بر اساس آماره بنرجی، دولادو و مستر وجود رابطه بلندمدت در سطح اطمینان ۹۵ درصد، مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه این که بین متغیرهای توضیحی و متغیر وابسته، یک رابطه­ بلندمدت وجود دارد. بر اساس نتایج بردار بلندمدت، ضریب متغیرهای تولید ناخالص داخلی ونزوئلا و نرخ ارز در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنادار هستند، اما متغیر نااطمینانی نرخ ارز در سطح اطمینان ۹۵ درصد تاثیر معنی‌داری بر صادرات ندارد.
در بررسی ساختار پویای کوتاه‌مدت صادرات ملاحظه شد که به جز ضریب نرخ ارز، مابقی متغیرها معنادار هستند. همچنین این نتیجه حاصل گردید که نااطمینانی نرخ ارز اثر منفی و معنادار بر صادرات درکوتاه‌مدت دارد. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که در هر دوره ۴۴/۰ از عدم تعادل­های صادرات برطرف می­ شود.
بر اساس آزمون‌های کیوسام و کیوسام کیو به بررسی ثبات ضرایب تخمینی مدل صادرات پرداخته شد، نتایج حاکی از با‌ثبات بودن ضرایب تخمینی در طول زمان است. در نتیجه ضرایب تخمین از ثبات کافی جهت تصیمم گیری و سیاست‌گذاری برخوردار هستند.
۵-۴- نتیجه گیری
کشش ارزش واردات نسبت به نوسانات نرخ واقعی ارز در کوتاه‌مدت و بلندمدت منفی و معنادار می‌باشد، به عبارت دیگر نوسانات نرخ واقعی ارز باعث به وجود آمدن ریسک و نااطمینانی و موجب خروج افراد از چرخه تجارت می‌شود، در نتیجه منجر به کاهش ارزش واردات در کوتاه‌مدت و بلندمدت شده است. همچنین کشش ارزش واردات نسبت به نرخ واقعی ارز در بلندمدت وکوتاه‌مدت معنی دار و منفی می‌باشد که نشان می‌دهد با افزایش نرخ واقعی ارز یعنی گرانتر شدن نرخ بولیوار نسبت به ریال، با ثابت بودن سایر شرایط، قیمت کالاهای وارداتی از کشور ونزوئلا افزایش یافته و به تبع آن تقاضا برای کالای وارداتی کاهش می‌یابد و میزان پرداختی واردکننده افزایش یافته و انگیزه واردات تضعیف می‌شود.کشش ارزش صادرات نسبت به نوسانات نرخ واقعی ارز درکوتاه‌مدت منفی و معنادار می‌باشد، اما در بلندمدت معنادار نیست. به عبارت دیگر نوسانات نرخ واقعی ارز باعث به وجود آمدن ریسک و نااطمینانی و موجب خروج صادرکنندگان از بخش های صادراتی شده که در نتیجه باعث کاهش ارزش صادرات در کوتاه مدت شده است. کشش ارزش صادرات نسبت به نرخ واقعی ارز در بلندمدت معنی دار و مثبت می‌باشدکه نشان می‌دهد با افزایش نرخ واقعی ارز یعنی گرانتر شدن نرخ بولیوار نسبت به ریال، با ثابت بودن سایر شرایط، قیمت کالاهای صادراتی برای کشور ونزوئلا کاهش یافته و به تبع آن تقاضا برای کالای صادراتی افزایش می‌یابد و میزان دریافتی صادرکننده افزایش یافته و انگیزه صادرات تقویت می‌شود.

اثر تولید ناخالص داخلی ایران بر واردات ایران از ونزوئلا و همچنین اثر تولید ناخالص داخلی ونزوئلا بر صادرات ایران به این کشور در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنادار و مثبت می باشد. وجود این رابطه مثبت، بیانگر این واقعیت است که رشد اقتصادی کشورها موجب رشد تجارت می گردد.
۵-۵- پیشنهادات سیاستی
نتایج نشان می‌دهدکه ضریب نرخ ارز واقعی برای مدل صادرات در بلندمدت مثبت و معنادار می‌باشد، بنابراین می‌توان افزایش نرخ واقعی ارز را به عنوان یک سیاست تشویقی برای توسعه صادرات مطرح کرد که برای حمایت از توسعه صادرات، افزایش نرخ ارز اسمی و کاهش تورم داخلی پیشنهاد می‌شود. با در نظر گرفتن بالا بودن ضریب تاثیرپذیری کشش ارزش صادرات و واردات از نرخ ارز، اهمیت آن به عنوان یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر ارزش صادرات و واردات بیش از پیش نمایان می‌گردد. همچنین با توجه به تاثیرپذیری منفی کشش ارزش صادرات و واردات از نوسان نرخ ارز در بلندمدت، باید نوسانات زیاد نرخ ارز کنترل شود، بنابراین برقراری محیط باثبات اقتصادی به عنوان سیاستی تاثیرگذار و از طرفی ارائه اطلاعات شفاف درباره روند تغییرات آینده نرخ ارز می‌تواند درآمد حاصل از صادرات را افزایش دهد. همچنین با اتخاذ سیاست های پولی و مالی از جمله ایجاد و گسترش بازارهای سلف می‌توان ریسک ناشی از نوسان نرخ ارز را کاهش داد.
منابع
منابع فارسی
۱- ابونوری، اسمعیل؛ خانعلی پور، امیر و عباسی، جعفر(۱۳۸۸)، اثر اخبار بر نوسانات نرخ ارز در ایران، مجله پژوهشنامه بازرگانی، شماره۵۰، صفحات ۱۰۱-۱۲۰٫
۲- اخباری، محمد؛ خوشبخت، آمنه(۱۳۸۵)، پویایی های تراز تجاری: بررسی منحنی Jشکل ارتباط تجاری ایران با آلمان، مجله ، شماره ۷۴، صفحات۱۲۳ -۱۶۰٫
۳- احسانی، محمدعلی؛ خانعلی پور، امیر و عباسی، جعفر(۱۳۸۸)، اثر بی ثباتی نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی در ایران، مجله اقتصاد کلان، شماره۳۲، صفحات ۱۳- ۳۴٫
۴- اندرس، والتر،(۱۳۸۶)، اقتصاد سنجی سری های زمانی با رویکرد کاربردی، ترجمه مهدی صادقی و سعید شوال پور، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق، چاپ اول.
۵- برانسون، ویلیام اچ.، (۱۳۸۳)، تئوری و سیاست های اقتصاد کلان، ترجمه عباس شاکری، تهران: نشر نی، چاپ هفتم.
۶- پدرام، مهدی؛ شیرین بخش، شمس اله و رحمانی، مریم(۱۳۹۰)، پویایی های منحنی j در تجارت خارجی ایران، فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، سال نوزدهم، شماره۶۰، صفحات ۵-۱۸٫
۷- پیری، مهدی؛ صبوحی، محمود(۱۳۸۶)، بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز بر قیمت صادراتی محصولات کشاورزی: مطالعه موردی زعفران ایران، ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد، انجمن اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۵ صفحه.
۸- پهلوانی، مصیب؛ دهمرده، نظر و حسینی، سید مهدی(۱۳۸۶)، تخمین توابع تقاضای صادرات و واردات در اقتصاد ایران با بهره گرفتن از روش همگرایی ARDL، مجله علمی پژوهشی بررسیهای اقتصادی، دوره۴، شماره ۳، صفحات۱۰۱-۱۲۰٫
۹- تشکینی، احمد، (۱۳۸۴) ، اقتصادسنجی کاربردی به کمکMicrofit ، تهران: انتشارات مؤسسه فرهنگی دیباگران، چاپ اول.
۱۰- ترکمانی، جواد؛ طرازکار، محمدحسن(۱۳۸۴)، اثر تغییرات نرخ ارز بر قیمت صادراتی پسته: کاربرد روش خودتوضیح با وقفه های گسترده، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال سیزدهم، شماره ۴۹، صفحات۸۳-۹۶٫
۱۱- حیدری، حسن؛ زارعی، فاطمه(۱۳۹۱)، بررسی روابط تجاری ایران با مهمترین شرکای تجاری آسیا با تمرکز بر آزمون منحنی جی، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال ششم، شماره ۲، صفحات ۸۳-۱۰۳٫
۱۲- راسخی، سعید؛ شهرازی، میلاد و عبداللهی، محمدرضا(۱۳۹۱)، اثر نامتقارن نرخ ارز و نوسان آن بر صادرات غیرنفتی ایران، پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، شماره۷، صفحات ۱۴۹-۱۶۸٫
۱۳- رسیدگان، شهره، (۱۳۸۱)، بررسی پدیده منحنی جی در ایران، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.
۱۴- رفعتی، محمدرضا؛ عسگری، علی و مهرگان، نادر(۱۳۷۲)، ارز از چندنرخی تا تک نرخی، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی، ویرایش دوم.
۱۵- رحمانی، تیمور،(۱۳۸۸)، اقتصاد کلان، تهران: انتشارات برادران، چاپ چهاردهم.
۱۶- سالنامه آمار بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران، سالهای مختلف، صادرات، واردات، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی و گمرک جمهوری اسلامی ایران.
۱۷- صمدی، علی حسین(۱۳۸۲)، نوسان پذیری نرخ واقعی ارز و عرضه صادرات محصولات کشاورزی: مطالعه موردی ایران(۱۳۶۰-۷۸)، فصلنامه بانک و کشاورزی، شماره ۱، صفحات ۱۶۱-۱۷۶٫
۱۸- عسگری، منصور(۱۳۸۷)، اثر نوسانات نرخ واقعی ارز بر عملکرد صادرات صنایع منتخب ایران، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره ۴۸، صفحات ۱۰۳-۱۳۱٫
۱۹-کازرونی، علیرضا؛ مجیری، هادی(۱۳۸۹)، بررسی اثر کاهش ارزش پول ملی بر تراز تجاری ایران با شش شریک منتخب تجاری(روش خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی)، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، سال پانزدهم، شماره ۴۵، صفحات ۷۷-۱۰۲٫
۲۰-کازرونی، علیرضا؛ دولتی، مهناز(۱۳۸۶)، اثر نااطمینانی نرخ واقعی ارز بر سرمایه گذاری بخش خصوصی(مطالعه موردی ایران)، مجله پژوهشنامه بازرگانی، شماره ۴۵، صفحات۲۸۳-۳۰۶٫
۲۱- گجراتی، دامودار، (۱۳۷۸)، مبانی اقتصادسنجی، جلد دوم، ترجمه حمید ابریشمی، تهران: دانشگاه تهران.
۲۲- مانی، محمدعلی، زیرک، محمد(۱۳۸۳)، تاثیر شرایط عدم اطمینان حاصل از نوسانات نرخ ارز در صادرات غیرنفتی، مجله پیک نور، سال سوم، شماره۴، صفحات ۱۶-۲۷٫
۲۳- محمدی، حسین؛ آریابد، آیدا(۱۳۹۱)، بررسی اثر تعدیل نرخ ارز بر روند تجاری ایران و کره جنوبی(منحنیj شکل)، مجله پژوهش های اقتصادی ایران، سال هفدهم، شماره ۵۲، صفحات ۱۶۹-۱۸۲٫
۲۴- نوفرستی، محمد، (۱۳۷۸)، ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ اول.
۲۵- وولدریج، جفری.ام.، (۱۳۹۰)، اقتصادسنجی مقدماتی: یک روش جدید"مبانی تحلیل رگرسیون با داده های سری زمانی”، جلد دوم، ترجمه علیرضا عرفانی، سمنان: دانشگاه سمنان، چاپ دوم.
منابع لاتین
۱-Baek, J. ( 2013), Does the exchange rate matter to bilateral trade between Korea and Japan? Evidence from commodity trade data, Economic Modelling, 30: 856-862.
۲-Bahmani-Oskooee, M., Goswamil, G. Talukdar, B. K. (2005), Exchange rate sensitivity of the Canadian bilateral inpayments and outpayments, Economic Modelling, 22(4): 745-757.
۳-Bahmani-Oskooee, M. , Nasir, A. B. M. (2004), ARDL Approach to Test the Productivity Bias Hypothesis, Review of Development Economics, 8(3): 483-488.
۴-Bahmani-oskooee, M., Goswami, G. G. (2003), A disaggregated approach to test the J-curve phenomenon: Japan versus her major trading partners, Journal of Economics and Finance, 27(1): 102–۱۱۳٫
۵-Cote, A. (1994), Exchange rate volatility and trade: a survey, Bank of Canada Working Paper, 94-95
۶-Halicioglu, F. ( 2008), The bilateral J-curve: Turkey versus her 13 trading partners, Journal of Asian Economics, 19(3): 236-243.
۷-Hsing, Yu. (2009), Test of the J-Curve for Six Selected New Eu Countries, International Journal of Economic Policy in Emerging Economies, 2(1): 76-85.
۸-Nishimura, Yu., Hirayama, K. ( 2013), Does exchange rate volatility deter Japan-China trade? Evidence from pre- and post-exchange rate reform in China, Japan and the World Economy, Japan and the World Economy, 25–۲۶:۹۰-۱۰۱
۹-Pilbeam, k. (2006), International Finance, Palgrave Macmillan Press, Third Edition.
۱۰-Rahman, S. Serletise, A. (2009), The effects of exchange rate uncertainty on exports, journal of Macroeconomics, 31(3): 500-507.
۱۱-Samanta, S. (1998), Exchang rate uncertainty and foreign Trade for a Developing Country: An Empirical Analysis, Indian Economic journal, 45(3): 51-65.
۱۲-Serenis, D., Tsounis, N. (2013), Exchange Rate Volatility and Foreign Trade: The case for Cyprus and Croatia, Procedia Economics and Finance, 5: 677-685.
۱۳-Wang, Ch.Hs., Lin, Ch.Hu. A, Yang, Ch.H. (۲۰۱۲), Short-run and long-run effects of exchange rate change on trade balance: Evidence from China and its trading partners, Japan and the World Economy, 24(4): 266-273.