سند چشم انداز بیست ساله گردشگری کشور (به عنوان سند بالا دستی تمام برنامه ­های گردشگری کشور)، دورنمای روشنی برای رسیدن به جایگاه برتر کشور را نشان می­دهد، اما امروزه شاهد عقب ماندگی صنعت گردشگری در کشور و به طور خاص در استان ایلام می­باشیم و این نیاز احساس می­ شود که از منظری متفاوت تر از آنچه که تا امروز به گردشگری ایلام نگریسته می­شده­، دیده شوند، لذا در این پژوهش محقق سعی دارد از منظر شناسایی عوامل تأثیرگذار بر توسعه صنعت گردشگری به استان ایلام بنگرد و سپس با بررسی آنها در رابطه با بهبود نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت پیشنهاداتی را به مسؤلان ارائه دهد.

۲-۲٫ بیان مسأله تحقیق
امروزه گردشگری یکی از اقتصادی ترین فعالیت­ها در چرخه کشورها و استانها به خصوص از جهت اشتغال و رونق منطقه ای تلقی می شود که علاوه بر آن دارای مزایای ارتباطی، سیاسی و فرهنگی خاصی است (استیگیتز^[۱]، ۱۳۸۶)، به همین دلیل در اغلب نقاط جهان که دارای میراث فرهنگی غنی و نیز مناطق طبیعی هستند از این فعالیت به منزله ابزاری راهبردی در جهت توسعه اقتصادی استفاده می کنند.
همچنین در مسئله گردشگری یکی از عوامل مهم وجود افراد خارجی است که توریست^[۲] نامیده می شود و با ورود خود، باعث ایجاد رونق اقتصادی ارتباطی و فرهنگی می شود، که باید با برنامه ریزی درست و آگاهانه ورود این افراد را به استان هر چه بیشتر توسعه داد (کاظمی، ۱۳۸۹).
اما در استان ایلام، علی رغم داشتن استعدادهای فراوان، وجود منابع عظیم گردشگری، جاذبه های فرهنگی و طبیعی چنانکه شایسته است، نتوانسته در زمینه بهره گیری از درآمدها و ورودی های گردشگری در عرصه کشوری و بین الملل به جایگاه در خور مقام خود دست یابد. که می توان علت این وضعیت را نشناختن عوامل تاثیر گذار بر توسعه این صنعت (مانند تقویت زیر ساخت­ها، افزایش مشارکت بخش خصوصی، تقویت مسایل فرهنگی و آموزشی و …) نامید. که در پژوهش حاضر با بررسی پیشینه پژوهش و نظرسنجی از خبرگان، اساتید راهنما و مشاور تمامی عوامل تاثیر گذار بر توسعه صنعت توریسم^[۳] استان شناسایی و مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
در مجموع هرچند ادبیات مربوط به صنعت گردشگری جذاب بوده و تقریبا کارهایی انجام شده، اما تاکنون پیرامون شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر توسعه صنعت گردشگری استان ایلام در جهت توسعه استان و اولویت بندی این جاذبه های گردشگری تحقیقات میدانی صورت نگرفته است، و از این حیث استان ایلام دنباله رو استانهای رقیب خود در سطح ملی است. محقق این ضعف­های عقب ماندگی، توسعه نیافتگی و… حاکم بر صنعت گردشگری استان ایلام را به عنوان مسائل مهم مد نظر قرار داده و در طی این مطالعه در صدد است که با بررسی اسناد و مطالعه کافی، این مشکلات را بررسی و ضمن تلاش برای اکتشاف زوایای مختلف موضوع راه حل ها و پیشنهادهای مناسب را ارائه نماید. البته اهمیت روزافزون صنعت گردشگری محقق را به پژوهش، این مساله اساسی که “مهمترین مؤلفه­ های تأثیرگذار بر توسعه صنعت گردشگری در استان ایلام کدامند و در چه وضعیتی قرار دارند” وادار کرده است.
۱-۳٫ اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
بهبود صنعت گردشگری نیازمند برگزیدن چشم اندازی است که تمامی صنعت را در برگیرد. یعنی در نظر گرفتن ساختار و عملکرد ادارات و مراکز دولتی وغیر دولتی مرتبط به طور جمعی و نه تنها به صورت مجزا. استان ایلام به عنوان یکی از محروم ترین استان های کشور و درصد بالای بیکاری جوانان این ناحیه، لازم است با بهره گرفتن از تمامی امکانات و قابلیت­ها در جهت رفع محرومیت، ایجاد اشتغال و کسب درآمد از راه‌های مختلف اقدام شود.
گسترش صنعت گردشگری به عنوان صنعتی که با حوزه ­های مختلفی نظیر اقتصاد، کشاورزی، فرهنگ، محیط زیست و خدمات در تعامل است (نساج و آریا، ۱۳۸۶)، دارای اهمیت فراوانی است و تجربیات سایر مناطق جهان نشان داده است که توسعه گردشگری در هر منطقه باعث رشد و پیشرفت اقتصادی- اجتماعی آن ناحیه گردیده است (کاظمی، ۱۳۸۹)، بنابراین با توجه به کمک های شایان توجه این پژوهش به صنعت گردشگری استان ایلام­ محقق بر خود لازم دانسته که با مطالعه و پژوهش کامل به شناسایی و بررسی عوامل تاثیر گذار برتوسعه صنعت گردشگری در استان ایلام بپردازد، چرا که استان ایلام یک استان در حال توسعه است و نیازمند چنین پژوهش هایی برای هدایت و اثربخش نمودن این توسعه با توجه به شرایط ملی و استانی است. از طرفی انجام پژوهش به صنعت گردشگری استان کمک می کند که مدیران مربوطه استان با بهره گرفتن از روشی منظم، معقول و منطقی گزینه های راهبردی مناسب را برای توسعه این صنعت انتخاب کنند و از این طریق بتوانند به کاهش بحران بیکاری و سکوت استان کمک شایان توجهی بنمایند.
۱-۴٫ جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق
بر اساس مطالعات انجام شده پیش بینی می گردد این تحقیق از دو جهت نوآوری آن قابل توجه باشد. اول جنبه جدید بودن و استفاده های کاربردی آن مطرح می باشد. به عنوان مثال از نظر جدید بودن، حوزه اکتشافی بودن پژوهش جهت دست یابی به برخی از مؤلفه ها و متغیرهای اثر گذار در پژوهش مورد نطر است. دوم از نظر استفاده کاربردی این پژوهش هم در حوزه تولید دانش واستفاده علمی و همچنین استفاده عملی جهت پاسخ به مساله اصلی تحقیق قابل توجه می باشد.
۱-۵٫ اهداف مشخص تحقیق
هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و بررسی عوامل تاثیر گذار بر توسعه صنعت گردشگری در استان ایلام می­باشد.
اهداف فرعی پژوهش عبارت بودند از:
۱- شناسایی عوامل تاثیر گذار بر توسعه صنعت گردشگری در استان ایلام
۲- بررسی عوامل تاثیرگذار بر توسعه صنعت گردشگری در استان ایلام.
۳- رتبه ­بندی عوامل تاثیرگذار بر توسعه صنعت گردشگری در استان ایلام.
۱-۶٫ بهره‏وران پژوهش
انجام این پژوهش، با شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر توسعه صنعت گردشگری استان ایلام متناسب با ویژگی‌های بومی استان ارائه می‌گردد. البته این پژوهش در جهت دستیابی به اهداف چشم انداز پنج ساله استان، برنامه پنجم توسعه و اهداف و سیاست‌های کلان صنعت گردشگری کشور خواهد بود. در یک تحلیل جامع پیشنهاد‌ها و راهکارهای کاربردی و عملی برای بهبود نوآوری برای بکار‌گیری و احیانا اجرا در صنعت گردشگری استان ایلام ارائه می‌گردد.
جدول ۱-۱: بهره وران پژوهش