فراوانی

درصد فراوانی

مدیر میانی (سرپرست)

۳

۶/۱%

کارشناس ارشد

۱۳

۱/۷%

کارشناس

۴۸

۴/۲۶%

کارمند

۱۱۸

۸/۶۴%

مجموع

۱۸۲

۱۰۰%

همان‌طور که در جدول (۴-۶) ملاحظه می‌گردد کارمندان با تعداد ۱۱۸ نفر بیشترین تعداد فراوانی را در بین گروه‌های پاسخ‌دهنده داشته و بعدازآن کارشناسان، کارشناسان ارشد و مدیران میانی به ترتیب هرکدام با تعداد فراوانی ۴۸، ۱۳ و ۳ در رده‌های بعدی قرار دارند.
نمودار (۴-۶): توزیع فراوانی نمونه ازنظر پست سازمانی
۴-۳) تجزیه‌وتحلیل استنباطی داده‌ها
در این بخش با توجه به اطلاعات حاصل از پرسشنامه و همچنین با بهره گرفتن از نرم­افزار WarpPLS4 به بررسی فرضیه ­های تحقیق پرداخته می‌شود.
۴-۳-۱) تحلیل و تفسیر مدل معادلات ساختاری
مدل‌های مرسوم در مدل‌سازی معادلات ساختاری درواقع متشکل از دو بخش هستند. مدل اندازه‌گیری^[۸۰] که چگونگی توضیح و تبیین متغیرهای پنهان توسط متغیرهای آشکار (سؤالات) مربوطه را بررسی می کند و مدل ساختاری^[۸۱] که نشان می‌دهد چگونه متغیرهای پنهان در پیوند با یکدیگر قرار گرفته‌اند. درواقع یک مدل اندازه‌گیری روابط بین شاخص‌های (متغیرهای مشاهده‌شده) یک سازه (متغیر پنهان) و آن سازه را مشخص می‌سازد درحالی‌که یک مدل ساختاری نشان‌دهنده‌ی روابط میان چندسازه است.
در مدل اندازه‌گیری وزن‌ها و بارهای متغیرهای مکنون و در مدل ساختاری ضرایب مسیر بین متغیرهای مکنون بررسی می‌شوند.
۴-۳-۱-۱) تحلیل مدل اندازه‌گیری
در این مرحله، تعیین می‌شود که آیا مفاهیم نظری به‌درستی توسط متغیرهای مشاهده‌شده اندازه‌گیری شده‌اند یا خیر. بدین منظور روایی و پایایی آن‌ ها بررسی می‌گردد. در یک مدل PLS، پایایی هر یک از شاخص­ های^[۸۲] متغیرهای مکنون (سازه‌ها)^[۸۳]، سازگاری درونی^[۸۴] (پایایی سازه^[۸۵]) و همچنین روایی همگرا^[۸۶] مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد.

• پایایی شاخص‌های متغیرهای مکنون

در مدل PLS پایایی هر یک از شاخص‌های متغیرهای مکنون توسط سنجش بارهای عاملی هر شاخص مشخص می‌شود. بارهای عاملی از طریق محاسبه‌ی مقدار همبستگی شاخص‌های یک سازه با آن سازه محاسبه می‌شوند و اگر این مقدار برابر و یا بیشتر از مقدار ۵/۰ شود مؤید این مطلب است که واریانس بین سازه و شاخص‌های آن، از واریانس خطای اندازه‌گیری آن سازه بیشتر بوده و پایایی در مورد آن مدل اندازه‌گیری، قابل‌قبول است (Rivard & Huff, 1988). در جدول زیر میزان بارهای عاملی برای شاخص‌های متغیرهای مکنون تحقیق قابل‌مشاهده است.

جدول (۴-۷): میزان بارهای عاملی متغیرهای مکنون

استاد ادوار حیات را سه مقطع می داند و دلیل را از قرآن استخراج می کند: (قُلِ اللَّـهُ یُحْیِیکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یَجْمَعُکُمْ إِلَىٰ یَوْمِ الْقِیَامَهِ لَا رَ‌یْبَ فِیهِ)^[۳۴۹]؛ خداوند شما را نخست در حیات دنیا زنده کرده، آنگاه از حیات دنیوی می میراند و وارد حیات برزخی می کند و سرانجام در قیامت شما را بدون شک گرد می آورد که منظور آیه همان سه دوره بودن حیات است.
بعد می فرماید که قرآن کریم در آیه ای خاطرنشان می سازد که اسوه و مقتدای شما پیامبر اکرم (ص) است که دربارۀ روز واپسین بیش از همه تدبّر می کند. (لَّقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَ‌سُولِ اللَّـهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ لِّمَن کَانَ یَرْ‌جُو اللَّـهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ‌ وَذَکَرَ‌ اللَّـهَ کَثِیرً‌ا)^[۳۵۰]. بنابراین اگر انسان دنیاپرست باشد و دربارۀ قیامت و آخرت نیندیشد از نظر قرآن عاقل و خردمند محسوب نمی شود و همانند خردورزان محشور نخواهد شد. قرآن یک نمونه از این دیوانگان را رباخواران دانسته، می فرماید: (الَّذِینَ یَأْکُلُونَ الرِّ‌بَا لَا یَقُومُونَ إِلَّا کَمَا یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ)^[۳۵۱].

۳-۳-۱-۲-۱- اثبات معاد:
آیت الله جوادی آملی برای اثبات معاد، براهینی را ارائه دادند که برخی از آن ها به شرح ذیل است:
۱- برهان توحید: ایشان می فرماید: قرآن در برخی از آیات برای اثبات معاد به توحید الهی تکیه می کند (اللَّـهُ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلَىٰ یَوْمِ الْقِیَامَهِ لَا رَ‌یْبَ فِیهِ ۗ وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّـهِ حَدِیثًا)^[۳۵۲] بعد اشاره می کنند که در این آیه وحدانیت خدا دلیل بر معاد است، آنگونه که وجود خدا دلیل بر وحدانیت اوست.
آیۀ مزبور دلالت دارد که شما بالضروره و بدون شک در روز قیامت جمع می شوید. بنابراین وقوع قیامت ضروری و حتمی است. این همان سخنی است که به گونۀ دیگر گفته شده (وإِنَّ السَّاعَهَ لَآتِیَهٌ لَّا رَیْبَ فِیهَا) یعنی تعبیر دیگری است که از آنچه در منطق ان را (بالضروره) گویند و جهت قضیۀ مزبور (بالامکان) نیست بلکه (بالضروره) است؛ نظیر اینکه می گوییم: (الأربعه زوج بالضروره). اصطلاحات منطقی در قرآن به کار نرفته ولی مفاد آن ها به کار گرفته شده است^[۳۵۳].
پیامبر اکرم (ص) مأمور می شود به پروردگارش سوگند یاد کند که قیامت حتماً فرا می رسد و شما آن را خواهید دید (وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُ‌وا لَا تَأْتِینَا السَّاعَهُ ۖ قُلْ بَلَىٰ وَرَ‌بِّی لَتَأْتِیَنَّکُمْ)^[۳۵۴] و در آیۀ دیگر می فرماید: (زَعَمَ الَّذِینَ کَفَرُوا أَن لَّن یُبْعَثُوا قُلْ بَلَی وَرَبِّی لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ وَذَلِکَ عَلَی اللَّهِ یَسِیرٌ)^[۳۵۵] کافران گمان کردند که هرگز پس از مرگ برانگیخته نمی شوند. ای پیامبر! به آنان بگو به پروردگارم سوگند که البته برانگیخته می شوید و سپس به نتیجه کردار خود آگاه می گردید و این کار برای خدا بسیار آسان است. بنابراین خداوند هم سوگند یاد کرد (لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَهِ)^[۳۵۶] و هم به پیامبر می فرماید که برای آنان سوگند یاد کن. آیت الله جوادی آملی می فرماید: قرآن کریم به صدق سخن حق تعالی در مورد معاد اشاره دارد که او راستگوترین گزارشگر و خبردهنده است و سخن او نیز راست است؛ زیرا کافران سوگند یاد می کردند که خدا مردگان را زنده نمی کند (وَأَقْسَمُوا بِاللَّـهِ جَهْدَ أَیْمَانِهِمْ ۙ لَا یَبْعَثُ اللَّـهُ مَن یَمُوتُ)^[۳۵۷].
۲- برهان صدق: استاد و مفسر قرآن کریم می فرماید: معاد را می توان هم با برهان عقلی و هم برهان نقلی ثابت کرد. در مقام کنونی حدّ وسط برهان،ضرورت صدق گفتار خداوند است؛ در آیۀ شریفه (لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلَىٰ یَوْمِ الْقِیَامَهِ)^[۳۵۸] خداوند سوگند یاد کرده و هم به پیامبر می فرماید که برای آنان سوگند یاد کن و در آیۀ دیگر می فرماید: (وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِ‌ی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ‌ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا ۖ وَعْدَ اللَّـهِ حَقًّا ۚ وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّـهِ قِیلًا)^[۳۵۹]، آنان را که به خدا گرویدند و کار شایسته انجام دادند به زودی به بهشتی درآوریم که زیر درختانش نهرها جاری است، تا منزلگاه ابدی آنان باشد.
وعده خدا حق است و کیست که در گفتار راستگوتر از خداست؟ بنابراین، در امر بهشت و معاد و جهان آخرت حق تعالی اصدق الصّادقین است.
استاد جوادی آملی می فرماید: بر این پایه می توانیم چنین استدلال کنیم که حق تعالی در امر معاد و جهان آخرت راستگوترین راستگویان است و هرچه راستگوترین راستگویان خبر داد یقیناً واقع می شود. در نتیجه معاد و دوزخ و بهشت یقیناً واقع می شود. پس از صدق (مخبر) پی به صدق خبر (گزارش و مفاد آن یعنی معاد) خواهیم برد.
ایشان می فرماید: علامه طباطبایی در تفسیر المیزان فرمودند سوگندهای قرآنی اگر از خدا و رسول باشد غیر از سوگند دیگران است که در دادگاه یاد می کند، دیگران وقتی دلیل و بیّنه ندارند سوگند یاد می کنند ولی سوگندهای خدا و پیامبر به خود دلیل، بیّنه و شاهد است^[۳۶۰].
۳- برهان حکمت: برهان حکمت، یعنی برهانی که حدّ وسط آن حکمت خداست که استاد آیت الله جوادی آملی با اشاره به آیات، این برهان را اثبات کردند که به طور مختصر به یک مورد آن اشاره می کنیم. ایشان فرمودند: در آیاتی اینگونه مطرح شده است (أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاکُمْ عَبَثًا وَأَنَّکُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْ‌جَعُونَ)^[۳۶۱] آیا میپندارید ما شما را بیهوده آفریده ایم و به سوی ما بازگشت نخواهید کرد؟ هرگز چنین نیست و از خداوند کار بیهوده و عبث سر نخواهد زد؛ زیرا جهان بینی توحیدی ثابت می کندکه خداوند متعال حکیم و بی نیاز است.
توضیح اینکه: از یک سو حق تعالی غنی محض است و آفرینش او برای رسیدن به هدف نیست تا از این راه به هستی خود غنا بخشد و به کمال برسد و نیز نیافرید تا بر بندگان جودی کند و خود به هدفی برسد. درنتیجه در آفرینش جهان جز خود ذات خدا هدف نیست؛ زیرا او هم ذاتاً اول و هم ذاتاً آخر است؛ چنان که ذاتاً هم ظاهر و هم باطن است: (هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ‌ وَالظَّاهِرُ‌ وَالْبَاطِنُ)^[۳۶۲].
از سوی دیگر، کار آفرینش و فعل خدا هم بی هدف نیست؛ او حکیم است و از حکیم کار بیهوده سر نمی زند؛ (وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ)^[۳۶۳] من جن و انس را جز برای پرستش نیافریدم یعنی کمال آنان در پرتو عبادت شکوفا می شود و اگر طغیان پیشه کنند به درگاه خداوند کافر گردند زیانی متوجه ذات خدا نمی شود، بلکه متوجه خود آن ها می شود (إِن تَکْفُرُ‌وا أَنتُمْ وَمَن فِی الْأَرْ‌ضِ جَمِیعًا فَإِنَّ اللَّـهَ لَغَنِیٌّ حَمِیدٌ)^[۳۶۴].
بنابراین جهان آفرینش که عنوان (مخلوق خدا بودن) همراه آن است و از مبدئی حکیم پدید آمده قطعاً هدفی دارد که بدون رسیدن به آن، ناقص خواهد بود و آن هدف صحنۀ قیامت است که ویژگی های فراوان کمال و ثبات و… را دارد و صحنۀ دنیا چنین نیست؛ زیرا همگان مشاهده می کنند که سرتاسر دنیا نقص و کمبود است و نمی تواند مطلوب حقیقی و هدف واقعی مطلوب باشد و فقط در قیامت است که همۀ جهان از ذرّه تا کهکشان و مادی تا مجرد، همه به کمال خویش می رسد و ذرّه ای باطل وجود ندارد^[۳۶۵].
۴- برهان فطرت: آیت الله جوادی آملی می فرماید: اساساً همۀ انواع موجودات از جمله انسان دارای خواسته و غرایز و امیال فطری و نفسانی هستند و براساس آن حرکت تکوینی دارند، انسان در این میان هدف و خواسته ای دارد، که با تلاش و کوشش هرچه تمام تر به سوی آن گام بر می دارد و آن عبارت است از عشق به (جهان جاوید) و (حیات همیشگی)، وجود این نعمت نشان می دهد که خداوند برتر از آن است که کار لغوی انجام دهد در واقع حکمت خداوند جایی برای لغو کاری و بیهوده گری و باطل و بی هدفی وجود ندارد.
در مرحلۀ اثبات معاد، وجود مبدأ حکیم قبلاً مبرهن و ثابت است از این رو به سهولت می توان تصدیق کرد که حتماً جهان جاوید و عالم ابدی وجود دارد که انسان آن را می طلبد، قرآن در کمال فصاحت اندیشۀ جاودانه بودن و همیشگی زیستن را به تصویر کشیده است؛ انسان به خطا زمانی (زراندوزی) خویش را زمینه جاودانگی و خود را در پناه آن همیشگی می شمارد.
قرآن در این زمینه می فرماید: (وَدَخَلَ جَنَّتَهُ وَهُوَ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهِ قَالَ مَا أَظُنُّ أَن تَبِیدَ هَـٰذِهِ أَبَدًا)^[۳۶۶] او روزی که به جان خویش ستمکار بود مغرورانه به باغ وارد شد و گفت؛ گمان ندارم هرگز این باغ و دارایی من نابود شود. اری او باغ را مایۀ سرمدیّت خود می پنداشت؛ چنانکه برخی مال و سرمایه را مایۀ سرمدی می دانند (الَّذِی جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ - یَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ)^[۳۶۷] کسی که مالی اندوخت و همواره در حال شمارش آن است، می پندارد که مال و دارایی به وی عمر ابدی خواهد داد.
آیت الله جوادی می فرماید: برخی از مفسران چون علامه طباطبایی برای فطری بودن معاد با بهره گرفتن از روایات معصومین (علیهم السلام) از این آیه بهره جسته اند: (فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا ۚ فِطْرَ‌تَ اللَّـهِ الَّتِی فَطَرَ‌ النَّاسَ عَلَیْهَا ۚ لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّـهِ ۚ ذَٰلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ)^[۳۶۸] ؛ بعد علامه به تفسیر این آیه پرداخته و می گوید: هیچ انسانی هدفی جز هدایت ندارد؛ آن سان که همۀ موجودات به سوی سعادت خود و آن هدفی که ایدهآل آنهاست هدایت فطری شدهاند و به غایت و هدف خود میرسند.
انسان نیز مانند سایر موجودات به طور فطری مفطور است به سوی کمال نواقص و رفع حوایج که همان حیات جاودانه است. برخی دیگر از مفسران آیۀ آغازین سوره قیامت را دلیل دیگر بر قیامت دانسته اند: (لَا أُقْسِمُ بِیَوْمِ الْقِیَامَهِ - وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَهِ - أَیَحْسَبُ الْإِنسَانُ أَلَّن نَّجْمَعَ عِظَامَهُ)^[۳۶۹] یعنی درون جان انسان شأنی وجود دارد که در برابر زشتی ها، به سرزنش می ایستد و داوری می کند. این وجود بیدار در برابر همۀ کژی ها روزی را می جوید که روز دادودادگری است و هر کس به پاداش و کیفر کردارش می رسد. آیۀ فوق دلیل بر برهان فطرت قرار می گیرد.
۳-۳-۱-۲-۲- خلقت کنونی بهشت و جهنم:
استاد با توجه به این سؤال که بهشتی که برخی اوصاف و ویژگی های آن بیان شد آیا اکنون آفریده شده یا نه، یا در آینده آفریده می شود، یا وعده ای است که معلوم نیست وفا شود؟
جواب این سؤالات را ابتدا از دیدگاه علم کلام پاسخ می دهند و سپس از قرآن و روایات استدلال می آورند که به شرح ذیل است:
ایشان می فرمایند: که این پرسش از دیرباز ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده، محدث بزرگوار شیخ صدوق می گوید: اعتقاد ما دربارۀ بهشت و دوزخ این است که این دو آفریده شده است و پیامبر اکرم(ص) هنگام معراج وارد بهشت شد و دوزخ را نیز مشاهده فرمود؛ اما بهشتی که آدم در آن قرار داشت باغی از باغ های دنیا بود و خورشید در آن طلوع و غروب داشت و بهشت جاویدان «خلد» نبود وگرنه از آن هیچ گاه بیرون نمی آمد^[۳۷۰].
شیخ مفید می گوید: بهشت و دوزخ آفریده شده است. اخبار در این باره موجود است و اجماع و اتفاق نیز مؤید مطلب است، ولی بیشتر معتزله و خوارج و گروهی از زیدیه به این قول مخالفند و می گویند آفرینش کنونی آن ممکن است؛ لیکن دلیل بر آن نیست^[۳۷۱].
آیت الله جوادی آملی خلقت بهشت و جهنم را از دیدگاه قرآن مورد بررسی قرار می دهد و می فرماید: (وَلَقَدْ رَ‌آهُ نَزْلَهً أُخْرَ‌ىٰ - عِندَ سِدْرَ‌هِ الْمُنتَهَىٰ - عِندَهَا جَنَّهُ الْمَأْوَىٰ)^[۳۷۲] و پیامبر بار دیگر نیز جبرئیل را مشاهده کرد، در نزد( سدره المنتهی)، که(سدره المنتهی) بهشتی است که جایگاه تقواپیشگان است. پیامبر فرمود: دگربار در (سدره المتنهی) حامل وحی را دیدم، همان جا که زیر آن شیعیان در بهشت گفتگو می کنند^[۳۷۳].وقتی شبانه مرا به آسمان بردند و به(سدره المنتهی )رسیدم…،چون فرشتگان مرا دیدند خوش آمد گفتند. آن گاه لرزش نسیم( سدره المنتهی) را شنیدم و حرکت درهای بهشتی را که از شدت شادمانی در اهتزاز بود میشنیدم^[۳۷۴].
در آیۀ دیگر آمده است: (هَـٰذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِی یُکَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِ‌مُونَ - یَطُوفُونَ بَیْنَهَا وَبَیْنَ حَمِیمٍ آنٍ)^[۳۷۵] این همان دوزخی است که بدکاران آن را تکذیب می کردند. اکنون کافران در میان آن و در حمیم سوزان میگردند.
هروی می گوید: به امام رضا (ع) عرض کردم از بهشت و دوزخ به من خبر دهید که آیا این دو امروز آفریده شده است؟ زیرا گروهی می گویند این دو هنوز آفریده نشده و در آینده آفریده می شود. فرمود: آنان از ما نیستند و ما از آنان نیستیم. کسی که انکار آفرینش بهشت و جهنم را کند، پیامبر (ص) ما را تکذیب کرده و از ولایت ما چیزی نپذیرفته است زیرا خداوند فرمود: (هَـٰذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِی یُکَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِ‌مُونَ)… استاد حکیم بعد از ذکر آیات فراوان که دلیل بر وجود بهشت و جهنم هست اشاره کردند که: از برخی آیات استفاده می شود که احاطه مزبور، یعنی احاطه دوزخ بر کافر در قیامت است؛ (یَوْمَ یَغْشَاهُمُ الْعَذَابُ مِن فَوْقِهِمْ وَمِن تَحْتِ أَرْ‌جُلِهِمْ وَیَقُولُ ذُوقُوا مَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ)^[۳۷۶] بنابراین آیۀ دلالت ندارد که دوزخ اکنون موجود و مخلوق است، لیکن در آیۀ سورۀ توبه به طور مطلق و بدون اینکه ذکر قیامت همراه با آن باشد جریان احاطه دوزخ نسبت به کافران مطرح شده؛ زیرا در آن چنین آمده است (وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَهٌ بِالْکَافِرِ‌ینَ)^[۳۷۷] و این دو آیه چون از سنخ مثبتان است، مجالی برای تقیید یکی به وسیلۀ دیگری نیست؛ چون هیچ تعاندی بین مطلق و مقیّد وجود ندارد تا یکی مقیّد دیگری شود^[۳۷۸].
آیت الله جوادی آملی می فرماید:آری صاحبان علم الیقین در همین دنیا جهنم را می بینندواگر دوزخ نبود وآفریده نشده بود،فرایند ایمان و یقین (حارثه بن مالک بن نعمان انصاری) را که می گفت :گویی هم اکنون اهل بهشت را می بینم که به دیدار یکدیگر می روند .این بنده ای است که خدا دلش را به نور ایمان منور ساخته است.پیامبر فرمود:بینا شده ای،بر همین حال استوار باش واین حالت خوش را از دست مده.
امام صادق (ع)می فر ماید:به سه چیز گوش شنوا عطا شده است بهشت،جهنم،حورالعین هنگامی که بنده خدا نماز گزارد و گوید: (اللهم اعتقنی من النارو ادخلنی الجنه وزوجنی من حور العین)آتش گوید:پروردگارا بنده ات خواستگاررهایی از من است .او را آزادکن ،بهشت گوید:پروردگارا بنده ات خواستار سکونت در من است در من جایش ده؛حور العین گویند:پروردگارا بنده ات خواستگار من است مراتزویج در آور..) ^[۳۷۹].
۳-۳-۱-۲-۳- حکمت لذت های جسمانی در بهشت:
استاد جوادی آملی ابتدا سؤالی که در بین دیگران هست را مطرح می کند که: چرا خداوند متعال در قرآن مجید به بهشتیان نوید به خوردنی ها، آشامیدنی ها، پوشیدنی ها، زیورآلات… داده است، با اینکه بهره گیری از آن ها در بهشت وجهی ندارد؛ زیرا انسان برای ابد در آنجا زنده است و نیازی به تولید نسل و آب و غذا و… ندارد.
بنابراین حکمت اینگونه نویدها چیست؟ ایشان پاسخ علامه بزرگوار طباطبایی (ره)را بدین مضمون بیان می کنند که: اگر انسان تنها روح بود البته منزلتی که از آیۀ (فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُّقْتَدِرٍ) بر می آید که بهترین جا بود و نیازی به سایر نعمت های یاد شده نبود، لیکن انسان حقیقتی است مرکب از روح و جسم و همین حقیقت از دنیا به سرای حقیقت می رود و همین حقیقت یا سعادتمند است یا شقی، یا ثواب میبرد یا عقاب خواهید دید.
بنابراین در قیامت افزون بر نعمت های معنوی و روحانی، لذت های جسمانی را به مقتضای طبع مرکب خود می طلبد؛ چنان که از ناحیۀ عقاب نیز پاره ای از عذاب ها، قلب را آتش می زند: (نَارُ‌ اللَّـهِ الْمُوقَدَهُ - الَّتِی تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَهِ)^[۳۸۰] و پاره ای پوست بدن را می سوزاند: (کُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُم بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَیْرَ‌هَا لِیَذُوقُوا الْعَذَابَ)^[۳۸۱] ؛ هرچه پوستشان بریان گردد، پوست های دیگری بر جایش نهیم تا عذاب را بچشند. این حقیقت هم در برزخ جلوه می کند. (اَلْقَبًرْ رُوًضَه مِنً رِیاضِ الْجُنُّهِ اَوً حْفْرُه‌ٌ مِنً حْفَرِ النّیِرانِ)^[۳۸۲]؛ قبر یا باغی از باغ های بهشت است یا گودالی از گودال های جهنم و هم در قیامت کبرا که جلوه گاه اتم و اکمل است^[۳۸۳].
استاد حکیم اشاره دارند که نعمت های بهشت فراتر از تصور است. ایشان استفاده می کنند به آیه ای و میفرماید: در قرآن آمده است در بهشت نعمت هایی است که هیچ کس از ماهیت آنها خبر دار نیست و در هیچ تصوری نمی گنجد؛ مانند: (فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَّا أُخْفِیَ لَهُم مِّن قُرَّ‌هِ أَعْیُنٍ جَزَاءً بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ)^[۳۸۴] هیچ کس نمی داند چه چیز از آنچه روشنی بخش دیدگان است به پاداش آنچه انجام می دهند برای آنان پنهان شده است.
امام صادق (ع) می فرماید: کار نیکی وجود ندارد جز اینکه پاداش آن در قرآن معین شده است، جز نماز شب. حق تعالی ثوابی برای نماز شب معین نکرده است، زیرا قدر و منزلت آن بسیار زیاد است^[۳۸۵]. (فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِیَ لَهُمْ)^[۳۸۶].
۳-۳-۱-۲-۴- راز آفرینش دوزخ:
آیت الله جوادی آملی با سوالی اینگونه وارد بحث می شود که چرا خداوند دوزخ را آفرید؟ این همه شکنجه و عذاب برای چه؟ آیا بهتر نبود از اول آنان را نیافریند؛ تا به عذاب گرفتار نیایند؟ و جهنم را انباشته از جن و انس نکند؟ (وَلَقَدْ ذَرَ‌أْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرً‌ا مِّنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ)^[۳۸۷]
ایشان درپاسخ به موضوع فوق می فرماید:وجوهی را می توان در نقد این نقل ارائه کرد که برخی از آن ها را استاد علامه طباطبایی در تفسیر قیّم المیزان بیان فرموده است: اولاً هدف از آفرینش مخلوق ها، اعم از جن و انس، آتش و عذاب و جهنم نبوده، بلکه (رحمت) است؛ چنان که فرمود (إِلَّا مَن رَّ‌حِمَ رَ‌بُّکَ ۚ وَلِذَٰلِکَ خَلَقَهُمْ)^[۳۸۸] ؛ مگر آن که پروردگارت رحمت کند و برای همین (رحمت) خلق را آفریده است.
ثانیاً هدف و غرض اصلی از آفرینش، چنان که اشاره شد رحمت است، لیکن در پیمودن راه کمال تا رسیدن به آن هدف أعلا و اصلی، اختلاف پیش می آید؛ زیرا انسان در سراچه تزاحم گام بر می دارد و چه بسا در پیمودن این راه به هدف دیگری که اصلی نیست؛ برسد و از هدف اصلی باز ماند.
هدف دوم و طبعی، آن است که زیانکاران و شقاوتمندان را با اینکه آنان را برای بهشت آفریده به دوزخ ببرد. بنابراین، هدف اول ذاتی و اصلی و هدف دوم طبعی و عرضی است. از جمله آیاتی که حمل بر این نوع هدف(غیر اصلی) می شود آیۀ (لَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِّنَ الْجِنِّ وَالإِنسِ)^[۳۸۹]
استاد سپس پاسخ می دهد: آنچه در هندسه نظام کلی در منطقه ماده و طبیعت مطرح است وجود ضایعات طبعی و اشقیای عرضی است، اما تعیین شخص ضایع و فرد شقی به سوء اختیار، خود ضایع و شقی است، نظیر ضرورت عرض در قلمرو طبیعت، اما تعیین مرض و ابتلای به بیماری براثر بدرفتاری خود شخص است^[۳۹۰].
آیت الله جوادی آملی در مورد سؤال کسانی که می پندارند خداوند روزی، اصل جهنم را از بین می برد؛ زیرا سوخت و ساز آن پایان می پذیرد و افسرده می شود، با استنادبه قرآن بیان داشته اند : (کُلَّمَا خَبَتْ زِدْنَاهُمْ سَعِیرً‌ا)^[۳۹۱] ؛ هروقت بخواهد افسرده و بی فروغ شود ما آن را می افروزیم و نمی گذاریم خاموش گردد و با خاموش شدن دوزخ جریان عذاب منقطع می شود.
لیکن پاسخ در همین آیه و آیاتی مانند آن نهفته است؛ و آن این که آتش جهنم از درختی است که از نوع ماده دنیا نیست تا با سوختن فانی شود، بلکه در آتش می روید، نشو و نما می کند و آبیاری می شود (إِنَّهَا شَجَرَ‌هٌ تَخْرُ‌جُ فِی أَصْلِ الْجَحِیمِ)^[۳۹۲] ؛ درختی است نسوز که از قعر آتش سوزان می روید. از طرفی در آیات دیگر خود دوزخیان، ذاتشان آتش زنۀ جهنم است (النَّارَ‌ الَّتِی وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَ‌هُ)^[۳۹۳] آنان ماده آتشزای دوزخ هستند و چون روح، مجرد است واز بین رفتنی نیست، بلکه همواره ثابت است، باید دانست دوام و جاودانگی دوزخ تنها مخصوص انسان نیست، بلکه جن هم مکلف است و چه بسا بسیاری از آنان در دوزخ برای ابد گرفتار آیند، شیطان یکی از آنان است و چون شیطان با آن معصیت بزرگ، همیشه در جهنم خواهد بود، آتش نیز همیشه جاودان خواهد بود؛ زیرا اندیشه شیطنت هیچگاه از او جدا نمی شود.
۳-۳-۱-۳- وحی و نبوّت در قرآن
زمین تفتیده انسانیت تنها با باران زلال و صافی وحی به اهتزاز در آمده ، برجسته و کامل می شود «وَتَرَى الْأَرْضَ هَامِدَهً فَإِذَا أَنزَلْنَا عَلَیْهَا الْمَاء اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنبَتَتْ مِن کُلِّ زَوْجٍ بَهِیجٍ » ^[۳۹۴]
و خزان بشریت تنها با نسیم عطر انگیز وحی بهاران می شود ، اما حقیقت وحی چیست ؟ منشاء پیدایش آن کدام است ؟ اینها مباحثی است که جز دست عقل ناب و در نهایت ، جز خود وحی نمی تواند آن را بیابد و تبیین کند ، معرفت به وحی ، ایمان به آن و جا دادنش در خانه جان ، همه میدانهای فردی و اجتماعی انسان را گلشن خوبیها و گلستان زیبایی ها می کند.
منکران وحی با تبر انکار، رابطه زمین انسانیت و اآسمان معنویت و دیانت را قطع، و انسان را موجود زمینی مبدل کرده اند؛ اما قدر دانان وحی، همواره بر احیای این ارتباط، اشک شوق می ریزند و در انقطاع آن اشک حسرت، و این علی ابن ابی طالب (ع) است که در کنار بدن مطهر رسول گرامی (ص) نگران و گریان میفرماید: (یا رسول ا… ! لقد انقطع بموتک مالم ینقطع بموت غیرک )^[۳۹۵]؛ با رحلت رسول گرامی (ص) حقیقتی منقطع شد که با مرگ احدی از انبیاء و سفرای الهی قطع نشده است و آن، همان حقیقت وحی است.
شناخت وحی در عصر ما ، بویژه در چهار چوب نظام و تفکر دینی که حکومت را در بدنه خود دارد، ضرورتی مضاعف دارد و چالش هایی که در راه تبیین و ایمان به آن وجود دارد ، از دوران گذشته متفاوت تر و پیچیده تر است.
۳-۳-۱-۳-۱- قرآن و کیفیت وحی الهی:
آیت الله جوادی آملی می فرماید: در اینکه ذات اقدس اله قرآن را بر رسول گرامی اش وحی نموده، بحثی نیست، چه اینکه خود فرمود (وَکَذَٰلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ قُرْ‌آنًا عَرَ‌بِیًّا لِّتُنذِرَ‌ أُمَّ الْقُرَ‌ىٰ وَمَنْ حَوْلَهَا)^[۳۹۶] سخن در کیفیت وحی الهی است. اگر وحی اقسامی دارد، وحی قرآنی از کدام قسم است؟
خدای سبحان در آخر سوره (شوری) می فرماید: (وَمَا کَانَ لِبَشَرٍ‌ أَن یُکَلِّمَهُ اللَّـهُ إِلَّا وَحْیًا أَوْ مِن وَرَ‌اءِ حِجَابٍ أَوْ یُرْ‌سِلَ رَ‌سُولًا فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ مَا یَشَاءُ)^[۳۹۷] یعنی هیچ گاه بشری نمی تواند از کلام و تکلّم الهی بهره مند گردد، مگر به یکی از این سه راه: یا وحی بلاواسطه، یا من وراء حجاب، و یا از راه ارسال پیک.
مقصود از بی واسطه بودن مرحلۀ لفظی و مفهومی دریافت وحی، این نیست که اصلاً واسطه ای در میان متکلّم و مخاطب نباشد، بلکه مقصود آن است که وسایط موجود مورد توجه قرار نمی گیرد، زیرا وساطت هرگز از عالم گرفته نمی شود.
در مسئلۀ قبض روح متوفی نیز اگر خدای سبحان، جان انسان کامل را مستقیماً و بدون واسطه قبض می کند (اللَّـهُ یَتَوَفَّى الْأَنفُسَ حِینَ مَوْتِهَا)^[۳۹۸] آنجا که فرشتۀ مرگ دیگر واسطه نیست، محتضر به جایی رسیده است که وسایط را پیموده و لذا واسطه بین خداوند متوفی و خود را که متوفی است نمی نگرد.

۱-۱-۲-فرضیه ­ها

1. 1. احتمالا بعضی از روش های اصلاح در مقابل پوسیدگی مقاومت چند سازه را بهبود می دهند.

1. 1. روش های اصلاح شیمیایی در یک سطح خاص مقاومت پوسیدگی را بطور کامل بهبود می بخشند.

1. 1. فرض بر این است مقاومت به پوسیدگی فرآورده چندسازه اصلاح شده، حتی بعد از در معرض قرارگیری با پیش­تیمارهایی نظیر در معرض قرارگیری با UV و … بدون تغییر می ماند.

۱-۱-۳-اهمیت تحقیق
با توجه به کاربردهای چندسازه الیاف چوب پلاستیک(صنایع مختلف به خصوص ساختمانی و طراحی سازه­ها جهت کاربردهای بیرونی از جمله دیوار کوب­ها، سطوح خارجی ایوان­ها، کف پوش­ها) و مستعد بودن الیاف طبیعی لیگنوسلولزی مورد استفاده در چندسازه­ها به جذب آب و هجوم عوامل مخرب نظیر قارچ­ها و تاثیر زیاد پوسیدگی قارچی بر خواص فیزیکی و مکانیکی، بررسی دوام این محصولات در برابر عوامل مخرب بیولوژیکی اهمیت ویژه­ای یافته است (موریس و کوپر^[۱۰]، ۱۹۹۸). تاکنون اصلاحات زیادی در روش ساخت این محصولات انجام شده ولی با این وجود تحقیقات انجام شده روی مقاومت به پوسیدگی این فرآورده ­ها حاکی از آن است که این مواد کاملاً در برابر تخریب و پوسیدگی مصون نمی­باشند (کاظمی و جلیلوند، ۱۳۸۵).

۱-۲-کلیات

۱-۲-۱- چند سازه چوب پلاستیک
به طورکلی اصطلاح WPC به دو گروه متفاوت از چندسازه­ها اطلاق می­ شود. در گروه اول مونومر در داخل چوب با روش­های متداول اشباع چوب تزریق شده و پلی­مریزاسیون مونومر با بهره گرفتن از روش­های مختلف به انجام می­رسد. ماده حاصل دارای ظاهری مثل چوب، دانسیته و ثبات ابعادی بیشتر بوده و خواص مکانیکی آن از چوب بهتر است.

شکل۱- چوب پلی­مر
در گروه دوم اختلاط مذاب پلیمرهای گرمانرم و الیاف طبیعی ار جمله چوب در یک سیستم اختلاط انجام می­ شود. ماده­ حاصل بیشتر شبیه پلاستیک بوده ودرگروه پلاستیک­های تقویت­شده قرارمی­گیرد (تجویدی،۱۳۸۴).

شکل ۲- چوب پلاستیک کامپوزیت
کامپوزیت­هایی که در آنها فاز زمینه با ماتریس توسط الیاف گوناگون تقویت شده باشند، مهمترین دسته از این محصولات را تشکیل می­ دهند. و به کامپوزیت­های لیفی^[۱۱] معروفند. چنانچه بجای الیاف از پودر (معمولا معدنی) استفاده شود، این مواد را کامپوزیت­های ذره­ای یا پودری^[۱۲] می­نامند.
گاهی ماتریس الیاف را فاز پیوسته^[۱۳] و فاز تقویت­کننده را فاز ناپیوسته^[۱۴] گویند. ممکن است هر دو فاز الیاف و پودر با هم در ماتریس وجود داشته باشند. بهبود خواص ماتریس در کامپوزیت­های لیفی معمولاً خیلی بیشتر از کامپوزیت­های ذره­ای صورت می­گیرد (طبری، ۱۳۸۲).
درهنگام تولید چند­سازه چوب پلاستیک مشکلاتی نظیر عدم سازگاری بین پرکننده آبدوست و ماده زمینه(پلاستیک) آب­گریز و دشواری توزیع یکنواخت این پرکننده­ها در پلاستیک به وجود می ­آید، که جهت برطرف کردن این مشکلات از سازگار­کننده­ های مختلفی استفاده می­ شود. در حال حاضر در بیشتر تحقیقات از مالئیک انیدرید پیوند شده با پلی­پروپیلن و پلی­اتیلن (MAPP و MAPE) به عنوان ماده سازگار­کننده در ساخت WPC استفاده می­گردد. این سازگار­کننده­ها نیز دارای درجه بندی­های مختلفی هستند که ویژگی­های متفاوتی دارند و می­توانند ویژگی­های نهایی چوب پلاستیک تولید شده را تحت تأثیر قرار دهند (پورحمزه، ۱۳۸۵).
در حال حاضر در ساخت WPC عمدتاً از آرد چوب و دیگر مواد لیگنوسلولزی به عنوان پرکننده استفاده می­ شود. گونه­ های چوبی مورد استفاده بسته به فراوانی و قابلیت دسترسی به آنها متفاوت می­باشد. علاوه بر گونه­ های جنگلی مورد استفاده، ضایعات مواد لیگنوسلولزی از جمله ضایعات گیاهان نیز مورد استفاده قرار می­گیرند (صفارزاده، ۱۳۸۹).
با توجه به کاربردهای چندسازه الیاف چوب پلاستیک(صنایع مختلف به خصوص ساختمانی و طراحی سازه­­ها جهت کاربردهای بیرونی از جمله دیوار کوب­ها، سطوح خارجی ایوان­ها، کف پوش­ها) و مستعد بودن الیاف طبیعی لیگنوسلولزی مورد ­استفاده در چندسازه­ها به جذب آب و هجوم عوامل مخرب نظیر قارچ­ها و تاثیر زیاد پوسیدگی قارچی بر خواص فیزیکی و مکانیکی، بررسی دوام این محصولات در برابر عوامل مخرب بیولوژیکی اهمیت ویژه ای یافته است (موریس و کوپر^[۱۵]، ۱۹۹۸). تاکنون اصلاحات زیادی در روش ساخت این محصولات انجام شده ولی با این وجود تحقیقات انجام شده روی مقاومت به پوسیدگی این فرآورده ­ها حاکی از آن است که این مواد کاملاً در برابر تخریب و پوسیدگی مصون نمی­باشند (کاظمی و جلیلوند، ۱۳۸۵).

۱-۲-۲-پلاستیک­ها
پلاستیک یک بسپار آلی با وزن مولکولی بالا بوده و در حالت نهایی جامد است و در برخی نقاط توسط جریان می­توان آنرا به شکل معینی درآورد (فیروزمنش و همکاران، ۱۳۸۷).
پلاستیک مستعد تغییر شکل دادن در اثر اعمال نیرو و حفظ شکل جدید پس از قطع نیروی بکار رفته است، یعنی ماده­ای است که تحت تاثیر تنش، در آن تغییر شکل برگشت پذیر ایجاد می­ شود. یکی­از معیارهای عمده مواد پلاستیک این است که می­توان شکل­های پیچیده­ای به آنها داد. پلاستیک­ها به دو گروه پلاستیک­های گرما سخت و گرمانرم تقسیم می­شوند. مواد گرما سخت، بسته به ساختارشان هنگامی­که بالاتر از دمای بحرانی گرم شوند، بسیار سخت شده و با سردکردن مجدد نرم خواهند شد. زیرا معمولاً در این حالت تشکیل پیوندهای بین زنجیری می­ دهند. ازطرف دیگر چنانچه یک بسپار گرمانرم تا بالاتر از دمای بحرانی گرم شود، نرم شده و پس از شکل­گرفتن و خنک شدن سخت می­ شود. اگر چنین بسپاری مجداداً گرم شود، دومرتبه نرم می­ شود و چنانچه لازم باشد می­توان باز هم شکل آنرا تغییر داد، و با خنک کردن شکل جدید کاملاً پایدار می­ماند. یعنی تغییر شکل در اثر اعمال گرما بارها قابل تکرار است (صفارزاده، ۱۳۸۹)
۱-۲-۳-پلی­اتیلن
پلی­اتیلن بیشترین حجم پلاستیک تولید شده درجهان را داراست و دمای ذوب نسبتا پایینی دارد (عموما بین ۱۰۶ تا ۱۳۰ درجه سلسیوس می­باشد، بستگی به دانسیته و شاخه های پلی­اتیلن دارد). همچنین در یک دامنه وسیع ویسکوزیته و دمای ذوب تولید می­ شود. این ماده در حالت مذاب خوب با پرکننده­ها مخلوط می شود. و دمای ذوب پایین آن امکان استفاده از الیاف لیگنوسلولزی را به عنوان پرکننده، بدون نگرانی از تخریب حرارتی را می­دهد. پلی­اتیلن یک پلی­مر نیمه متبلور است. این بدین معنی است که این پلی­مر در دمای اتاق دارای یک قسمت پلی­مری ویک قسمت آمورف است. قسمت آمورف که در دمای اتاق یک لاستیک است و در دمای مشخصی شیشه می­ شود که به آن نقطه شیشه ­ای شدن می­گویند. که این نقطه از (۱۳۰-) تا(۲۰-) متغیر است. بنابراین پلاستیک در دمای مشخصی شکل­پذیر است. پلی­اتیلن نسبتاً نرم است. که این باعث افزایش قابلیت میخ و پیچ­خوری و همچنین راحتی در برش کاری فرآورده حاصل از این پلی­مر می­ شود. جذب­آب پلی­اتیلن نزدیک صفر است (عموما زیر ۰۲/۰ بعد از ۲۴ ساعت غوطه وری در آب). این پلی­مر نسبت به مواد شیمیایی از جمله اسیدهای قوی مثل سولفوریک اسید، هیدروکلریک اسید و نتیریک اسید بسیار مقاوم است. تنها اسید نیتریک دود کننده می ­تواند مقداری لکه روی پلی­اتیلن ایجاد کند. همچنین مقاومت نسبتاً بالایی به اکسیداسیون نسبت به دیگر پلی اولفین­ها (پلی­پروپیلن) نشان می­دهد. از این­رو به­مقدار کمتری آنتی­اکسیدان در فرایند تولید و کاربرد در خارج ساختمان نیاز دارد. پلی­اتیلن بسیار انعطاف پذیر است، و خیلی محکم نیست. این انعطاف پذیری زیاد اجازه استفاده از پلی­اتیلن را به عنوان نرده­های ساختمان بدون استفاده از پر کننده را نمی­دهد. در مقایسه با چوب، پلی­اتیلن ضریب انقباض و انبساط حرارتی بیشتری را نشان می­دهد. پلی­اتیلن به فرم­های مختلفی ساخته می­ شود. انواع اصلی آن عبارتند از :

پلی­اتیلن با دانسیته بالا^[۱۶]
پلی­اتیلن با وزن مولکولی بالا^[۱۷]
پلی­اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا^[۱۸]
پلی­اتیلن با دانسیته کم^[۱۹]
پلی‏اتیلن با دانسیته کم خطی^[۲۰]
پلی‏اتیلن با دانسیته خیلی کم^[۲۱]
پلی‏اتیلن که در چوب پلاستیک به کار می‏رود عموماً متعلق به پلی­اتیلن سنگین است. و تنها در یک مورد استفاده از پلی‏اتیلن سبک گزارش شده است. پلی‏اتیلن سنگین در مقایسه با پلی‏اتیلن سبک سفت­تر است. پرکردن پلی­اتیلن با ذرات چوب باعث افزایش مقاومت خمشی آن می‏شود. و با بهره گرفتن از عوامل جفت کننده پیوند عرضی بیشتر می­ شود (عشقی­ستوده، ۱۳۸۹).

شکل ۳- پلی­اتیلن
۱-۲-۴-پلی­اتیلن با دانسیته‏کم
با افزایش زنجیره­های پلی­اتیلن، وهمچنین با افزایش قسمت‏های اشباع نشده در پلی­اتیلن دانسیته کاهش می‏یابد. حساسیت پلی­اتیلن به اکسیداسیون با کاهش دانسیته افزایش می­یابد. پلی­اتیلن سبک در مقایسه با پلی­اتیلن سنگین حساستر به اکسیداسیون است، و بصورت نسبتاً یکنواختی اکسید می­ شود. پلی­اتیلن سبک آمورف­تر است و همکشیدگی کمتری نسبت به پلی­اتیلن سنگین نشان می­دهد. ‏مناطق آمورف نسبت به مناطق کریستالیته سریعتر تخریب می­شوند. پلی­اتیلن سبک بوسیله ناخن به­راحتی خراشیده می­ شود. در حالیکه پلی‏اتیلن سنگین به سختی خراشیده می­ شود. و خراشیده شدن پلی‏پروپیلن نیز سخت است.
۱-۲-۵-پلی­اتیلن با دانسیته متوسط
این پلی‏اتیلن مخلوطی از پلی‏اتیلن سبک و سنگین می‏باشد و هیچ گزارشی مبتنی براستفاده از این نوع پلی‏اتیلن در چوب پلاستیک ارائه نشده است.

۱-۲-۶-پلی­اتیلن با دانسیته بالا
این ماده کریستالیته­تر و سنگین وسفت‏تر از پلی­اتیلن سبک می­باشد. .اما تمایل به پیچ­خوردگی دارد و انقباض بیشتری را نشان می­دهد. مقاومت کششی آن ۲ یا ۳ برابر پلی­اتیلن سبک است. و مقاومت فشاری خوبی نیز دارد. ،در حالیکه پلی­اتیلن سبک در فشار نمی‏شکند. هردو آنها مقاومت به ضربه خوبی نیز دارد.
پلی­اتیلن سنگین کریستالیته­تر از پلی­اتیلن سبک می­باشد. و مقاومت، دانسیته، انقباض، مقاومت خزش، مقاومت‏سایش و سختی آن بیشتر از پلی اتیلن سبک است. درجه کریستالیته و خصوصیات منطقه کریستالیته بستگی به سرعت خیس شدن محصول دارد. همچنین به تنش حاصل از حساسیت محصول به اکسید شدن و انبساط و انباض حرارتی بستگی دارد. نفوذ گاز در پلی­اتیلن سنگین بطور معنی داری کمتر از پلی‏اتیلن سبک است. پلی‏اتیلن کریستالیته نسبت به آمورف نسبت به اکسید‏شدن حساستر است. و در هنگام ذوب کریستالیته شدن آن­دو یکسان است. بطورکلی با افزایش پلی­اتیلن مقاومت به سایش و مقاومت شیمیایی و سختی و استحکام افزایش یافته و کاهش نفوذ آب و گاز و انبساط حرارتی و مقاومت به ضربه کاهش یافته است. مهمترین پارامتر‏ها برای تخته‏ها ضریب اصطحکاک در سطح است. که ضریب اصطحکاک برای پلی­اتیلن بسیار متغیر است.
۱-۲-۷-پلی­پروپیلن
سهم کمی از بازار چوب پلاستیک مربوط به تولیدات ساخته شده از پلی‏پروپیلن است. پلی‏پروپیلن نسبت به پلی­اتیلن روشنتر، محکم­تر و سفت­تر است. پلی­پروپیلن باعث بهبود مقاومت خمشی، کاهش ساییدگی و کاهش لغزندگی آنها می­ شود. اگرچه شکننده­تر از پلی­اتیلن بویژه در دماهای پایینتر است، ولی خیلی سفت است و کار با میخ و پیچ با آن مشکل است. و همچنین برش­کاری و کار با اره آن از از پلی­اتیلن سخت‏تر است. برخلاف پلی­اتیلن که یکنواخت است، پلی­پروپیلن دارای ساختمانی شاخه‏داراست. این‏نوع ساختمان خصوصیات پلی­پروپیلن از جمله سریعتر اکسیده شدن آن را در مقایسه با پلی­اتیلن تعیین می‏کند.

اما در پژوهش حاضر، اثر غیر مستقیم شیوه های فرزندپروری سهل گیر از طریق مشکلات رفتاری بر آمادگی اعتیاد معنی دار نبود (فرضیه ۲۴). با توجه به نتایج پژوهش حاضر، به نظر می رسد که شیوه فرزند پروری سهل گیر نقش خود را در آمادگی اعتیاد نه از طریق مشکلات رفتاری بلکه از طریق متغیرهای دیگری می گذارد (مثل راهبرد مقابله اجتنابی). همان طور که قبلاً نیز ذکر شد به نظر می رسد که والدین در شیوه فرزند پروری سهل گیر بیشتر در دسته دموکراتیک قرار داشته و از طریق حمایت بالایی که ارائه می دهند موجب ایجاد محیطی ایمن برای کودکان شده در نتیجه کمتر دچار مشکلات رفتاری شده و همچنین کمتر با دوستان منحرف ارتباط داشته و آمادگی کمتری برای اعتیاد دارند.

اثر شیوه های فرزندپروری بر مشکلات رفتاری از طریق راهبردهای مقابله
با توجه به یافته های پژوهش حاضر، شیوه فرزندپروری مستبد به طور غیرمستقیم موجب افزایش مشکلات رفتاری از طریق راهبرد مقابله هیجان مدار و اجتنابی می شود (فرضیه ۲۶ و ۲۷). بدین ترتیب که وقتی والدین از شیوه فرزندپروری مستبد استفاده می نمایند موجب افزایش استفاده نوجوان از راهبرد مقابله هیجان مدار و اجتنابی شده و در نتیجه مشکلات رفتاری در وی افزایش می یابد. همچنین با توجه به یافته های پژوهش فعلی، شیوه فرزندپروری مقتدر نیز به طور غیر مستقیم از طریق راهبرد مقابله مسئله مدار بر مشکلات رفتاری تأثیر دارد (فرضیه ۳۰). به این ترتیب که وقتی والدین از شیوه فرزندپروری مقتدر استفاده می نمایند، نوجوان از راهبرد مقابله مسئله مدار استفاده نموده و در نتیجه مشکلات رفتاری در وی کمتر است. همچنین، شیوه فرزندپروری سهل گیر از طریق راهبرد مقابله اجتنابی بر مشکلات رفتاری اثر غیر مستقیم دارد (فرضیه ۲۸)، بدین ترتیب که هر چه والدین از شیوه فرزند پروری سهل گیر استفاده نمایند، نوجوان از راهبرد مقابله اجتنابی استفاده نموده و در نتیجه مشکلات رفتاری در وی بیشتر است. بر طبق مدل بوم شناختی برونفر برنر، خانواده نقش مهمی را در اجتماعی کردن عواطف نوجوانان و مهارت های تنظیم عاطفه آنها دارد. در همین رابطه، راتر نیز (۱۹۹۰، به نقل ازلاندبرگ، ۱۹۹۸) مطرح می کند، کودکانی که در محیط پرتعارض زندگی می کنند محیط هایی که بیانگری عاطفی کم است و والدین از شیوه های فرزندپروری نامناسبی استفاده می کنند، الگوی مناسبی از رفتارهای مثبت، بیانگری عاطفی یا مهارت های تنظیم عاطفه مثبت وجود ندارد (الگوی یادگیری اجتماعی) که عکس آن برای شیوه فرزندپروری مقتدر صادق است. همچنین، یک جنبه مهم تنظیم عاطفه که در پیشرفت انطباق روان شناختی کودک بسیار با اهمیت است، راهبردهای مقابله می باشد و استفاده از راهبردهای مقابله کارآمد، تاب آوری و انطباق با شرایط استرس زا را تسهیل می نماید. نوجوانانی که از راهبرد مقابله مسئله مدار در پاسخ به استرسورهای بین فردی استفاده می کنند دارای بروندادهای عاطفی و رفتاری مثبت تری هستند در حالی که نوجوانانی که از راهبردهای مقابله هیجان مدار مثل تخلیله هیجانی و رفتارهای پرخاشگرانه استفاده می نمایند مشکلات رفتاری بیشتری دارند زیرا کودکانی که در خانواده های با مشخصه های تعارض بالا، بیانگری و ارتباط پایین (که از ویژگی های شیوه فرزندپروری مستبدانه بالعکس مقتدر و سهل گیر است) رشد می یابند، بافت خانواده پراسترس است در نتیجه این کودکان از انطباق روان شناختی پایینی تری برخوردارند (هالپرن، ۲۰۰۴) که یکی از نتایج آن می تواند رشد مشکلات رفتاری در نوجوان باشد.
اما شیوه فرزندپروری سهل گیرانه به طور غیرمستقیم موجب افزایش مشکلات رفتاری از طریق راهبرد مقابله هیجان مدار نمی شود (فرضیه ۲۹). با توجه به اینکه در پژوهش حاضر از یک طرف، شیوه فرزندپروری سهل گیر بر راهبرد مقابله هیجان مدار تأثیر نداشته و از طرف دیگر این شیوه فرزندپروری بر مشکلات رفتاری نیز تأثیر نداشته است، بنابراین این شیوه به طور غیرمستقیم از طریق راهبر مقابله هیجان مدار و اجتنابی بر مشکلات رفتاری تأثیر ندارد. یکی از دلایل عدم تأثیر می تواند ویژگی های والدین سهل گیر که شامل حمایت و گرمی بالاست، باشد زیرا محیط خانواده، محیطی پرتعارض نبوده در نتیجه فرزندان از انطباق بهتر و اعتماد به نفس بالاتری برخوردارند. همان طور که قبلاً نیز ذکر شد، به نظر می رسد که در مطالعه حاضر، ویژگی های مثبت این شیوه فرزند پروری نسبت به ویژگی های منفی آن بارزتر باشند.
پژوهشی که به بررسی اثر شیوه های فرزندپروری بر مشکلات رفتاری از طریق راهبرد های مقابله با بهره گرفتن از روش معادلات ساختاری پرداخته باشد، یافت نشد تا بتوان نتایج پژوهش حاضر را با آن مقایسه کرد.
اثر راهبردهای مقابله بر آمادگی اعتیاد از طریق مشکلات رفتاری
با توجه به یافته های پژوهش حاضر، راهبرد های مقابله مسئله مدار، هیجان مدار و اجتنابی به طور غیرمستقیم از طریق مشکلات رفتاری بر آمادگی اعتیاد نیز تأثیر دارند (فرضیه ۳۱، ۳۲، و ۳۳). یعنی وقتی نوجوان از راهبرد مقابله اجتنابی و هیجان مدار استفاده می نماید، مشکلات رفتاری در وی بیشتر بوده و آمادگی بیشتری برای مصرف مواد دارد، و در مقابل، وقتی از راهبرد مقابله مسئله مدار بیشتر استفاده می نماید، مشکلات رفتاری در وی کمتر بوده و آمادگی کمتری برای مصرف مواد دارد. در تبیین این یافته می توان مطرح کرد که استفاده از راهبرد مقابله کارآمد، تاب آوری و انطباق با شرایط استرس زا را افزایش د
اده و موجب انطباق روان شناختی مطلوب تری در فرد می شود زیرا که مقابله های کارآمد همچون مسئله مدار با عواطف مثبت مرتبط است. این نوع راهبرد مقابله مستلزم عمل بیشتر در محیط و در نتیجه احساس کارآمدی بیشتر است. همچنین، یکی دیگر از عوامل ارتباط بین راهبرد مقابله کارآمد و سلامت روان می تواند این باشد که انطباق کارآمد علاوه بر ایجاد احساس کارآمدی و کاهش عواطف منفی، تعدیل کننده درک و واکنش نسبت به استرسورهای محیطی است. به عبارت دیگر مقابله کارآمد منجر به ادراک و واکنش کارآمدتر و انطباقی تر شده که در واقع موید نقش ضربه گیر روانی مقابله کارآمد در برابر استرس است (محمدی و دادخواه، ۲۰۱۰). پس این راهبرد منجر به سلامت روان شده و در نتیجه فرد آمادگی کمتری برای مصرف مواد دارد، در حالیکه مقابله ناکارآمد عکس آن عمل می کند. بدین ترتیب که افرادی که از راهبرد مقابله ناکارآمد استفاده می کنند، نه تنها سطح استرس کاهش نمییابد بلکه مشکل به همان ترتیب باقی میماند. در نتیجه، فرد استرس را غیرقابل کنترل درک کرده، وقایع منفی زندگی افزایش یافته (پوسکار، رن، و برناردو^[۳۱۴]، ۲۰۰۸) و این میتواند به عنوان یک محرک برای بروز مشکلات رفتاری در نوجوان باشد. مشکلات رفتاری نیز همچون خشم به نوبه خود مشکلاتی را به همراه داشته از جمله اینکه فرد وقایع منفی زیادی را تجربه کرده، در تحمل ناکامی مشکل دارد. این مشکلات می تواند رفتارهای پرخطر را در دوره های بعدی رشد پیشبینی کند (فری، هیرسچتاین، گازو^[۳۱۵]، ۲۰۰۰) که شامل رفتار جنایی، شکست تحصیلی، مشکل در روابط بین فردی بوده (کانگر، نپل، کیم و اسکراملا^[۳۱۶]، ۲۰۰۳) و هر کدام از این نتایج حاصله، میتوانند به عنوان عامل خطرساز شروع مصرف مواد باشند. پژوهشی که به بررسی اثر راهبردهای مقابله بر آمادگی اعتیاد از طریق مشکلات رفتاری با بهره گرفتن از روش مدل معادلات ساختاری پرداخته باشد، یافت نشد، اما نتایج بررسی حاضر با یافته های به دست آمده توسط هامدان- منسور و همکاران (۲۰۰۷)؛ کاپلان و مییرویتز (۲۰۰۲)؛ گری (۲۰۰۸) و ویلز و هیرکای^[۳۱۷] (۱۹۹۶) که روابط دو متغیری را سنجیده اند، همخوانی دارد.
اثر شیوه های فرزندپروری بر آمادگی اعتیاد از طریق راهبردهای مقابله
شیوه فرزندپروری مقتدر بر روی آمادگی اعتیاد از طریق راهبرد مقابله مسئله مدار تأثیر منفی دارد (فرضیه ۳۴). بدین ترتیب که وقتی والدین از شیوه مقتدر استفاده نمایند، کودک بیشتر از راهبرد مقابله مسئله مدار استفاده کرده در نتیجه کمتر مستعد مصرف مواد است. شیوه فرزندپروری مستبد نیز به طور غیر مستقیم از طریق راهبردهای مقابله هیجان مدار و اجتنابی بر آمادگی اعتیاد تأثیر مثبتی دارد (فرضیه ۳۵ و ۳۶). به این ترتیب که وقتی والدین از شیوه فرزندپروری مستبد استفاده نمایند، نوجوان بیشتر از راهبرد مقابله منفعل شامل راهبردهای مقابله اجتنابی و هیجان مدار استفاده نموده و در نتیجه آمادگی بیشتری برای مصرف مواد دارد. همچنین شیوه فرزندپروری سهل گیر نیز به طور غیر مستقیم از طریق راهبرد مقابله اجتنابی بر آمادگی اعتیاد تأثیر داشته (فرضیه ۳۷) اما از طریق راهبرد مقابله هیجان مدار بر آمادگی اعتیاد تأثیر نداشت (فرضیه ۳۸). به این ترتیب که هر چه والدین وقتی از شیوه فرزندپروری سهل گیر استفاده نمایند، نوجوان از راهبرد مقابله اجتنابی استفاده نموده و در نتیجه آمادگی بیشتری برای مصرف مواد دارد. اما این شیوه فرزندپروری تأثیری بر روی آمادگی اعتیاد از طریق راهبرد مقابله هیجان مدار ندارد. در زمینه تأثیر شیوه های فرزندپروری بر آمادگی اعتیاد از طریق راهبرد های مقابله با بهره گرفتن از مدل معادلات ساختاری پژوهشی یافت نشد تا با پژوهش حاضر مقایسه شود.
همان طور که مطرح شد خانواده نقش مهمی در مهارت های تنظیم عاطفه دارد و یک جنبه مهم تنظیم عاطفه در پیشرفت انطباق روان شناختی کودک، راهبردهای مقابله است. در واقع راهبردهای مقابله کارآمد (در مقابل راهبرد مقابله ناکارآمد) به دلیل تأثیری که در احساس کارآمدی، تفکر و عملکرد فرد می گذارد منجر به سلامت روان می شود. در نتیجه استفاده از این راهبرد باعث می شود که فرد کمتر مستعد مصرف مواد باشد. در مقابل، در شیوه های فرزند پروری نامناسب مانند مستبد و سهل گیر، این شرایط مطلوب برقرار نیست و فرد از مهارت های تنظیم عاطفه و از آن جمله راهبرد های مقابله کارآمد برخوردار نبوده، و ممکن است جهت کاهش عواطف ناشی از این شرایط به جای حل مشکل، به مصرف مواد جهت گریز از آن پناه ببرد، به ویژه که در این دوران از رشد، نوجوانان بیشتر تحت تأثیر همسالان و دوستان خود قرار گرفته و بیشتر از هر دورانی استرس را تجربه می نمایند.
در شیوه فرزند پروری سهل گیر به دلیل اینکه حمایت زیادی را برای فرزندان ایجاد نموده، به کوچکترین درخواست فرزند خود پاسخ مثبتی داده و هر چیزی که طلب کنند به سرعت فراهم می شود، باعث می شوند که علی رغم رشد اعتماد به نفس در فرزندان خود، ورزیدگی لازم را برای برای رویارویی با مشکلات پیدا نکنند زیرا کمتر مزه تلخی ها و محرومیت ها را چشیده اند در نتیجه بهترین راه را برای گزیز از مشکلات، پناه بردن به مصرف مواد مخدر می دانند (پازانی، ۱۳۸۳).
اثر شیوه های فرزندپرو
ری بر آمادگی اعتیاد از طریق نوجویی و مشکلات رفتاری
شیوه های فرزندپروری مقتدر و مستبد بر آمادگی اعتیاد از طریق نوجویی و مشکلات رفتاری تأثیر دارد (فرضیه ۴۰ و ۴۱). اما شیوه فرزندپروری سهل گیر بر آمادگی اعتیاد از طریق نوجویی و مشکلات رفتاری تأثیر ندارد (فرضیه ۴۲). بدین ترتیب که وقتی والدین از شیوه فرزندپروری مقتدر استفاده نمایند بر نوجویی اثر منفی داشته و در نتیجه فرد کمتر به مشکلات رفتاری پرداخته و کمتر مستعد مصرف مواد است اما در صورتی که والدین از شیوه فرزندپروری مستبد استفاده نمایند نوجویی در فرد افزایش یافته در نتیجه فرد بیشتر به مشکلات رفتاری مبتلا و بیشتر مستعد مصرف مواد است. والدین مقتدر با کنترل مثبت و حمایت کافی که به کودک ارائه می دهند موجب هدایت مناسب صفات بازداری زدایی کودک همچون نوجویی می شوند در نتیجه کودک از شخصیت پخته ای برخوردار بوده و خودگردانی در وی رشد یافته، کمتر تحت تأثیر همسالان منحرف قرار گرفته و کمتر به مشکلات رفتاری می پردازد که به تبع آن احتمال کمتری وجود دارد که مستعد مصرف مواد باشد. اما والدین با شیوه فرزندپروری مستبد به دلیل اعمال کنترل بیش از حد و عدم حمایت، اثرات مخربی بر ساختار شخصیتی فرزندان خود می گذارند زیرا موجب ایجاد احساس حقارت، بی کفایتی، ناتوانی در برقراری ارتباط عاطفی و اجتماعی، ناسازگاری و پرخاشگری می شوند (پازانی، ۱۳۸۳). این کودکان هیچ گونه تفاهمی با والدین خود ندارند بنابراین رفتارهای نادرست خود را از والدین پنهان کرده و مادامی که کنترل نباشد قوانین را زیر پا می گذارند و سرکشی را پیشه خود می سازند. نتیجه آن می تواند ایجاد مشکلات رفتاری و در نتیجه تجربه وقایع منفی و استرس بیشتر و تجربه عواطف منفی بیشتر باشد و نتیجه این عاطفه منفی می تواند فرد را آماده و مستعد مصرف مواد نماید. در مورد شیوه فرزند پروری سهل گیر همچنان که مطرح شد، به نظر می رسد که ویژگی مثبت این شیوه (حمایت بالا) بارزتر از ویژگی منفی آن (کنترل پایین) بوده و کفه ترازو به نفع ویژگی های مثبت آن سنگینی می کند.
درباره این یافته که شیوه های فرزندپروری از طریق نوجویی و مشکلات رفتاری بر آمادگی اعتیاد تأثیر می گذارند، پژوهشی با بهره گرفتن از مدل معادلات ساختاری یافت نشد تا با پژوهش حاضر مقایسه شود.
اثر شیوه های فرزند پروری بر آمادگی اعتیاد از طریق راهبردهای مقابله و مشکلات رفتاری
شیوه فرزندپروری مقتدر از طریق راهبرد مقابله مسئله مدار و مشکلات رفتاری بر آمادگی اعتیاد تأثیر میگذراد (فرضیه ۴۳). بدین ترتیب که استفاده والدین از شیوه مقتدر باعث می شود که کودکان بیشتر از راهبرد مقابله مسئله مدار استفاده نموده و کمتر مستعد مشکلات رفتاری و در نتیجه آمادگی کمتری برای مصرف مواد داشته باشند. این افراد به جهت رابطه مطلوب با والدین خود، از مهارت تنظیم عاطفه که یکی از جنبه های مهم آن، مقابله موثر است برخوردارند بنابراین مقابله موثر منجر به سلامت روانی و بروندادهای مثبت شده در نتیجه کمتر مستعد مصرف مواد هستند. همچنین، شیوه فرزندپروری مستبد از طریق راهبرد مقابله اجتنابی، هیجان مدار و مشکلات رفتاری بر آمادگی اعتیاد تأثیر دارد (فرضیه ۴۴ و ۴۵). بدین ترتیب که استفاده والدین از شیوه مستبد موجب استفاده بیشتر کودکان از راهبردهای مقابله اجتنابی و هیجان مدار شده در نتیجه فرد بیشتر به مشکلات رفتاری پرداخته و مستعد مصرف مواد است. در واقع، والدین با شیوه فرزند پروری نامناسب قادر به ایجاد محیطی امن و مناسب برای رشد مطلوب فرزندان شان نیستند، در نتیجه کودکان احساسات منفی متفاوتی همچون حقارت، بی کفایتی، ترس و انزوا، پرخاشگری یا ناسازگاری کرده، در شرایط استرس زا به ویژه در سن نوجوانی که میزان استرس افزایش قابل توجهی می یابد، دارای عملکرد مناسبی نبوده و به جای متمرکز شدن بر مسئله بر هیجانات خود متمرکز شده یا از مشکل اجتناب کرده که نتیجه آن افزایش استرس، احساس درماندگی و تجربه عواطف منفی است و همان طور که مطرح شد یکی از گزینه ها برای کاهش این عواطف می تواند مصرف مواد باشد.
شیوه فرزندپروری سهل گیر از طریق راهبرد مقابله اجتنابی و مشکلات رفتاری بر آمادگی اعتیاد تأثیر دارد (فرضیه ۴۷) اما از طریق راهبرد مقابله هیجان مدار و مشکلات رفتاری تأثیری بر آمادگی اعتیاد ندارد (فرضیه ۴۶). والدین با شیوه فرزندپروری سهل گیر، کودکان خود را متوقع و در عین حال وابسته تربیت می نمایند، کودکان آزادانه احساسات و تکانه هایشان را ابراز می کنند، نیازهایشان به سرعت فراهم می شو، و به کوچکترین درخواست آن ها پاسخ مثبت داده می شود، در نتیجه چنین کودکان محرومیت چندانی را تجربه نکرده و با تلخی ها و محرومیت ها روبه رو نشده اند، بنابراین این کودکان، افراد ناپخته ای هستند که هنگام مواجهه با ناملایمات تمایل به واپس روی دارند، زیرا ورزیدگی لازم برای مقابله با مشکلات رندگی را نداشته و ممکن است بهترین راه گریز از مشکلات را پناه بردن به مصرف مواد در نظر بگیرند (پازانی، ۱۳۸۳).
درباره این یافته پژوهش حاضر که شیوه های فرزندپروری از طریق راهبردهای مقابله و مشکلات رفتاری بر آمادگی اعتیاد تأثیر می گذارند، پژوهشی با بهره گرفتن از مدل معادلات ساختاری یافت نشد تا با پژوهش حاضر مقایسه شود.
جمع بندی. با توجه به اینکه اعتیاد یک رفتار چند عاملی بوده و تحت تأثیر عوامل بیشمار فردی/شخصیتی، بین فردی/خانوادگی، اجتماعی/فرهنگی/اقتصاد
ی/سیاسی قرار دارد و از آنجایی که برنامه های پیشگیری از مصرف مواد بر این فرض استوار هستند که نتایج مثبت مداخلات پیشگیرانه، ناشی از تغییراتی هستند که در متغیرهای واسطه ای و میانجی ایجاد می شود، پس انجام تحقیقاتی در قالب مدل ضروری به نظر می رسد تا روابط بین این متغیرها را مشخص نماید. در پژوهش حاضر، با توجه به اینکه از یک طرف، فرد با ویژگی های شخصیتی معینی پا به عرصه وجود می گذارد و از طرف دیگر، اولین و دیرپاترین محیطی که فرد با آن تعامل دارد، محیط خانوادگی و به ویژه والدین است، سعی بر آن بود تا مدلی آزمون شود که تأثیر مهمترین عامل محیطی یعنی خانواده بر یکی از برجسته ترین ویژگی های فردی در ارتباط با اعتیاد یعنی نوجویی و بروندادهای این ویژگی های فردی و محیطی همچون راهبرد های مقابله و مشکلات رفتاری بر آمادگی اعتیاد را مطرح می کند تا از این طریق، گامی در جهت شناخت عوامل خطرزا و محافظت کننده برداشته شود.
به طور کلی، در مدل حاضر،بر اساس ضرایب استاندار، از میان متغیرهای اثر گذار بر آمادگی اعتیاد، راهبرد مقابله هیجان مدار بیشترین تأثیر را داشته است. پس از آن، راهبرد مقابله مسئله مدار، راهبرد مقابله اجتنابی و مشکلات رفتاری به ترتیب بیشترین تأثیر را بر آمادگی اعتیاد داشتند. نوجویی و فرزند پروری مقتدر به ترتیب بیشترین تأثیر را بر مشکلات رفتاری داشتند. همچنین، شیوه فرزندپروری سهل گیر بر راهبرد مقابله اجتنابی بیشترین تأثیر را داشته و سپس فرزند پروری مقتدر بر راهبرد مقابله مسئله مدار، شیوه فرزند پروری مستبد بر راهبرد مقابله اجتنابی و شیوه فرزند پروری مستبد بر راهبرد مقابله هیجان مدار به ترتیب بیشترین تأثیر را داشتند و در انتها، باید ذکر کرد که شیوه فرزند پروری مقتدر، فرزند پروری مستبد و سهل گیر به ترتیب بیشترین تأثیر را بر نوجویی داشتند.
با توجه به اینکه از نه فرضیه رد شده، هشت فرضیه مربوط به شیوه فرزندپروری سهل گیر است، باید متذکر شد که همان طور که پیش از این چندین بار اشاره شد، ممکن است رد شدن فرضیه ها به ماهیت سازه فرزندپروری سهل گیر آن گونه که بامریند آن را مفهوم سازی و اندازه گیری کرده است، مربوط باشد. به این معنی که این شیوه فرزند پروری یک شیوه واحد نباشد (جان بزرگی و همکاران، ۱۳۸۷). در همین راستا، در شیوه فرزند پروری سهل گیر را به دو دسته دموکراتیک و غیر رهنمودی تقسیم بندی کرده اند (جان بزرگی، ۱۳۸۷) .مکوابی و مارتین (۱۹۸۳) نیز فرزند پروری سهل گیر را به دو دسته نقسیم کردند: فرزند پروری لوس کننده و فرزند پروری بی تفاوت یا طردکننده. از سوی دیگر، همان گونه که پیش از این ذکر شد بامریند () بر اساس تفاوت والدین در دو بعد کنترل و پاسخدهی سه سبک فرزندپروری را پیشنهاد داد. اگر کنترل را یک طیف در نظر بگیریم که در یک سر طیف کنترل شدید (که در فرزندپروری مستبدانه مشاهده می شود) و در سوی دیگر طیف کنترل ضعیف (که در فرزندپروری سهل گیرانه مشاهده می شود) وجود داشته باشد، انتظار می رود ماده هایی که برای سنجش چنین شیوه ای نوشته می شوند کنترل ضعیف را ارزیابی کنند، اما با نگاهی به ماده های خرده مقیاس فرزندپروری سهل گیر مشاهده می شود که برخی از این ماده ها به نحوی نوشته شده اند که بیشتر کنترل مناسب را می سنجند تا کنترل ضعیف را. علاوه بر این، یک فرض دیگر را نیز می توان به عنوان علت ناهمسانی نتایج این پژوهش با یافته های قبلی مطرح کرد: ممکن است روش های سهل گیرانه در گفتمان نوجوانان شرکت کننده در این پژوهش نه به معنی غفلت و نادیده گرفتن فرزندان یا کنترل ضعیف که به معنی عدم استفاده والدینشان از روش های مستبدانه و بیش از حد سخت گیرانه سنتی جامعه ایرانی باشد. البته برای پی بردن به درستی یا نادرستی این تبین ها به پژوهش های مستقل نیاز است.
محدودیت ها ی پژوهش
در اجرای پژوهش حاضر محدودیت های معینی وجود داشته است که در این قسمت مورد بحث قرار می گیرند:
در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. لذا با توجه به این که پرسشنامه جنبه خود سنجی دارد و دانش آموزان با تمایل خود به پرسشنامه ها پاسخ می دهند، ممکن است در پاسخ هایشان حالت سوگیری وجود داشته باشد.
با توجه به اینکه پژوهش حاضر در دانش آموزان دبیرستانی سال سوم شهر مشهد انجام گرفته است، لذا در تعمیم نتایج به دانش آموزان مقاطع دیگر و دیگر نقاط باید جانب احتیاط را رعایت کرد.
در صورتی که یک مدل علّی درست باشد، با داده ها برازش دارد، اما برازش مدل با داده ها لزوماً دلالت بر این ندارد که آن مدل، یک مدل درست است. هنوز ممکن است مدل دیگری وجود داشته باشد که با داده ها به همان اندازه و به همان خوبی برازش داشته باشد.
پیشنهادهای پژوهش
پیشنهادها در دو بخش نظری و کاربردی مطرح می شوند:
الف) پیشنهادهای نظری
پیشنهاد می شود که پژوهش حاضر را در گروه های سنی دیگر بالاخص مقاطع سنی پایین تر بررسی نمایند، تا گامی موثر در جهت پیشگیری اولیه از مصرف مواد باشد.
پیشنهاد می شود متغیرهای فعلی یا متغیرهای دیگر را در در جمعیت دخترها و پسرها به صورت جداگانه بررسی نمایند تا عوامل مرتبط با جنسیت نیز در زمینه پیشگیری از اعتیاد در نظر گرفته شوند.
پیشنهاد می شود متغیرهای فعلی یا متغیرهای دیگر را در ارتباط با آمادگی اعتیاد فعال و منفعل به صورت جداگانه بررسی نمایند.
پیشنهاد می شود که با توجه به پیشینه پژوهشی زیاد در زمنیه متغیرهایی همچون تأ
ثیر شخصیت والدین بر شیوه های فرزندپروری آنها و خود گردانی، این متغیرها نیز در ارتباط با آمادگی اعتیاد بررسی شوند.
با توجه به یافته های ناهمخوان شیوه فرزند پروری سهل گیر با پژوهش های دیگر، توصیه می شود مفهوم سازی و سنجش این نوع شیوه فرزندپروری مورد بررسی بیشتری قرار گیرد.
با توجه به پیشینه پژوهشی که نقش بسیاری از صفات شخصیتی همچون بازداری زدایی که شامل نوجویی، هیجان خواهی، تکانشگری، اضطرار و عدم وظیفه شناسی را بر مشکلات رفتاری برونی سازی و رفتارهای پرخطر همچون مصرف مواد به صورت طولی بررسی کرده اند، پیشنهاد می شود که این بررسی در جامعه حاضر نیز صورت بپذیرد.
پیشنهاد می شود مدل های دیگری مورد آزمون قرار گیرند که در آن نقش سایر متغیرهای مرتبط با آمادگی اعتیاد به ویژه متغیرهای اجتماعی مانند تأثیر گروه همسال، وضعیت اقتصادی خانواده، گروه های قومیتی مختلف نیز لحاظ شده باشد.
پیشنهادهای کاربردی
از آن جا که یافته های این پژوهش مطرح می کند که زمینه سازی اعتیاد بسیار زود و از اوان کودکی آغاز می شود بنابراین توصیه می شود که مسئولین پیش از آن که به پیشگیری ثانویه (درمان اعتیاد) و پیشگیری ثالث (کاهش عوارض اعتیاد) توجه داشته باشند، بر پیشگیری اولیه تأکید نمایند. به این معنی که با آموزش ها و مداخله های وسیع در سطح جامعه به ویژه گروه های در معرض خطر، عوامل خطرساز اعتیاد را کاهش و عوامل محافظت کننده را تقویت نمایند. برای مثال:

تدارک کارگاههای آموزشی در زمینه شیوه های فرزند پروری و مسایل مرتبط با آن برای دختران و پسران در شرف ازدواج.
گنجاندن آموزش شیوه های مقابله کارآمد با مسایل زندگی در برنامه های آموزشی مدارس.
فراهم آوردن امکانات اجتماعی برای مدیریت میل به نوجویی نوجوانان و سوق دادن آنان به فعالیت های هیجان انگیز در چهار چوب های بهنجار.
شناسایی کودکان مستعد یا مبتلا به مشکلات رفتاری برونی سازی در مراکز پیش دبستانی و دبستان و انجام مداخله های روان شناختی برای کاهش این مشکلات که گامی است در جهت کاهش رشد مسیر رفتارهای پرخطر و در نتیجه پیشگیری از شروع مصرف مواد.
برگزاری کارگاه های آموزشی مطلوب همچون مهارت های زندگی با تأکید بر مشکلات خطرزای اعتیاد برای نوجوان دارای بدتنظیمی روان شناختی که قادر به استفاده از منابع خود برای کنترل عاطفه و رفتارشان نیستند.
شناسایی نوجوانان دارای نوجویی بالا و آموزش روش های خود- کنترلی به آنها.
منابع

volume
Residual
Volume
Functional
Residual
Capasity
شکل (۱۲) حجم ها و ظرفیتهای ریوی، حجم ها نمی توانند تقسیم شوند . ظرفیتها محتوی یک یا بیشتر حجم هستند.
تقسیم بندی به صورت حجم ها و ظرفیت هاست. حجم ها که بخش اولیه هستند ، نمی توانند تقسیم شوند. ظرفیت ها شامل ۲ یا بیشتر حجم هستند و بنابراین می توانند تقسیم شوند.

Total lung capacity (TLC) : حجم هوای موجود در ریه ها ، در پایان یک دم عمیق است و هنگامی که حداکثر نیروی عضلانی دمی در تعادل با نیروهای الاستیک ریه و دیواره قفسه سینه، قرار می گیرد، بدست می آید.
Vital capacity (VC): حداکثر حجم هوایی که بعد از یک دم عمیق بازدم می شود . ظرفیت حیاتی با یک مانور دم عمیق و یک مانور با فشار نزدیک به ماکزیمم (FVC) اندازه گیری می شود.
Residual volume (RV): حجم هوای باقیمانده در ریه ها پس از یک بازدم عمیق است. که بوسیله تعادل نیروهایی که متمایل به کاهش حجم ریه هستند ( حداکثر نیروی عضلانی بازدمی و الاستیک ریه ) در مقابل نیرویی که متمایل به افزایش حجم ریه است ( الاستیک خروجی قفسه سینه ) معین می شود.
Tidal volume (TV) : حجم هوایی است که در جریان هر تنفس عادی جابه جا می شود.
Functional Residual capacity (FRC): حجم هوای ریه ها در پایان یک بازدم آهسته و ملایم است.
Inspiratory capacity (IC) : حداکثر حجم هوایی است که می تواند ازFRC استنشاق شود که مجموعه IRV وTV است .
Expiratory Reserve volume (ERV): حداکثر حجم هوایی است که می تواند از FRC بازدم شود و شایعترین حجم کاهش یافته ریوی در افرادی است که چاقی بیمار گونه دارند. حجم های ریوی قابل جابجا شدن که می توانند از راه دهان دم یا بازدم شوند به وسیله یک اسپیرومتری اندازه گیری می شوند که عبارتند از:
۱- ظرفیت حیاتی (VC) 2- حجم جاری (TV) 3- ظرفیت دمی (IC) 4- حجم ذخیره بازدمی (ERV) .
حجم ها و ظرفیت هایی که محتوی حجم باقیمانده (RV) هستند مانند TLC و FRC توسط اسپیرومتری قابل اندازه گیری نیستند.
اسپیرومتری :
اسپیرومتری شامل مانورهای ظرفیت حیاتی آرام و با فشار است و شایعترین و مفید ترین تست عملکرد ریوی است. کاربرد بالینی آن بسیار گسترده است و ارزان ترین و در دسترس ترین تست جهت استفاده در مطب ها، کلینیک ها و بیمارستانهاست.
۳ شاخص اولیه اسپیرومتری در یک تست با فشار عبارتند از :
FVC ، حجم بازدمی با فشار در ثانیه اول  و نسبت به آنها  ، تعداد دیگری اندکس های اسپیرومتری وجود دارد اما کاربرد بالینی آنها هنوز مشخص نیست.
اسپیروگرام تیپیک حجم – زمان و جریان – حجم دریک شخص سالم در شکل (۱۳) نشان داده شده است. کیفیت تست، به رسیدن به دم عمیق، پوشش نزدیک به حداکثر در خلال چند ثانیه اول بازدم و یک بازدم کامل بستگی دارد.
بازدم کامل بوسیله کفه (Plateau) در منحنی حجم – زمان نشان داده میشود.
حداقل زمان بازدم ۶ ثانیه ، توصیه می شود. در افرادی که انسداد جریان هوایی دارند یا در افراد سالم مسنی که جریان هوا در حجم های کم ریوی، کاهش یافته است ( به علت
کاهش نرمال وابسته به سن در بازگشت ریه) این کفه به ندرت ایجاد می شود.
۷
۶
۵
۴
۳
۲
۱
Volume
(L)
Flow
FEV1
FVC
volume
Time (sec)
۰ ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶
شکل (۱۳) : اسپیروگرامی یا کیفیت قابل قبول در یک مرد ۵۴ ساله سالم.
در نمودار جریان – حجم، مارکرهای کیفیت خوب شامل یک شروع بسیار سریع همراه با یک افزایش سریع در جریان بازدمی ، (peak flow) کاملاً معین شده، فقدان سرفه یا وقفه در بخش ابتدایی اسپیروگرام همراه با بازدم بیش از ۶ ثانیه می باشد. دم کوتاه در انتهای بازدم و افزایش مداوم در حجم، حتی پس از ۲ ثانیه بازدم ( در نمودار حجم- زمان) بیانگر تغییرات وابسته به سن است.
به علت اینکه جریان بازدمی در این افراد حقیقتاً به ندرت به کفه می رسد ، ظرفیت حیاتی (VC) افزایش می یابد و  با افزایش زمان بازدمی ، کاهش می یابد . در صورتی که زمان بازدمی حداقل ۱۰ ثانیه طول بکشد اثر زمان بازدمی برای نسبت و  به حداقل می رسد.
درجریان مانور کامل هنگامی که حداکثر بازدم با فشار انجام می شود، حتی در افراد سالم ممکن است سنکوپ ایجاد شود. شواهد امروزی مطرح می کند در صورتی که بیماران اجازه دهند پس از ۳ ثانیه کوشش تنفسی شان کم شود و بدون هیچ زور سختی به بازدم ادامه دهند، کیفیت اسپیروگرام تغییری نمی کند.
کلینیسین هایی که از PFT در طبابتشان استفاده می کنند باید توانایی شناخت تست های با کیفیت خوب را، همچون الگوهای اسپیرومتری در بیماریهای مختلف داشته باشند. اسپیروگرام باید بوسیله بررسی چشمی هر دو منحنی جریان – حجم و حجم - زمان از نظر کیفیت آنالیز شود.