز می کنند و برای آنها شواهد مناسب میآورد.
۴- مسئولیت پذیرند
ضمن پذیرش مسئولیت مناسب با سن خود مسئولیت کارهایی را که خود انجام می دهند می پذیرند و از کمی تجربه لذت میبرند و همیشه برای بهترین نتیجه در تلاش هستند (فرج زاده،۱۳۸۸).
تعریف سلامت روان
در مورد سلامت روان، تعاریف نظری فراوانی وجود دارد و یک توافق جمعی و مشترک بین اندیشمندان رشتههای مختلف در این مورد وجود ندارد. مثلاً پزشکان و افرادی که با دیدگاه پزشکی به این مسئله مینگرند. سلامت روان را منوط به نداشتن علائم بیماری تلقی مینمایند و روانشناسان و روانپزشکان نیز فردی را از نظر روانی سالم میدانند که دچار علایم روانی که بیانگر اختلال در کارکردهای روانی است، نباشد و بتواند به هنگام مواجهه با مسایل و مشکلات اجتماعی در رفتارهایشان تعادل برقرار نمایند. کارشناسان سازمان بهداشت جهانی، سلامت فکر و روان را چنین تعریف مینماید، سلامت روانی عبارت میباشد از، سلامت فکر و روان، قابلیت برقراری رابطه هماهنگ و موزون با دیگران، تغییر و اصطلاح محیط فردی و اجتماعی، حل تضادها مشکلات و تمایلات فردی به طور منطقی، عادلانه و مناسب (میلانیفر، ۱۳۷۳؛ به نقل از جوکار و سمنگان،۱۳۸۹).
لوینسون و همکارانش[۱] (۱۹۶۲) معتقدند که سلامت روانی، عبارت است از اینکه: اولاً فرد چه احساسی نسبت به خود و دیگران و دنیای اطراف دارد و ثانیاً به چگونگی سازگاری فرد با خود و شناخت موقعیت مکانی و زمانی خویش ارتباط دارد. جاهودا[۲] (۱۹۸۲) نویسنده آمریکایی که نخستین کتاب را تحت عنوان «مفهوم سلامت فکری» در سال ۱۹۵۸ منتشر کرده است در تعریف سلامت روانی میگوید: سلامت روانی عبارت است از واکنش های مطلوب، متناسب، مستقر انسانی در موقعیتهای مختلف، که راهنمای تحولات رفتاری فرد در برابر ناراحتیها و فشارهای درونی، بیرونی باشد (عطار شوشتری و شفاعی،۱۳۹۱).
پاتن[۳](۱۹۹۴) معتقد است که سلامت روان را بایستی به منزله توانایی افراد برای دستیابی به اهدافی که برای خود در نظر گرفته است، تعریف نمود. فرد سالم، کسی است که از نظر کارکردهای روانی (از جمله، اندیشه، عاطفه، ادراک، رفتار) دچار اختلال نباشد و با خود، خانواده و اجتماع رابطهای هماهنگ و صمیمانه داشته باشد و وظایف و مسئولیتهای فرد را در قبال خانواده و جامعه به خوبی انجام دهد (فدایی،۱۳۹۰).
[۱] -Lionison
[۲] -Jahoda
|
[شنبه 1399-09-15] [ 07:42:00 ب.ظ ]
|
