وتساس و همکارانش (۱۹۹۷) [۱۰] به بررسی رفتار فازی تعادل مایع- مایع مخلوط هیدروکربن و الکل ها پرداختند. روش CPA با روش UNIQUAC و معادله ی حالت ESD مقایسه می شود، که به خوبی جواب می دهد. این نوشته بهتر جزییات معادله ی CPA را توضیح می دهد. نتایج نشان می دهد که تعادل مایع- مایع به پارامترهای بهینه شده حساسیت دارد. پس نمی توان تنها از روی داده های تعادل مایع- گاز نتیجه گیری کلی کرد. داده های مخلوط های دوتایی مورد نظر این نوشته به خوبی با کمک یک ضریب برهمکنش مستقل از دما با داده های تجربی انطباق پیدا می کند.
جورجیس فولاس (۲۰۰۵) [۱۱] در مقاله‌شان رفتار فازی تعادل مایع- مایع وگاز- مایع مخلوط های الکل، آب وتعادل فازی مخلوط چند فازی الکل، آب و هیدروکربن ها با بهره گرفتن از معادله حالتCPA بررسی کردند. این افراد به کارایی معادله CPA در رفتار فازی گاز- مایع الکل وآب در دامنه ی فشاری ودمایی گسترده با بهره گرفتن از یک ضریب برهمکنش مستقل از دما پرداختند. همچنین در تخمین شدت تجمع ABΔ از قانون های ترکیبی متفاوت استفاده کردند و به این نتیجه رسیدند که برای الکل های سبک که قابل حل در آب هستند ECR جواب بهتری می دهد ولی برای الکل های سنگین مانند بوتانول، پنتانول و اکتانول که در آب حل نمی شوند CR-1 جواب قابل قبولی می دهد.

سامر دراوی و همکارانش (۲۰۰۳) [۱۲] برای اولین باربود که توانستند که به بررسی رفتار فازی تعادل مایع- مایع سیستم هایی شامل گلیکول ها و هیدروکربن ها بپردازند و از آن نتایج بسیار خوبی با یک ضریب برهمکنش برای سیستم دوجزیی بدست آوردند. مواد مورد بررسی در این مقاله اتیلن گلیکول، دی اتیلن گلیکول، تری اتیلن گلیکول ،تترا اتیلن گلیکول و پروپیلن گلیکول هستند. از اتیلن گلیکول برای بدست آوردن ماهیت همبستگی دیگر گلیکول ها استفاده شد. پارامترهای معادله ی CPA با بهره گرفتن از یک روش بهینه سازی بر اساس فشار بخار و چگالی مایع بدست می آید.
سامر دراوی و همکارانش (۲۰۰۳) [۱۳] به تحقیق روی بررسی رفتار فازی گلیکول ها و آب پرداختند. نتیجه ی اولیه در این مقاله این نکته را اشاره می کند که از معادله ی CPA می توان در بررسی رفتار فازی چند جزئی چند فازی مخلوط آب، گلیکول ها و هیدروکربن ها استفاده کرد.
وحید افضل وهمکارانش (۲۰۰۹) [۱۴] این افراد در ابتدا مقادیر ضریب فعالیت بینهایت رقیق برای ۴ نرمال آلکان نرمال پنتان، نرمال هگزان، نرمال هپتان و نرمال اکتان در مونو اتیلن گلیکول را ارائه کردند، سپس مقادیر تجربی ضرایب فعالیت چند نرمال آلکان را مونو اتیلن گلیکول، دی اتیلن گلیکول ،تری اتیلن گلیکول و تترا اتیلن گلیکول با بهره گرفتن از معادله حالت CPA مدل کردند و با بهره گرفتن از این مقادیر ضرایب برهمکنش را محاسبه کردند.
جورجیس فولاس و همکارانش (۲۰۰۷) [۱۵] به ارائه ی یک سری داده های تجربی مخلوط دوتایی اتیلن گلیکول و متان و مخلوط سه تایی اتیلن گلیکول، آب و متان در فشار بالا و دمای پایین پرداختند. همچنین به مقایسه ی دو معادله ی حالت CPA و SRK با قانون ترکیبیHuron-Vidal با مدل ضریب فعالیت NRTL تغییر یافته پرداختند و به این نتیجه رسیدند که معادله ی CPA جواب بهتری از حلالیت اتیلن گلیکول در متان می دهد.
پیترتیبجرگ و همکارانش (۲۰۰۹)[۱۶] این نکته را مورد توجه قرار دادند که آیا متانول در دو محل پیوند هیدروژنی بدهد بهتر هست یا سه محل و این موضوع بین دو معادله حالت CPA و sPC-SAFT تفاوت می کند یا نه؟ معیار مقایسه مورد نظر تعادل گاز- مایع و مایع- مایع مخلوط های دوتایی سه تایی متانول با آب و هیدرو کربن بود. و نتایج نشان داد که دو محل بهتر از سه محل است و همچنین در یافتن ثابت های الکل استفاده از آنتالپی نهان تبخیر و ضریب تراکم پذیری در کنار چگالی مایع و فشار بخار جواب بهتری می دهد.
متانول با توجه به نقش به سزایش در صنایع نفت و گاز، دقت بالایی را در رفتار فازیش با آب و هیدروکربن می طلبد تا میزان تزریق مازاد کمتری لازم باشد. این نکته از جنبه ی اقتصادی و هم از جنبه ی محیط زیستی حائز اهمیت است.
کارستن لوندستروم و همکارانش (۲۰۰۶)[۱۷] به اندازه گیری خواص فیزیکی آب و متانول با بهره گرفتن از معادلات حالت CPA وSRK (با تصحیح حجمی Peneloux و بدون آن) و مقایسه ی آنها پرداختند. اینان علاوه بر محاسبه ی دانسیته و فشار بخار به محاسبه ی ظرفیت حرارتی در فشار ثابت، سرعت صوت، آنتالپی و ضریب ژول تامسون پرداختند وبه این نتیجه رسیدند که معادله ی حالت CPA جواب بهتری نسبت به معادله ی SRK می دهد.
ارائه ی نتایج آن از قسمت خواص آب خالص شروع می شود. که در مقایسه ی کلی CPA از SRK وSRK (با تصحیح حجمی Peneloux و بدون آن) بهتر است. نکته ی جالب اینکه کیفیت پیشبینی CPA با افزایش دما و فشار بالا می رود. این مدل به واقعیت نزدیک تر است چرا که برای اکثر خواص علاوه بر نزدیکی به داده های تجربی روند تغییرات را صحیح نمایش می دهد.
جورجیس کونتوجورجیس و همکارانش(۲۰۰۶) [۱۸] مرور بر کارهایی کردند که دیگر افراد انجام داده اند و به بررسی همبستگی متقابل دو جزئی با بهره گرفتن از معادله ی حالت CPA پرداختند. این پدیده مربوط به ملکول های قطبی که قابلیت پیوند هیدروژنی دارند می باشد. مخلوط های متفاوتی مانند آب و الکل یا گلیکول، مخلوط های حاوی اسید های آلی و یا دو الکل و همچنین این پدیده برای مولکول هایی مثل دی اکسید کربن و استیرن که در کنار آب به طور جزئی خاصیت همبستگی پیدا می کنند، رخ می دهد. یکی از نکات قابل توجه این است که ضریب بر هم کنش بین آب- الکل و آب- گلیکول خیلی بیشتر از الکل- هیدروکربن و گلیکول- هیدروکربن است.
ووتساس و همکارانش (۱۹۹۹) [۱۹] به بررسی رفتار فازی آب، هیدروکربن و الکل با بهره گرفتن از معادله ی حالت CPA پرداختند. این افراد به این نتیجه رسیدند که مشخص کردن نوع روش ترکیبی در بدست آوردن پارامترهای حجمی همبستگی متقابل ضروری است وهمچنین به انعطاف پذیری این معادله ی حالت هم در فشار بالا مانند جدا سازی سیالات فوق بحرانی و هم در فشار پایین مانند جداسازی مایع- مایع تاکید کردند.
گاریدو و همکارانش (۲۰۰۸) [۲۰] به بررسی رفتار فازی گاز- مایع و مایع- مایع گلیکول اترها- آب و گلیکول اترها با هیدروکربن با بهره گرفتن از معادله ی حالت CPA پرداختند. داده های تجربی برای سیستم خالص گلیکول اتر ها محدود است، که منظور داده های چگالی مایع و فشار بخار می باشد. به این دلیل از معادلات DIPPR به عنوان داده های شبه- تجربی بهره برده است. در این کار اشاره به پارامتر های Kamlet-Taft شده است. این ها تا حدودی پیوند متقابل حلال وحل شونده را بیان می کند. نویسنده این پارامتر ها را در بهینه سازی ضرایب معادله ی CPA به کار نبرده است. با این حال از مقادیر عددی آنها این طور نتیجه می گیرد که باید متغیر های ε و β برای گلیکول اتر ها زیاد متفاوت باشد که این نظریه با نتایج بهینه سازی مطابقت دارد. در بررسی ترم همبستگی از قوانین ترکیب CR-1 و ECR استفاده شد. همچنین در محاسبات گاز- مایع بدون آب به این نتیجه رسیدند که بدون استفاده از ضریب برهمکنش دوجزئی نتیجه ی قابل قبولی می دهد. در مدل سازی صورت گرفته برای آن نیز از پیوند های هیدروژنی مربوط به اتم های اکسیژن جدا از هیدروژن در ساختار صرف نظر شده است و همچنین اثری نیز برای احتمال همبستگی درون مولکولی وجود ندارد. با این حال برای تمام سیستم های دوجزئی مورد توجه نتایج خوبی گرفته است. تنها مخلوط های در آب است که ضریب برهم کنش منفی بزرگی را احتیاج دارند. نویسندگان با افزودن رابطه ای معلوم بین پارامتر b و حجم واندروالس برای کلیه ی مواد( رابطه را ببینید)  .
۴ پارامتر دیگر را روی داده های فشار بخار و چگالی مایع تطبیق دادند. با این کار کیفیت پیشبینی داده های دوجزئی مخلوط های مایع- مایع بالا رفت. با این کار داده های ضریب دوم ویریال نیز خوب پیشبینی می شود.
کاربردهای فراوانی برای گلیکول اتر ها در صنعت وجود دارد. در صنایع مواد غذایی، کشاورزی، دارویی و بهداشتی به کار می رود. همچنین به عنوان ماده ی افزودنی به سوخت، روان کننده و در رنگ ها و پوشش ها، چسب و ساخت فیلم استفاده دارد.
در مورد داده های تجربی رفتار فازی گلیکول اترها و هیدروکربن ها از یک سری مقالات استفاده شده است که مهمترین آن ها به شرح زیر است:
فرانسیسکو جاور کارمونا و همکاران (۱۹۹۹) [۲۱] ، میگول انگل رابیو و همکاران (۱۹۹۸)[۲۲] ، پی. اس. پرابهو و همکاران (۱۹۶۳) [۲۳]
فصل سوم
مدل سازی
۳-۱- مقدمه
در این فصل معادلات حاکم بر جریان عبوری از محیط متخلخل، مورد استفاده در این پایان نامه، ارائه می گردد که در دو قالب کلی تک فاز گازی و دو فازی خواهد بود. در ادامه معادلات حالت بیان می شود که برای حالت غیر قطبی که شامل مواد هیدرو کربنی است و حالت ماده ی قطبی در کنار غیر قطبی هر کدام مختصری بیان می گردد و قسمت آخر تکنیک حل معادلات با روش کولوکیشن متعامد و روش نیوتن- رافسون است که توضیح داده می شود.
۳-۲- معادلات حاکم بر جریان گازی تک فازی
معادلات موازنه ی مولی و معادله ی دارسی که به جای معادله ی ممنتوم قرار می گیرند معادلات حاکم بر این مساله می باشند. در معادله ی دارسی چند فرض موجود است که در مهمترین آنها را در زیر آورده شده است که حل معادلات را آسان می کند.[۲۴].
۱- جریان سیال آرام باشد
۲- خواص سنگ همگن باشد
معادله ی موازنه ی مولی در زیر آورده شده است.
موازنه ی مولی کلی:

موازنه ی مولی جزئی :

و معادله ی دارسی :

*در سطح ۰۵/۰معناداراست. **در سطح ۰۱/۰ معنادار است.
براساس نتایج به دست آمده از آزمون همبستگی پیرسون در جدول (۸-۴)، بین تفکر انتقادی وجودی با انگیزه کاری دبیران مدارس دولتی متوسطه دوره دوم شهرستان کامیاران (۰۰۲/۰=p و ۲۷۳/۰=r) رابطه مثبت و معنادار وجود دارد؛ زیرا (۰۱/۰ p<). بنابراین با ۹۹% اطمینان می توان گفت هرچه تفکر انتقادی وجودی دبیران بالاتر باشد، انگیزه کاری آنان افزایش می یابد و بالعکس.

فرضیه۲) بین تولید معنی شخصی با انگیزه کاری دبیران مدارس دولتی متوسطه دوره دوم شهرستان کامیاران رابطه وجود دارد.
جدول۹- ۴- بررسی رابطه بین تولید معنی شخصی با انگیزه کاری دبیران مدارس دولتی متوسطه دوره دوم شهرستان کامیاران با بهره گرفتن از آزمون همبستگی پیرسون:

شاخص
متغیرها

تعداد

ضریب
همبستگی

سطح معناداری

رابطه تولید معنی شخصی و انگیزه کاری دبیران

۱۲۹

۲۹۵/۰

۰۰۱/۰^**

*درسطح ۰۵/۰ معناداراست. **در سطح ۰۱/۰ معنادار است.
براساس نتایج به دست آمده از آزمون همبستگی پیرسون در جدول (۹-۴)، بین تولید معنی شخصی با انگیزه کاری دبیران مدارس دولتی متوسطه دوره دوم شهرستان کامیاران (۰۰۱/۰=p و ۲۹۵/۰=r) رابطه مثبت و معنادار وجود دارد؛ زیرا (۰۱/۰ p<). بنابراین با ۹۹% اطمینان می توان گفت هرچه هوش معنوی دبیران در مؤلفه تولید معنی شخصی بالاتر باشد، انگیزه کاری آنان افزایش می یابد و بالعکس.
فرضیه۳) بین میان آگاهی با انگیزه کاری دبیران مدارس دولتی متوسطه دوره دوم شهرستان کامیاران رابطه وجود دارد.
جدول ۱۰-۴- بررسی رابطه بین میزان آگاهی با انگیزه کاری دبیران مدارس دولتی متوسطه دوره دوم شهرستان کامیاران با بهره گرفتن از آزمون همبستگی پیرسون:

شاخص
متغیرها

تعداد

ضریب
همبستگی

سطح معناداری

رابطه میزان آگاهی و انگیزه کاری دبیران

۱۲۹

۱۴۴/۰

۱۰۴/۰

براساس نتایج به دست آمده از آزمون همبستگی پیرسون در جدول (۱۰-۴)، بین میزان آگاهی با انگیزه کاری دبیران مدارس دولتی متوسطه دوره دوم شهرستان کامیاران (۱۰۴/۰=p و ۱۴۴/۰=r) رابطه معناداری وجود ندارد؛ زیرا (۰۵/۰ p>).
فرضیه۴) بین توسعه حالت آگاهی با انگیزه کاری دبیران مدارس دولتی متوسطه دوره دوم شهرستان کامیاران رابطه وجود دارد.

گفت « میری دوست می‌دارم بسی !

تا همه من میر باشم نه کسی.»

در این حکایت، کودک در طنز موقعیت و استدلال جالبش، توجه مخاطب را بر می‌انگیزد. این حکایت، تلویحاً به این نکته اشاره دارد؛ که پادشاهان، خود مدار هستند و تنها به خاطر خواهش‌های نفسانی خود؛ تلاش می‌کنند نه غیر.
حکایت سوم مقاله بیست و پنجم ۲۵ / ۳ / ص ۳۲۹ [ در نکوهش نادانی]

آن یکی را دیگری می گفت سخت

« خر گرفتن تو مرا ای شور بخت»

گفت مجنونیش « چون هستی تو خر!

گر بزی بیشت نگیرد؛ غم مخور»

در این حکایت، دیوانه قصد دارد به نادانی و حماقت مردمان اطرافش؛ اشاره کند. پس زمانی که درگیری و رکاکی لفظی دو تن از آنها را می بیند و از اتّفاق این هجو را می‌شنود« مگر تو مرا بز فرض کرده ای بدخت؟» پس از این موقعیت استفاده می‌کند و شدت توهین و هجو را بیشتر می کند و ضمن تحقیر آن فرد؛ می گوید: چون تو خر هستی (احمق هستی) اگر او به تو لطف کرده و به تو لقب بهتر از « بز» نسبت نداده؛ غصّه نخور. استفاده از این هجو و دخالت بی مورد و بی ربط دیوانه که “طنز موقعیت” محسوب می شود؛ از نکات قابل ملاحظه در این حکایت؛ است. سخن دیوانه، بوی بلاهت نمی دهد بلکه نشانی از رندی و فرصت جویی اوست.
حکایت پنجم مقاله‌ی بیست و پنجم ۲۵ / ۵ ص ۳۳۲ [ در نکوهش دنیامداری و غفلت از حق]
روزی سنایی از محله‌ای می‌گذشت، در یک سو کناس را دید که مشغول کار و در سوی دیگر موذنی را دید که مشغول اذان گفتن بود.
با خود گفت‌: من کار این دو را خالی از نقص و خلل نمی‌بینم ؛ هر دو ارزش کارشان؛ یکی است. زیرا پی کسب نان و جلب منفعت مادی هستند. حتی موذنی که به ظاهر کارش مقدس است چون سودای در آمد در سر دارد؛ هم سطح کناس است. حتی می‌توان گفت ؛ کارش پست‌تر از کناس است. زیرا آمیخته به روی و ریاست و موجب غرور نفس می‌شود.
بی شک کناس از چنین موذنی والاتر است.
در این حکایت به یکی از معضلات مذهبی در جوامع اشاره شده که از قدیم تا امروز ؛گریبان گیر مسلمین بوده است. آمیخته شدن بیش از حد به کار و تلاش بی حضور قلب در عرصه‌ی اقتصادی جهت کسب در آمد از جمله آفاتی است که عطار در این حکایت؛ به آن پرداخته است. عطار نخست از زبان سنایی به انتقاد از هر دوی این شاغلان می‌پردازد و پرده از شخصیت نادان و نا آگاه آنها بر می‌دارد که برای کسب روزی اندکی، زندگی جاویدان خود را فراموش کرده اند. سپس به قیاس آن دو با هم می‌پردازد. و شگرد بکر طنز آفرینش را به کار می گیرد و در مسیر پرپیچ و خم ریاکاری مذهبی؛ قدم می گذارد. این بار علاوه، بر صفت غفلت، دو ویژگی رعونت و ریا را به موذّن نسبت می دهد، سپس از طریق قیاس با بهره گیری از شگرد کوچک‌کردن به تحقیر همه جانبه‌ی او می‌پردازد و این جاست که حکایت در زمره‌ی حکایت‌های طنز‌آمیز قرار می گیرد.

لحن سنایی طعن آمیز است.
حکایت یکم مقاله بیست و هفتم۲۷/ ۱ ص ۳۴۱ [ توصیه به تظاهر به جنون]

گفت به مجنون شبی لیلی به راز

کـ« ای به عشق من زعقل افتاده باز

تا توانی با خرد بیگانه باش
ج

عقل را غارت کن و دیوان باش

زانک اگر تو عاقل آیی سوی من

زخم بسیاری خوری در کوی من
ج

لیک اگر دیوانه آیی در شمار

هیچ کس را با تو نبود هیچ کاری

۱۳/۰

۰۱/۶

۵/۱۴

۵۸/۳

ضریب تغییرات(درصد)

۷۶/۳

۳۰/۸

۷۱/۶

۵۱/۶

ns، *و** به ترتیب نشان دهنده عدم تفاوت معنی­داری، تفاوت در سطح ۵٫/^. وتفاوت در سطح ۱٫/^. می باشد.

۱-۸-۴غلظت عنصر کادمیم در گیاه

نتایج تجزیه واریانس تیمار غلظت عنصر کادمیم گیاه در جدول (۸-۴) آورده شده است. اثر تیمارهای مکان، تکرار مکان، گیاه و مزرعه و اثر متقابل تیمار گیاه در مکان، مکان در مزرعه و گیاه در مزرعه در سطح آماری ۱ درصد غلظت عنصر کادمیم گیاه معنی­دار گردید. همچنین اثر تیمار متقابل گیاه در مزرعه در مکان بر غلظت عنصر کادمیم گیاه معنی­دار نبود.
نمودار ۶۸-۴ اثر تیمار­های گیاه در مکان بر غلظت عنصر کادمیم گیاه
بررسی نتایج اثر متقابل نوع گیاه و مکان مختلف کشت (نمودار ۶۸-۴) بر غلظت عنصر کادمیم گیاه نشان داد که منطقه باوی در گیاه شوید دارای بیشترین غلظت عنصر کادمیم بود (۹۹/۱۱ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین غلظت عنصر کادمیم در گیاه شوید در منطقه باوی نسبت به غلظت عنصر کادمیم گیاه منطقه شوش و منطقه دزفول تفاوت معنی­داری داشت(به ترتیب ۹۹/۱۱، ۴۷/۱۰ و ۲۹/۹ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین گیاه گشنیز در منطقه باوی دارای بیشترین غلظت عنصر کادمیم بود (۰۹/۱۱ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر کادمیم گیاه منطقه شوش و منطقه دزفول تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۰۹/۱۱، ۸۱/۹ و ۳۰/۸ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین گیاه هویج در منطقه باوی دارای بیشترین غلظت عنصر کادمیم بود (۵۲/۱۰ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر کادمیم گیاه منطقه شوش و منطقه دزفول تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۵۲/۱۰، ۵۸/۸ و ۰۱/۸ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین گیاه جعفری در منطقه باوی دارای بیشترین غلظت عنصر کادمیم بود (۹۹/۱۱ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر کادمیم گیاه منطقه شوش و منطقه دزفول تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۹۹/۱۱، ۴۷/۱۰ و ۲۹/۹ میلی­گرم در کیلوگرم).
نمودار ۶۹-۴ اثر متقابل مکان در مزرعه بر غلظت عنصر کادمیم گیاه
بررسی نتایج اثر متقابل مکان­های مختلف کاشت و مزارع آلوده و شاهد (نمودار ۶۹-۴) بر غلظت عنصر کادمیم گیاه نشان داد که بیشترین غلظت عنصر کادمیم گیاه در منطقه باوی و در مزرعه آلوده­ی شماره ۲ وجود داشت (۲۹/۱۴ میلی­گرم در کیلوگرم). غلظت عنصر کادمیم گیاه مزرعه آلوده­ی شماره ۲ در منطقه باوی با مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۲۹/۱۴، ۴۷/۱۲و ۱۷/۷ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین در منطقه شوش بیشترین غلظت عنصر کادمیم گیاه در مزرعه آلوده­ی شماره ۱ وجود داشت (۹۷/۱۵ میلی­گرم در کیلوگرم). غلظت عنصر کادمیوم گیاه مزرعه آلوده­ی شماره ۱در منطقه شوش با مزرعه آلوده­ی شماره ۲ مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۹۷/۱۰، ۳۳/۹ و ۵۳/۵ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین در منطقه دزفول بیشترین غلظت عنصر کادمیم در مزرعه آلوده­ی شماره ۲ وجود داشت (۷۱/۱۲ میلی­گرم در کیلوگرم). غلظت عنصر کادمیم گیاه مزرعه آلوده­ی شماره ۲در منطقه دزفول با مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب۷۱/۱۲، ۲۴/۱۰ و ۲۶/۶ میلی­گرم در کیلوگرم).
نمودار ۷۰-۴ اثر متقابل گیاه در مزرعه بر غلظت عنصر کادمیم گیاه
بررسی نتایج اثر متقابل نوع گیاه و نوع مزرعه (نمودار ۷۰-۴) بر غلظت عنصر کادمیم گیاه نشان داد که بیشترین میزان غلظت عنصر کادمیم مربوط به گیاه شوید در مزرعه آلوده شماره ۲ بود (۷۷/۱۲ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر کادمیم گیاه بین مزرعه آلوده­ی شماره ۲ و مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و مزرعه شاهد از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود داشت ( به ترتیب ۷۷/۱۲، ۸۹/۱۱ و ۰۹/۷ میلی­گرم در کیلوگرم). در گیاه گشنیز بیشترین غلظت عنصر کادمیم گیاه مربوط به مزرعه آلوده­ی شماره ۲ بود (۱۴/۱۲ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر کادمیم گیاه بین مزرعه آلوده­ی شماره ۲ و مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و مزرعه شاهد از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود داشت ( به ترتیب ۱۴/۱۲، ۰۷/۱۱ و ۸۹/۵ میلی­گرم در کیلوگرم). در گیاه هویج بیشترین غلظت عنصر کادمیم گیاه مربوط به مزرعه آلوده­ی شماره ۲ بود (۲۷/۱۱ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر کادمیم گیاه بین مزرعه آلوده­ی شماره ۲ و مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و مزرعه شاهد از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود داشت ( به ترتیب ۲۷/۱۱، ۱۸/۱۰ و ۶۶/۵ میلی­گرم در کیلوگرم). در گیاه جعفری بیشترین غلظت عنصر کادمیم گیاه مربوط به مزرعه آلوده­ی شماره ۲ بود (۲۵/۱۲ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر کادمیم گیاه بین مزرعه آلوده­ی شماره ۲ و مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و مزرعه شاهد از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود داشت ( به ترتیب ۲۵/۱۲، ۷۷/۱۱ و ۵۵/۶ میلی­گرم در کیلوگرم).
عواملی مانند اسیدیته خاک، غلظت یونی محلول، غلظت کاتیونی فلز، حضور کاتیون­های فلزی رقابت کننده و وجود لیگاندهای آلی و معدنی بر جذب فلزات سنگین تأثیر گذارند. از سوی دیگر نوع و گونه­ های مختلف گیاهی در توانایی جذب، تجمع و تحمل فلزات سنگین تفاوت زیادی با یکدیگر دارند (آلووای، ۱۹۹۰).
سرنوشت فلزات سنگین و کمپلکس­های فلزی تخلیه شده به خاک­ها و آب­ها با توجه به شرایط محیطی خاک و آب بسیار متفاوت می­باشند .همچنین مکانیزم­ های جذب می­توانند برای یون­های فلزی مختلف متفاوت باشند. اما یون­هایی که با مکانیسم­های مشابه به داخل ریشه جذب می­شوند، احتمالاً با همدیگر رقابت می­ کنند. از سویی شواهد واضحی وجود دارد که شکل­ها و گونه­ های مختلف گیاهان در توانایی واضحی وجود دارد که شکل­ها و گونه­ های مختلف گیاهان در توانایی جذب، تجمع و تحمل فلزات سنگین تفاوت بسیار زیادی با هم دارند (آلووی، ۲۰۰۱).

اهمیت کادمیم در میان سایر عناصر سمی از این جهت است که این عنصرمی­تواند در اندام­های گیاهی به مقادیر زیاد که برای انسان و حیوان سمی باشد، تجمع یابد ولی در عین حال هیچ­گونه علائم سمیت در گیاه ظاهر نشود (پرنسی و همکاران^[۱۳۰]، ۲۰۰۲). کادمیم اگرچه یک عنصر غذایی ضروری نیست اما به سهولت از طریق ریشه_­های گیاه جذب و با غلظت­هایی که برای زنجیره غذایی خطرناک است، در گیاه اندوخته می­ شود. تجمع کادمیم در بافت­های گیاهی در سطح سلولی نیز می­ تواند سمی باشد و موجب کاهش رشد گردد (کولیلیا و همکاران^[۱۳۱]، ۲۰۰۴). از طرفی در جذب کادمیوم، عواملی مانند pH مقدار هوموس خاک، میزان کادمیم محلول خاک و قابل دسترس برای گیاه، نیز تعیین کننده هستند (کلیک^[۱۳۲]، ۲۰۰۵). کادمیوم به دلیل حلالیت بالایی که در آب دارد ممکن است سمیت شدیدی برای گیاهان و حیوانات و یا انسان­ها ایجاد کند. بررسی تاثیر نفت سفید بر مزارع سبزی (گشنیز، جعفری، شوید و هویج) نشان داد که عنصر کادمیم در گیاه مزارع آلوده به نفت سفید افزایش یافت. که این افزایش در گیاه مزارع آلوده به نفت سفید ۱و ۲ موجود در هر منطقه و هم چنین مزارع آلوده هر سه منطقه نسبت به هم یکسان نبوده است. نتیجه می­توان گرفت که این تفاوت موجود در بین مزارع آلوده به نفت سفید به غلظت نفت سفید استفاده شده برای از بین بردن علف­های هرز می­باشد در صورتی که از غلظت بیشتری برای از بین بردن علف هرز استفاده شده باشد عنصر کادمیم بیشتر­ی وارد گیاه شود. افزایش مقدار عنصر کادمیم در منطقه باوی در مزارع شاهد و آلوده به نفت سفید ۱و ۲ می ­تواند در اثر شوری خاک باشد همانگونه که در صفحات قبلی گزارش شد با افزایش شوری میزان کادمیم محلول خاک افزایش می­یابد و به همین دلیل جذب کادمیم بیشتری توسط گیاه صورت می­پذیرد.

۲-۸-۴ غلظت عنصر سرب در گیاه

نتایج تجزیه واریانس تیمار غلظت عنصر سرب گیاه در جدول (۸-۴) آورده شده است. اثر تیمارهای مکان، گیاه، مزرعه و اثر متقابل تیمار گیاه در مزرعه در سطح آماری ۱ درصد غلظت عنصر سرب گیاه معنی­دار گردید. و اما اثر تیمار تکرار مکان و اثر متقابل تیمار گیاه در مکان و مکان در مزرعه بر غلظت عنصر سرب گیاه در سطح آماری ۵ در­صد معنی­دار شد. همچنین تیمار تکرار مکان و اثر تیمار متقابل گیاه در مزرعه در مکان بر غلظت عنصر سرب گیاه معنی­دار نبود.
نمودار ۷۱-۴ اثر تیما­های گیاه در مکان بر عنصر سرب گیاه
بررسی نتایج اثر متقابل نوع گیاه و مکان مختلف کشت (نمودار ۷۱-۴) بر غلظت عنصر سرب گیاه نشان داد که منطقه باوی در هر دو گیاه گشنیز و شوید دارای بیشترین غلظت عنصر سرب بود (به ترتیب ۵۳/۳۵ و ۳۰/۳۵ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین غلظت عنصر سرب هر دو گیاه گشنیز و شوید در منطقه باوی نسبت به منطقه دزفول تفاوت معنی­داری نداشت. اما غلظت عنصر سرب هر دو گیاه گشنیز و شوید در منطقه باوی نسبت به منطقه شوش تفاوت معنی­داری داشت. همچنین بیشترین غلظت عنصر سرب در گیاه هویج مربوط به منطقه باوی بود (۵۰/۲۸ میلی­گرم در کیلوگرم). با غلظت عنصر سرب در گیاه هویج رشد یافته در منطقه دزفول تفاوت معنی­داری نداشت. اما با غلظت عنصر سرب در گیاه هویج رشد یافته در منطقه شوش تفاوت معنی­داری داشت. همچنین بیشترین غلظت عنصر سرب در گیاه جعفری مربوط به منطقه باوی بود (۱۰/۳۴ میلی­گرم در کیلوگرم). با غلظت عنصر سرب در گیاه جعفری رشد یافته در منطقه دزفول تفاوت معنی­داری نداشت. اما با غلظت عنصر سرب در گیاه جعفری رشد یافته در منطقه شوش تفاوت معنی­داری داشت.
نمودار ۷۲-۴ اثر متقابل مکان در مزرعه بر عنصر سرب گیاه
بررسی نتایج اثر متقابل مکان­های مختلف کاشت و مزارع آلوده و شاهد (نمودار ۷۲-۴) بر غلظت عنصر سرب گیاه نشان داد که بیشترین غلظت عنصر سرب گیاه در منطقه باوی و در مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و ۲ وجود داشت (به ترتیب ۱۳/۳۹ و ۴۶/۴۰ میلی­گرم در کیلوگرم). غلظت عنصر سرب گیاه مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و ۲ در منطقه باوی با مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۱۳/۳۹، ۴۶/۴۰ و ۴۹/۲۰ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین در منطقه شوش بیشترین غلظت عنصر سرب در مزرعه آلوده­ی شماره ۱ وجود داشت (۴۹/۳۲ میلی­گرم در کیلوگرم). غلظت عنصر سرب مزرعه آلوده­ی شماره ۱ در منطقه شوش با مزرعه آلوده­ی شماره ۲ تفاوت معنی­داری نداشت ولی با مزرعه شاهد دارای اختلاف معنی­داری بود. همچنین در منطقه دزفول بیشترین غلظت عنصر سرب در مزرعه آلوده­ی شماره ۲ وجود داشت (۳۳/۳۶ میلی­گرم در کیلوگرم). غلظت عنصر سرب مزرعه آلوده­ی شماره ۲ در منطقه دزفول با مزرعه آلوده­ی شماره ۱ تفاوت معنی­داری نداشت ولی با مزرعه شاهد دارای اختلاف معنی­داری بود.
شکل ۷۳-۴ اثر متقابل گیاه در مزرعه بر عنصر سرب گیاه
بررسی نتایج اثر متقابل نوع گیاه و نوع مزرعه (نمودار ۷۳-۴) بر غلظت عنصر سرب نشان داد. که بیشترین غلظت عنصر سرب مربوط به گیاه گشنیز و شوید در مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و ۲ و همچنین گیاه جعفری در مزرعه آلوده­ی ۲ بود گشنیز (به ترتیب ۴۸/۳۷ و ۴۶/۳۸ میلی­گرم در کیلوگرم)، شوید (به ترتیب ۸۲/۳۶ و ۲۱/۳۸ میلی­گرم در کیلوگرم) جعفری (۰۱/۳۷ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر سرب مربوط به گیاه گشنیز، جعفری و شوید مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و مزرعه آلوده­ی شماره ۲ با مزرعه شاهد از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود داشت. در گیاه هویج بیشترین غلظت سرب گیاه مربوط به مزرعه آلوده­ی شماره ۱ بود (۰۳/۳۲ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت سرب گیاه بین مزرعه آلوده­ی شماره ۲ و مزرعه آلوده­ی شماره ۱ از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود نداشت اما با غلظت سرب گیاه در مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۰۳/۳۲، ۲۰/۲۹ و ۶۴/۱۵ میلی­گرم در کیلوگرم).
بررسی­ها نشان داد که غلظت عنصر سرب در گیاه مزارع آلوده به نفت سفید افزایش یافت. در پژوهشی که توسط عسکری و همکاران (۱۳۹۰)که بر روی گیاه اقاقیا صورت گرفت نشان دهنده افزایش غلظت عنصر سرب گیاه تحت تاثیر تیمار هیدرو­کربنی که شامل نفت خام با در صد­های ۰، ۱، ۲، ۳ و ۴ بود. هم­چنین افزایش غلظت عنصر سرب در گیاهان اختلاف معنی­داری بین مقدار سرب برگ گیاهان شاهد و گیاهان تحت تیمار ۱ درصد مشاهده شد. گیاهان تحت تیمار۱ درصد نسبت به شاهد ۸/۲۰ برابر عنصر سرب را در برگ هایش انباشته نموده بودند. این نتایج با مطالعه فلزات سنگین در اقاقیا که در ترکیه انجام شده است مطابقت دارد.
افزایش بیشتر عنصر سرب در منطقه باوی در مزارع شاهد و آلوده به نفت سفید ۱و ۲ می ­تواند در اثر شوری خاک باشد. در شوری خاک علاوه بر آلودگی نفت سفید باعث بیشتر شدن سرب در گیاهان این منطقه شده ­اند مشخص شد که شوری خاک، باعث افزایش جذب فلزات سنگین توسط سبزیجات شد و همچنین که شوری خاک، تجمع سرب در ریشه را کاهش در حالی که باعث افزایش آن در برگ شد و علائم سمیت ناشی از سرب، با شوری زیاد ارتباط داشت. همچنین مشاهده شد که افزایش شوری باعث افزایش غلظت کمپلکس سرب با کلرید شد و در نتیجه تجمع سرب در خاک کاهش یافت (هودجی، ۱۳۸۳).

۳-۸-۴ غلظت عنصر روی در گیاه

نتایج تجزیه واریانس تیمار غلظت عنصر روی گیاه در جدول (۸-۴) آورده شده است. اثر تیمارهای مکان، تکرار مکان، گیاه، مزرعه و اثر متقابل تیمار مکان در مزرعه، گیاه در مزرعه و گیاه در مزرعه در مکان در سطح آماری ۱ درصد غلظت عنصر روی گیاه معنی­دار گردید. و اما اثر متقابل تیمار گیاه در مکان بر غلظت عنصر روی گیاه در سطح آماری ۵ در­صد معنی­دار شد.
نمودار ۷۴-۴ اثر تیمار های گیاه در مکان بر عنصر روی گیاه
بررسی نتایج اثر متقابل نوع گیاه و مکان مختلف کشت (نمودار ۷۴-۴) بر غلظت عنصر روی گیاه نشان داد که منطقه دزفول در گیاه شوید دارای بیشترین غلظت عنصر روی بود (۳۳/۸۶ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین غلظت عنصر روی در گیاه شوید در منطقه دزفول نسبت به غلظت عنصر روی گیاه منطقه شوش و منطقه باوی تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۳۳/۸۶، ۸۸/۶۴ و ۲۲/۳۹ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین گیاه گشنیز در منطقه دزفول دارای بیشترین غلظت عنصر روی بود (۱۱/۷۸ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر روی گیاه منطقه شوش و منطقه باوی تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۱۱/۷۸، ۸۸/۵۸ و ۳۳/۳۳ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین گیاه هویج در منطقه دزفول دارای بیشترین غلظت عنصر روی بود (۷۷/۶۳ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر روی گیاه منطقه شوش و منطقه باوی تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۷۷/۶۳، ۴۴/۴۶ و ۴۴/۲۸ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین گیاه جعفری در منطقه دزفول دارای بیشترین غلظت عنصر روی بود (۵۵/۸۱ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت عنصر روی گیاه منطقه شوش و منطقه باوی تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۵۵/۸۱، ۸۸/۶۴ و ۳۷ میلی­گرم در کیلوگرم).
نمودار۷۵-۴ اثر متقابل مکان در مزرعه بر میزان عنصر روی گیاه
بررسی نتایج اثر متقابل مکان­های مختلف کاشت و مزارع آلوده و شاهد (نمودار ۷۵-۴) بر غلظت عنصر روی گیاه نشان داد که بیشترین غلظت عنصر روی گیاه در منطقه دزفول و در مزرعه آلوده­ی شماره ۲ وجود داشت (۰۸/۱۰۹ میلی­گرم در کیلوگرم). غلظت عنصر روی گیاه مزرعه آلوده­ی شماره ۲ در منطقه دزفول با مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۰۸/۱۰۹، ۵/ ۸۷ و ۷۵/۳۵ میلی­گرم در کیلوگرم). همچنین در منطقه شوش بیشترین غلظت عنصر روی گیاه در مزرعه آلوده­ی شماره ۱ وجود داشت (۷۵/۸۲ میلی­گرم در کیلوگرم). غلظت عنصر روی گیاه مزرعه آلوده­ی شماره ۱در منطقه شوش با مزرعه آلوده­ی شماره ۲ مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۷۵/۸۲، ۳۳/۶۲ و ۶۶/۲۹ میلی­گرم در کیلوگرم خاک). همچنین در منطقه باوی بیشترین غلظت عنصر روی در مزرعه آلوده­ی شماره ۲ وجود داشت (۲۵/۴۴ میلی­گرم در کیلوگرم). غلظت عنصر روی گیاه مزرعه آلوده­ی شماره ۲ در منطقه باوی با مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب۲۵/۴۴، ۷۵/۳۴ و ۵/۲۴ میلی­گرم در کیلوگرم).
نمودار ۷۶-۴ اثر متقابل گیاه در مزرعه بر عنصر روی گیاه
بررسی نتایج اثر متقابل نوع گیاه و نوع مزرعه (نمودار ۷۶-۴) بر غلظت عنصر روی گیاه نشان داد که بیشترین میزان غلظت عنصر روی مربوط به گیاه شوید در مزرعه آلوده شماره ۲ بود (۶۶/۸۰ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت روی گیاه بین مزرعه آلوده­ی شماره ۲ و مزرعه آلوده­ی شماره ۱ از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود نداشت اما با غلظت روی گیاه در مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۶۶/۸۰، ۸۸/۷۵ و ۸۸/۳۳ میلی­گرم در کیلوگرم). در گیاه گشنیز بیشترین غلظت روی گیاه مربوط به مزرعه آلوده­ی شماره ۲ بود (۳۳/۷۲ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت روی گیاه بین مزرعه آلوده­ی شماره ۲ و مزرعه آلوده­ی شماره ۱ از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود نداشت اما با غلظت روی گیاه در مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۳۳/۷۲، ۷۷/۶۸ و ۲۲/۲۹ میلی­گرم در کیلوگرم). در گیاه هویج بیشترین غلظت روی گیاه مربوط به مزرعه آلوده­ی شماره ۱ و ۲ بود (۸۸/۵۵ و ۴۴/۵۷ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت روی گیاه بین مزرعه آلوده­ی شماره ۲ و مزرعه آلوده­ی شماره ۱ از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود نداشت اما با غلظت روی گیاه در مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۸۸/۵۵، ۴۴/۵۷ و ۳۳/۲۵ میلی­گرم در کیلوگرم). در گیاه جعفری بیشترین غلظت روی گیاه مربوط به مزرعه آلوده­ی شماره ۲ بود (۱۱/۷۷ میلی­گرم در کیلوگرم). که با غلظت روی گیاه بین مزرعه آلوده­ی شماره ۲ و مزرعه آلوده­ی شماره ۱ از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود نداشت اما با غلظت روی گیاه در مزرعه شاهد تفاوت معنی­داری داشت (به ترتیب ۱۱/۷۷، ۷۷/۷۲ و ۴۴/۳۱ میلی­گرم در کیلوگرم).
بررسی تاثیر نفت سفید بر میزان عناصر سنگین جذب شده نشان داد که عنصر روی در سبزیجات مزارع آلوده به نفت سفید افزایش یافت. که این افزایش در گیاه مزارع آلوده به نفت سفید ۱و ۲ موجود در هر منطقه نسبت به هم یکسان نبوده است. بنابراین می­توان نتیجه گرفت که این تفاوت موجود در بین مزارع آلوده به نفت سفید به غلظت نفت سفید استفاده شده برای از بین بردن علف­های هرز می­باشد، در صورتی که از غلظت بیشتری برای از بین بردن علف هرز استفاده شده باشد میزان عنصر روی بیشتری در گیاه نشان داده می­ شود. در پژوهشی که برای ارزیابی گیاه پالایی اقاقیا بر برخی از فلزات سنگین در خاک­های آلوده به نفت خام با بهره گرفتن از تیمار نفت خام (۰ درصد، ۱ درصد، ۲ درصد، ۳درصد و ۴درصد) گیاهان تحت تیمار۲ درصد نسبت به شاهد، ۲۸/۱ برابر بیش تر، عنصر روی را در برگ­های خود انباشته کرده است و همچنین مشاهده گردید، کمترین و بیشترین میزان عنصر روی به ترتیب در بافت خشک برگ مربوط به گیاه شاهد و گیاهان تحت تیمار ۲ درصد بود (عسکری و همکاران، ۱۳۹۰)
افزایش اندک عنصر روی در منطقه باوی در مزارع شاهد و آلوده به نفت سفید ۱و ۲ می ­تواند در اثر شوری و زهکشی نامناسب خاک باشد. در نتیجه اثر شوری خاک نسبت به نفت سفید غالبتر بوده و باعث افزایش اندک عنصر روی در گیاه این منطقه شده است. سایر محققان نیز گزارش نموده ­اند که به طورکلی با افزایش شوری، غلظت عناصر کم مصرف در بافت های گیاهی کاهش می­یابد (همایی و همکاران، ۲۰۰۵)

باب الباب: دربند شروان است که باب الابواب نیز گویند و این نام را جغرافیون عرب به شهر دربند واقع در دامنه‌های قفقاز و ساحل غربی بحر خزر اطلاق نمایند آن را « الباب » نیز گویند.( فرهنگ لغات )
۱۱۵ - چوپان سپهر و رم سپه ، فحل رمه اقبال شه
کز بهر رم دارد نـگه، فحلی که چوپان پــرورد
واژگان: رَم: گله‌ی چارپایان، رمه. (معین) فَحل: جنس نر از هر حیوان، گُشن. (معین)
معنی و مفهوم: آسمان مانند چوپانی است و سپاهیان شاه، همانند گله‌ای برای آن چوپان هستند. بخت و اقبال شاه در میان این سپاه، فحل و نرگله است و چوپان جنس نر (فحل رمه) را معمولاً برای گله (تولید مثل) می‌پروراند و نگه می‌دارد .

آرایه‌های ادبی: سپهر به چوپان، سپاهیان به رمه و اقبال شاه به فحل رمه شبیه شده‌اند. چوپان، رمه و فحل رمه با هم مراعات نظیر دارند.
۱۱۶ - دولـت برآرد داد او، چون خلد کایمـان بردهد
راحت فزاید یاد او، چون شکر کاحسان بردهد
معنی و مفهوم: ثمره‌ی عدل و داد اخستان، بخت و اقبال است؛ همانند ایمان که ثمره‌اش بهشت است. یاد پادشاه موجب آرامش و راحتی می‌شود؛ مانند شکر که موجب افزونی فضل و بخشش خداوند می‌شود .
آرایه‌های ادبی: واج آرایی در حرف« د » و« ر ». مصراع دوم تلمیح دارد به آیه‌ی ۷ سوره‌ی ابراهیم « لئن شکرتم لازیدنکم و لئن کفرتم انّ عذابی لشدید » ( ۱۴ / ۷ ) .
بند نهم:
کلمات قافیه: خندان ، دندان ، گریبان و …
حروف اصلی قافیه: ا ن
حرف روی : ن
حروف الحاقی: ندارد
ردیف: باد هم
۱۱۷- شاه اولین مهدی است خود، ثانی سلیمان بادهم
اِنسش به خدمت نامزد، جنّش به فرمان باد هــم
واژگان: اِنس: مردم، بشر. (دهخدا)
معنی و مفهوم: شاه اخستان، خود اولین مهدی آخرالزمان است و امیدوارم که در شوکت و قدرت سلیمان دوم باشد، اکنون انسان‌ها به فرمان و در خدمت او هستند. امیدوارم که جنیان نیز فرمانبر او شوند .
آرایه‌های ادبی: مصراع دوم تلمیح به حکمرانی سلیمان بر جن و انس دارد .
۱۱۸ - گردون غلام است از خطر، خورشید جام است از گهر
کیوان حسام است از ظفر، بهـرام پیـکان باد هـم
واژگان: خطر: بزرگی، بلندی قدر. (معین) کیوان: ستاره‌ی زحل که در آسمان هفتم قرار دارد و نحس اکبر گفته می‌شود. (فرهنگ لغات) حسام: شمشیر بران، شمشیر تیز. (معین) بهرام: نام ستاره‌ی مریخ که در فلک پنجم است. (فرهنگ لغات)
معنی و مفهوم: آسمان در مقابل عظمت و منزلت شاه اخستان، غلام و فرمانبردار است و از اصالت گوهر و نژاد، جام شراب او از جنس خورشید است (یا خورشید به منزله‌ی جام اوست) و شمشیر او نیز در پیروزی و جنگاوری همچون ستاره‌ی زحل (در حق دشمنان) نحس است. امیدوارم که نوک نیزه‌اش همچون سیاره‌ی بهرام (خداوند جنگاوری) گیرا و موثّر باشد .
آرایه‌های ادبی: گردون غلام، خورشید جام، کیوان حسام و بهرام پیکان همگی اضافه تشبیهی هستند. واج آرایی در حرف « س » و کل بیت دارای اغراق است .
۱۱۹ - دین روشن ایّام است از او، دولت نکونام است از او
ملکت به اندام است از او، ملّت به سامان باد هم
واژگان: ملکت: کشور، مملکت. (معین)
معنی و مفهوم: روزگار دین از وجود شاه اخستان روشن و پر رونق است. بخت و اقبال یا حکومت از نام او نیک نام و مفتخر می‌باشد. مملکت از وجود او منسجم و متحد است. مردم نیز از وجود او به سامان و آسوده باشند.
۱۲۰- بزمش چو روضه است از لَطَف، صحنش چو سدره از کنف
صدرش چو کعبه است از شرف، حکمش چو مرغان باد هم
واژگان: صحن: میان سرای و ساحت آن، فضا، ساحت. (معین) لَطَف: نرمی نمودن، طراوت. (معین) سدره: درخت کُنار است بالای آسمان هفتم که منتهی اعمال مردم است و آن را سدره المنتهی گویند. حدّ رسیدن جبرئیل هم آن جاست. (آنندراج) کَنَف: سایه، حمایت، پناه. (معین) صدر: پیشگاه. (معین)
معنی و مفهوم: مجلس جشن پادشاه، از لطافت و طراوت همچون باغ بهشت است، صحن بارگاه شاه در امنیت و پناه دهندگی و سایه گستری مانند درخت سدره المنتهی است. بالای مجلس او در شرف و بزرگی همچون کعبه معظم است. خواهان آن هستم که حکم پادشاه نیز همانند فرمان خداوند نافذ و گیرا باشد .
آرایه‌های ادبی: بزم پادشاه را از لحاظ لطافت به باغ و روضه، سایه‌ی صحن سرای شاه را به سایه‌ی سِدره المنتهی و صدر مجلس پادشاه را در شرف و بزرگی به کعبه تشبیه کرده است .
۱۲۱ - نور است بخت روشنش، سر در گریبان تنش
چون سایه اندر دامنش ، پیوسته دامان باد هــم
معنی و مفهوم: بخت و اقبال روشن پادشاه(اخستان) مانند نوری است که در وجود او می‌تابد و همچون سایه، پیوسته با او همراه است. امیدوارم این بخت و اقبال پیوسته و دامنه دار باشد و برای همیشه همراه شاه بماند .
آرایه‌های ادبی: بخت روشن شاه به نور و در پیوستگی و همراهی با شاه به سایه مانند شده است .
۱۲۲ - جام و کفش چون بنگری، هست آفتاب و مشتری
جام آینه است اسکندری، می آب حیوان باد هم
واژگان: مشتری: ستاره‌ی سعد اکبر، برجیس، در فلک ششم جای دارد. (فرهنگ لغات)
معنی و مفهوم: اگر جام می و دست بخشنده‌ی ممدوح را بنگری، جامش چو آفتاب، تابان و درخشنده است و دستش همچون مشتری بخشنده و سخاوتمند است. جامش مانند آینه‌ی اسکندری آگاهی بخش است و امیدوارم که شرابش نیز همانند آب حیوان جاودانگی ( به ممدوح ) ببخشد .
آرایه‌های ادبی: در مصراع اول تشبیه جام به خورشید و دست شاه به مشتری، تشبیه مجمل و لف و نشر مرتّب است و در مصراع دوم، جام به آینه‌ی اسکندر تشبیه شده است. آفتاب و مشتری با هم تناسب دارند .
توضیحات :