مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد

تاریخ تصویب پروپوزال: ۲۹/۰۹/۱۳۹۲

تاریخ دفاع: ۲۹/۰۶/۱۳۹۳

تعداد صفحات: ۱۲۹

چکیده:
با افزایش ظرفیّت‌های آموزش عالی، عرضهی فارغ‌التّحصیلان دانشگاهی افزایش یافته و عدم تعادل میان عرضه و تقاضا، بروز پدیدهی بیکاری فارغ‌التّحصیلان دانشگاهی را فراهم ساخته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیّت اشتغال فارغالتّحصیلان آموزش عالی استان کردستان در سال ۱۳۸۵ و مطالعه‌ی عوامل مؤثّر بر آن صورت گرفته است. روش تحقیق اسنادی و تحلیل ثانویه است. جمعیّت آماری کلیهی فارغالتَحصیلان ۳۴-۲۴ ساله‌ی آموزش عالی استان کردستان بر اساس ۲۰ درصد داده های خام سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ میباشد. نتایج حاکی از آن است که بیش‌تر افراد به ترتیب دارای مدرک کارشناسی و کاردانی میباشند. مردان بیش‌تر در رشته علوم اجتماعی، بازرگانی و حقوق (۹/۲۴ درصد) و زنان در رشته‌ علوم انسانی و هنر (۷/۲۱ درصد) فارغالتَحصیل شدهاند. این بررسی نشان داد که ۵۰ درصد فارغالتَحصیلان آموزش عالی استان کردستان مهاجرت طول عمر داشتهاند. فارغالتّحصیلان مرد بیش‌تر به دلیل کار و فارغالتَحصیلان زن به پیروی از خانواده طیّ ده سال قبل از انجام سرشماری مهاجرت داشتهاند. بیش از ۸۳ درصد فارغالتَحصیلانی که شاغل‌اند در بخش عمومی حضور دارند. به لحاظ وضع شغلی فارغالتَحصیلان مرد شرایط بهتری دارند. برای مثال، شمار مردان کارفرما بیش از ۳ برابر زنان است. همچنین، بیش‌ترین تعداد فارغالتَحصیلان مرد شاغل، در بخش آموزش و در اداره‌ی امور عمومی و تأمین اجتماعی اجباری حضور دارند، در حالی‌که بیش‌تر زنان فارغ‌التّحصیل در بخش‌های آموزش، بهداشت و مددکاری اجتماعی اشتغال دارند. نتایج نشان میدهد که وضعیّت اشتغال دانش‌آموختگان با عوامل جمعیّت‌شناختی (جنس، سن، وضعیّت زناشویی و مهاجرت طول عمر) و عوامل اجتماعی (سطح تحصیلات و رشته تحصیلی) رابطه دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که احتمال بیکاری فارغ‌التّحصیلان زن بیش‌تر از فارغالتّحصیلان مرد و فارغالتّحصیلان ۳۴- ۳۰ ساله کم‌‌تر از ۲۹- ۲۴ سالههاست. هم‌چنین، احتمال بیکاری فارغالتّحصیلانی که هرگز ازدواج نکردهاند، بیش‌تر از افراد همسردار، بی‌همسر بر اثر فوت و طلاق میباشد. بر حسب سطح تحصیلات، احتمال بیکاری زنانی که در سطح تحصیلات کارشناسی ارشد و بالاتر و کارشناسی هستند کم‌تر از زنانی است که دارای تحصیلات کاردانی هستند. علاوه بر این، بر حسب رشته‌ تحصیلی، احتمال بیکاری فارغ‌التّحصیلان رشته علوم تربیتی کمتر از سایر رشته ها میباشد. هم‌چنین، احتمال بیکاری فارغالتَحصیلان مردی که مهاجرت اخیر نداشتهاند بیش از فارغالتَحصیلان مردی است که مهاجرت اخیر داشتهاند.