پس­آزمون

۱۹/۱-

گروه درمان فراتشخیصی بارلو

پیش­آزمون

۹۴/۱۲

۱۹/۱۱

پس­آزمون

۷۵/۱-

گروه کنترل

پیش­آزمون

۱۲/۲-

۵۳/۰-

پس­آزمون

۵۹/۱

۰۱/۰p<
بررسی نتایج آزمون تعقیبی جدول ۱۶-۴ نشان می­دهد که:
الف) در گروه درمان فراتشخیصی مبتنی بر افکار تکرارشونده منفی بین شدت افسردگی آزمودنی­ها در پیش­آزمون با پس­آزمون و پیش­آزمون با پیگیری دوماهه تفاوت معناداری وجود دارد (۰۱/۰p<) ولی تفاوت بین پس­آزمون با پیگیری دوماهه معنادار نیست (۰۱/۰p>).
ب) در گروه درمان فراتشخیصی بارلو بین افسردگی آزمودنی­ها در پیش­آزمون با پس­آزمون و پیش­آزمون با پیگیری دوماهه تفاوت معناداری وجود دارد ( ۰۱/۰p<) ولی تفاوت بین پس­آزمون با پیگیری دوماهه معنادار نیست (۰۱/۰p>).
ج) در گروه کنترل بین افسردگی آزمودنی­ها در پیش­آزمون با پس­آزمون، پیش­آزمون با پیگیری دوماهه و پس­آزمون با پیگیری دوماهه تفاوت معناداری وجود ندارد (۰۱/۰p>).
با توجه به وجود سه سطح در متغیر گروه­بندی بین گروهی (گروه درمان فراتشخیصی مبتنی بر افکار تکرارشونده منفی، گروه درمان فراتشخیصی بارلو و گروه کنترل) برای بررسی اثر ساده عامل بین گروهی از آزمون تحلیل واریانس یک راهه در هر یک از مراحل اندازه ­گیری پیش­آزمون، پس­آزمون و پیگیری دوماهه استفاده گردید (جدول ۱۷-۴). نتایج اثرات ساده آزمون تحلیل واریانس با اندازه ­گیری مختلط نشان می­دهد که در مرحله اندازه ­گیری پیش­آزمون متغیر افسردگی بین سطوح متغیر گروه­بندی بین­گروهی تفاوت معناداری وجود ندارد، به عبارتی این مسأله حاکی از همگنی سه گروه در مرحله پیش­آزمون قبل از شروع مداخله از نظر متغیر افسردگی است (F(2,37)=0/51, p=0/58, ^۲=۰/۰۰۸). در مرحله اندازه ­گیری پس­آزمون متغیر افسردگی حداقل بین دو سطح از سطوح متغیر گروه­بندی بین گروهی تفاوت معناداری دارد (F(2,37)=58/31, p=0/05, ^۲=۰/۶۱). در مرحله اندازه ­گیری پیگیری دوماهه متغیر افسردگی حداقل بین دو سطح از سطوح متغیر گروه­بندی بین گروهی تفاوت معناداری وجود دارد (F(2,37)=49/91, p=0/05, ^۲=۰/۵۴).

جدول ۱۷-۴٫ مقایسه اثرات ساده عامل بین­گروهی در هر یک از سطوح عامل درون­گروهی در متغیر افسردگی

منبع اثر

درجه آزادی

میزان F

سطح معناداری

اندازه اثر

پیش­آزمون

۳۷-۲

۵۱/۰

بررسی وضعیت زنان بیوه و بی سرپرست شهرستان اردبیل و ارزیابی عملکرد ادارات و ارگان های ذیربط در خدمات فنی به آنها توسط اعظم زارع و همکارانش به سفارش کمیسیون امور بانوان استانداری اردبیل در سال ۱۳۷۵-۱۳۷۶ شده است:
طرح تحقیقاتی بررسی وضعیت زنان بیوه و بی سرپرست در شهرستان اردبیل به روش پیمایشی از طریق ابزار پرسشنامه و همچنین با بهره گرفتن از روش تحقیق اسنادی و مطالعه پرونده های مربوط به افراد تحت پوشش سازمان های مربوطه با نمونه آماری ۷۰۵ نفر از میان زنان بی سرپرست و بیوه تحت پوشش از ارگانها ،۱۰۶ نفر از دختران و زنان ارجاع شده به مراکز مبارزه با مفاسد اجتماعی و ۴۰ نفر از زنان بی سرپرست و بیوه تحت پوشش هیچ کدام از ارگان ها نبودند در سطح شهر اردبیل انجام گرفته است براساس نتایج تحقیق مشکلات اجتماعی و رفاهی زنان سرپرست ،زنان بی سرپرست ،میزان ارتکاب به جرایم و میزان برخورداری از خدمات امدادی رفاهی دولتی ارگانها قرار گرفته اند و پیشنهاداتی به منظور بهبود بخشیدن به وضعیت زندگی زنان بیوه و بی سرپرست و همچنین راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب پذیری اجتماعی انها ارائه گردیده است .

تحقیق در زمینه زنان سرپرست خانوار از عمدترین تحقیقاتی است که در زمینه زنان سرپرست خانوار در ایران انجام شده است و معمولا برای گره گشایی از مشکلات آنان این موضوع مد نظر سازمان ها و پژوهشگران گوناگون در اقصی نقاط ایران و جهان است. مرکز امار ایران با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره ) سازمان بهزیستی کشور ،بنیاد شهید انقلاب اسلامی، بنیاد شهید انقلاب اسلامی ،بنیاد امور مستضعفان و جانبازان ،گروه اطلاعات جمعیت ایران، صندوق جمعیت ملل متحد اطلاعات مربوط به ویژگی های اجتماعی و اقتصادی زنان سرپرست خانوار در قالب گزارش بررسی کرده است .
این بررسی با استناد به اطلاعات حاصل از سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۷۵ ،آمارگیری از ویژگی های اشتغال و بیکاری خانوار ۱۳۷۹ و آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای ۱۳۷۵و۱۳۷۹ است.
هدف از این بررسی ویژگی اجتماعی و اقتصادی زنان سرپرست خانوار کشور مانند سن، وضع فعالیت، تحصیلات، هزینه، درآمد مسکن در مقایسه با مردان سرپرست و شناخت جنبه های آسیب پذیری آنان در محدود اطلاعات طرح های آماری موجود است واز این اطلاعات جهت تقویت و حمایت از این گروه خانوارها استفاده شده است.
در مقایسه اماری زنان ومردان سرپرست از ازمون آماری استفاده شده است تفاوت های دو گروه مورد بررسی شده است .
برخی از نتایج این بررسی عبارت است از متوسط سن زنان سرپرست خانوار بیشتر از مردان سرپرست است ۵۶٫۴درصد زنان سرپرست خانوار شهری و ۸۳٫۲ درصد روستایی بی سواد هستند درحالی که ۱۹٫۱درصد مردان خانوار شهری و ۴۵٫۷درصد مردان روستایی بی سواد هستند. میزان اشتغال برای زنان شهری و روستایی ۹۶ و ۹۷٫۴درصد بوده است نسبت مشابه برای مردان ۹۵٫۱ و ۹۶٫۱درصد بوده است. بعد سرپرستی زنان متوسط ۳نفر بوده است و این آمار برای مردان ۵نفر بوده است.) سایت مرکز آمار ایران .(۱۳۸۱
فرضیات تحقیق
بین تحصیلات و میزان درآمد زنان سرپرست خانوار رابطه وجود دارد
بین سن و میزان تحصیلات زنان سرپرست خانوار رابطه وجود د ارد.
بین نوع منطقه مسکونی (مرکز یا حاشیه) زنان سرپرست خانوار و استفاده از حمایت های اقتصادی موسسات حمایتی رابطه وجود دارد.
بین وضعیت سکونت (شخصی، استیجاری) و مراجعه به سازمانهای حمایتی رابطه وجود دارد.
فصل سوم
روش تحقیق:
جامعه آماری
محدود مکانی
محدود زمانی
حجم نمونه
نحوه جمع آوری داده ها
روش تجزیه و تحلیل داده ها
تعاریف نظری
تعاریف عملیاتی
عوامل اقتصادی
عوامل اجتماعی
روش تحقیق
تحقیق حاضر از نوع تحقیقات علی و همبستگی (رابطه ای) است که برای اجرای آن از روش معمول در تحقیقات جامعه شناسی به نام روش پرسشنامه (پیمایش) سود برده خواهد شد و در این روش به مصاحبه و درخواست همکاری در زمینه تکمیل نمودن پرسشنامه ها از زنان سرپرست خانوار پرداخته خواهد شد. داده های به دست آمده مربوط به زنان سرپرست خانوار است که داده ها لازم برای این تحقیق با مصاحبه جداگانه هر یک از این افراد استخراج خواهد شد. بعد از آن به تعیین متغیرها و شاخص ها می پردازیم. پس از استخراج داده ها متغیر ها لازم در هر ستون به صورت جداگانه نوشته و هر ردیف به یک فرد اختصاص داده و اطلاعات جمع آوری خواهد شد و سپس مبادرت به کدگذاری آن اطلاعات و ورود آنها به کامپیوتر برای تجزیه و تحلیل می کنیم.
از نظر واحد تحلیل و مشاهد این تحقیق درصدد بررسی وضعیت اجتماعی و اقتصادی زنان سرپرست خانوار در استان تهران است و متغیرها درسطح فردی مورد سنجش قرار می گیرد بنابراین نتایج در همین سطح توصیف و تحلیل خواهد شد پس واحد تحلیل و واحد مشاهده در سطح (فرد) است ابزار مشاهده مصاحبه با زنان سرپرست خانوار می باشد.
جامعه آماری
این تحقیق شامل کلیه زنان سرپرست خانوار ۲۰تا۶۰ ساله در شهر تهران است. گروه هدف مورد نظر زنان سرپرست خانوار دارای فرزندانی با تعداد بالا و یا دارای شوهر از کارافتاده و بیوه یا مطلقه و دارای درآمد کم هستند.
محدود مکانی
این تحقیق در محدوده منطقه ۱۱ شهرداری شهر تهران که زنان سرپرست خانوار که در محدود مکانی شهر تهران و حاشیه آن زندگی می کنند را مورد مطالعه قرار می دهد.
محدود زمانی
این تحقیق در اسفند ماه سال ۱۳۸۹ آغاز و در اردیبهشت ماه ۱۳۹۰ پایان پذیرفت.
حجم نمونه
در مورد حجم نمونه ۱۰۰ زن سرپرست خانوار انتخاب شده است که در این زمینه روش گزینش آنها به صورت تصادفی است .
نحوه جمع آوری داده ها
در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات و داده ها با مراجعه و درخواست همکاری از زنان سرپرست خانوار ساکن در محدوده مکانی مورد نظر از ابزار پرسشنامه (پیمایش) استفاده شده است برای این مهم اطلاعات فردی و جمع آوری شده از هر فرد در پرسشنامه ای مجزا تهیه و سازماندهی می شود.
روش تجزیه و تحلیل داده ها
در تحقیق حاضر از نرم افزار spss تحت سیستم عامل windows برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده خواهد شد و برای نمایش یافته های آن از روش آمار توصیفی و همبستگی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده می شود.
در بخش آمار توصیفی بااستفاده از جدول که در آن فراوانی و درصد داده ها آورده خواهد شد برای توصیف داده ها بهره گرفته خواهد شد.
در بخش آمار همبستگی برای سنجش روابط علی – همبستگی بین متغیر ها زنان سرپرست خانوار با توجه به یافته های تحقیق برای اثبات و یا رد فرضیه ها استفاده خواهد شد.
تعاریف نظری
ما در این تحقیق باچند نوع مفهوم اساسی روبرو هستیم که نیاز به تعریف دارند:
زنان سرپرست خانوار
حمایت اجتماعی واقتصادی

الف- بعد جسمانی و ظاهری
اولین بعدی که از انسان در نگاه اول برای هر کس مشخص می شود، بعد ظاهری و جسمانی اوست، این بعد حداقل شامل مواردی از قبیل جنس، سن، هیکل، زیبایی، جذابیت، پوشش ظاهری و… می شود، که در نوع برقراری ارتباط او با فرد مقابل بسیار موثر خواهد بود.

تحقیقات مختلف نشان داده است که جنسیت در برقراری ارتباط نقش بالایی دارد، مشاغلی مانند پرستاری، معلمی و… با بکارگیری جنسیت خاصی، اثرگذاری بیشتری خواهد داشت. به طور مثال، تحقیقات یکی از دانشگاه های جهان در بخش پرستاری نشان می دهد، معمولا پرستاران خانم در بخش کودکان مثمر ثمرتر از آقایان بوده اند. علاوه بر این، سن نیز می تواند در این خصوص کاملا اثرگذار بوده و ارتباط با کودک، نوجوان، جوان، میانسال و سالخورده قطعا متفاوت خواهد بود.
علاوه بر جنسیت و سن، می توان از هیکل (ریز اندامی و درشت بودن)، زیبایی و زشتی و جذابیت به عنوان عوامل موثر در نوع ارتباط انسان ها نام برد و توجه به تمامی موارد فوق الذکر در نوع ارتباط انسان ها تأثیر خواهند داشت. (شاه محمدی ۱۳۹۰، ۲۷)
ب- بعد عقلانی و فکری
یکی از مهمترین مشکلات جوامع بشری در برقراری ارتباطات انسانی، عدم توجه به این بعد اساسی در انسان ها می باشد، که دامنه آن از خانواده تا سطوح عالی جامعه گسترده شده است. به عبارت دیگر، هرگاه در هر جامعه ای مردم تصور کنند، انسان های روبروی آنها، دارای حداقل فهم، شعور و درک می باشند، مراقب اعمال، گفتار و …. خود خواهند بود. البته در حال حاضر ما شاهد عدم توجه به این بعد مهم در روابط میان فردی می باشیم. کلمات، حرکات و رفتار ما بیانگر این مسئله است. به طور مثال: زمانی که به فرزندانمان می گوییم؛ بچه هستند، یا به راننده اداره می گوییم: راننده است؛ با بیان اینگونه کلمات عملا این بعد را، در آنها نادیده می گیریم. در حالی که با یک توجه دقیق، خواهیم دید که فرزندان ما دارای درک، شعور و فهم بسیار بالایی هستند و بسیاری از اعمال غلط، خطا و… را متوجه می شوند و اگر آنها را برای ما بازگو نمی کنند از حیا و درک بالای آنهاست که درعمل ما دقیقاً بر عکس آن را تصور می کنیم. هرگاه ما در برقراری ارتباط با انسان ها اینگونه بیندیشیم که فرد مقابل ما حداقل اندازه ما می فهمد، نوع ارتباط، رفتار و حرکات واقعاً تفاوت خواهد کرد. (همان ۱۳۹۰، ۲۸)
ج- بعد روحی، روانی و اجتماعی
یکی دیگر از ابعاد مهم و اثرگذار در برقراری ارتباطات انسانی، بعد روحی، روانی و اجتماعی است، در این بعد مواردی از قبیل ارزش های انسانی، اعتقادات، آداب و رسوم انسان ها مورد توجه قرار می گیرند. به عبارت بهتر باید در هر نوع ارتباط موارد ذکر شده، مد نظر قرار گرفته شوند.
ارزش های انسانی مطرح شده شامل ارزش های اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی، قومی، منطقه ای و… است که در هر شکل ارتباطی باید به آن توجه دقیق شود. به طور مثال ارزش های حاکم بر مناطق جنوب کشور با ارزشهای حاکم بر مردم سیستان و بلوچستان و… متفاوت است و عدم توجه به هر یک از آنها مشکلات اساسی در ارتباطات انسانی به وجود خواهد آورد. (همان ۱۳۹۰، ۲۸)
۲-۱-۲۲- انواع ارتباطات انسانی
ارتباطات انسان با انسان به طور کلی به دو دسته ارتباطات کلامی و ارتباطات غیرکلامی تقسیم می شود. مجموع روابطی را که از طریق گفتن و گفتگو حاصل می شود، ارتباط کلامی می گویند. برای اینکه در شغل خود موفق شویم، باید از کلمات با دقت استفاده کنیم. هر کلمه؛ احساسات، عواطف خاص و عملکرد متفاوتی را در افراد برمی انگیزد. اگر کلمات در جا و مکان مناسب خود بکار برده شوند به سرعت برق بر جسم و روح افراد تاثیر می گذارند.
بنابراین، شایسته است در هنگام مواجهه با افراد از بکارگیری کلمات منفی همچون: نمی توانم، غیرممکن است، امکان ندارد، هرگز و … پرهیز شود. شما باید از نیروی کلمات و تاثیری که در دیگران دارند، آگاهی داشته باشید.
کلمات، در پیامی که به دیگری منتقل می کنید، تاثیر فراوانی دارند. بنابر این، از بکار گرفتن کلمات برحسب عادت و بدون اندیشه خودداری کنید.
فراموش نکنید که دستور دادن یکی از برخوردهای ارتباطی محکوم به شکست است. برای این که سخنان شما نافذ و موثر واقع شود، باید نظریات خود را با کلمات مناسب و در چارچوب مشخص مطرح کنید. کلمات می توانند تأثیر مثبت داشته باشند و یا با ایجاد حالت تدافعی گفت و گو را به بحث و جدل بکشانند. پس چارچوب پیام خود را با دقت مشخص کنید و سپس با صراحت و بدون پیشداوری حقایق را با لحن و کلامی غیرمغرضانه شرح دهید.
بیان الفاظی دلپذیر و موزون موجب می شود که شخص مقابل با متانت گوش فرا دهد، حقایق را جمع بندی کند و به فکر حل مساله باشد. اما عبارات مغرضانه و کینه جویانه اغلب خشم فرد دیگر رابرمی انگیزد و او را به موضع گیری دعوت می کند و در نهایت روابط را به دشمنی و تعارض و نبرد می کشاند.
یک کلمه باید دقیقا مفهوم مورد نظر ما را در بر داشته باشد، نه کمتر و نه بیشتر. به طور کلی؛ کلماتی صریح، کوتاه، دقیق، مودبانه، صــحیح و پر محتوا انتخاب کنید. کلمات باید روشن و صریح باشند، یعنی بتوانند به درستی نیات و خواست های شما را به دیگران منتقل کنند.
مطلب را مختصر و مفید بیان کنید، تا مخاطبین شوق شنیدن را از دست ندهند. تاکید می شود، پیام خود را تا آنجا که می توانید کامل بیان کنید. (شاه محمدی ۱۳۹۰، ۴۴)
برای درک ارتباط کلامی با مهارت های چهارگانه ارتباط کلامی آشنا می شویم.
«شنیدن و گفتن، خواندن و نوشتن» مهارت های چهارگانه ارتباط کلامی هستند که انسان ها به طور طبیعی به ترتیب زیر آنها را آغاز می‌کنند:
مهــارت و سـن شـروع
- گفتن: ۲ سالگی
- شنیدن: ۴ سالگی
- خواندن: ۶ سالگی
- نوشتن: ۸ سالگی
ما از زمانی که متولد می‌شویم، می‌شنویم. اما شنیدن بعنوان مهارت از زمانی آغاز می‌شود که فرد تصمیم می‌گیرد و با اراده کارها را انجام می‌دهد. (شاه محمدی ۱۳۹۰، ۴۶)
الف- گفتن
سخن گفتن فن یا هنری است که آدمی به وسیله آن بر دیگران تأثیر می‌گذارد. دیگران را ترغیب و اقناع می‌کند و همواره در مراودات اجتماعی به کار می برد.
در اولین لحظه برقراری ارتباط، شما با سلام و یا احوالپرسی قدرت بیان خود را نشان می‌دهید. اینکه چقدر با صلابت سلام کنید یا از روی ترس یا ناراحتی و یا چیز دیگری، وضعیت روحی شما را نشان می‌دهد.
گفتن در بین مهارت های چهارگانه بیشترین کاربرد را دارد و برای برقراری ارتباط مهم تلقی می‌شود. لذا بایستی در هنگام سخن گفتن و یا سخنرانی نکاتی را رعایت کنیم.
- خوب گوش کردن، ما را برای بهتر گفتن آماده می‌کند.
- مطالعه کردن به ما فرصت می‌دهد تا حرفی برای گفتن داشته باشیم.
- درباره آنچه اطلاعات نداریم، اظهار نظر و صحبت نکنیم.
- از به کار بردن کلماتی که معنای آن را نمی‌دانیم، خودداری کنیم.
- به جز در آغاز ارتباط سعی کنید اگر از شما پرسش نشد، درباره خودتان سخن نگویید.
- هنگام گفت و گو به دیگران نیز فرصت گفتن بدهید.
- درباره آنچه علاقمند هستید و اطلاعات دارید، صحبت کنید.
- سعی کنید از نظرات بزرگان، هنگام سخن گفتن نقل و قول کنید.
- در سخن گفتن از دیگران تقلید نکنید. (همان ۱۳۹۰، ۴۶)
ب- شنیدن
سرچشمه بسیاری از مشکلات روزمره، عدم توجه به سخنان دیگران است. چرا که بسیاری اوقات بدون اینکه بدانیم دیگری درباره چه چیزی سخن خواهد گفت فکر می‌کنیم، همه چیز را می‌دانیم.
اندیشمندان بزرگ بر این باورند که (دو باید شنید و یکی باید گفت) از طرفی کسانی که خودشان را علم کل می‌دانند، اهمیت و ارزشی برای شنیدن قائل نیستند. در حالی که «شنیدن، بهره‌مندی از دانایی تمامی افرادی است که با آنان زندگی می‌کنیم». حال چگونه از این مهارت بهتر و بیشتر بهره‌مند شویم:
- بپذیریم که دیگران حق حرف زدن و حرفی برای گفتن دارند.
- از قطع کردن حرف دیگران خودداری کنیم.
- همواره سعی کنید، فقط به حرف یک گوینده گوش فرا دهید.
- شنونده فعالی باشید، یعنی آنچه را که گوینده درست می‌گوید، تأیید نمایید.
- اگر ابهامی درباره سخنان گوینده دارید، سئوال کنید.
- برای کودکان و نوجوانان خیلی مهم است که والدین آنان به سخنانشان گوش دهند.
- گوش دادن، یعنی اینکه برای دیگران و حرف آنان احترام قائل هستید. (شاه محمدی ۱۳۹۰،۴۷)

در این بخش، روش پیشنهادی بر روی گروهی از مسائل اجرا گردیده است. برای افزایش کارایی الگوریتم­های ارائه شده از روش تاگوچی برای تنظیم پارامترهای الگوریتم استفاده می­ شود در نهایت با توجه به روش­های آماری الگوریتم بهتر در حل مدل ارائه می­ شود.

۴-۴-۱ تنظیم پارامترها
تخصیص پارامترهای الگوریتم­های فراابتکاری تاثیر به سزایی در کیفیت پاسخ مسئله دارد. بسیاری از پژوهشگران پارامترها را بر اساس مقدارهایی که در مطالعات پیشین وجود داشته ، تنظیم می­ کنند که این روش نمی­تواند کیفیت پاسخ مسئله را تضمین کند، پس منطقی به نظر می­رسد که با بهره گرفتن از روش­های ریاضی و آمار مرسوم به طراحی آزمایش­ها به تنظیم پارامترها پرداخته شود. آزمایش تمامی حالت­های ممکن هنگامی که تعداد پارامترها زیاد می­ شود، ناکاراست.
۴-۴-۲ روش تاگوچی
به منظور تنظیم پارامتر الگوریتم­ها ، چندین روش آماری برای طراحی آزمایش­ها وجود دارد. تاگوچی^[۶۴] یک خانواده از ماتریس­های آزمایش­های فاکتوریلی جزئی را بهبود داد به طوری که توانست پس از آزمایش­های زیاد ، یک طراحی آزمایش­ها را بگونه­ای اجرا کند که تعداد آزمایش­ها را برای یک مساله کاهش دهد. در روش تاگوچی ، آرایه­های متعامد، برای مطالعه تعداد زیادی از متغیرهای تصمیم با تعداد کمی از آزمایش­ها استفاده شده است. تاگوچی فاکتورها را به دو کلاس اصلی تقسیم می­ کند: فاکتورهای قابل کنترل ^[۶۵]و فاکترهای صدا^[۶۶]. فاکتورهای صدا آنهایی هستند که نمی ­توانند به طور مستقیم کنترل شوند. زمانی که حذف فاکتورهای صدا غیر ممکن و نشدنی است، روش تاگوچی به دنبال مینیمم کردن تاثیر صداها و تعیین سطح بهینه فاکتورهای قابل کنترل مهم است. ]۲۴[.
تاگوچی داده ­های تکراری را به مقدارهایی تبدیل می­ کند که معیاری برای تغییرات در نتایج است. این تبدیل یک نسبت ^[۶۷]S/N است. قسمت S به مقادیر مطلوب اشاره می­ کند و قسمت N به مقادیر غیر مطلوب اشاره می­ کند. که هدف ماکزیمم کردن این نسبت است. به عبارتی دیگر تاگوچی تحلیل تغییرات را با بهره گرفتن از نسبت سیگنال به صدا (S/N) که به طور مناسب انتخاب شده است توصیه می­ کند. سه نسبت که استاندارد در نظر می­گیرد عبارتند از :
بهترین اسمی : در صورتی استفاده می­ شود که منظور کاهش تغییر پذیری پیرامون مقدار خاص هدف باشد.
S/=10log(); (1-4)
بزرگتر، بهتر: در صورتی استفاده می­ شود که بهینگی سامانه وقتی پاسخ تا حد ممکن بزرگ است حاصل شود.
S/=-10log( ); (2-4)
کوچکتر ، بهتر: در صورتی استفاده می­ شود که بهینگی سامانه وقتی پاسخ تا حد ممکن کوچک باشد به دست آید.
S/=-10log(); (3-4)
N تعداد اجرای هر آزمایش و پاسخ فرایند است.
با توجه به اینکه همه توابع هدف مربوط به سامانه­های زمان­بندی پروژه در نوع کوچکتر، بهتر قرار می­گیرند بنابراین، نرخ S/N مربوط به آن به صورت زیر محاسبه می­ شود:
S/=-10log(); (4-4)
در این پژوهش هدف یافتن مقدار پارامترها به عنوان متغیر ورودی برای بدست آوردن پاسخ بهینه است(Y) است. برای تنظیم پارامتر مسئله­ای با ۱۰ فعالیت و ۲ منبع طراحی شده است.
۴-۴-۳٫روش تاگوچی برای تنظیم پارامترهای الگوریتم ژنتیک پیشنهادی:
روش تاگوچی برای تنظیم پارامترهای تنظیم جمعیت) ( احتمال تقاطع ( ) احتمال جهش () و تولید نسل ( Max Gen) به کار رفته است. روش تاگوچی در اینجا برای چهار فاکتور، در سه سطح به کار رفته است. جدول ۴-۱ مقادیر فاکتورها در هر سطح را نشان می­دهد بطوری که اعداد ۱، ۲ و ۳ سطوح هر فاکتور هستند. اعداد داخل جدول ۴-۱ بر اساس روش سعی و خطا در نظر گرفته شده است.

تی سنگ و لین^[۶۲] [۲۲]

آب-اکسید تیتانیوم

مایگا و همکاران^[۶۳][۲۳]

آب-اکسید آلومینیوم

مایگا و همکاران [۲۳]

اتیلن گلیکول-اکسید آلومینیوم

کو و کلینشتروئر^[۶۴] [۲۴]

آب-اکسید مس

که:
K_B ثابت بولتزمن، T دما و r_p شعاع نانوذره برحسب متر است.

کولکارنی و همکاران^[۶۵] [۲۵]

آب- اکسید مس

۱-۶-۴-۴ ضریب هدایت گرمایی
به‌طورکلی بر طبق تحقیقات به‌عمل‌آمده، عوامل یا متغیرهای مختلفی بر ضریب هدایت گرمایی نانوسیالات تأثیر دارند. ازجمله این متغیرها به غلظت نانوذرات در محلول، جنس ذرات، سیال پایه، اندازه ذرات، شکل ذرات، دما، خوشه­ای شدن ذرات و میزان pH محلول می­توان اشاره نمود. جهت تعیین اثر هر یک از این عوامل تحقیقات وسیعی به‌عمل‌آمده و به سازوکارهای متعددی در توجیه این تأثیرات اشاره شده است. ازجمله مهم‌ترین سازوکارها می­توان حرکت براونی ذرات، پدیده خوشه­ای شدن^[۶۶] و همچنین لایه­بندی مایع^[۶۷] را برشمرد که محققان بعضاً یکی از این سازوکارها را مهم‌ترین مکانیزم در توجیه افزایش ضریب هدایت گرمایی نانوسیالات دانسته و بر اساس این فرضیه مدل‌های تئوریکی را برای محاسبه ضریب هدایت گرمایی نانوسیالات پیشنهاد کرده ­اند. لذا مهم‌ترین مدل‌های تئوریک غالباً در سه دسته­بندی اصلی مدل‌های بر اساس حرکت براونی، مدل‌های بر اساس خوشه­ای شدن ذرات و مدل‌های بر اساس پدیده لایه­بندی مایع قرار می‌گیرند.

به‌هرحال نتایج تحقیقات نشان می‌دهند که ناهمخوانی آشکاری در مشاهدات آزمایشگاهی وجود دارد. به‌عنوان مثال تأثیر اندازه ذره بر ضریب هدایت گرمایی نانوسیالات هنوز به‌طور کامل روشن نشده است. انتظار می‌رود حرکت براونی نانو ذرات، افزایش بیشتر ضریب گرمایی را در اندازه­ های کوچک‌تر ذرات نتیجه دهد. با این‌وجود، برخی آزمایش­ها نشان می­ دهند که ضریب هدایت گرمایی با کاهش اندازه ذرات کاهش می‌یابد. این تناقض می ­تواند به سبب خوشه­ای شدن کنترل نشده نانو ذرات که ذراتی بزرگ‌تر را تشکیل می­ دهند، توجیه شود. [۲۶]. نتیجه اینکه هیچ‌کدام از مدل‌های تئوریک موجود به‌تنهایی و به‌طور کامل قادر به پیش‌بینی و توصیف افزایش هدایت گرمایی در نانوسیالات نیستند. [۲۶]. در زیر به معرفی شناخته‌شده­ترین مدل­ها در تعیین ضریب هدایت گرمایی نانوسیالات می­پردازیم.

الف- مدل‌های کلاسیک

بیش از یک قرن پیش، ماکسول معادله­ای را برای محاسبه ضریب هدایت گرمایی مخلوط­های جامد و مایع شامل ذرات کروی شکل استخراج کرد. [۱۳].

(۱-۳۰)

که در آن k_nf، k_p و k_f به ترتیب ضریب هدایت گرمایی نانوسیال، نانوذرات و سیال پایه هستند و  درصد حجمی ذرات در مخلوط است. همان‌طور که مشاهده می‌شود تأثیر اندازه و شکل ذرات در این تحلیل در نظر گرفته نشده است. همچنین از اثر متقابل بین ذرات نیز چشم‌پوشی شده است.
همیلتون و کراسر^[۶۸] [۲۷] مدل ماکسول [۱۳] را به‌منظور در نظر گرفتن تأثیر شکل ذرات توسعه دادند،

(۱-۳۱)