لذا لازم‌است قبل از هر‌چیز به شناسایی عوامل مؤثر بر تمکین مالیاتی پرداخته و اثر هر‌یک از این عوامل بر تمکین مالیاتی تحلیل‌شود. این عوامل عبارتند از:
۱- وجود ضمانت‌های اجرایی لازم
هر‌دستگاه مالیاتی برای رسیدن به اهداف خود باید سازوکار لازم برای رسیدن به آن را تعبیه‌نماید که تشویقات و جرایم مالیاتی یکی از بهترین ابزارها برای رسیدن به هدف درآمدی مالیات و افزایش آن است. لیکن این ابزار می‌بایست کارایی لازم را نیز برای رسیدن به مقصود داشته‌باشد (پورمقیم، ۱۳۸۴،۱۶۲).

مشوق‌های مالیاتی ابزارهایی هستند که در صورت استفاده کارا می‌توانند در راستای رشد و توسعه اقتصادی مؤثر واقع شوند. چارچوب معافیت‌های مالیاتی فعلی، در برهه‌ای از زمان که اقتصاد کشور با انبوهی از مشکلات اقتصادی و غیراقتصادی نظیر وقوع جنگ تحمیلی، تشکیل مؤسسه‌های عمومی غیردولتی، ملی شدن صنایع و مانند آن روبرو بوده، شکل گرفت و چنین ساختاری بدون بررسی آثار اقتصادی آن، همچنان استمرار پیدا کرده است ولی هیچ شواهدی مبنی بر اثرگذاری مثبت آن در متغیرهای کلان اقتصادی مشاهده نشده است (نظری، ۹۱،۱۳۸۷).
۲- کنترل و نظارت:
کنترل عبارت است از یک کوشش منظم در ایجاد ضوابط عملیاتی براساس اهداف برنامه جهت طراحی یک بازخورد اطلاعاتی به منظور مقایسه عملیات انجام‌یافته با عملیات‌های از پیش‌تعیین‌شده به‌طوری که در صورت وجود انحراف، میزان آن مشخص‌شود و در نتیجه هر اقدام لازمی انجام‌گیرد تا اطمینان حاصل‌گردد که منابع به مؤثرترین شکل در نیل به اهداف سازمان بکار ‌گرفته ‌شده ‌اس. (پورمقیم، ۱۶۲،۱۳۸۴).
۳- فساد مالی و اقتصاد:
گاه ممکن است یک مأمور مالیاتی هم به قانون اشراف کامل داشته باشد و هم در اجرای آن ماهر باشد اما برخوردی قاطع با مؤدیان خلاف‌کار نشان‌ندهد، دلیل و انگیزه این امر را می‌توان در میزان شیوع فساد مالی که در بعضی از ادارات مالیاتی سایه‌ افکنده‌ است، جستجو ‌کرد. وجود فساد در بین مسئولین مالیاتی باعث بی‌اعتمادی شهروندان گردیده و از پرداخت مالیات امتناع می‌نمایند (پورمقیم، ۱۶۲،۱۳۸۴).
هدف از انجام این مطالعه پاسخ‌گویی به این سؤال است که چه عواملی در وصول درآمدهای مالیاتی در ایران مؤثر است؟
در این پژوهش، ابتدا عوامل مؤثر بر سطح تمکین مالیاتی شناسایی می‌شود. برخی از این عوامل می‌توانند اقتصادی بوده مانند: درآمد، نرخ مالیات، احتمال بازرسی و نرخ جریمه و همچنین برخی عوامل فردی-اجتماعی شامل قدرت مسئولین دولتی و اعتماد به آن‌ ها که به‌طور خاص در این پژوهش مورد مطالعه قرار خواهد گرفت، نیز می‌تواند بر روی میزان تمکین مالیاتی مؤثر واقع شود.
در این مطالعه، چارچوب شیب لغزنده مورد استفاده قرار خواهد گرفت. استدلال شیب لغزنده بیان می‌کند که پذیرش یک خط مشی یا انجام یک عمل منجر به پذیرش یک سری از خط مشی‌ها و انجام یک سری از اقدامات است. در این نوع از استدلال گفته‌ می‌شودکه پدیدهX اتفاق افتاده است پس الزاماً Y نیز حادث خواهد شد(وولوخ^[۲]،۱۰۲۹:۲۰۰۷).
چارچوب شیب لغزنده در این بررسی دارای سه بعد است: ۱) اعتماد به مسئولین دولتی ۲) قدرت مسئولین دولتی ۳) تمکین مالیات. فرض بر این است که تمکین مالیات تابعی از قدرت مسئولین دولتی و اعتماد به آن‌هاست؛ یعنی اینکه در واقع به دنبال افزایش (کاهش) میزان قدرت و اعتماد به مسئولین مالیاتی، افزایش (کاهش) تمکین مالیات ایجاد خواهد شد (کرچلر، ۲۱۴:۲۰۰۸).
در واقع در این پژوهش سعی بر آن است که با بهره گرفتن از یک تحلیل تجربی و بر اساس چارچوب شیب لغزنده به بررسی عوامل فردی-اجتماعی مؤثر برتمکین مالیاتی پرداخته شود. از یک نمونه شامل مؤدیان مالیاتی شهرستان اصفهان استفاده می‌گردد تا به ترتیب اثر اعتماد و قدرت مسئولین دولتی بر روی تمکین مالیاتی داوطلبانه و اجباری بررسی شود.
۱-۲- اهمیت و ضرورت تحقیق
گسترده شدن دخالت دولت در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی و در پی آن، گسترش تعهدات دولت در جهت هدف‌هایی چون رشد اقتصادی، ثبات قیمت‌ها، افزایش اشتغال و توزیع عادلانه درآمدها، مخارج دولت را با روند صعودی مواجه نموده است. در این میان در کشورهای توسعه‌یافته درآمدهای مالیاتی در تأمین مالی مخارج دولت از اهمیت وافری برخوردار هستند. اما در کشورهای در حال توسعه به دلیل وجود ساختار تورمی و کارا نبودن سیستم مالیاتی، درآمدهای مالیاتی، درصد ناچیزی از تولید ناخالص داخلی این کشورها را تشکیل می‌دهد.
در ایران پس از درآمدهای نفتی، عمده درآمد دولت در راه تأمین مالی بودجه، درآمدهای مالیاتی است. که از آن طریق سه هدف تخصیص منابع اقتصادی، توزیع مجدد درآمدها و تثبیت اقتصادی پی‌گیری می‌شود. با توجه به مطالب فوق، در این مطالعه سعی شده است عوامل مؤثر بر تمکین مالیاتی شناسایی شود. سپس به طور ویژه به تجزیه و تحلیل عوامل فردی-اجتماعی مؤثر بر میزان تمکین مالیاتی پرداخته خواهد شد؛ یعنی در کنار برخی عوامل اقتصادی چون درآمد، نرخ مالیات، احتمال بازرسی و نرخ جریمه که سطح تمکین مالیاتی را متأثر می کند، عوامل فردی-اجتماعی شامل قدرت مسئولین دولتی و اعتماد مؤدیان مالیاتی به آن‌ ها نیز مؤثر می‌باشند. اثر هر یک از این عوامل فردی-اجتماعی بر روی تمکین مالیات به کمک روش تحلیل تجربی، مطالعه خواهد شد و نهایتاً نوع اثرگذاری اعم از تمکین اجباری و داوطلبانه نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.
۱-۳- اهداف تحقیق
۱- تجزیه و تحلیل اثر قدرت مسئولان دولتی بر تمکین مالیات
۲- تجزیه و تحلیل اثر اعتمادمؤدیان مالیاتی به مسئولان دولتی بر تمکین مالیات
۱-۴- سؤالات و فرضیه‌های تحقیق
۱- قدرت مسئولان دولتی اثر منفی بر تمکین مالیات دارد.
۲- اعتماد مؤدیان مالیاتی به مسئولان دولتی اثر منفی بر تمکین مالیات دارد.
۱-۵- قلمرو تحقیق
۱-۵-۱- قلمرو موضوعی
به لحاظ موضوع، این پژوهش در قلمرو اقتصاد بخش عمومی از زیر شاخه‌های اقتصاد کلان قرار می‌گیرد. در این پژوهش، منظور از مسئولان دولتی تمامی مقامات دولتی اعم از رئیس جمهور تا مسئولان دولتی در ادارات مالیاتی را شامل می‌شود و مؤدیان مالیاتی همه مؤدیان در تمامی سطوح را شامل می‌شود و هیچ گونه تمایز و گزینشی در انتخاب مؤدیان صورت نمی‌گیرد. نوع رفتار مورد تحلیل، رفتار انتزاعی مسئولان و مؤدیان مالیاتی است.
۱-۵-۲- قلمرو مکانی
از نظر مکانی این پژوهش در بین مؤدیان مالیاتی شهر اصفهان انجام شده است.
۱-۵-۳- قلمرو زمانی
مطالعات مربوط به این پژوهش از اردیبهشت سال ۱۳۸۹ آغاز گردیده و از تیر‌ماه سال ۱۳۸۹ داده‌های مربوط به این پژوهش گردآوری شده است. تجزیه و تحلیل نتایج و تهیه گزارش نهایی متعاقباٌ در مرداد‌ماه همین سال صورت گرفته است.
۱-۶- روش تحقیق
روش مطالعه از نظر هدف کاربردی و به لحاظ نوع، توصیفی-اسنادی و شیوه جمع‌ آوری داده‌ها، پیمایش با بهره گرفتن از پرسش‌نامه حاوی سؤالاتی که قادر به پاسخ‌گویی به فرضیه‌های تدوین شده بر اساس اهداف پژوهش باشد، انجام شده است. بدیهی است متغیرهای اصلی هدف مورد توجه قرار گرفته و پس از جمع آوری اطلاعات به روش فوق با بهره گرفتن از تکنیک‌های آماری، اقتصادسنجی و انتخاب مناسب آن، هدف پژوهش قابل دست‌یابی خواهد بود.
در این مطالعه به منظور آزمون فرضیه‌های مطرح شده، پرسش‌نامه‌هایی تنظیم ‌گردیده ‌ که حاوی اطلاعات زیر است. در این پرسش‌نامه‌ها به توصیف کشوری فرضی پرداخته شده و اطلاعات مربوط به آن کشور شامل اطلاعات سیاسی، جغرافیایی، اقتصادی و… بیان شده است. به مؤدیان مالیاتی گفته می‌شود که تصور کنند در این کشور فرضی زندگی می‌کنند و امکان کسب درآمد دارند و همچنین ناگزیر از پرداخت مالیات هستند. چهار نوع پرسش‌نامه بین مؤدیان مالیاتی توزیع می‌گردد. در واقع چهار حالت مختلف برای کشور فرضی در نظر گرفته ‌می‌شود.
۱- کشور فرضی با مسئولین دولتی با قدرت بالا و اعتماد زیاد مؤدیان مالیاتی به آن‌ ها
۲- کشور فرضی با مسئولین دولتی با قدرت کم و اعتماد زیاد مؤدیان مالیاتی به آن‌ ها
۳- کشور فرضی با مسئولین دولتی با قدرت زیاد و اعتماد کم مؤدیان مالیاتی به آن‌ ها
۴- کشور فرضی با مسئولین دولتی با قدرت کم و اعتماد کم مؤدیان مالیاتی به آن‌ ها
سپس سؤال‌هایی در پرسش‌نامه تنظیم گردیده است تا محقق بتواند فرضیات پژوهش را مورد آزمون قرار دهد.
پرسش‌نامه حاوی سؤال‌های زیر است:
۱- سؤال‌هایی که سطح قدرت مسئولین دولتی و اعتماد مؤدیان مالیاتی به آن‌ ها را می‌سنجند.
۲- سؤال‌هایی که به کمک آن‌ ها مشخص می‌گردد که مؤدی مالیاتی به درستی توصیف‌نامه مربوط به کشور فرضی را مطالعه نموده و به شرایط و ویژگی‌های آن کشور کاملاً واقف است یا نه.
۳- سؤال‌هایی که نشان دهنده تمکین مالیاتی داوطلبانه و اجباری است.
در این پژوهش از یکی از روش‌های پژوهش علم روانشناسی به نام “بررسی دست‌کاری”^[۳] استفاده شده است . گفته می‌شود که یک محقق به هیچ عنوان امکان تغییر در نتایج یک پژوهش را ندارد. تنها روشی که به وسیله آن امکان دست‌کاری نتایج یک آزمایش هست، همین روش بررسی دست‌کاری است. در واقع در این روش برای رسیدن به نتایج دلخواه آزمایش، می‌توان تمامی شرایط آزمایش را تحت کنترل خود قرار داد تا به نتیجه مطلوب مورد نظر دست یافت. در این بررسی نیز تمامی شرایط آزمایش تحت کنترل محقق است و شرایطی را برای شرکت‌کنندگان ترسیم نموده تا بتواند به نتایج مورد علاقه خود دست یابد. در واقع در این پژوهش پرسش‌نامه به گونه‌ای تنظیم می‌گردد که تمامی شرایط آزمایش اعم از میزان قدرت مسئولین دولتی کشور فرضی و میزان اعتماد مؤدیان مالیاتی به آن‌ ها تحت کنترل محقق است، لذا روش بررسی دست‌کاری در این آزمایش خاص اعمال گردیده است.
در این پژوهش همچنین از چارچوب شیب لغزنده استفاده شده است. در واقع استدلال شیب لغزنده نوعی استدلال است که بر اساس آن اگر جریانی از یک فعالیت یک‌بار انجام گیرد؛ منجر به شکل‌گیری فعالیت‌های دیگر خواهد شد به طوری که حتی ممکن است به برخی نتایج نامطلوب بعدی منجر شود )نونبرگ^[۴]، ۲۰۰۳).
در واقع استدلال شیب لغزنده بیان می‌کند که پذیرش یک خط مشی یا انجام یک عمل منجر به پذیرش یک سری از خط‌ مشی‌ها و انجام یک سری از اقدامات دیگر است. این استدلال به صورت زیر قابل بیان است:
۱- پدیده X اتفاق افتاده است ( یا ممکن است اتفاق بیافتد)

اگر در کشورهای دیگر، هنرهای وابسته به معماری مانند نگارگری (نقاشی)، سنگ‌تراشی، پیرایه به شمار می‌آمده، در کشور ما هرگز چنین نبوده است.
گره‌سازی با گچ، کاشی، خشت و آجر و به گفته‌ی خود معماران، “آمود که، آرایشی را که پس از پایان کار ساختمان بر آن بیافزایند؛ مانند تزیین الحاقی، نما‌سازی سنگی، آجری، کاشی‌کاری گچ‌بری را گویند” و اندود، بیشتر بخشی از کار بنیادی ساختمان است. اگر نیاز باشد در زیر پوشش سقف، عایقی در برابر گرما و سرما ساخته می‌شود یا بلندای بنا که ناگزیر پر و پیمون است و نمی‌تواند به دلخواه معمار کوتاه‌تر شود، تنها با افزودن کاربندی می‌توان آن را کوتاه‌تر و “به اندام” و مردم‌وار کرد. اگر ارسی و روزن با چوب یا گچ و شیشه‌های رنگین و خرد، گره‌سازی می‌شود. تنها برای زیبایی نیست وانگهی باید دانست که واژه‌ی زیبا به معنای “زیبنده بودن” و تناسب داشتن است نه قشنگی و جمال.

در زیگورات چغازنبیل از ۱۲۵۰ سال پیش از میلاد، می‌توان کاربرد کاشی را دید در این ساختمان، ازاره‌ی (قسمت پایین دیوار) دیوارها را با کاشی آبی آرایش ‌کرده‌اند. چون هنگام رفت و آمد مردم برخورد پای دیوار بیشتر بوده است، و چون خشت در برابر باران آسیب می‌دیده، نمای ساختمان را با آجر پوشانده‌اند. معماران ایرانی در جاهایی که مردم در آن بر زمین می‌نشستند و به دیوار تکیه می‌زدند (چون در گذشته مردم در جای سرپوشیده روی صندلی نمی‌نشستند و به جای آن از “نهالی” بهره می‌بردند که زیر آن تشکی با چار بالش بود.)، برای افزایش پایداری از راه دیوار،‌ آن را با اندودی از گچ که با کتیرا آمیخته شده بود تا بلندی یک گز (هر گز برابر ۱۰۶.۶۶ سانتی‌متر است)؛ اندود می‌کردند که رویه‌ای سخت به دست می‌آمد، به گونه‌ای که خراشیدن آن دشوار بود. ازاره‌ی بیرونی ساختمان را هم بیشتر با سنگ کار می‌کردند(پیرنیا،۱۰۷:۱۳۸۷).
۲-۱-۲-۳ نیارش
واژه‌ی “نیارش” در معماری گذشته ایران بسیار به کار می‌رفته است. نیارش به دانش ایستایی، فن ساختمان و مصالح شناسی گفته می‌شده است. معماران گذشته به نیارش ساختمان بسیار توجه می‌کردند و آن را از زیبایی جدا نمی‌دانستند. آن‌ ها به تجربه، به اندازه‌هایی برای پوشش‌ها و دهانه‌ها و جرزها دست یافته بودند که همه بر پایه‌ی نیارش به دست آمده بود. پیمون‌"اندازه‌های خرد و یکسانی بود که در هر جا در خور نیازی که بدان بود به کار گرفته می‌شد پیروی از پیمون هر گونه نگرانی معمار را درباره‌ی نا استواری یا نا‌ زیبایی ساختمان از میان می‌برده، چنان که یک گِل‌کار نه چندان چیره دست در روستائی دور افتاده می‌توانست با به کار بردن آن، پوشش گنبدی را به همان گونه انجام می‌دهد که معمار کار آزموده و استاد پایتخت.
معماران همراه با بهره‌گیری از پیمون و تکرار آن در اندازه‌ها و اندام‌ها، ساختمان‌ها را بسیار دگرگون از کار در می‌آورند. هیچ دو ساختمانی یکسان از کار در نمی‌آمد و هر یک ویژگی خود را داشت، گرچه از یک پیمون در آن‌ ها پیروی شده بود (همان).
۲-۱-۲-۴ خودبستگی
معماران ایرانی تلاش می‌کردند مصالح مورد نیاز خود را از نزدیک‌ترین جای ممکن تهیه کنند و چنان ساخت و ساز می‌کردند که نیاز به آوردن مصالح از جاهای دیگر نباشد و “خود بسنده” باشند. بدین گونه کار ساخت با شتاب بیشتری انجام می‌شده و ساختمان با طبیعت پیرامون خود “سازوارتر” در آمده است و هنگام نوسازی آن نیز همیشه مصالح آن در دسترس بوده است (پیر نیا،۱۰۵:۱۳۸۷).
۲-۱-۳ تأثیر عوامل اقلیمی بر معماری‌ و آرایه‌های معماری سنتی
در این ‌جا سعی بر آن است تا عمل‌کرد عناصر مجموعه‌های مسکونی در برابر مشکلات اقلیمی و مسائل آب و هوایی روشن شود.
تجزیه و تحلیل شکل زندگی و کاری که در چنین مجموعه‌هایی جریان داشته، با بررسی ویژگی‌های اجتماعی اقتصادی خانوار در شهر‌های تاریخی مانند؛ روابط بسته‌ی محله‌ای و خویشاوندی، ابعاد خانوار و کار در کارگاه‌های خانگی ممکن می‌شود (توسلی،۱۰۱:۱۳۸۱).
اقلیم گرم و خشک بر معماری سنتی و هنرهای سنتی وابسته به آن تأثیر زیادی گذاشته است. علاوه بر اصولی معماری ایرانی که استاد پیرنیا آن‌ ها را مردم‌واری، خودبسندگی، پیمون، درون‌گرائی و کنج و نیاز می‌خواند؛ عناصری چون آب، نور، باد و… در معماری سنتی نقش حیاتی ایفا کرده‌اند (لقایی:۱۳۹۲).
برای در امان بودن از آفتاب داغ تابستان، بخصوص در بعد از ظهرهای گرم کویر، قسمت تابستان‌نشین پشت به قبله یعنی تقریبا پشت به جنوب ساخته شده است. این قسمت به اصطلاح محلی نسار نام دارد، سایه می‌گیرد و خنک است(توسلی،۱۰۳:۱۳۸۱).
بخش تابستان‌نشین موقعیتی مانند زمستان‌نشین دارد با این تفاوت که در وجه جنوبی حیاط قرار گرفته است تا در تابستان از تابش مستقیم آفتاب در امان بماند و روی محور اصلی آن معمولاً فضای نیمه باز با تالار قرار می‌گیرد. این تالارها و ایوان‌ها جز در مواقع بسیار سرد سال مهمترین فضای زندگی در خانه بوده‌اند، و اگرچه همیشه تزیینات داشته‌اند، اما با توجه به باز بودن و نفوذ گرد و خاک، از تزیینات بسیار پیچیده در آن‌ ها پرهیز و به نقوش ساده‌ی گچی در ترکیب با آجر یا سیم گل قناعت می‌شده است. و در شهرهای سرد سیری چون تبریز، زنجان، اردبیل، عملاً وجه تابستان‌نشین از بنا حذف شده و فضای نیمه باز ایوان را هم ندارند(کاتب۱۳۸۴).
طرف مقابل که رو به قبله است از آفتاب زمستان که برای این ناحیه مطبوع است بهره می‌گیرد. حیاط به خاطر تنگی و بلندی دیوار اتاق‌های چهار طرف گود است و در ساعات گرم روزهای تابستان سایه می‌گیرد. از طرفی شب‌ها که هوا خنک است، حیاط گود، هوای سرد را می‌گیرد و به اصطلاح هوای سرد در پائین می‌نشیند و تا ساعاتی از روز که هنوز آفتاب کامل بالا نیامده هوای حیاط خنک است. با بالا آمدن آفتاب هوای حیاط گرم می‌شود ولی درجه حرارت قسمت تابستان‌نشین با درجه‌ی حرارت پائین هنوز اختلاف فاحشی دارد. آن قسمت که به صورت حیرت آوری خنک و حرارتش پایین است، سردابی است که معمولا زیر قسمت تابستان‌نشین قرار دارد سردی هوای این قسمت چنان است که غیر از هوای گرم بعدازظهر تابستان، انسان در آن سردش می‌شود.
جریان هوا در چنین مجموعه‌ی بسته‌ای دچار مشکل می‌شود که این مشکل بادگیری که در قسمت تابستان‌نشین ساخته می‌شود مرتفع می‌شود. این بادگیر بعد از عبور از قسمت تابستان‌نشین به سرداب زیرین منتهی می‌شود.
حوض آب وسط حیاط و گیاهان اطراف آن، به نحوی با کمک جریان هوای بادگیر در اثر تبخیر، رطوبت هوا را به داخل می‌برد و به شرایط، راحتی می‌افزاید. تابستان، شب هنگام نیز که معمولا پشت بام و حیاط (تخت روی حوض) برای خواب مورد استفاده قرار دهند؛ بادگیر باد خنک شب را در داخل خانه پخش می‌کند. این هوای خنک در ساعات زیادی به خاطر بسته بودن محدوده‌ی خانه همچنان درجه‌ی حرارت آن را پائین نگه می‌دارد (توسلی،۱۰۴:۱۳۸۱).
۲-۲ درآمدی بر هنرهای سنتی ایران
دین بستر بیش‌تر تأثیرات زیبایی‌شناسی برای هنر و معماری ایرانی بود؛ ابتدا گرایش به زرتشت و در پی آن اسلام در دوره‌های اخیر گرایش به تصوف. هنرمندان همه‌ی جنبه‌های طبیعت و زندگی را می‌نگریستند و بازتاب تکامل الهی، عشق و زیبایی را در آثار معماری‌شان باز می‌تابیدند (کاتب،۵۵:۱۳۸۴).
هنر: در معنی عام و انتزاعی، به هرگونه فعالیتی اشاره دارد که هم خود انگیخته و هم مهار شده باشد بنابراین هنر از فرایندهای طبیعی متمایز است. تمام ابداعات و ساخته‌های مبتنی بر قوه خلاقه‌ی بشری در زمره‌ی هنر به شمار می‌آیند (پاکباز،۲۵:۱۳۸۶).
هنر در زبان سانسکریت، ترکیبی از دو کلمه سو به معنی نیک و نر یا نره به معنای زن و مرد است. در زبان اوستایی سین به ها تبدیل شده و واژه هونر ایجاد شده است که در زبان پهلوی یا فارسی میانه به شکل امروزی در آمده، که به معنای انسان کامل و فرزانه است (آیت‌اللهی،۲۳:۱۳۸۷).
امروزه جامعه شناسان هنر، اعتقاد دارند که یکی از پایه‌های تقویت هنر یک سرزمین، ایجاد عشق و علاقه به هنرهای بومی و سنتی است. از سوی دیگر، هنرهای سنتی ایران بر تزئین مبتنی است. از همان آغاز هنرمندان توانسته‌اند نقوش و طرح‌هایی را که نشانه و کنایه از اشکال و آثار بیرونی است، ارائه دهند و این شیوه از دیدگاه فلسفه امری اساسی و خاص ذهن بشری است. در این شیوه مسائل خارج از ذهن با نقوش و طرح‌هایی مصور می‌شود که آن‌ ها را تعبیر و تفهیم می‌کند. این‌گونه نقوش همان اشیاء را به صورت انتزاعی نشان نمی‌دهد، بلکه جنبه‌های عاطفی هنرمندان را جلوه‌گر می‌سازد (کیانی۱۸۶:۱۳۸۶).
هنرهای سنتی ایران اسلامی نشان می‌دهد که مردم این دیار در همه ادوار تاریخ، همواره زندگی‌شان، از بزرگ و کوچک، جزیی و کلی با تزئینات زیبایی، چشم‌گیر توأم بوده است عشق به زیبایی و برگرفتن عبرت در تمام تاریخ، موضوع اصلی و اساسی هنر‌های سنتی بوده است(همان).
هنرهای سنتی در معانی و مفاهیم مختلف آمده است که دراین‌جا به دو نمونه متعارف‌تر آن اشاره می‌شود: هنرهای سنتی، مجموعه‌ی هنرهای اصیل، بومی و مردمی هر کشور است که ریشه‌های عمیق و استوار در باورداشت‌ها و اعتقادات، آداب و عادات، سنت‌ها و در مجموع فرهنگ معنوی جامعه دارد.
هنرهای سنتی، هنرها و صنایع بدیهی است که جوهر آن بر گرفته از مبدا و حیاتی بوده و دارای صورتی متناسب با آن گوهر است و تأسیس آن به نحوی به اولیاء دین و یا تجلیات باطنی هنرمندان مربوط می‌شود و طی قرون متمادی از طریق هنرمندان و هنروران حفظ آداب معنوی، سینه به سینه به عنوان میراثی گران‌قدر به ما رسیده است، هنرهایی که افزون بر اصول ثابت، دارای فروع متغیری است؛ که سبب تطبیق آن با شرایط هر دوره شده است (تجویدی۱۳۸۵ :۱۳).
تمام آثار هنری دارای وجوه مشترکی هستند که عبارت‌اند از:

• • تخیل، که مهم‌ترین عامل در شکل‌گیری اثر هنری است.

• • همه‌ی آثار هنری از عاطفه و احساس هنرمند سرچشمه می‌گیرند نه از تفکر منطقی و عقلانی او.

• • چندمعنایی بودن و منشور مانندی، که این جنبه از خصایص آثار هنری، در واقع از دو ویژگی قبلی که بر شمردیم، نتیجه می‌شود. بدین معنی که هر پدیده ای که عنصر اصلی سازنده‌ی آن تخیل و عاطفه می‌باشد، بی شک نمی‌تواند معنایی منجمد و تک بعدی داشته باشد. از این روست که هر کس در برابر آثار هنری می‌ایستد، دریافت و استنباط خاصی دارد.

هنرهای سنتی ایران، در درجه‌ی نخست، با زندگی پیوند نزدیک دارد و تار و پود آن از تجارب انسانی بافته شده است(همان)
با نگاهی به هنرهای سنتی ایران در می‌یابیم که اغلب هنرهای ایرانی جنبه‌ی عملی و انتفاعی داشتند؛ یعنی از آن‌ ها نفعی می‌بردند. و جزو هنرهای صناعی محسوب می‌شد و در نظر هنرمندان هنرهای سنتی ایران، میان هنرهای زیبای محض و هنرهای سنتی، کمترین تفاوتی وجود نداشته و از این جهت و با وضعیتی که هنرهای سنتی در ایران داشته همه مفید فایده بوده و هم جنبه‌ی زیبایی و هنری در آن رعایت شده است. این جنبه‌های کاربردی و هنری توأم را نمی‌توان کم اهمیت شمرد و یا خارج از حیطه‌ی هنر دانست، زیرا این قبیل اموال فرهنگی و اشیا و آثار هنری، در عین حالی که نیازهای روزمره را مرتفع می‌ساختند، دیدگان و ذوق صاحبان آن‌ ها را نیز برای درک و فهم زیبایی پرورش می‌دادند(مهرپویا،۵۵۸:۱۳۸۶).
هنر اسلامی، هنری بود که فقط صحبت از مضامین تزئینی معماری و یا هنرهای صناعی و مواد و اندازه و فن مستقل نمی‌کرد، در این هنر نوع خاصی از تزئین برای نوع خاصی از بنا و یا شیئی وجود نداشت؛ بلکه برعکس، در این هنر اصول تزئینی اسلام‌مدار موجود بود که برای انواع بناها و اشیاء در تمامی ازمنه به کار می‌رفت (در جایی که رابطه‌ی ذاتی اسلامی در بین تمام هنرهای کاربردی و معماری مورد توجه بود). از این رو هنر اسلامی را باید در کلیت آن به نظر آورد چون هر بنا و هر شیئی در خود بعضی از اصول اصلی را مجسم کرده است. با این‌که اشیاء و بناها از نظر کیفیت اجرا و سبک متفاوت هستند، ولی عقاید مشابه و قالب‌ها و طرح‌های یکسانی را همواره بازتاب داده‌اند(گروپه،۱۶۱:۱۳۷۹).
گسترش فنون هنری در برابر هنر اسلامی همواره با تزئین پیچیده سطوح همراه بود و این کار با بهره‌گیری از انعکاس مواد درخشان و لعاب‌ها، تکرار طرح‌ها، تقابل سنجیده‌ی بافت‌ها و چشم‌فریبی سطوح صورت می‌گرفت. اما در هنر اسلامی به‌رغم گرایش به جلوه‌های تزئین غنی و پیچیدگی، نوعی متانت بی‌انتها موجود است و این در هنری که از برای شکوه و شوکت و پیچیدگی‌اش شهرت دارد، شگفت انگیز می کند (همان).
۲-۲-۱ صنایع‌دستی
صنایع‌دستی، به مجموعه ای از هنرها (هنر – صنعت‌ها) اطلاق می‌شود که به طور عمده با بهره گرفتن از مواد اولیه بومی و انجام قسمتی از مراحل اساسی تولید به کمک دست و ابزار دستی موجب تهیه و ساخت محصولاتی می‌شود که در هر واحد آن ذوق هنری و خلاقیت فکری صنعت‌گر سازنده به نحوی تجلی یافته و همین عامل وجه تمایز اصلی این‌گونه محصولات از مصنوعات مشابه ماشینی و کارخانه‌ای است. یا در دایره‌المعارف بریتانیکا در تعریف صنایع‌دستی آمده است: صنایع‌دستی به آن گروه از صنایع گفته می‌شود که مهارت، ذوق و بینش انسان در آن نقش اساسی داشته باشد (آیت‌اللهی،۲۵:۱۳۸۷).
۲-۲-۱-۱ ویژگی‌های صنایع‌دستی
صنایع‌دستی کشورمان دارای ویژگی‌هایی است که در این بخش به تعدادی از این ویژگی‌ها اشاره می‌شود:

1. 1. انجام قسمتی از مراحل اساسی تولید توسط دست و ابزار و وسایل دستی

1. 1. حضور خلاق و مؤثر انسان در تولید و شکل بخشیدن به محصولات ساخته شده و امکان ایجاد تنوع

1. 1. تأمین قسمت عمده‌ی مواد اولیه مصرفی از منابع داخلی

1. 1. داشتن بار فرهنگی(استفاده از طرح‌ها نقش‌ها و رنگ‌آمیز‌های اصیل، بومی و سنتی)

1. 1. عدم همانندی و عدم تشابه فراورده‌های تولیدی با یکدیگر

1. 1. عدم نیاز به سرمایه‌گذاری زیاد در مقایسه با صنایع دیگر

1. 1. عدم نیاز به متخصص یا کارشناس خارجی

1. 1. دارا بودن ارزش افزوده‌ی زیاد در مقایسه با صنایع دیگر

1. 1. قابلیت ایجاد و توسعه در مناطق مختلف(شهر یا روستا یا حتی در جوامع عشایری)

1. 1. قابلیت انتقال تجربیات و رموز و فنون تولیدی به صورت سینه به سینه و طبق روش استاد و شاگردی و نیز به شیوه‌های آموزش مدون و در نهایت آموزش دانشگاهی(بهنام ۲۵:۱۳۴۱).

۲-۲-۱-۲ صنایع‌دستی از لحاظ روش و تکنیک تولید فرآورده‌های دستی
صنایع‌دستی از لحاظ روش و تکنیک تولید فرآورده‌های دستی به صورت زیر طبقه‌بندی می‌شود:

(۵-۲-۲۳)
می­باشد که به ترتیب فضازمان­هایی مجانباً دوسیته، آنتی دوسیته و تخت را برای  ،  و  (فقط برای  ) پیش ­بینی می­ کند. با بهره گرفتن از رابطه­ (۵-۲-۲۳) ثابت کیهان­شناسی مؤثر برای فضازمان­های مجانباً دوسیته (با علامتِ +) و مجانباً آنتی دوسیته (با علامتِ -) به صورتِ

(۵-۲-۲۴)
به دست می ­آید. در غیاب تصحیحات گرانشی  این عبارت به  میل می­ کند. هم­چنین علامتِ ضریب لاولاک  در ثابتِ کیهان­شناسی مؤثر بدون تأثیر است.
برای بررسی تکینگی در انحنای فضازمان اسکالر کریشمان را برای متریک در حالت­های متفاوت بررسی می­کنیم. با محاسبه­ی اسکالر کریشمان، برای متریک بدست آمده، می­توان نوشت:
(۵-۲-۲۵)
و محاسبات نشان می­ دهند که اسکالر کریشمان در  بُعد برای همه حالت­ها در نزدیکی مبدأ، از لحاظِ شدت، دارای رفتاری متناسب با  می­باشد و بنابراین، با توجه به  ، همیشه در  یک تکینگی در انحنای فضازمان وجود خواهد داشت. از آن­جایی­که اُفق­های رویداد ریشه ­های  هستند (  را بزرگترین ریشه­ تابع متریک در نظر می­گیریم) می­توانیم پارامترِ مربوط جرم سیاه­چاله را برای کاربردهای بعدی بر حسبِ شعاعِ اُفق رویداد بیرونی  ، به صورت
(۵-۲-۲۵)
بنویسیم. به دلیل ایستا بودنِ متریک، یک بردار کیلینگ زمانی،  ، خواهیم داشت. بنابراین با بهره گرفتن از تعریف گرانش سطحی برای دمای اُفق رویدادِ بیرونی سیاه­چاله­ و انجام محاسبات، دمای اُفق رویداد سیاه­چاله­های معرفی شده برای دو فضازمانِ مورد بحث در کلی‌ترین حالتِ تقارنی به صورتِ
(۵-۲-۲۶)
به دست می ­آید. در رابطه­ دمای بالا،  و  به ترتیب اشاره دارند بر
(۵-۲-۲۷)

این قراردادها برای مختصرنویسی در سرتاسر این تحقیق برقرار هستند.
۵-۳ بررسی ترمودینامیک سیاه­چاله­های لاولاک مرتبه سوم در حضور میدان­های الکترومغناطیسی غیرخطی
در این بخش به بررسی ترمودینامیک سیاه­چاله­های معرفی شده در ابعاد بالا می­پردازیم. ابتدا باید کمیت­های ترمودینامیکی پایا را بیابیم و سپس قانون اول ترمودینامیک را برای این سیستم سیاه­چاله­ای بررسی کنیم. از آن­جا که حل­های سیاه­چاله­ای یافتیم که توسط اُفق رویداد بیرونی پوشانده می­شوند و اُفق آخرین مرز اطلاعاتی ما از سیاه­چاله است مطابق با گفته­های فصل چهارم می­توانیم یک آنتروپی به اُفقِ بیرونی این سیاه­چاله نسبت دهیم. تاکنون مشخص شده است که سیاه­چاله­های مجانباً تخت (  ) در گرانش لاولاک از رابطه­ آنتروپی والد (۴-۳-۳) تبعیت می­ کنند. چون در چارچوب نظریه لاولاک مرتبه سوم کار می­کنیم، در این چارچوب نظری، آنتروپی والد به صورت زیر تبدیل می­ شود

که در آن  ،  و  به ترتیب تانسور ریمان، تانسور ریچی و اسکالر ریچی برای متریکِ القاییِ  روی اُفقِ  بُعدی هستند. از آن­جایی­که یکی از اهداف­مان در این پایان نامه نوشتن ترمودینامیک برای گرانش لاولاک با بهره گرفتن از تعریف آنتروپی والد می­باشد بنابراین جواب­های سیاه­چاله­ای را بدون حضور ثابت کیهان­شناسی در نظر می­گیریم. با انجام محاسبات برای متریک معرفی شده­ به رابطه­ زیر برای آنتروپی سیاه­چاله­های گرانش لاولاک مرتبه سوم، با ضرایبِ لاولاک مستقل، می­رسیم
(۵-۳-۱)
که در آن  حجم یک اَبَرسطح  بُعدی با خمشِ ثابتِ  است. با اعمال شرطِ وابستگی ضرایب لاولاک مطابق رابطه­ (۵-۲-۱۹)، و هم­چنین اِعمال شرط تقارن کروی  برای فضازمان (برای داشتن سیاه­چاله­هایی با تقارن کروی)، آنتروپی به صورت زیر کاهش می­یابد
(۵-۳-۲)
که در این حالت برای  ، که یک اَبرکُره  بُعدی واحد با خمشِ ثابتِ  است، داریم
(۵-۳-۳)
و مشاهده می­ شود در غیاب تصحیحات گرانش  ، قانون مساحت برای این آنتروپی، مانند گرانش اینشتین، برقرار می­گردد. این رابطه نشان می­دهد که کمیت فزونورِ آنتروپی تابعی مستقیم از مساحت اُفق سیاه­چاله می­باشد و بنابراین کمیتی صرفاً هندسی است و مستقل از نوعِ تانسور انرژی-تکانه­ یا ماده و میدان به کار رفته در فضازمان است. البته تأثیراتِ میدانِ الکترومغناطیسی غیرخطی یا هر نوع میدان و ماده­ دیگری در عبارت  وارد می­ شود که باعث تغییر اُفق رویداد بیرونی سیاه­چاله  و به تبع آن باعث تغییر در مساحت اُفق سیاه­چاله می­ شود.
کمیت ترمودینامیکی دیگر که باید محاسبه شود دما است و این کمیتِ نافزونورِ متناظر با آنتروپی است. با بهره گرفتن از رابطه­ کلی به دست آمده در بخش قبل برای دما (۵-۲-۲۶)، و با قرار دادن  و  در آن، برای دمای اُفق رویداد سیاه­چاله­های مجانباً تخت خواهیم داشت
(۵-۳-۴)
کمیت فزونور ترمودینامیکی دیگری که باید محاسبه شود بار الکتریکی سیاه­چاله است. یک راه مناسب برای محاسبه­ی بارِ سیاه­چاله­های ایستا در ابعاد بالا استفاده از تعمیمِ قانون گاؤس به ابعاد بالا به صورت  است که در آن  عنصر دیفرانسیلی اَبرسطحِ  است که انتگرال­گیری روی آن انجام می­گیرد. با بهره گرفتن از قانون گاؤس و محاسبه­ی شار میدان الکتریکی در  بار الکتریکی برای سیاه­چاله­های مربوط به دو فضازمان به صورتِ
(۵-۳-۴)
به دست می ­آید.
کمیت نافزونورِ متناظر با بارِ سیاه­چاله، پتانسیل الکتریکی است. با انجام محاسبات برای پتانسیل الکتریکی  روی اُفق سیاه­چاله­ها، مطابق رابطه­ (۴-۴-۳)، به رابطه­­های زیر برای دو کلاس می­رسیم
(۵-۳-۵)
در ادامه باید به محاسبه­ی جرم وابسته به سیاه­چاله بپردازیم. در این­جا چون
فضازمان دارای رفتار مجانبی تختی است برای محاسبه­ی جرم از تعریف جرمِ  با روش لایه­بندی فضازمان مطابق پیوست الف استفاده می­کنیم. محاسبات نشان می­ دهند که جرمِ  فضازمان برابر است با
(۵-۳-۶)
از این معادله­ مشخص است که جرم  از طریق پارامتر  مطابق رابطه­ (۵-۲-۲۵)، تحت تأثیر پارامترهای غیرخطی  و  می­باشد و بدین طریق تصحیحات غیرخطی گرانشی و میدان الکترومغناطیسی وارد جرم نسبت داده شده به سیاه­چاله می­شوند.
حال با در دست داشتن متغیرهای فزونور ترمودینامیکی  و کمیت­های نافزونور ترمودینامیکی وابسته به آن­ها  می­توانیم به بررسی قانون اول ترمودینامیک بپردازیم. حاصل­ضرب کمیت­های فزونور با کمیت­های نافزونور متناظر با آن­ها باید دارای ابعاد انرژی باشد. بنابراین درونِ معادله­ مربوط به قانون اول ترمودینامیک باید جملاتِ مربوط به برهم­کنش گرمایی  ، و برهم­کنش بی­دررو  ، وجود داشته باشند. بدین منظور ابتدا با بهره گرفتن از روابط آنتروپی (۵-۳-۲)، بار الکتریکی (۵-۳-۴)، جرمِ  (۵-۳-۶) و هم­چنین  می­توان جرم سیاه­چاله را بر حسب کمیت­های فزونور به صورت زیر به دست آورد
(۵-۳-۷)
در رابطه­ بالا  ریشه­ مثبت معادله­ (۵-۳-۲) است و بنابراین تابعی از  می­باشد. از آنجا که دما  و پتانسیل الکتریکی  کمیت­هایی نافزونور هستند، می­توان آن­ها را از مشتق­گیری یک متغیر ترمودینامیکی فزونور نسبت به متغیرِ ترمودینامیکی فزونورِ دیگری متناظر با  و  به دست آورد یعنی مطابق با تعریف ترمودینامیک استاندارد داریم:
(۵-۳-۸)
بنابراین با محاسبه­ی  ،  ،  و  و با بهره گرفتن از قاعده­ی زنجیره­ای در مشتق­ها مطابق زیر
(۵-۳-۹)
می­توانیم کمیت­های مورد نظر در رابطه­ (۵-۳-۸) را محاسبه نماییم. برای مثال این کمیت­ها برای کلاسِ  در  بُعد به صورتِ زیر می­باشند
(۵-۳-۱۰)

در ادامه با بهره گرفتن از آنالیز عددی نشان داده شده است که کمیت­های نافزونور محاسبه شده  و  در معادلات (۵-۳-۴) و (۵-۳-۵) در تمام ابعاد کاملاً منطبق بر روابطِ  و  به دست آمده از معادلات (۵-۳-۸) هستند. در نتیجه کمیت­های ترمودینامیکی محاسبه شده در (معادله پتانسیل و معادله دما) در قانون اول ترمودینامیک سیاه­چاله­ها به صورتِ
(۵-۳-۱۱)
صدق می­ کنند. بنابراین برای سیاه­چاله­های باردارِ مجانباً تختِ گرانش لاولاک مرتبه سوم در حضور میدان­های الکترومغناطیسی غیرخطی (کلاس­های نمائی و لگاریتمی) می­توان یک مجموعه قوانین ترمودینامیک در ابعاد بالا نوشت.
۵-۴ طبیعتِ پایداری سیاه‌چاله‌ها در آنسامبل‌های کانونی و کانونی بزرگ
در این بخش پایداری ترمودینامیکی سیاه‌چاله‌ها را در دو آنسامبل کاننی و کاننی بزرگ بررسی می­کنیم. پایداری یک سیستم ترمودینامیکی نسبت به تغییرات کوچک مختصه‌های ترمودینامیکی معمولاً توسط تحلیل رفتار آنتروپی  حولِ وضعیت تعادل انجام می‌گیرد. بیان مرسوم در ترمودینامیک استاندارد این است که آنتروپی برای یک ماده‌ی فیزیکی باید تابعی مقعرگونه (دارای تقعر) از متغیرهای فزونورش باشد. به طور موضعی این بدین معنی‌ست که دترمینان ماتریس هسیان باید دارای مقداری منفی باشد [۵۲,۵۷]. بنابراین پایداری موضعی ترمودینامیکی بیان می‌کند که آنتروپی  به عنوان تابعی از متغیرهای ترمودینامیکی فزونور  ، در یک همسایگی به اندازه کافی کوچک از یک نقطه در فضای فازِ ممکنِ  ها، شکلی افزایشی دارد. در بررسی‌های ما متغیرهای فزونور  و  هستند. وقتی که  یک تابع هموار از  هاست افزایشی بودن هم‌ارز با منفی بودن دترمینان ماتریس هسیان  است [۵۸]. لازمه‌ی شرطِ  معادل با شرطِ  است. این بدین معنی‌ست که پایداری یک سیستم ترمودینامیکی می‌تواند توسط تحلیل رفتار انرژی حول وضعیت تعادل انجام گیرد. به بیان استاندارد ترمودینامیک مرسوم انرژی  یک ماده‌ی فیزیکی باید تابعی محدب‌گونه (دارای تحدب) از متغیرهای فزونورش باشد.
با توجه به توضیحات داده شده در ادامه در دو آنسامبل کانونی و کانونی بزرگ، پایداری ترمودینامیکی دو رده جوابِ به دست آمده برای سیاه­چاله­های باردار مجانباً تختِ گرانش لاولاک مرتبه سوم در حضور میدان­های الکترومغناطیسی غیرخطی را بررسی می­کنیم. از دیدگاه ریاضیات آنسامبل‌های متفاوت، روش‌های متفاوت محاسبه‌ی فیزیک یکسانی هستند بنابراین با کار کردن در هر دو آنسامبلِ کانونی و کانونی بزرگ، باید به نتایجِ یکسانی برای رفتار پایداری ترمودینامیکی جواب­ها برسیم. در این بین نتایجی به دست می ­آید که نشان می­دهد محاسبات در دو آنسامبلِ کانونی و کانونی بزرگ به نتایج یکسانی منجر نمی­ شود. این نشان می­دهد که نتایج به نوع آنسامبل انتخابی بستگی دارند.
۵-۴-۱ بررسی پایداری ترمودینامیکی سیاه­چاله­های باردار مجانباً تخت در آنسامبل کانونی
در آنسامبل کاننی بار پارامتری ثابت است و بنابراین ماتریس هسیان فقط دارای یک درایه به صورتِ  است. دترمینان ماتریس هسیان  ، به صورت زیر به ظرفیت گرمایی مربوط می‌شود
(۵-۴-۱)
از آن‌جایی‌که دما کمیتی مثبت است باید دترمینان هسیان نیز کمیتی مثبت باشد تا ظرفیت گرمایی مثبت به دست آید. بنابراین شرط  برای برقراری پایداری موضعی در آنسامبل کانونی لازم و کافی است. در نتیجه کافی‌ست که ظرفیت گرمایی را حساب کنیم:

روش‌ مقیاس درجه‌بندی
روش مقیاس درجه‌بندی به روش فهرست وارسی شبیه است، اما به عوض تعیین بود یا نبود رفتار یا ویژگی مورد ارزشیابی که در روش فهرست وارسی مشخص می‌شود، در مقیاس درجه‌بندی کیفیت مورد ارزشیابی قرار می‌گیرد. باز هم مانند فهرست وارسی، مقیاس درجه‌بندی وسیله‌ای فراهم می‌کند که به کمک آن می‌توان تمام دانش‌‌آموزان یک کلاس یا گروهی از افراد را در ابعاد معینی مورد قضاوت قرار داد و در آن داوریهای مربوط به تک تک افراد را ثبت نمود.
روش واقعه‌نگاری
بنابر تعریف، روش واقعه‌نگاری یا روش ثبت رویداد به «توصیف‌های واقعی از رویدادها و اتفاقات معنی‌داری که معلم ]مشاهده‌گر[ در نتیجه مشاهده از زندگی دانش‌آموزان به دست می‌آورد» (گرانلاند و لین،۱۹۹۰، ص ۳۷۷؛ به نقل از سیف، ۱۳۷۹) گفته می‌شود. در این روش معلم یا مشاهده‌گر باید هر اتفاق یا رویدادی را که در زندگی دانش‌آموز رخ می‌دهد و آن را مهم می‌داند، بلافاصله بعد از وقوع، ثبت نماید.
موارد استفادۀ روش واقعه‌نگاری
روش واقعه‌نگاری یک روش مشاهدۀ مستقیم رفتار است، و به همین دلیل برای بیشتر هدفهای آموزشی حوزه‌های عاطفی و روانی- حرکتی قابل استفاده است. در گذشته این روش بیشتر در حوزۀ سازگاری اجتماعی به کار می‌رفت، اما به تازگی در سایر زمینه‌های تربیتی نیز از آن استفاده می‌کنند. تنها آن دسته از رفتارهایی که لازم است در شرایط کاملاً طبیعی محیط مشاهده و ارزشیابی شوند باید با این روش مورد ارزشیابی قرار گیرند. از جمله این رفتارها می‌توان موارد زیر را ذکر کرد: چگونگی برخورد دانش‌آموز با مسائل، پشتکار دانش‌آموز در ادامۀ کار، اشتیاق به گوش دادن به عقاید دیگران، نحوۀ همکاری در فعالیت‌های کلاسی، نحوۀ اظهارنظر در موقعیت‌های مختلف اجتماعی، نحوۀ رفتار کردن در موقعیت‌های مختلف اجتماعی، و مانند اینها. در رابطه با بهره گرفتن از روش واقعه‌نگاری باید توضیح داد که مشاهدات را باید به افراد معین و رفتارهای معین محدود کرد. تلاش برای مشاهدۀ تعداد زیادی رفتار و به مقدار زیاد، بی‌فایده و مأیوس کننده خواهد بود. محدود کردن مشاهدات و گزارش‌ها به رفتارهای معین و دانش‌آموزان خاص، برای استفاده بهینه از این روش ضروری است. بنابراین، باید سعی شود که پیش از اقدام به استفاده از روش واقعه‌نگاری یک نقشه عینی و عملی از فعالیتها طرح‌ریزی گردد.

استفاده از روش‌های خودسنجی و سنجش به وسیلۀ همکلاسی‌ها^[۲۴۹] در ارزشیابی از برنامه آموزش مهارتهای زندگی
مزایای عمده استفاده از روش های خودسنجی و سنجش بوسیله همکلاسی‌ها این است که دانش‌آموزان از چگونگی کارکرد نظام سنجش مطلع می‌گردند و بهتر قادرند روش های خود را برای اعتبار دادن به فرایند یادگیری خود انعطاف‌پذیر کنند. در این زمینه نکات زیر حایز اهمیت است:
یاری دادن دانش‌آموزان در فهم مزایای سنجش کار خود. آنها می‌توانند با بررسی عمیق آنچه که انجام داده‌اند به این مهم دست یابند.
مجهز کردن دانش‌آموزان به الگوهای سنجشی که برای آنها قابل فهم باشد. این الگوها باید در کارها و فعالیت‌های دانش‌آموزان قابل استفاده و کاربرد باشند. یعنی بهترین الگوی ممکن در اختیار آنها قرار داده شود و این کار طوری انجام گیرد که دانش‌آموزان احساس کنند خود مالک و بوجود آورنده سیستم سنجش می‌باشند.
هرگز نباید نمره را ملاک قرار داد، بلکه این یادگیری است که باید به آن اهمیت داده شود. به دانش‌آموزانی که مشغول فرایند خودسنجی هستند باید یادآوری نمود که نمره و امتیازی که برای کار خود در نظر می‌گیرند مهم نیست، بلکه این چگونگی کاربرد روش‌های سنجش از طرف آنهاست که مهم و با اهمیت است.
اعتماد کردن به ارزیابی دانش‌آموزان. بایستی از این طرز تفکر که دانش‌آموزان در هنگام خودسنجی نسبت به خود با ملایمت برخورد می‌کنند، اجتناب ورزید. هرچند که ممکن است، تعداد‌اندکی از دانش‌آموزان این گونه باشند ولی بسیاری از آنها حتی از معلمان نسبت به سنجش کار خود سختگیرانه‌تر عمل می‌کنند.
خودداری از بی‌اهمیت نشان دادن کار سنجش دانش‌آموزان. معلم به جای این که به کار خودسنجی شده دانش‌آموزان دوباره نمره دهد و سنجش آنها را با نمرۀ خود مقایسه کند، بهتر است در ارتباط با کیفیت خودسنجی دانش‌آموزان، بازخوردی را به آنها منتقل و ارائه نماید و از آنها بخواهد که سنجش خودشان را منطبق بر این بازخورد نمایند.
استفاده از فرایند سنجش بوسیله همکلاسی‌ها به منظور افزایش تعداد بازخوردها. گاهی اوقات سنجش توسط همکلاسی‌ها (جایی که دانش‌آموزان به کار همدیگر نمره می‌دهند) می‌تواند حتی از فرایند خودسنجی سودمندتر باشد و این امر به خاطر رعایت اصول و ملاک‌های ارزشیابی توسط دانش‌آموزان در هنگام سنجش کار دیگر همکلاسی‌هایشان و نیز انتظار مشابهی که از همکلاسی‌های خود برای رعایت این ملاک‌ها در سنجش کارشان دارند، می‌باشد.
نباید دانش‌آموزان اینگونه برداشت کنند که معلم از زیر بار مسؤولیت‌های خود شانه خالی می‌کند. دانش‌آموزان بایستی از طریق آموزش‌های عمیق، پی به مزایای این نوع سنجش ببرند. در غیر این صورت آنها فکر خواهند کرد که معلم سلب مسؤولیت نموده است.
استفاده از تکالیف مناسب برای سنجش توسط همکلاسی‌ها. هنگامی که دانش‌آموزان عملکرد یکدیگر را ارزیابی می‌کنند معلم باید در مورد انتخاب ماهیت تکالیف محول شده به آنها دقت کند. مناسب‌ترین تکالیف، آنهایی هستند که بواسطه آنها دانش‌آموزان می‌توانند در مورد چگونگی کارشان بازخوردهایی را از طرف یکدیگر دریافت نمایند.
معلم بعنوان یک ناظر متخصص در دسترس دانش‌آموزان باشد. هنگامی که دانش‌آموزان مشغول فرایند سنجشِ کار همکلاسی‌ها می‌باشند، معلم از آنها بخواهد که راجع به موضوعات ویژه مرتبط به کارشان، نظراتی را ابراز نمایند. بدین وسیله می‌تواند مطمئن شود که آیا همه دانش‌آموزان از نکات ظریف سنجش توسط همکلاسی مطلع هستند یا خیر (براون و دیگران، ۱۳۸۳، صص ۴۳-۴۲).
گروه‌بندی
تعاریف گروه
کلمه گروه^[۲۵۰] معانی و کاربردهای متعددی دارد و با کلماتی نظیر توده، انبوه خلق، اجتماع، سازمان و دسته مترادف بکار می‌رود. گروه از نظر لغوی به معنی جماعت، انجمن، جمعیت، جمعی از مردم، دسته‌ای از حیوانات، و طایفه یا قبیله است. گروه تعاریف گوناگون در جامعه‌شناسی و روان‌شناسی اجتماعی دارد که برخی عبارتند از: (۱) تجمع دو نفر یا بیشتر که با یکدیگر ارتباط و مشارکت و همبستگی دارند؛ (۲) تجمع عده‌ای از افراد که عملکرد مشترک و هدف مشخص دارند و از قوانین و مقررات درون گروهی خاصی تبعیت می‌کنند؛ (۳) تجمع هدفدار دو نفر یا بیشتر که با یکدیگر کنش متقابل دارند؛ (۴) مجموعه‌ای از افراد که در ارتباط با یکدیگر هستند و هر فرد از نقش‌های خود در درون گروه آگاهی دارد؛ (۵) مجموعه دو نفر یا بیشتر که همبستگی و اهداف مشترک و کنش‌های متقابل و نسبتاً بادوامی با یکدیگر دارند و عضوی خود را جزئی از کل گروه تلقی می‌کند؛ (۶) تجمع تعدادی از افراد که به گروه احساس تعلق می‌کنند و عملکرد واحدی برای نیل به هدف‌های مشترک دارند؛ (۷) تمامیت سازمان یافته و هدفدار عده‌ای از افراد که با یکدیگر همبستگی دارند؛ (۸) تجمع دو یا چند نفر که در یک یا چند مورد مشترک از روش و الگوی واحدی تبعیت می‌کنند؛ (۹) جمعی از افراد که روابط درون گروهی دارند و می‌کوشند از طریق فعالیت‌های جمعی و همکاری صمیمی نیازهای فردی و گروهی خود را برآورده سازند؛ (۱۰) مجموعه‌ای از افراد که خصوصیات و اهداف مشترک دارند و با یکدیگر در ارتباط رویاروی هستند؛ (۱۱) مجموعه‌ای از افراد که با یکدیگر فعالانه همکاری می‌کنند تا به اهداف مشخصی نایل آیند؛ (۱۲) تجمع دو نفر یا بیشتر که از طریق برخی علایق و خصوصیات مشترک با هم ارتباط برقرار می‌کنند (محسنی، ۱۳۶۸، اگبرن و نیمکف، ۱۳۶۵؛ نقوی، ۱۳۶۷؛ پاکدل سبحانی، ۱۳۵۳، به نقل از شفیع‌آبادی، ۱۳۷۹).
شواهد پژوهشی درباره همکاری گروهی
بر مبنای شواهد پژوهشی نیز می‌توان دلایلی برای سودمندی همکاری گروهی ارائه کرد. سرچشمه بیشتر این پژوهشها، ایالات متحده است. تاکنون متخصصان بریتانیایی بیشتر از پژوهش، بر بیان فوائد همکاری گروهی تأکید داشته‌اند، بیشتر ادعاهای ارائه شده را می‌توان در گزارش کمیته‌های بررسی^[۲۵۱]، همچون گزارش بالاک (۱۹۷۵) و نیز در گزارشهای دیگر مشاهده کرد. گزارش بالاک بر رشد زبان در گروه تأکید می‌کرد. «زمانی که کودکان برای حل مسئله‌ای در گروه کوچک خود، زبان خویش را به کار می‌گیرند، معمولاً گفته‌هایشان غیرقطعی، پراکنده، تلویحی و بدون جهت مشخص است… صمیمیت موجود در گروه به آنان امکان می‌دهد که بدون هیچ گونه احساس فشار و اجبار، این گونه صحبت کنند. کودکان در جوی برخوردار از بردباری، درنگ و تلاش همیارانه، می‌توانند زبان خود را گسترش دهند تا آنکه تفکرات ثانویه خود آنان یا عقاید دیگران را نیز دربر بگیرد. آنها می‌توانند بدون ترس از آنکه نظرشان پذیرفته نشود، عقایدشان را آزادانه بیان کنند (پاراگراف ۱۲/۱۰)».
هیئت بررسیِ مدارس ابتدایی ایالات متحده در سال ۱۹۷۸ نیز به صورت مشابهی چنین بیان کرد که: کودکان متعلق به تمام سنین، و به ویژه کودکان خردسال، از اینکه فرصت بحث و گفتگو در گروه های کوچک را پیدا کنند نفع می‌برند، زیرا با سهولت بیشتری در گروه مشارکت می‌کنند و خود را عضوی ضروری از گروه می‌شمارند. لازم و سودمند است که در برنامه مدارس، فرصت‌های هرچه بیشتری برای گفتگو در گروه های کوچک فراهم شود (دیون و بِنِت، ۱۳۸۳، ص ۴۰). یافته‌های پژوهشی در ایالات متحده نشان داده است که یادگیری همیارانه به موارد زیر کمک می‌کند:
پیشرفت تحصیلی بیشتر
عزت نفس^[۲۵۲] افزونتر
افزایش جاذبه بین فردی^[۲۵۳] و ارتباطهای بیشتر میان دانش‌آموزان، بدون آنکه جنسیت، نژاد یا معلولیت نقشی در این امر داشته باشد (اسلاوین^[۲۵۴]، ۱۹۸۳؛ جانسون و جانسون^[۲۵۵]، ۱۹۷۵؛ به نقل از دیون و بنت،۱۳۸۳، ص ۴۱).
در انگلستان نیز به تدریج شواهدی در حمایت از یافته‌های فوق، گرد آمد. به عنوان نمونه، در پژوهشی نشان داده شده است که در گروه های همیارانه در مقایسه با گروه های معمولی، میزان گفتگوی مرتبط با تکلیف به صورت چشمگیری افزایش پیدا می‌کند. جدول زیر این مهم را نشان می دهد.

نوع فعالیت در گروه
مواد درسی

همیاری گروهی
(بِنِت و دیون، ۱۹۸۹)

کار فردی در گروه
(بِنِت و دیگران، ۱۹۸۴)

ریاضیات
زبان
کل

%۸۹
%۸۶
%۸۸

%۶۳
%۷۰

سطح مهارت های مشتری الکترونیکی در دستکاری تکنولوژی که اغلب (متداول) تعریف می شود. به مهارت های فردی کاربران در استفاده از وب سایت ها را گویند(کیم^[۸]،۲۰۰۹: ۱۵).
تعریف عملیاتی:
مهارت های افراد در به کارگیری و ا نجام امور مربوط به کار های بانکی الکترونیکی(اینترنت و میکروسافت و ………)که این نیز با توجه به سوالات پرسشنامه از جامعه آماری به دست میآید.
تسهیلات خدمات :
سهولت دسترسی و رضایت مشتری در استفاده از وب سایت ها و سهولت خدمات رسانی در مفهوم دسترسی، قابلیت دستیابی به اطلاعات، زمان اندک یا نبود موانع جغرافیایی و بی نامی راشامل می شود(اودو^[۹]،۲۰۱۰ :۴۸).
تعریف عملیاتی:
خدمات متناسب با نیازهای روزانه مشتریان و راهنماییهای لازم جهت به کارگیری خدمات که این نیز از طریق ارائه کاربرد خدمات الکترونیکی وآمادهسازی دستگاه های پرداخت و دریافت (پوز ، ATM، و نرم افزار هایی جهت نصب بر روی گوشها و کامیپوترهای شخصی ) میتوان ارائه کرد. که این نیز با توجه به سوالات پرسشنامه از جامعه آماری به دست میآید.
ریسک درک شده:
محققان اغلب ریسک ادراک شده را به عنوان ادراک مشتری در مورد عدم اطمینان و نتایج معکوس بالقوه خرید یک بسیاری از محصول و یا سرویس تعریف کرده اند(لیتلر و ملان هایو^[۱۰]،۲۰۰۶). ریسک درک شده همچنین با مفاهیمی مانند خطر شخصی، خطر خصوصی، خطر اقتصادی، خطر روانشناسی وخطر تکنولوژی (فنی) تعریف می شود(پری باتوک^[۱۱]،۲۰۰۵: ۲۴).
تعریف عملیاتی:
ریسک های موجود در استفاده از خدمات الکترونیکی که اشخاص از آن اطلاع دارند(سرقت کارت اعتباری ،سرقت اطلاعات حساب بانکی و انجام امورات با بهره گرفتن از حساب دیگران)و میتوان با بهره گرفتن از آموزش های لازم این ریسک ها به حداقل ممکن رساند که این نیز با توجه به سوالات پرسشنامه از جامعه آماری به دست می آید.
کیفیت سرویس وب :
کیفیت خدمات وب حوزهای است که در آن امکان ارائه خدمات کارآمد و مؤثر برای کاربران از طریق وب سایت فراهم میشود( زیتهامل و همکارانش ،۲۰۰۲ :۱۳)

تعریف عملیاتی:
استفاده راحت و روان از خدمات الکترونیک که از طریق پرتال و وب سایت و از طریق دستگاه های مربوطه جهت انجام خدمات بانکی به کاربران ارائه میشود که این نیز از منظر جامعه آماری و خدمات درک شد با طرح سوالات توسط از آنان میسر میباشد.
تمایلات رفتاری :
طبق گفته زیتامل ات ال (۱۹۹۶)، تمایلات رفتاری به عنوان مجموعه ای از تمایلات خرید مجدد، اعتماد، وفاداری، رفتار نارضایتی و حساسیت قیمت تعریف میشود. تجربیات مشتری به تمایلات رفتاری او مربوط است( زانگ و پری باتک ،۲۰۰۵: ۳۴).
تعریف عملیاتی:
همان تجربه های رفتاری مشتریان است که مشتریان را به استفاده مجدد خدمات ارائه شده توسط بانک که با اطمینان خاطر و با دید کاملا مثبت فرا میخواند(۱- تمایل به استفاده از خدمات الکترونیکی به طور مداوم،۲- تمایل به استفاده از خدمات الکترونیکی ۳- تمایل به استفاده از خدمات الکترونیکی در آینده) و این نیز با توجه به سوالات پرسشنامه از جامعه آماری به دست میآید.
خشنودی مشتری:
راست و آلیور (۱۹۹۴) خشنودی را به عنوان پاسخ تکمیلی مشتری تعریف میکند که یک ارزیابی و یک پاسخ احساسی است. این شاخصی برای عقیده مشتری از احتمال یک خدمات است که به احساس مثبت منجر می شود(اودو،۲۰۱۰: ۶۳).
تعریف عملیاتی:
این متغیر، ارزیابی کلی تجربیات الکترونیکی مشتری که شامل رضایت کامل و خشنودی از خدمات دریافت شده است را اندازه میگیرد و این نیز با توجه به سوالات پرسشنامه از جامعه آماری به دست می آید.
محتوای وب سایت:
به عنوان ارائه و فهرست کردن اطلاعات و عملکردهایی تعریف شود که ارائه کلی شرکت و تصور عمومی آن را ارائه میدهد و به نظر میرسد که بر چگونگی کیفیت خدمات دریافتی وب توسط مشتری تأثیر گذار است(شین^[۱۲]،۲۰۰۶: ۸۷).
تعریف عملیاتی:
این متغیر، امکانات و تسهیلاتی که وب سایت در اختیار مشتریان قرار میدهد را اندازه میگیرد و این نیز با توجه به سوالات پرسشنامه از جامعه آماری به دست می آید.
فصل دوم
ادبیات و پیشینه پژوهش
۲-۱٫مقدمه:
بانکداری‌ الکترونیک‌ به طور کلی ‌انواع‌ کانال‌های‌ ارتباطی‌ میان‌ بانک‌ و مشتری‌ حقیقی‌ و حقوقی را شامل می گردد. برخی‌ از این سرویس‌ها عبارتند از‌:
۱- بانکداری‌ مبتنی‌ بر وب‌ و اینترنت‌۲- بانکداری‌ مبتنی‌ بر فناوری‌ تلفن‌های‌ همراه‌ ۳- بانکداری‌ مبتنی‌ بر تلفن‌ ۴- بانکداری‌ کیوسکی‌ ۵- بانکداری‌ به‌ کمک‌ فکس‌ ۶- پیام‌ کوتاه‌ ۷- بانکداری‌ مبتنی‌ بر دستگاه‌ خودپرداز‌ ۸ - بانکداری‌ مبتنی‌ بر کارت‌های‌ هوشمند و…
از نتایج و دستاوردهای اساسی اینترنت و IT بانکداری الکترونیک است و براهمیت آن به دلیل افزایش روزافزون تعامل اقتصادی کشورها با یکدیگر روز بروز افزوده می‌شود و همچنین بر مبنای تمایل بشر به راهکارهای سادهتر، در انجام کارهای مالی و اقتصادی نیز نیازمند بازنگری و نوآوری بهعلاوه تسهیل در بروکراسی نظام بانکی میباشیم(سیدجوادین،۱۳۸۶: ۱۹).
پس از پیدایش IT، نخستین ساختاری که به دستاوردهای شبکه و اینترنت پی برد سیستم بانکی بود. سیستمهای بانکی از این ابزار به عنوان عاملی جهت ایجاد یکپارچگی و افزایش دامنه فعالیت استفاده نمودند این عوامل مقدمه تکریم واقعی ارباب رجوع می باشند. عوامل بسیار اساسی استفاده سیستمهای بانکی از بانکداری الکترونیک، افزایش ضریب امنیت در تبادلات مالی و به صفر رساندن هزینه سنگین این نقل و انتقالات می باشد(پژوهشکده پولی و بانکی ؛ ۱۳۸۲).
البته باید به این نکته توجه نمود که بانکداری الکترونیک موضوعی نیست که که بهتوان سلیقه‌ای با آن برخورد نمود بلکه اجبار قرن ۲۱ به تمام کشورهایی است که خواهان تعامل با دنیای پیشرفته امروز و رشد اقتصادی می باشند(نیازی،۱۳۸۷: ۲۵).
بانکداری الکترونیک برای بانک‌ها نیز بسیار سودمند است چرا که علاوه برکاهش هزینه عملیات بانکی سبب کاهش خطای انسانی در انجام امور مالی نیز می‌گردد. همچنین لزوم به نگهداری و استفاده از پول نقد از بین می رود که این موضوع نیز از چند جهت بسیار مهم است، اول آنکه استفاده از پول نقد در انجام معاملات روزانه، موجب اصطحلاک پول شده و در نهایت سالانه هزینه هنگفتی به کشور تحمیل می‌گردد که با بهره گرفتن از بانکداری الکترونیک این مبلغ به نفع کشور صرفه‌جویی می‌شود، دیگر آنکه نگهداری پول نقد، سبب خارج شدن حجم زیادی از اعتبارات و پول از چرخه نظام اقتصادی کشور می‌شود که سبب تورم و نقدینگی است، اما با بهره گرفتن از بانکداری الکترونیک، کارهای بانکی به صورت اعتباری انجام می‌شود و پول در چرخه نظام اقتصادی کشور باقی می‌ماند. نتیجه مهم بانکداری الکترونیکی آن خواهد بود. که در سال‌های آتی ترکیب تکنولوژی اطلاعات با تجارت سبب ایجاد عصر بازرگانی الکترونیک به صورتی فراگیر خواهد شد(نیازی،۱۳۸۷: ۲۶).
۲-۲٫بیان ضرورت واهمیت موضوع:
امروزه بانک ها نقش اساسی ومهمی در رشد وتوسعه اقتصادی کشورها ایفا مینمایند.بانک عبارت ازیک رشته فعالیت اقتصادی است که ایجاد اعتبار میکند وامر پرداختها ونقل وانتقال وجوه را تسهیل میکند.
بانک ها میتوانند باکسب رضایت بیشتر مشتریان وتشویق آنها به پس انداز وتجهیز پس انداز وتراکم سرمایه وجمع آوری سرمایه های کوچک وبهکار انداختن آنها دررشته های تولیدی ومصرفی، نقش مهمی را درشکوفایی اقتصاد کشورها ایفا نمایند که تحقق این هدف با کسب رضایت بیشتر مشتریان حاصل می شود(عباسی،۱۳۸۸: ۳۹).
باید توجه داشت که رضایت مشتریان، تحت تأ ثیر عوامل متعددی قرار دارد که یکی از مهمترین این عوامل ،کیفیت محصول یا خدمت میباشد. آنچه برای بانک مهم است رضایت مشتری میباشد. بانک براساس یک مبنا ویک استاندارد متعارف بین المللی هر چند وقت یکبار کیفیت خدمات خویش را مورد سنجه قرار می دهد. یکی از الزامات مهم در پیشرفت سازمان ها وشرکتها این است که مشتری وجلب نظر وی راسرلوحه اهداف وفعالیتهای خود قرار دهند(بهمند،۱۳۸۱: ۱۶).
واژه های مشتری ورضایت مشتری در سازمان های خدماتی، به خصوص بانک ها به دلیل وابستگی کامل به مشتریان برای بقا،اهمیتی دو چندان مییابد. ارائه محصولات مختلف از سوی بانک ها (خدمات بانکی)،به منظور حفظ مشتریان موجود وجذب مشتریان جدید ودر نهایت کسب سهم بیشتری از بازار رقابت بانکی، بیانگر اهمیت است. بنابراین آگاهی از تصویر ذهنی سازمان نزد مشتریان به منظور شناخت نقاط قوت وضعف وارتقای سطح عملکرد از اولویت های مهم همه سازمان ها به خصوص بانک ها است(نوری،۱۳۸۶: ۷۹).
ارزیابی پذیرش کیفیت خدمات الکترونیکی بانک ملت چه میزان در رضایت و تمایلات مشتری تاثیر دارد؟ باید توجه داشت که: اولا )آن چه مسلم است عوامل زیادی یک سازمان را تحت تاثیر قرار میدهند که تحقق اهداف، موفقیت وبقای سازمان به آنها بستگی دارد وبا توجه به نوع سازمان ،این عوامل اهمیت گوناگونی پیدا می کنند .در این میان مشتریان یا خریداران به عنوان علت وجودی ودر ادامه حیات سازمان از اولویت خاصی برخوردار هستند; به خصوص برای بانک به عنوان یک موسسه مالی- اعتباری که سرمایه اصلی ومنابع مالی آن از طریق سپرده گذاری مشتریان تامین می شود وخریدار تمامی محصولات بانکی (که همان انواع خدمات بانکی است )نیز همین مشتریان هستند،مباحث مربوط به مشتریان بسیار مهم است(لاولاک،۱۳۸۲: ۱۳۵).از این رو برآوردن نیازها وخواسته های مشتریان وایجاد رضایتمندی در آنها ، ضمن وفادار کردن آنان به بانک ، نه تنها افزایش منابع مالی وبقای سازمان را به دنبال دارد، بلکه امکان حضوری پرقدرت تر در میدان رقابت وکسب سهم بیشتری از بازار را برای بانک فراهم می آورد .این مهم نیز جز با مطالعه وبررسی برروی مشتریان بانک از جنبه ها وجهات مختلف میسر نیست .ثانیاَ )مشتریان چنین درکی دارند که محصولات وخدمات الکترونیکی بانکی بخاطر پذیرش وحاکمیت قوانین اسلامی در آنها ،باید دارای کیفیت بالائی باشند ،بخاطر مفهوم انجام کار در اسلام .یعنی کار در اسلام یک نوع عبادت است البته کاری که باعث خشنودی ورضایت بیشتر مشتریان گردد.ثالثاَ) سنجش خدمات الکترونیکی در بانک ها ، بخاطر رابطه آشکارش با هزینه ها ،سود آوری ورضایت مشتریان ، بسیارحائز اهمیت می باشد.
بانک‌ها به عنوان یکی از ارکان توسعه اقتصادی نقش مهمی در تخصیص و تامین نیازهای مالی بنگاه‌های اقتصادی و اشتغالزا ایفا می‌کنند(مسعودی،۱۳۸۲: ۴۲).
به نظر می رسد اهمیت و ضرورت ارائه ی خدمات الکترونیکی به مشتریان الخصوص در زمینه بانکداری بسیار مهم باشد چون مزایا ی فراوانی برای مشتریان دارد.مانند راحتی استفاده از خدمات امنیت بالا ،ارزان بودن و کمترین زمان ممکن برای انجام خدمات است.
۲-۳٫پیشینه پژوهش:
۲-۳-۱٫مطالعات داخلی: