واژه­ی خودکشی به معنای قتل نفس است. در فرهنگ معاصر خودکشی به مفهوم خاتمه دادن عمدی به زندگی به میل خود و به سمت خود تعبیر شده است و اعتقاد بر آن است که این واژه اولین بار در نیمه قرن هفدم به کار برده شده است. علم خودکشی­شناسی را پرفسور آلمانی به نام بونگر۱ در سال ۱۹۲۹ ابداع کرد. در اواخر قرن نوزدهم امیل دورکیم۲، جامعه شناس فرانسوی، و فروید۳ زمینه روش شناسی خودکشی را مورد بررسی جدی قرار دادند (به نقل از آذر،  و شفیعی کندجانی، ۱۳۸۵).

 

خودکشی از ترکیب دو واژه­ی سوی۴ به معنی خود و ساید۵ به معنی کشتن تشکیل شده است. خودکشی عملی است که با قصد آسیب رساندن به خود توسط شخص انجام می­شود که می­داند چه می­ کند و چه پیامد احتمالی خود را می­داند (فولادی، ۱۳۸۱).

 

خودکشی در لغت نامه ی دهخدا به معنای ” خود را به وسیله ای کشتن ، انتحار ، کار زیاد کردن ، کوشش بسیار ” آمده است ( لغت نامه ی دهخدا ،۱۳۴۷).

 

اشنایدین۶ خودکشی را چنین تعریف می کند«عمل آگاهانه نابودسازی بدست خود که در بهترین مفهوم آن را می توان یک ناراحتی چند بعدی در انسان نیازمندی دانست که برای مسئله مشخص ، خودکشی را بهترین راه می داند».(علیرضایی،۱۳۸۲) برطبق نظر کی ردفیلد جیمون (خودکشی مخفیانه ترک کردن اعضاء خانواده ، دوستان و همکاران به خاطر تعامل با یک فقدان شدید یا احساس گناه است»(علیرضایی،۱۳۸۲).

 

 

________________________________

 

۱-Bonger

 

۲-Emile Dorkheim

 

۳-Frued

 

۴-Sui

 

۵-Cide

 

۶-Shnaydman

 

 

 

امیل دورکیم۱ (۱۹۱۷) دراثر معروف خود به نام  خودکشی  آن را پدیده ای اجتماعی به شمار آورده و چنین تعریف می کند :خودکشی عبارت است از هر نوع مرگی که نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم کردار منفی یا مثبت خود قربانی است که می­بایست چنان نتیجه­ای به بار آورد  (رفیعی ،۱۳۸۸).

 

هم چنین می توان به تعریف دشه اشاره کرد که می گوید : ” اقدامی معمولاً از روی آگاهی برای سر به نیست کردن خود به آن ترتیب که مرگ هدف یا وسیله باشد .” (ریئس دانا ،۱۳۸۰).

 

دلماس۲ نیز خودکشی را عبارت می داند از  ” عملی که به وسیله ی شخص برای معدوم ساختن خود انجام می دهد ، در حالی که اختیار مرگ  و زندگی در حیطه قدرت اوست و از لحاظ اخلاقی موظف به انجام این عمل نمی باشد” (اسلامی نسب، ۱۳۷۱).

 

 

مین جر۳ روانشناس، میل به مرگ را نزد فرد خودکش آرامشی می­داند که در اثر تنشهای جامعه – محدودیت های اجتماعی واخلاق، که توانسته مانع از رهاشدن انرژی پرخاشگری  و جنسی فرد شود و در نهایت  فشار داخلی پدید می آورد – به آن دست پیدا کرده است (ریئس دانا،۱۳۸۰).

 

خودکشی یکی از معضلات بهداشت روان است. بر اساس گزارش رسمی سال ۱۹۹۶ سازمان بهداشت جهانی هر ساله حداقل ۵۰۰ هزار نفر درجهان با خودکشی به زندگی خود پایان می­ دهند.

 

۱-۱     اقدام به خودکشی

 

جانیل۴(۲۰۰۰) معتقد است که اقدام به خودکشی به عملی اطلاق می شود که در آن فرد اقدام به نابودی خود می­ کند (محمد خانی ۱۳۸۳). بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، اقدام به خودکشی عبارت است از عملی غیر کشنده که در آن شخص عمداً و بدون مداخله­ی دیگران، رفتاری غیر عادی را انجام می­دهد که منجر به خودآسیب زنی یا خوردن غیر عادی یک ماده به میزان بیشتر از مقدار تجویز شده می شود و هدف شخص از این عمل، تحقق تغییرات مورد نظر وی می­باشد (پلات۵ ، ۱۹۹۲؛ به نقل از هاوتون۶و  هیرینگن۷، ۲۰۰۰). به عبارت دیگر اقدام به خودکشی طیفی از آسیب رساندن غیر عمدی به خود تا اقدام جدی برای مردن را در بر می­گیرد (گونیل۸ ،۲۰۰۰).

 

_________________________________

 

۱-Emil Dorkheim

 

۲-Delmas

 

۳-Min jera

 

۴-Janniel

 

۵-Plat

 

۶-Hawton

 

۷-Heerington

 

۸-Gunniel

 

 

 

 

 

 

 

۱-۲     عوامل خطر در خودکشی کامل

 

 

 

• سفید پوست بودن، سن بالای ۶۵ سال

 

• طلاق یا بیوه شدن

 

• تنها زندگی کردن

 

• رویدادهای استرس زای زندگی

 

• اختلالات روان پزشکی (افسردگی عمده، مصرف مواد به خصوص الکل، اسکیزوفرنیا، اختلالات پانیک، اختلال شخصیت مرزی، به علاوه در نوجوانان رفتارهای پرخاشگری و ضد اجتماعی و مخرب)

 

• پیشینه ی فرد (تلاش های خودکشی قبلی و سابقه ی خودکشی در خانواده) (گیانو۱ ، ۱۹۹۹).

 

۱-۳     علایم هشداردهنده خودکشی

 

 

 

• بهبود ناگهانی یک بیمار افسرده همیشه باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا بهبود سریع ممکن است ناشی از یک تصمیم سریع و قاطع جهت خودکشی باشد.

 

• وقتی بیمار در مورد مرگ و خودکشی سخن می­گوید یا سؤال می­ کند.

 

• زمانی که علایم افسردگی عمیق مانند ناامیدی، درد، نگرانی، انزوا، غم، عدم لذت از زندگی، بی اشتهایی، درون مداری، وحشت و هراس، کابوس­های وحشتناک و نظایر این­ها وجود داشته باشد.

 

• قطع ناگهانی داروهای ضد افسردگی

 

• کاهش شدید میزان ارتباط فرد با محیط و اطرافیان

 

• تجویز بیش از حد داروها به خصوص داروهای خطرناک مانند فنوباربیتال و ضد افسردگی های چند حلقه­ای و تکرار بیش از یک نسخه بدون تجویز پزشک.

 

__________________________________

 

۱-Giano

 

 

• مواردی که بیمار در حملات بیماری روان­پزشکی خود قبلاً خودکشی کرده یا سابقه خودکشی در خانواده وجود داشته باشد.

 

• در بیماران روان­پریش که سابقه توهمات شنوایی آمرانه دارند امکان خودکشی­های ناگهانی زیاد است. در ضمن، در بیماران روان پریش که دچار افسردگی ثانویه می­شوند میزان خودکشی بالاست.

 

• الکسیم و وابستگی دارویی، پیش ­بینی خودکشی را تسریع می­ کند. افراد الکلی گاه تا پنجاه برابر افراد عادی اقدام به خودکشی می­ کند و در آمریکا در ۲۵ درصد کل خودکشی­ها الکسیم مطرح است.

 

• سالمندانی که در اثر بیماری­های مزمن و نابود کننده، قدرت دفاعی و توانایی­های خود را از دست می­ دهند.

 

• بیماری­های جسمی اغلب معلولیت به بار می­آورند.

 

• بیماری­های بدخیم که می­توانند باعث افسردگی ثانویه شوند مانند سرطان­ها

 

• یدشکلی و زشتی صورت و اندام­ها به خصوص در زنان به علت از هم گسیختگی روابط اجتماعی میزان خودکشی را بالا می­برد.

 

• شکست­های مالی و تجاری و ورشکستگی­ها و استرس­های پشست سر هم گاه فرد را به این فکر وا می دارد که همه زندگی این وضعیت را خواهد داشت. افرادی که دچار فقر عاطفی هستند؛ مانند فقدان یک عزیز یا یک مقام اجتماعی که بطور ناگهانی فوت شده است (به نقل از آذر، نوحی و شفیعی کدجانی، ۱۳۸۵).

 

۱-۴     نشانه­ های مرتبط با خودکشی

 

ناامیدی

 

بی لذتی

 

بی خوابی

 

اضطراب شدید

 

تمرکز معیوب

 

آشفتیگی روانی – حرکتی (گیانو ۱، ۱۹۹۹).

 

______________________________________

 

۱-Giano

 

 

انگیره برای خودکشی

 

در اولین بررسی جدید خودکشی، جامعه‌شناس فرانسوی امیل دورکیم۱ (۱۹۱۷)، سه انگیزه را برای خودکشی متمایز کرد که همه‌ی آن‌ها با نحوه‌ای که فرد جایگاه خود را در جامعه می‌بیند رابطه‌ی نزدیکی دارند. او این انگیزه‌ها را انگیزه‌ی هنجار گسستی، انگیزه‌ی خودخواهانه وانگیزه‌ی نوع دوستانه نامید. خودکشی هنجارگسستی به وسیله‌ی گسستی ویرانگر در رابطه‌ی فرد با جامعه‌اش ایجاد می‌شود، مانند: از دست دادن شغل، رکود اقتصاد، حتی دستیابی ناگهانی به ثروت.

 

خودکشی خودخواهانه زمانی روی می‌دهد که فر پیوندهای بسیار اندکی با هم‌نوعانش دارد؛ و بلاخره خودکشی نوع دوستانه۵ که به درخواست جامعه صورت می‌گیرد. فرد زندگی خود را می‌گیرد برای این که به جامعه‌ی خود منفعت برساند. متفکران جدید دو نوع انگیزه‌ی دیگر را نیز برای خودکشی در نظر می‌گیرند: انگیزه‌ی پایان و دست‌کاری. آن‌هایی که آرزوی پایان دارند، صرفاً از زندگی دست‌کشیده‌اند. پیشانی‌ هیجانی آن‌ها غیر قابل تحمل است و راه‌حل دیگری نمی‌بینند آن‌ها پایان مشکلاتشان را مرگ می‌بینند.

 

پنجاه و شش درصد از اقدام کنندگان به خودکشی که در یک بررسی منظم مورد مطالعه قرار گرفته‌اند تحت عنوان افرادی که سعی داشتند به پایان دست یابند، طبقه‌بندی شدند. این اقدامات خودکشی، افسردگی و ناامیدی بیش‌تری در بر داشتند و از اقدامات خودکشی دیگر، مهلک‌تر بودند. (بک۲، ۱۹۷۶) انگیزه‌ی دیگر برای خودکشی، میل به دستکاری کردن دیگران از راه اقدام به خودکشی است. برخی افراد دوست دارند، با مردن، دنیایی را که باقی می‌ماند دستکاری کنند: برای این که حرف آخر را در یک مشاجره زده باشند، برای این که از دلباخته‌ای ترد کننده انتقام بگیرند. برای این که زندگی دیگری را به نابودی بکشند و … آن‌چه بیش‌تر در خودکشی از راه دست‌کاری متداول است. این است که فرد در نظر دارد زنده بماند، اما با نشان دادن جدی بودن مشکل خود، از کسانی‌که برای او اهمیت دارند تقاضای کمک می‌کند. سعی در جلوگیری از ترک کردن یک دلباخته، بستری شدن در بیمارستان و داشتن فراغت موقتی از مشکلات و جدی گرفته شدن، همگی انگیزه‌های دست‌کاری برای خودکشی به قصد زندگی کردن به شمار می‌آیند. (روز نهان۳ وسلیگمن۴، ترجمه‌ی سید محمدی، ۱۳۷۹، ص ۹۷)

 

__________________________________

 

۱-Dorkheim

 

۲-Beck

 

۳-Rosenhan

 

۴-Siligman

 

 

درباره‌ی علت خودکشی تحقیقات زیادی انجام شده و عوامل ارثی، خانوادگی، اجتماعی، روانی، روان نژندی و روان پریشی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. آن‌چه مسلم است عمل خودکشی را نمی‌توان تنها به یکی از این عوامل منتسب کرد، بلکه همیشه دسته‌ای از عوامل در تعامل با یکدیگر در کار بوده‌اند، برخی از محققان، خودکشی را یک سندرم۲ دانسته‌اند، اما در عوامل سازنده و مکانیسم آن نظر و کشفیات جداگانه داشته‌اند. نزدیک به همه‌ محققین فراوانی گسیختگی خانوادگی، خانواده نداشتن، عدم تفاهم پدر و مادر، طرد شدن به‌وسیله‌ی مادر، فقدان پدر، عدم ارتباط پدر با فرزندان، ارزشمند و اطمینان بخش‌ نبودن پدر و … را جزء عوامل قطعی خودکشی دانسته‌اند.

 

«سوتر۳» (۱۹۵۹) خودکشی را چارچوب «سندرم کمبود اقتدار» می‌داند. این سندرم موجب کمی پیوستگی و ضعف اتصال شخصیت و سلوک فرد می‌شود. موقتی بودن روابط بین انسان‌ها موجب آن می‌شود که فرد خودکشی را، راه‌حلی آسان برای رفع مشکلات خود بداند.

 

 

«هیم۴» (۱۹۶۹) سندرم خودکشی را حاصل بازی ظریف و شکننده‌ی فرایند‌های همانندسازی و یکپارچه‌ کردن تعارض‌های کودکی دانسته است. افراد جوانی که خودکشی می‌کنند دچار حالات افسردگی، شیزوفرنی ساده تا بیماری روانی بوده‌اند. اکثر آن‌ها حالات غیر عادی خود را در حدی نشان می‌دهند که نمی‌توان آن‌ها را در طبقه‌ی خاصی از بیماری‌های روانی قرار داد. (خدیوی‌زند، ۱۳۷۴).

 

______________________________

 

۱-shnaydman

 

۲-Syndrom

 

۳-Soter

 

۴-Him

 

افراد افسرده تنها گروهی‌اند که بیش‌ از همه در معرض خودکشی قرار دارند. یعنی اگرچه خودکشی گاهی در غیاب افسردگی روی می‌دهد و اکثر افراد افسرده مرتکب خودکشی نمی‌شوند، اما افسردگی عامل مستعد کننده‌ی نیروی برای خودکشی است. برآورد شده است که هشتاد درصد بیماران خودکشی‌گرا به طور قابل ملاحظه‌ای افسرده‌اند. بیماران افسرده حداقل ۲۵ برابر بیش‌تر از جمعیت‌های گواه دست به خودکشی می‌زنند. (روزنهان۱ و سلیمگن۲، ترجمه‌ی سید محمدی، ۱۳۷۹، ص ۹۲) .

 

خودکشی به طور کلی محصول و نتیجه‌‌ی درد روانی است و منبع اولیه این روان درد نیز نیازهای نابرآورده‌ی روان‌شناختی است. اساس رفتارهای انسان به طور بدیهی مبتنی بر نیازهای زیست‌شناختی اساسی و بنیادی است. مثل نیاز به اکسیژن، غذا، آب و درجه‌ی حرارت مناسب، اما پس از رفع این نیازها، نیاز انسان به کاهش تنش‌های درونی پیش می‌آید که آن هم از رهگذر ارضای نیازهای روان‌شناختی تحقق می‌یابد، از جمله: نیاز به پیشرفت، پیوند و رابطه، تسلط یافتن، سالم ماندن، خود مختاری، دوست داشته شدن، کمک، شناخت مسایل و بسیاری نیازهای دیگر به طور کلی، مابخش عمده‌ای از زندگی خود را برای رفع نیازهای روان‌شناختی خویش صرف می‌کنیم. وقتی فرد خودکشی می‌کند، در واقع می‌خواهد درد روانی خود را از بین ببرد؛ دردی که ناشی از ارضاء نشدن نیازهای حیاتی او است. (اشنایدمن۳ ، ترجمه‌ی فیروز بخت، ۱۳۷۸).

 

 

تعیین این که چه نوع جوانانی ممکن است به خودکشی مبادرت کنند، دشوار است؛ زیرا هر نوجوانی ممکن است این کار را انجام دهد با وجود این، افرادی که گوشه‌گیر بوده مزاحمتی برای دیگران ایجاد نمی‌کنند، بیش‌ از دیگران در معرض خطر اقدام به خودکشی قرار دارند. این نوجوانان اغلب علاقه‌ دارند. مورد توجه قرار گیرند اما رفتار آن‌ها در خانه و مدرسه به گونه‌ای است که نمی‌تواند توجه کسی را جلب کند. گرچه تعیین کردن نشانه‌هایی که زنگ خطر مبادرت به خودکشی‌اند دشوار است، اما پاره‌ای از نشانه‌ها می‌توانند زنگ خطری جدی باشند.

 

_______________________________________

 

۱-Rosenhan

 

۲-Seligman

 

۳-Shnaydman

پدیده پارانوئیا تاریخچه طولانی در ادبیات بالینی و نظری دارد (میلون، میلون۲ و داویس۳، ۱۹۹۴). در پایان قرن ۱۹ میلادی، روانشناسان بالینی به این نتیجه رسیدند. که افراد پارانوئید به شکل­های گوناگون خود را نشان می­ دهند، از اعتقاد به شکنجه و سیستم هذیانی در اسکیزوفرنیا گرفته تا اعتقادات پایدارتر در دیگر اشکال پارانوئید (میلون، ۱۹۹۴). کراپلین۴ (۱۹۲۱) در طبقه بندی اولیه اختلالات روانی سه نوع پارانوئید را معرفی می کند: اسکیزوفرنی پارانوئید، اختلال هذیانی و اختلال شخصیت پارانوئید. کراپلین بیان کرد که برخی افراد  حالت خفیف­تر پارانوئیا را دارند، یعنی هذیان­های ثابت دارند، اما توهم و بدتر شدن اختلال در شخصیت مانند آنچه در اسکیزوفرنیا دیده می شود وجود ندارد. یک بحث طولانی این است که آیا اختلال پارانوئید و اختلال هذیانی زیرمجموعه اسکیزوفرنی هستند یا مجزا از آن؟ (برن استین۵ و یوسیدا۶ ، ۲۰۰۷).

 

شش ویژگی عمده ای که در ادبیات پژوهشی و نظری برای اختلال شخصیت پارانوئید بر شمردند عبارت است از : عدم اطمینان/سوء ظن، مخالفت/ پرخاشگری، درونگرایی/خودمختاری افراطی، حساسیت مفرط، گوش به زنگی و انعطاف ناپذیری، عدم اعتماد/ سوء ظن به فقدان اعتماد به دیگران اشاره دارد. افراد پارانوئید درباره قابل اعتماد بودن دیگران سؤال می پرسند و در این باره شک دارند.

 

 

_____________________________________

 

۱- Diagnostic and Statistical  Manual Of  Mental Disorders

 

۲-Millon&Millon

 

۳-Davis

 

۴-Keraplin

 

۵-Bernstein

 

۶-Useda

 

حساسیت مفرط اشاره دارد به تمایل به برداشت حمله یا انتقاد از گفته های عادی دیگران. افراد پارانوئید اعتقاد دارند که دیگران آن ها را به صورت منفی ارزیابی می کنند و در پاسخ آن ها اضطراب و عصابنیت را تجربه می کنند. مخالفت/ پرخاشگری تمایل به احساس عصبانیت، دعوا با دیگران و برداشت دنیا و دیگران به صورت تهدید کننده می باشد. درون نگری/ خودمختاری مفرط به تمایل به جدا کردن خود از دیگران اشاره دارد. کناره گیری / گوش به زنگی به تمایل به تجسسم مداوم محیط برای تأیید فرض فرد درباره تمایلات با انگیزه های بدخواهانه دیگران اشاره دارد. انعطاف ناپذیری یک ویژگی شخصیتی است که افراد اعتقادات و باورها و سبک های عاطفی خود را در پاسخ به چالش ها و تغییرات ثابت نگه می دارند و آن ها را تغییر نمی دهند. (کیامرثی و همکاران،۱۳۹۰).

 

خصیصه بنیادی اختلال شخصیت پارانوئید شکاکیت و بی اعتمادی به دیگران است که تظاهرات آن به صورت تمایلی است نافذ و ناموجه برای تفسیر اعمال دیگران به اعمالی که گویا به قصد تحقیر یا تهدید بیمار صورت گرفته است. این تمایل در اوایل بزرگسالی  شروع می شود و در زمینه های مختلفی نمایان می گردد. افراد مبتلا به این اختلال تقریباً همیشه منتظر آن هستند که دیگران به نحوی آن ها را استثمار کنند یا به آن ها ضرر برسانند. آن ها در بسیاری اوقات بی هیچ توجیهی، در وفاداری یا صداقت دوستان و همکاران خود تردید دارند. اغلب حسادت مرضی دارند و در وفاداری همسر یا شریک جنسی خود بی دلیل شک می کنند. این گونه بیماران در واقع احساسات خودشان را برون سازی می کنند و دفاع مورد استفاده آن ها فرافکنی است. یعنی افکار و تکانه­هایی را که خود دارند و برایشان غیرقابل  قبول است، به دیگران نسبت می دهند. افکار انتساب به خود و خطاهای ادراکی که قابل دفاع منطقی نیست، در این بیماران شایع است (سادوک۱ و سادوک۲، ۲۰۰۳ ترجمه پورافکاری، ۱۳۸۲).

 

میزان شیوع اختلال پارانوئید ۵/۰ تا  ۵/۲ درصد در جمعیت عمومی است. این گونه بیماران هیچ وقت خودشان درصدد درمان بر نمی آیند و اگر توسط همکار یا همسر خود ارجاع داده شوند، اغلب نمی توانن رنجیدگی خود را پنهان کنند. در بستگان بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی میزان اختلال شخصیت پارانوئید بالاتر از افراد گروه گواه است.

 

مدل سنتی روانکاوری در مورد اختلال پارانوئید بر مکانیزم دفاعی فرافکنی متمرکز است. یعنی فرد احساسات و افکار پرخاشگرانه خود را به دیگران نسبت می دهد (وایلنت۲، ۱۹۹۴).

 

 

________________________________

 

۱-Sadock&Sadock

 

۲-Vaillant

 

 

 

 

اختلال شخصیت اسکیزوئید در کسانی تشخیص داده می‌شود که عمری را در کناره‌گیری از اجتماع گذرانده‌اند و درون گرایی و عواطف محدود و کند و هم چنین احساس ناراحتی آنان از برقراری روابط اجتماعی با دیگران، قابل توجه است (۲۰۰۳). برخلاف شخصیت‌هایی که با محیط تماس برقرار می‌کنند، شخصیت اسکیزوئیدی عملاً با خود بیگانه است (کریمی، ۱۳۷۴).

 

اختلال شخصیت اسکیزوئید می‌تواند به کارایی اجتماعی و شغلی فرد مبتلا به این اختلال لطمه وارد کند و موجبات نارضایتی و ناراحتی وی را فراهم آورد. این نشانه‌ها عبارتند از: کم‌رویی، گوشه‌گیری، مردم‌گریزی، محدودیت در برقراری روابط مناسب با دیگران، اجتناب از رقابت‌ها و درگیری‌های عاطفی، عدم وجود احساسات گرم و لطیف نسبت به دیگران، بی‌تفاوتی نسبت به احساسات و برداشت دیگران، حساسیت بیش از حد، خودمداری و عدم قدرت در بیان احساسات پرخاشگرانه(اخوت، ۱۳۶۲). آنان عادات و فعالیت‌های شغلی انفرادی را ترجیح می‌دهند و فاقد توانایی لازم برای برقراری ارتباط گرم و نزدیک با دیگران هستند. شاید به علت این گسستگی اجتماعی، مردان مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئیدی به ندرت و زنان با احتمال بیشتری ازدواج می‌کنند. زندگی جنسی این افراد ممکن است منحصر به خیال پردازی شود و فعالیت جنسی پخته و واقعی، به طور نامحدود به تعویق افتد. این افراد نیروی عاطفی قابل توجهی را در مسایل نامربوط به انسان (نظیر ریاضیات و ستاره شناسی) به کار می‌برند. اغلب خود را با سرگرمی‌ها و هوس‌هایی نظیر رژیم غذایی و بهداشتی، مسایل فلسفی و طرح‌های بهبود اجتماعی – به خصوص آنهایی که مستلزم دخالت شخصی نیست – سرگرم می‌کنند. در بعضی از موارد، این افراد قادر به رشد و تکامل هستند و می‌توانند عقاید بدیع و سازنده به جهان ارائه کنند (کاپلان و سادوک۲ ، ۲۰۰۳).

 

 

 

 

____________________________________

 

۱-Band&Perry

 

۲-Kaplan&Sadock

 

بسیاری از محققان این فرضیه را پیش می‌کشند که هر چند شخصیت اسکیزوئیدی عملاً بسیار تنهاست، ولی از انزوا می‌ترسد و تمایل شدید به برقراری روابط با دیگران را دارد (کریمی، ۱۳۷۴).

 

افراد با شخصیت اسکیزوئید دارای ویژگی­های زیر هستند:

 

۱- نه میلی برای برقراری روابط نزدیک – از جمله با اعضای خانواده – دارد و نه از این نوع روابط لذت می‌برد.

 

۲- تقریباً‌ همیشه فعالیت‌های انفرادی را برمی‌گزیند.

 

۳ – به ندرت ممکن است ادعای هیجانات قوی (مثل خشم و لذت) را داشته باشد یا به نظر برسد که چنین هیجاناتی را تجربه می‌کند.

 

۴ – تمایل به داشتن تجربه جنسی با همه (در صورتی که فرد متأهل باشد) اگر در او هم وجود داشته باشد، بسیار اندک است (با توجه به سن).

 

۵ – نسبت به تعریف یا انتقاد دیگران، بی‌تفاوت است.

 

۶ – غیر از بستگان درجه یک، دوستان نزدیک یا محرم ندارد (فقط با یک نفر رابطه نزدیک دارد).

 

۷ – عواطف او محدود است، مثلاً کناره‌گیر و سرد است و به ندرت حالات متقابل (مثل لبخند زدن یا تکان دادن سر) در او دیده می‌شود.

شخص مبتلا به شخصیت اسکیزوتایپی ویژگی‌هایی دارد که حتی در نظر مردم عادی نیز عجیب و غیر عادی جلوه می‌کند. تفکر سحرآمیز، عقاید انتساب، اشتباه حسی و مسخ واقعیت، قسمتی از دنیای روزمره این بیماران است (کاپلان و سادوک، ۲۰۰۳). میزان بروز این اختلال در بین دوقلو‌های یک تخمکی بالاتر از دوقلوهای دو تخمکی بوده است(کاپلان و سادوک، ۲۰۰۳).

 

 

_____________________________________

 

۱-Kaplan&Sadock

 

هرچند افراد دارای اختلالات شخصیتی اسکیزوفرنی‌گونه نیز مانند اشخاص اسکیزوئیدی، دوری‌گزین، از لحاظ عاطفی سطحی و از لحاظ اجتماعی نیز ناپخته هستند، اما الگوی کلامی آنها کاملاً متفاوت است. سخنانی که آنها در محاوره می‌گویند، فهمیده نمی‌شود؛ زیرا از لغات و عبارات غیر معمول استفاده می‌کنند یا لغات معمول را به شیوه‌های غیر معمول، به کار می‌برند. آنها اغلب افکار و عقاید خود را به طور مبهم بیان می‌کنند. معمولاً وقتی تحت فشار روانی هستند، تفکرشان رو به زوال می‌رود و ممکن است عقایدی بیان کنند که هذیانی به نظر برسد. در چنین مواقعی، رفتارشان در مرز عجیب بودن قرار می‌گیرد (ساراسون و ساراسون ۱، ۱۹۸۷؛ ترجمه نجاریان، ۱۳۷۷).

 

افراد اسکیزوتایپی بیشتر از حد متوسط در معرض خطر حمله اسکیزوفرنی هستند؛ چون این فرض وجود دارد که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، عوامل ارثی و زیست‌شناختی دارند.

 

در مجموع افراد با اختلال شخصیت اسکیزوتایپی دارای ویژگی­های زیر هستند:

 

۱- عقاید به خود بستن یا به خود نسبت دادن (به استثنای هذیان‌های به خود بستن)

 

۲- اضطراب اجتماعی مفرط (مثلاً، احساس ناراحتی شدید در موقعیت‌های اجتماعی که افراد بیگانه در آن حضور دارند).

 

۳- باورهای غریب و تفکر سحرآمیز، که بر رفتار شخص تأثیر گذاشته و با معیارهای فرهنگ بیمار، هماهنگ نیست (مثل موهوم پرستی، غیب بینی، تله‌پاتی، حس ششم و این باور که دیگران می‌توانند احساس مرا بفهمند).

 

۴- تجربیات درکی غیر عادی (مثل خطای حسی یا احساس وجود یک نیرو یا انسان که در واقع وجود ندارد).

 

۵- ظاهر یا رفتار غریب و غیر عادی (مثل موهای پریشان، ادا و اطوار غیر عادی و حرف زدن با خود).

 

۶- نداشتن دوستان نزدیک یا محرم (یا فقط یک نفر) از بستگان درجه یک.

 

۷- گفتار غریب (بدون شل شدن تداعی‌ها یا بی‌ربطی کلام) یا گفتاری که پوچ و بی‌محتواست، پرت و پلاگویی و ابهام یا انتزاع نامتناسب.

 

۸- عاطفه محدود یا متناسب، ابلهانه یا انزواطلبانه. فرد مبتلا به این اختلال به ندرت ممکن است در برخوردهای اجتماعی با دیگران، حالات متقابل چهره و اندام را از خود نشان دهد.

 

۹- سوء ظن یا تفکر پارانویایی.

 

 

 

______________________________

 

۱-Sarason&Sarason

 

۱-۱-۲-           گروه دوم (B)