۱۵

شغل مادر

عنوان دقیق شغل مادر در محیط کار

اسمی

نامشخص

سوال ۱۵

۳-۲-۲- متغیر مستقل گرایشهای معنوی
تعریف نظری گرایشهای معنوی
معنویت از واژه لاتین اسپیریتیاس^[۲۶۶] گرفته شده است که به معنای نفس زندگی یا « روشی برای بودن» و «تجربه کردن» است که با آگاهی یافتن از یک بعد غیرمادی به وجود می‌آید و ارزش‌های قابل مشخص، آن را معین می‌سازد . این ارزش‌ها به دیگران، خود، طبیعت و زندگی مربوطند و به هرچیزی که فرد به عنوان غایت قلمداد می‌کند اطلاق می‌شوند (میلر^[۲۶۷]، ۲۰۰۳، برادیف^[۲۶۸]، ۱۹۳۹ ; مک کو آری^[۲۶۹]، ۱۹۷۲، به نقل از شریفی، ۱۳۸۷) . فونتانا (۱۳۸۵) معنویت را بیانگر اندازه شناخت انسان از ماهیت معنوی خود می‌داندکه به وی اجازه می‌دهد این ماهیت را بواسطه روان در رفتار و زندگی دنیوی متجلی سازد، که هر چه بیشتر تجلی یابد انسان به خدا نزدیکتر شده و مشیت او را به انجام می‌رساند. بیکر (۲۰۰۳) معنویت را آن چیزی که به همه مسایل زندگی معنا می‌بخشد، تعریف می‌کند. او معتقد است معنویت، تمرکز بر یک باور یا رابطه با یک نیروی متعالی است. معنویت جنبه‌ای از زندگی است که به آن هدف، معنا و شیوه عملکرد می‌دهد.

پترسون و سلیگمن (۲۰۰۴) معنویت را ارتباط خصوصی و صمیمی بین انسان و خدا می‌دانند و معتقدند دامنه‌ای از فضیلت‌ها نشانه معنویت می‌باشد که در زندگی نمایانند و در یک زندگی خوب تجلی می‌یابند. برخی از صاحبنظران، معنویت را “لب اللباب دین” و “گوهر اصلی و مرکزی غیر قابل چشم پوشی و اجتناب ناپذیر دین” دانسته‌اند (ملکیان، ۱۳۸۶: ۳۲)، براین اساس، معنویت پایدارترین عنصر دین و نوعی دین شخصی شده می‌باشد که مشخص کننده ارتباط خصوصی بین فرد با خداست (کلانتری، ۱۳۸۷: ۱۵) .
تعریف عملیاتی گرایشهای معنوی:
در پژوهش حاضر جهت سنجش گرایشهای معنوی از پرسشنامه «گرایشهای معنوی»(شریفی و همکاران،۱۳۸۷) استفاده شد. این پرسشنامه معنویت را در چهار حیطه مختلف می سنجد. این حیطه‌ها عبارتند از : ۱- باورهای معنوی ۲- خودشکوفایی معنوی ۳- احساس معنویت ۴- رفتارهای معنوی. نمره حاصل از مجموع نمرات گویه‌های مربوط به هر حیطه نمره آن حیطه را مشخص می کند و مجموع نمرات کل گویه‌ها میزان گرایشهای معنوی را مشخص می‌کند.گویه های این پرسشنامه با طیف لیکرت پنج گزینه ای از کاملا موافق تا کاملا مخالف طراحی شده است. برای هر گویه گزینه کاملا موافق نمره ۵ و گزینه کاملا مخالف گزینه ۱ می گیرد به این ترتیب دامنه نمرات مربوط به هر بعد بر حسب تعداد گویه های آن بعد به شرح زیر می باشد:
بعد باورهای معنوی با ۱۳ گویه، کمترین نمره ممکن ۱۳ و بیشترین نمره ۶۵
بعد احساس معنویت با ۷ گویه، کمترین نمره ۷ و بیشترین نمره ۳۵
بعد خودشکوفایی معنوی با ۷ گویه، کمترین نمره ۷ و بیشترین نمره ۳۵
بعد رفتارهای معنوی با ۶ گویه، کمترین نمره ۶ و بیشترین نمره ۳۰
در نهایت پرسشنامه گرایشهای معنوی با ۳۳ گویه، کمترین نمره ۳۳ و بیسشترین نمره ۱۶۵
جدول شماره ۲-۳ ابعاد، گویه های مربوط به هر بعد سطح سنجش و میزان آلفای پرسشنامه را نشان می دهد.
اعتبار و پایایی
مسأله شناسایی اعتبار تحقیق، مخصوصاً در دانش های اجتماعی – انسانی از آن رو مطرح می شود که تحقیق اکثراً در زمینه امر نظری صورت می گیرد، یعنی پژوهش با واسطه و غیرمستقیم است (از طریق شاخص ها صورت می گیرد) پس از مرحله اعتبار تحقیق، سوالات اصلی که محقق برای خود مطرح می‌کند چنین است: آیا شخص در حال اندازه گیری درست آن چیزی هست که در اندیشه اندازه گیری آن است، (ساروخانی، ۱۳۸۰: ۱۳۸) و روایی شاخصی است دال بر اینکه تا چه حد سنجه(وسیله اندازه گیری) دارای خطای تغییر پذیری است.
پایایی آزمون به دقت اندازه گیری، ثبات و پایایداری نمره های آزمون در طول زمان مربوط است. بدین معنا که اگر یک آزمون چند بار درباره یک آزمودنی اجرا شود، نمره آن در همه‌ی موارد یکسان است. معنای دوم پایایی به همسانی درونی گویه ها اشاره دارد. مفهوم آن این است که سوال‌های آزمون تا چه اندازه با یکدیگر همبستگی دارند. برای بررسی پایایی چهار روش وجود دارد که بدین شرح است:
۱- روش آزمون، آزمون مجدد ۲- روش فرم های موازی ۳- روش دو نیمه کردن ۴- روش پایداری درونی که برای سنجش پایداری درونی از دو شیوه‌ متفاوت می‌توان استفاده نمود:
۱- روش کودر – ریچاردسون ۲- روش الفای کرونباخ (غیاثوند، ۱۳۸۷: ۲۵۵- ۲۵۴) در این پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است.
در سنجش پایایی گویه ها از طریق آلفای کرونباخ، همسانی درونی یا ثبات درونی گویه سنجیده می‌شود. به تعبیر دیگر اگر بین گویه‌ها همبستگی وجود نداشته باشد، انتظار نداریم در صورت تکرار، نتایج مشابه به دست آوریم. مقدار پایایی یک مقیاس، آماره ای است که از لحاظ سنجش یک ویژگی، مشترک است. مقدار پایایی یک مقیاس آماره‌ای است به نام آلفا که دامنه آن بین ۰ تا ۱ در نوسان است. هر چه آلفا بیشتر باشد روایی مقیاس بیشتر خواهد بود. (همان: ۲۵۶-۲۵۷).
جهت بررسی پایایی پرسشنامه گرایشهای معنوی آلفای کرونباخ برای هرکدام از ابعاد و در نهایت برای کل پرسشنامه محاسبه گردیده است که در جدول ۲-۳ ارائه شده است. پایایی این پرسشنامه در تحقیقات قبلی ۹۳/۰ گزارش شده است(شریفی و همکاران، ۱۳۸۷)
جدول شماره۳-۲- ابعاد، گویه ها و آلفای گرایشهای معنوی

مفهوم

ابعاد

گویه

پرسش

سطح سنجش

آلفا

گرایشهای معنوی

باورهای معنوی

با خداوند راز و نیاز می کنم

۶، ۸، ۱۰ ، ۱۱، ۱۳ ، ۱۴، ۱۵، ۲۰، ۲۱، ۲۳، ۲۵، ۲۷، ۲۹،

ترتیبی

۹۵۱/۰

به قدرت خداوند ایمان دارم.

حضور خداوند را در زندگی خود احساس می کنم.

امیدوارم خداوند مرا هدایت کند