اعتراض به اقتدارگرایی

۵۷۴

۱۲

۴

۵۹۰

۰.۴۲

۹۷.۳۰%

۲.۰۰%

۰.۷۰%

۱۰۰%

یافته های پژوهش نشان می دهد، در مقایسه ابعاد دموکراسی به طور کلی میزان گرایش به دموکراسی در سطح نگرشی بالاتر از گرایش به دموکراسی در سطح رفتاری بوده است. همانگونه که جدول نشان می دهد. در میان ابعاد نگرشی نیز، بالاترین میزان میانگین را مدارای سیاسی داشته است، به طوریکه حدود ۵۳ درصد جمعیت در ستون بالا قرار دارند. بر اساس محاسبه میانگین نمرات نیز این متغیر به میزان حدود ۱ نمره در سطح بالاتری از مخالفت با اقتدار گرایی و اثربخشی سیاسی بوده است. به طوریکه حدود ۲۳ درصد به میزان زیاد با اقتدار گرایی مخالفت کرده اند. و تنها حدود ۱۴ درصد به میزان زیاد احساس اثر بخشی سیاسی داشته اند.
در سطوح رفتاری یعنی مشارکت سیاسی و اعتراض به اقتدار گرایی با کاهش شدید میانگین مواجه هستیم، به طوریکه حدود ۸۶ درصد در سطح پائین قرار دارند. و در نهایت میزان اعتراض به اقتدار گرایی در حد بسیار پائینی قرار داشته است. به طوریکه ۴ درصد جمعیت به میزان زیاد تجربه اعتراض به اقتدار گرایی داشته اند.
میزان گرایش به دموکراسی نسبت به دو مورد پژوهش مشابه مربوط به رساله دکتری ذوالفقاری و حسین بر پائین تر بوده است. و این به دلیل آن است که جمعیت نمونه ذوالفقاری دانشجویان بوده اند. ولی جمعیت نمونه این پژوهش اقشار مختلف اجتماعی بوده اند. دوم به این خاطر که نمونه های مشابه ارزشهای دموکراسی را مانند مدارای سیاسی و برابری مورد سنجش قرار داده اند که اغلب پاسخگویان در پاسخ به این گویه ها نظر مثبتی دارند، چرا که این گویه ها بار ارزشی مثبتی در جامعه دارد و کمتر کسی با آنها مخالفت می کند.
همانگونه که در مقایسه ابعاد پژوهش نیز دیده شد هر چه ابعاد انتزاعی تر و کلی تر باشد. میزان موافقت بالاتر می رود. ولی وقتی سوالات مربوط به ابعاد موردی تر می شوند و نگرش و رفتار واقعی فرد را مورد سوال قرار می دهند، میزان موافقت کمتر می شود. این پژوهش تلاش داشته است سنجش واقعی تری از میزان گرایش به دموکراسی داشته باشد. همانگونه که تحقیق اینگلهارت نیز یافته های این پژوهش را تائید می کند. در پژوهش های بین ملیتی او تفاوت زیادی بین افراد در میزان حمایت از اصول کلی دموکراسی وجود ندارد. به طوریکه طبق یافته های تجربی او کشورهای کمتر توسعه یافته، توسعه یافته، غیردموکرات و دموکرات و دارای فرهنگ های متفاوت همگی به میزان نسبتا زیادی از حکومت دموکرات حمایت می کنند، که برخی سوالات نیز شبیه به سوالات پژوهش حاضر است. اما با توجه به این مسئله اینگلهارت ضمن پرسش از افراد درباره اصول کلی دموکرات به سنجش مولفه های موردی دیگر مانند موافقت با برابری جنسیتی نیز می پردازد، و تفاوت ها در این موارد زیاد تر می شود.
بنابر این با توجه به بار مثبت ارزشهای دموکرات، برای سنجش دقیق گرایش به دموکراسی بهتر است به ویژگیهای فرهنگی هر جامعه ای توجه شود. و نقطه تقابل این ویژگیها با دموکراسی مورد سنجش قرار گیرد. به این منظور این پژوهش میزان مخالفت با اقتدار گرایی را به عنوان بخشی از میزان گرایش به دموکراسی مورد بررسی قرار داده است. همچنین با اضافه کردن بعد رفتاری در گرایش به دموکراسی، تلاش شده میزان تمایل جدی افراد به زندگی و عمل به دموکراسی مورد سنجش قرار گیرد. که طبق یافته های پژوهش این ابعاد میانگین پائین تری نیز داشته اند.

با وجود انکه میزان کم اعتراض به اقتدار گرایی را می توان به دلایل سیاسی مانند پرداخت هزینه مرتبط دانست. اما در مورد مخالفت با اقتدار گرایی، اثر بخشی سیاسی و برخی ابعاد مشارکت سیاسی این دلیل توجیه کننده نیست. مطالعه گویه های جدول مخالفت با اقتدار گرایی به روشن شدن این موضوع کمک می کند. همانگونه که اینگلهارت به درستی می گوید برقراری دموکراسی و پایداری آن نیاز به حامیان واقعی دارد. همانگونه که ابعاد دموکراسی نشان می دهد به نظر می رسد پاسخگویان زمانی که در ابعادی مانند مدارای سیاسی از آنها درباره وظایف دموکرات دولت در اعطای حقوق و آزادی های فردی سوال می شود به نسبت موافقت بیشتری دارند، تا زمانیکه خودشان باید به وظایف دموکرات مانند مشارکت جدی در امور سیاسی بپردازند.
۴-۲-۳ توزیع گویه های مدارای سیاسی
مدارای سیاسی یکی از ابعاد مهم گرایش به دموکراسی می باشد. گویه های مدارای سیاسی که در جدول زیر آمده است میزان اعتقاد به حقوق سیاسی برابر و آزادیهای مدنی افراد را مورد سوال قرار داده است.
جدول شماره۱۱: توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان به گویه های مدارای سیاسی

گویه ها

بسیار مخالفم

مخالفم

تا حدودی

موافقم

بسیار موافقم

مجموع

میانگین از۵

در احراز سمت های سیاسی همه گروه ها باید به یک نسبت مورد توجه باشند

۸

۱۳۴

۱۶۷

۲۱۵

۵۸

۵۸۲

۳.۳۱